PSYCHEDUKACJA

Wykład 2.

Filozofia pracy trenera

Ćwiczenie : przypomnij sobie o różnych, znaczących grupach w których brałaś udział.

- Najle. ElSzu : super poczucie humoru, zgranie, rozumienie się, nadawanie na tych samych falach,

tolerancja, akceptacja.

- Najgo. Lo : brak komunikacji, koszmarni ludzie, agresja, fałsz, „grupki”, obcość, inność, brak

akceptacji.

- EDS

- Emocje

Triada „Rogersowska” : (zestaw cech/postaw, żeby być obecnym przy drugim człowieku)

• Akceptacja – zgoda na to, kim jest drugi człowiek

• Autentyczność/ spójność – niezwykle ważny element. Zgodność zachowania (wyrażania siebie) z tym kim jestem. W kontakcie z ludźmi nikogo nie udajemy.

• Empatia – wczuwanie się w drugiego człowieka, pewien „nasłuch” z pytaniem „kim jesteś?”

• Element wolności

• Element równości

• Element braterstwa (w tym zawiera się pojęcie autentyczności).

Trener to nie jest nauczyciel. Klasyczna rola trenera to człowiek który apeluje tylko do warstwy poznawczej.

Uczenie w oparciu o osobiste doświadczanie. Trener organizuje warunki innym ludziom, żeby ucząc się czegoś – doświadczali tego. Warstwa emocjonalna, może być również warstwa duchowa i fizyczno-zmysłowa (np. bawimy się w coś z grupą).

Role trenera :

• Jest nauczycielem

• Uczy organizując doświadczenie osobiste

• Modeluje różne wzorce (np. uczestniczenie w pierwszej scence „jak asertywnie mówić NIE”. ) – czyli nie tylko uczenie przez doświadczenie, ale również uczenie przez obserwacje.

• Bycie liderem (pociąganie za sobą ludzi, rozpoczynanie i kończenie, ustalanie zasad – np. podanie norm komunikacyjnych, czujność nad procesem uczenia. „Rundki” )

Style pracy trenera :

Dyrektywność vs. Niedyrektywność

Aktywność vs cisza

Partnerstwo vs. Dystans

Gwiazdorstwo vs. Demokratyczność

Opiekuńczość

Kontrola vs. Lęk

Wykład 4.

Dynamika grupowa

TRENING INTERPERSONALNY

1. Uczestnicy

• Min. 3 osoby – jedna osoba może być świadkiem relacji dwóch pozostałych osób

Max. 15-15.

• Bezpośrednia interakcja

• Normy zachowania (zewnętrzne – czas, alkohol; wewnętrzne)

• Wspólny cel

• Struktura grupy (każdy pełni jakąś funkcję, wypadkową jego osobowości..)

• Świadomość odrębności inny grup (inne-gorsze)

1. Zamknięte pomieszczenie

2. Trener

PROCES GRUPOWY I ROLE GRUPOWE

Bruce Tuchman (1965) – fazy rozwoju grupy

Stanislav Kratochvil – wzbogacenie teoretyczne faz (E/W-egocentryzm, współpraca ; Z/A-zależność,

autonomia)

FAZA GRUPY	E/W	Z/A
ORIENTACJI-TESTOWANIA-ZALEŻNOŚCI (forming) Napięcie w grupie. Wstępna integracja grupy Role : Lider aktywny – do głosu dochodzi osoba ekstrawertywna, nie mogąca znieść ciszy. Kamikadze – radykalna realizacja normy otwartośći Kozioł ofiarny Sumienie grupy – osoba reagująca na to kiedy komuś w grupie dzieje się źle. Błazen – rozładowanie napięcia grupy humorem.	E	Z
KONFLIKTU – BUNTU (storming) Forsowanie idei Role : Lider nawigator – ukierunkowanie kierunku grupy, słucha. Buntownik - kwestionuje, nie zgadza się.	E	A
SPÓJNOŚCI – WSPÓŁPRACY (norming) Role : Lider emocjonalny – nastrój w grupie, wyczuwa informacje niewerbalne. Tworzy zasadnicze normy grupowe	W	A
ZORGANIZOWANEJ-AKTYWNOŚCI Role : Szara eminencja – podsyła pomysły, które realizuje lider Sumienie grupy Dobry uczeń – realizacja zadań lidera.	W	A

Role na różnych etapach :

• Maskotka grupowa – traktowana przez grupę ulgowo (np. os. młodsza)

• Ekspert grupowy – specjalista w jakiejś dziedzinie, posłuch w grupie, wiedza „naukowa”.

• Mędrzec – wiedza „życiowa”.

• Obserwator – mało bierze udział w zabawach, ale zapytany o udział, angażuje się.

• Outsider – nie bierze udziału w aktywnościach, nawet poproszony o to.

• Dewiant – nie tyle rola co pozycja. Nie stosuje się do jakiejś normy ważnej dla grupy. Dewiant może odgrywać różne role (np. buntownik, kozioł ofiarny). Często dewiant staje się outsiderem.

NORMY GRUPOWE

• Formalne – ustalane przez trenera , np. poufność, stan jasnej świadomości, „tu i teraz”.

• Nieformalne – budowane przez grupę. Np. słuchamy się, mówimy sobie miłe rzeczy… itd.

Wykład 5.

T : elementy struktury warsztatu

1. Wątki Exam!!!

• Interpersonalny

- wątek interpersonalny jest podstawowym motorem treningu interpersonalnego.

- na warsztatach chodzi głównie o przekazanie wiedzy, w związku z czym wątek interpersonalny nie jest na pierwszym planie (na pierwszym planie jest edukacja i program).

- trener musi być wyczulony na wątek interpersonalny.

- podczas warsztatu pojawiają się różne sytuacje interpersonalne (np. kłótnie, nieporozumienia) i trener powinien je dostrzegać i rozwiązywać, być elastyczny – a nie trzymać się kurczowo programu.

• intrapersonalny

- przebiega także na etapie emocjonalnym

- interioryzacja wiedzy

1. Elementy struktury wykładu

• Formy :

- wykładzik

- prezentacja

- wstawka teoretyczna

(metoda zdartej płyty )

• Analiza doświadczenia

(przywołanie lub wywołanie doświadczeń uczestników związanych z danym tematem.)

- aktualizacja

- analiza

- podsumowanie/wnioski

• Nauka zachowań

(ćwiczenie konkretnych umiejętności których nauka jest przedmiotem warsztatu.)

- opis umiejętności

- modelowanie (trener pokazuje co i jak)

- podanie instrukcji do ćwiczenia

- przeprowadzenie ćwiczenia wraz z bieżącymi korektami (trener w między czasie obserwuje)

- Informacje zwrotne (od innych uczestników i od trenera)

- podsumowanie trenera

1. Schemat warsztatu (to co po kolei się dzieje – nie mylić ze strukturą).

- powitanie

- przejście na Ty

- przedstawienie się

- nauka imion

- normy

- kontrakt

- ćwiczenie integracyjne

- przekaz wiedzy

- analiza dośw.

- nauka zachowań

- podsumowanie warsztatu i info zwrotne

- zakończenie

Normy na warsztacie : (norma-reguła zależąca od naszej woli)

• poufność (dotyczy spraw osobistych, które mogą się pojawić podczas warsztatu.)

• Norma rzetelności osobistej (nie koloryzowanie faktów na własny temat, uczestnik będzie od początku do końca na warsztacie, nie będzie się spóźniał)

• Stan „czystej” świadomości

• Brak kontaktów seksualnych

Reguły dobrej komunikacji: (zasady ułatwiające kontakt)

• Zwracamy się do osoby do której mówimy (patrzeć na nią)

• Mówić do osób, a nie o osobach

• Mówić od siebie („ja jestem zmęczony”, a nie „człowiek jest zmęczony”).

• Bez agresji werbalnej

Wykład 6.

Zadania trenera

Zadania trenera

1. Organizowanie doświadczenia – tworzenie programu.

• Kodowanie w świadomości

- omówienie uczestników (wyraźna zachęta dla wszystkich, omówienie szczegółowe)

- podsumowanie prowadzącego (praktyczne wnioski, przejście do kolejnego etapu)

1. Działanie na rzecz bezpieczeństwa w grupie

2. Omówienie norm, zawarcie kontraktu („mini regulamin”)

(normy pracy grupy – zapisz..! K.W . Vopel – piąty pkt)

1. Cykl uczenia się przez doświadczenie (ma zastosowanie w metodach aktywnych) D.Kollba :

Konkretne doświadczenie obserwacje, refleksja wnioski, teorie działanie, sprawdzenie

METODY AKTYWIZUCJĄCE	METODY TRADYCYJNE
Akcentacja na uczącego się i jego umiejętności	Akcent na realizację programu
Rozwój sfery poznawczej, emocjonalnej i społecznej	Rozwój sfery poznawczej
Rozwijanie samodzielnego myślenia, kreatywności	Mniejsze znaczenie rozwoju kreatywności
aktywna rola ucznia	bierna rola ucznia
Integracja treści/łączenie teorii i praktyki	Separacja treści
Dominacja technik eksperymentalnych	Dominacja wykładu, technik pamięciowych
Negocjowane zasady pracy	Zasady pracy określa trener
Elastyczna aranżacja przestrzeni	Sztywna aranżacja przestrzeni (rzędy)
Akcent na współpracę	Akcent na rywalizację
Komunikacja każdego z każdym	Komunikacja jednokierunkowa, zdominowana przez trenera
Wykorzystanie elementów treningu grupowego	Akcent na utrzymanie ciszy
Trener aranżuje sytuację uczenia się	Trener jako dystrybutor wiedzy
Trener to osoba wspierająca	Trener to ekspert
Akcent na postawy prowadzącego –szacunek, akceptację, ciepło	Akcent na zasób wiedzy teoretycznej prowadzącego

Dokończ – prezentacja…