Wiertarki stołowe, słupowe, stojakowe – budowa i ich przeznaczenie.
Stołowe- małe, lekkie ustawiane na stołach warsztatowych,
przeznaczone do wiercenia otworów o małej średnicy w stali, żeliwie, stopach metali nieżelaznych i tworzywach sztucznych wiertłami ze stali szybkotnącej. Posuw wrzeciona łożyskowego w wysuwnej tulei jest przeważnie ręczny. Wrzeciono jest napędzane silnikiem elektrycznym przez przekładnię pasową z kołami stopniowymi. Zastosowanie wszechstronne warsztaty szkolne, rzemieślnicze, narzędziowe, oddziały montażu, a także wieloseryjna i masowe produkcja w przemyśle elektronicznym i teletechnicznym.
Słupowe – korpusem nośnym jest słup wewnątrz pusty. Na
słupie zamocowany jest wrzeciennik z wysuwnym wrzecionem. Najprostrze wiertarki mają pasowy napęd wrzeciona, co przy zastosowaniu dwubiegowego silnika i trzech par kół pasowych umożliwia uzyskanie sześciu różnych prędkości obrotowych wrzeciona. Posuw wrzeciona jest najczęściej ręczny. Stół wiertarki można obracać wokół słupa, przesuwać pionowo i mocować na dowolnej wysokości. Przedmioty wysokie ustawia się do wiercenia bezpośrednio na płycie podstawy. Zastosowanie podobne do wiertarek stołowych.
Stojakowe – podstawowym elementem nośnym jest żeliwny,
skrzynkowy stojak o przekroju poprzecznym zbliżonym do prostokątnego ustawiony na podstawie. Rodzaje: z przesuwnym wrzecionem, z przesuwnym wrzeciennikiem. Służą do produkcji jednostkowej. Zastosowanie podobne do wiertarek stołowych.
Wiertarki promieniowe – budowa typowego napedu ruchu głównego i posuwowego.
Przeznaczone są do obróbki otworów w przedmiotach dużych i ciężkich, które trudno jest przesuwać pod wrzecionem. Wszystkie mechanizmy napędu ruchu głównego i posuwowego wrzeciona są umieszczone na wrzecienniku. Posuw wrzeciona może być mechaniczny lub ręczny. Wrzeciennik składa się ze sprzęgła nawrotnicy, hamulca, sprzęgła przeciążeniowego.
Cechy charakterystyczne wiertarek rewolwerowych i wielowrzecionowych.
Rewolwerowe- cechą charakterystyczna jest to, ze pracuje za
pomocą narzędzi zamocowanych na wrzecionie głowicy rewolwerowej.. podczas obróbki, gdy pracuje jedno wrzeciono pozostałe są odłączone. Narzędzia do pracy są podawane dowolnie, ale z góry ustalonej kolejności.
Wielowrzecionowe- mają od kilu do kilkudziesięciu wrzecion
ułożyskowanych na jednej głowicy wielowrzecionowej. Wrzeciona te pracują jednocześnie.
Obydwie wiertarki pracują w układzie pionowym.
Wiertarki specjalne ( do głębokiego wiercenia, współrzędnościowe)
Wiertarki do głębokich otworów są przeznaczone do wiercenia
lub powiercania otworów, których długość jest wielokrotnie większa od średnicy, za pomocą wierteł lufowych lub rurowych ( trepanacyjnych) Układy robocze są dosyć proste i różnią się rozdziałem ruchów ( głównego – obrotowego i posuwowego- prostoliniowego) między przedmiot obrabiany i narzędzie, oraz sposobem odprowadzania wiórów. Podstawowym zespołem układu roboczego jest głowica ciśnieniowa służąca do prowadzenia drąga wiertniczego i do doprowadzania cieczy chłodząco- smarującej do wierconego otworu. A buduje się je przeważnie w układzie pionowym lub na bazie tokarek kłowych ( na saniach suportu umieszcza się głowię ciśnieniową i uchwyt drąga wiertniczego, przedmiot obrabiany zamocowany jest we wrzecionie).
Wiertarki współrzędnościowe ( obecnie nazywane wiertarko
wytaczarkami współrzędnościowymi) należą do najdokładniejszych obrabiarek. Ich podstawowym przeznaczeniem jest obróbka otworów ( wiercenie i wytaczanie, ewentualnie rozwiercanie) o dokładnym położeniu .... określonym we współrzędnych prostokątnych lub biegunowych. Stosowane są w narzędziowniach do obróbki otworów w przyrządach i uchwytach, a także w oddziałach produkcyjnych do małoseryjnej obróbki dokładnych przedmiotów, bez potrzeby stosowania kosztownego oprzyrządowania,. Rodzaje: pionowe ( jednostojakowe- umożliwiające wytaczanie otworów o maksymalnej średnicy 60-200mm, dwustojakowe – umożliwiające wytaczanie otworów o maksymalnej średnicy 160-250mm), poziome ( ze stołem krzyżowoobrotowym i przesuwnym pionowo wrzeciennikiem o układzie budowy podobnym do wytaczarko-frezarek)
Budowa i możliwości technologiczne wiertarko - frezarek.
Zaliczone są do najbardziej uniwersalnych obrabiarek. Podstawowym ich zadaniem jest wytaczanie otworów i frezowanie płaszczyzn. Stosowane w produkcji jednostkowej i małoseryjnej. Wytaczarki ze stołem leżącym mają wrzeciennik przesuwany pionowo na prowadnicach stojaka. W nim umieszczone są mechanizmy napędowe ruchu obrotowego wrzeciona i tarczy oraz ruchów posuwowych wrzeciona ( posuw wzdłużny), wrzeciennika .......................................................... ...............................ewentualnie obrotowy). Narzędzia mocuje się bezopśredniowe wrzeciona w wytacza... osadzonym we wrzecionie i podpartym w łożysku wspornika lub na tarczy. Przedmiot obrabiany ustawia się i mocuje na stole. Dwa prostopadłe ruchy przestawcze stołu oraz pionowy przesuw wrzeciennika stwarzają wsółrzędnościowy układ dokładnego przestawiania osi wrzeciona w stosunku do przedmiotu obrabianego, co umożliwia wytaczanie otworów o osiach rozstawionych wg współrzędnych prostokątnych. Do najbardziej rozpowszechnionych należą wytaczarko-frezarki ze stołem krzyżowym ( z nieprzesuwnym stojakiem z podparciem wytaczadła w okularze wspornika i bez wspornika wytaczadła). Inne – z przesuwnym stojakiem (łożowe, ze stołem przesuwnym na prowadnicach łoża tylko w kierunku poprzecznym i stojakiem przesuwnym wzdłuż osi wrzeciona i płynowe).