Czas trwania najdłuższego i najkrótszego dnia w roku
Szerokość geograficzna
49°00’ (Opołonek) 54°50’ (Rozewie)
Różnica

Roczne amplitudy średnich temperatur miesięcznych
Miejscowość
Walencja
Berlin
Warszawa
Irkuck

Przewaga opadów wiosennych nad jesiennymi, odwilż śródzimowa – w zachodniej części Polski – wpływ klimatu morskiego. Klimat Polski określany jako klimat przejściowy.

Klimaty Europy wg Koppena i Geigera - Klimat na zachodzie Polski umiarkowany ciepły i dżdżysty, na wschodzie klimat borealny

Klimaty Europy wg Martonne’a 1909 – W Polsce klimat Polski (charakterystyczny)

Położenie hydrograficzne Polski

- położenie w zlewisku Morza Bałtyckiego 99%, dorzecza Wisły i Odry, oraz rzek przymorskich, dorzecza Pregoły i Niemna

- zlewisko Morza Czarnego – dorzecze Dniestru i Dunaju

- zlewisko Morze Północnego – dorzecze Łaby (rzeki Metuje i Orlica)

Parowanie 430mm/rok, opady 600mm, spływ powierzchniowy - 30% spływu wód

Reżim rzeczny – przewaga zasilania z deszczu, przeważający odpływ wiosenny

Zasilanie deszczowo, gruntowo, ziemne – w górach; deszczowe, gruntowe, śnieszne – w Beskidach

2 typy powodzi

• wiosenne (topnienie śniegu, siła narasta z przemieszczaniem na wschód)

• letnie (opadowo-nawalne w górach)

Systemy rzeczne, rzek Europy zachodniej są symetryczne. Na obszarze Polski charakteryzują się asymetrią. Prawe dopływy są liczniejsze i dłuższe. W Polsce niewielka wysokość działów wodnych, występuje często zjawisko bifurkacji.

Położenie Polski nawiązujące do stref roślinnych: Według podziału geobotanicznego Polska położona jest w obszarze eurosyberyjskim, prowincja środkowoeuropejska, niewielki obszar w prowincji pontyjsko-panońska (stepowo-leśna). Charakteryzuje się przewagą lasów liściastych i mieszanych. Drzewa liściaste zostały często zamienione w tereny rolnicze.

Tereny górskie – prowincja Karpacka i Sudecko-hercyńska; charakterystyczna jest piętrowość roślinna.

Najbardziej znany jest podział Szafera i Pawłowskiego.

Działy geobotaniczne

1. Dział bałtycki – strefy lasów liściastych i mieszanych typu subatlantyckiego

2. Dział północny – część subborealnej strefy lasów iglastych i mieszanych

3. pontyjski, czarnomorski – stepy lesiste i stepy

4. Dział Karpacki

5. Dział Sudecki

Szata roślinna Polski – z zachodu na wschód zanika roślinność związana z klimatem oceanicznym, ze wschodu na wschód zanika roślinność związana z klimatem kontynentalnym (lasy iglaste)

Gleby Polski :Występują gleby strefowe, dominują – gleby brunatnoziemne (brunatne i płowe) oraz bielicoziemne (gleby bielicowe, bielice i rdzawe) 75% terytorium Polski.

lasy liściaste i mieszane strefy subatlantyckiej – gleby brunatno ziemne

subborealna stefa lasów liściastych i iglastych – gleby bielicoziemne

dział pontyjski czarnomorski - czarnoziemny i szare gleby leśne

Strefy morfogenetyczne – czynnikiem wiodącym jest klimat, wyróżnia się strefy morfo klimatyczne

Strefa – strefa przejściowa Europy Środkowej, z przewagą kontynentalizmu na wschodzie i płn-wsch. – procesy wietrzenia chemicznego, procesy rzeczne i denudacyjne, nasilają się w trakcie roztopów i letnich deszczów nawalnych.

Różnicują się 3-4 obszary

• obszar młodo glacjalny, ukształtowany podczas ostatniego zlodowacenia – zlodowacenie Wisły (N Polska)

• obszary zlodowacenie środkowej Polski

• obszar ukształtowany od schyłku kredy do neogenu (wyżyny, góry)

Jednostki geomorfologiczne

1. Niż Środkowoeuropejski

2. Masyw Czeski

3. Wyżyny Polskie

4. Karpaty Zachodnie

5. Karpaty Wschodnie

6. Niż Wschodnioeuropejski

Budowa geomorfologiczna na tle Europy – styk jednostek prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej i paleozoloiczne pasma fałdowe Europy Zachodniej i Środkowej. Na południu Alpejskie pasma fałdowe Europy południowej, występuje też zapadlisko Karpackie.

Polska położona w strefie Tossena – Torqwista – jest to transeuropejski „szew”.

Jednostki fizyczno-geograficzne Europy – Na obszarze Polskie zbiegają się 3 jednostki

• Niż wschodnioeuropejski

• pozaalpejska Europa Zachodnia

• Karpaty

2 strefy zlodowaceń w Polsce – obszary młodoglacjalne – wyraźna rzeźba, obszary staroglacjalne (na południu) – małowyraźna rzeźba

Jednostki geologiczne Polski – kształtuje je kompleks skał krystalicznych,

1. Platforma wschodnioeuropejska - wyniesienie Łeby, synekliza perybałtycka, synekliza podlska, wyniesienia Podlaskie, obniżenie nadbrurzańskie

(między 2 i 3). sfałdowane podczas orogenezy kaledońskiej i waryscyjskiej, osady mezozoiczne i kenozoiczne (występują lokalnie) Góry świętkorzyskiego, Sudety, blok przedsudecki, zagłębie Górnośląskie

2. Platforma waryscyjska - antyklinorium środkowopolskie, synklinorium brzeżne, synklinorium szczecińsko-łódzko-……….., epiwaryscyńska strefa monoklinalna,

3. Karpaty, tatry i Podchale, Pieniny, Karpaty fliszowe (Beskidy), Zapadlisko przedkarpackie