BUDOWA SKÓRY

Skóra składa się z:

1. naskórka - ektodermalny

2. skóry właściwej - mezodermalna

3. tkanki podskórnej

1. Skóra właściwa - brodawki skóry właściwej pokryte są naskórkiem, z którym tworzą razem zewnętrzne utkanie zwane poletkowaniem skóry

1. Poletkowanie skóry - (dłonie, podeszwy) - linie papilarne. W tym przypadku poletkowanie jest regularne. Wytwarzane jest ok. 4 m. życia płodowego i niezmienne do końca życia.

1. Uwypuklenia naskórka w kierunku skóry właściwej to sople międzybrodawkowe

NASKÓREK

Opiera się na błonie podstawnej. Posiada on kilka warstw, których kształt jest zmienny w kierunku powierzchni - ulegają one spłaszczeniu.

1. Warstwa podstawowa

1. cylindryczne komórki

1. warstwa rozrodcza

1. jądra prostopadłe

1. 2 rzędy komórek

1. Warstwa kolczysta

1. komórki wieloboczne

1. tendencja do spłaszczania się

1. 5 - 12 rzędów komórek

1. przestrzenie międzykomórkowe duże z chłonką odżywiającą je (desmogleina cementuje)

1. Warstwa ziarnista

1. ziarnistości keratochialiny

1. komórki ziarniste

1. keratochialina sprawia, że naskórek nie jest przezroczysty i nie widać kory

1. Warstwa jasna

1. jest tylko na dłoniach i stopach

1. ma elaidynę

1. Warstwa rogowa

1. nie jest martwa - bierze udział w procesach immunologicznych

1. komórki ułożone ściśle

1. minimalne przestrzenie

1. bariera chroniąca przed bakteriami, substancjami chemicznymi

Komórki naskórka złuszczają się ciągle i wraz z lipidami tworzą płaszcz odnowy (kwaśny). Są to tzw. keratynocyty bo mają keratynę → substancja ochronna.

Spada ilość wody (od dołu do góry) Iw. - 80%, IIw. - 10%

W naskórku:

1. są elementy łączące - desmosomy → miejsca przylegania błon łączących komórki

1. przestrzenie między komórkami są zachowane

Inne elementy naskórka

1. Melanocyty (komórki dendrytyczne pochodzenia nerwowego)wytwarzające melaninę w melanocytach I, II i III rzędu w zależności od aktywności enzymu tworzącego melaninę z tyrozyny.

1. Ziarnistości melaniny przekazywane do kertynocytów cytokrynnie (bezpośrednio) z komórki do komórki aż do keratynocytów. Gromadzą się nad jądrem chroniąc komórkę przed UV.

1. Mogą odkładać się w skórze właściwej w melanoforach

1. Komórki Langerhansa

1. pochodzenia szpikowego

1. makrofagi naskórka

1. pochłaniają i przekazują antygeny limfocytom (komórki APC)

1. Komórki Merkera

1. są w naskórku w niższych warstwach (tak jak melanocyty)

1. pochodzą z grzebienia nerwowego

1. czucie dotyku

1. występuje rak z kk. Merkela → b. złośliwy

Naskórek jest czynny immunologicznie

1. kk. Langerhansa

1. receptory dla fragmentu F_c i receptor dla dopełniacza

1. limfocyty naskórkowe

1. kertynocyty

SKÓRA WŁAŚCIWA

1. stosunek skóry właściwej do naskórka 1:5

1. dwie warstwy

1. obejmuje brodawki i część podbrodawkowa

1. warstwa siateczkowata → komórki ułożone regularnie, równolegle do powierzchni skóry

1. obecność włókien kolagenowych

1. Włókna tkanki łącznej

1. włókna kolagenowe (70%) z protokolagenu - grube, żółte → w fibroblastach

1. włókna siateczkowe (srebrochłonne) → otaczają naczynie i w bł. podstawnej

1. włókna elastyczne → otaczają pęczki włókien kolagenowych, odpowiadają za rozciągliwość

1. Substancje międzywłókienkowe

1. komórki tk. łącznej

1. fibroblasty

1. kk. tuczne

1. histiocyty

1. substancja podstawna (tk. łączna)

1. Struktury gruczołów:

1. potowe

1. rozwijają się w życiu płodowym - są to tzw. EKRYNOWE gruczoły płodowe

1. drugi rodzaj to gruczoły APOKRYNOWE , w okresie dojrzewania → mają ujście przy mieszkach włosowych

1. łojowe - związane (90%) z mieszkami włosowymi tzw. przywłośne. Wydzielina wydostaje się dzięki skurczowi mięśnia wyprostnego włosa tzw. gruczoły APOKRYNOWE. Natłuszczają włos, skórę

1. Zakończenia nerwowe - obwodowy analizator czucia → gołe zakończenia nerwowe

1. czucie powierzchniowe

1. ból

1. świąd

1. Układ naczyniowy - termoregulacji

1. sieć tętnic głębokich (skóra a tk. podskórna) → oddaje gałązki do wszystkich warstw skóry → tworzą pod brodawkami splot naczyniowy powierzchowny → te oddają drobne naczynia → anastomozy → duże możliwości regulacji → splot naczyniowy powierzchowny → głęboki

1. Układ chłonny - naczynia chłonne zbierają chłonkę z naskórka, skóry właściwej → do węzłów chłonnych → powiększenie w niektórych chorobach skóry.

WŁOS

Włos w mieszku włosowym (uchyłku skóry właściwej)

1. włos krótki

2. włos szczecinowaty

3. meszek włosowy

Skóra nieowłosiona - umowne, gdyż cała skóra pokryta jest meszkiem