Polityka pieniężna – wykład 13/12/2014

Proces tworzenia w Europie unii walutowej

Europejski instytut walutowy – 1/01/1994, początkowo 35 osób pracowało, aktualnie ok 1.600 osób. Europejski Instytut Walutowy był zalążkiem Europejskiego Banku Centralnego.

1998 – podjęto decyzję o państwa, które mogą przyjąć wspólny pieniądz

1/01/1999 – wprowadzenie wspólnego pieniądza (początkowo charakter bezgotówkowy)

1/01/2002 – wprowadzono formę gotówkową euro

Wielka Brytania i Dania – nie muszą wprowadzać Euro. Pozostałe państwa członkowskie muszą przystąpić do strefy euro.

Korzyści uczestnictwa w strefie euro:

• Eliminacja wahań kursowych

• Eliminacja kosztów transakcyjnych (najważniejsza korzyść)

• Większa przejrzystość cen

• Integracja europejskiego rynku finansowego, co nasili konkurencję międzybankową, a w konsekwencji zwiększy dostępność i obniżenie kosztów pozyskania kapitału

Zasada subsydiarności oznacza, iż w dziedzinach, które nie podlegają wyłącznej kompetencji UE Wspólnota działa tylko wtedy, gdy cele określonych przedsięwzięć nie mogą być osiągnięte w wystarczającym stopniu na szczeblu państw członkowskich, a mogą zostać lepiej osiągnięte na szczeblu unijnym.

Architektura europejskiego systemu banków centralnych (ESBC)

ESBC składa się z europejskiego banku centralnego i krajowych banków centralnych państw należących do UE. Główne decyzje podejmuje EBC, a krajowe banki centralne są ramionami wykonawczymi dla decyzji podejmowanych w EBC.

USA - System rezerwy federalnej składa się z centrali systemu i 12 banków centralnych.

EBC – siedziba – Frankfurt nad Menem w Niemczech.

Pierwszym prezesem od 1998 – holender

1/11/2003 – Francuz

1/11/2011 - Aktualnie Mario Dragi (Włoch)

Kadencja trwa 8 lat

Organy decyzyjne Europejskiego Banku Centralnego:

• Rada Prezesów (rada zarządzająca) – najważniejsza

- prezes

- wiceprezes

- 4 innych członków zarządu

- prezesi wszystkich krajowych banków centralnych państw należących do sterfy euro

• Zarząd

- prezes

- wiceprezes

- 4 członków zarządu

• Rada ogólna (rada generalna)

- prezes

- wiceprezes

- prezesi KBC wszystkich państw członkowskich UE

Jak wybiera się Członków Zarządu?

Członków Zarządu mianuje się spośród osób o uznanym autorytecie i doświadczeniu zawodowym w dziedzinie pieniężnej lub bankowej, za zgodą państw członkowskich wyrażoną na szczeblu państw lub rządów na podstawie rekomendacji Rady UE po uzyskaniu przez nią opinii Parlamentu Europejskiego i Rady Zarządzającej. Kadencja członków Zarządu trwa 8 lat i nie może być odnowiona.

Eurosystem – EBC i krajowe banki centralne państw należących do strefy Euro (11 krajów zakwalifikowanych 1998 r., Grecja, 2007- Słowenia, 2008 – Cypr i Malta, 2009 – Słowacja, 2011 – Estonia, 2014 – Łotwa), aktualnie do strefy euro należy 18 państwa; od 01/01/2015 wchodzi Litwa

Głównym celem działalności ESBC jest utrzymanie stabilnego poziomu cen

Celowi temu towarzyszy obowiązek wspierania jednak bez szkody dla tego głównego celu, ogólnej polityki gospodarczej UE w zakresie trwałego wzrostu gospodarczego i ograniczenia bezrobocia.

Podstawowe zadania ESBC

• Określanie i realizowanie polityki pieniężnej wspólnoty

• Przeprowadzanie operacji walutowych

• Przechowywanie oficjalnych rezerw państw członkowskich i zarządzania nii

• Wspieranie sprawnego funkcjonowania

• Emisja banknotów i monet przyczynianie się do sprango prowadzenia przez kompetentne włądze nadzorczej instytucji kredytowych o stabilności systemu finansowego

Najważniejsze zadania Rady Prezesów:

• Uchwalanie wytycznych i podejmowanie decyzji niezbędnych do wykonywania zadań powierzonych Eurosystemowi

• Ustalenie polityki pieniężnej strefy euro, włącznie z odpowiednimi decyzjami w sprawie pośrednich celów pieniężnych, podstawowych stóp procentowych i wielkości rezerw w Eurosystemie oraz określanie wytycznych koniecznych do ich realizacji

• Zbiera się dwa razy w miesiącu (pierwszą środę i czwartek miesiąca – omawia politykę pieniężną, na następnym posiedzeniu omawiają inne tematy)

Siła gospodarki:

• Udział produktu krajowego brutto kraju w PKB całej strefy Euro

• Udział sektora finansowego danego kraju w całości sektora finansowego strefy euro

Niemcy, Francja, Włochy, Hiszpania kraje silne

Zadania zarządu:

• Podejmowanie decyzji dotyczących realizacji polityki pieniężnej

• Przygotowanie posiedzeń Rady Zarządzającej

• Bieżące zarządzanie EBC

Posiedzenia Zarządu odbywają się raz w tygodniu.

Zadania Rady Ogólnej

• Ocena postępu gospodarek państw, które nie przystąpił jeszcze do strefy euro, z punktu widzenia dostosowania ich do wprowadzenia wspólnej waluty

• Realizacja funkcji doradczych

• Zbieranie informacji statystycznych

Posiedzenia odbywają się 4 razy do roku.

Subskrypcja kapitału:

• udział PKB kraju w PKB UE,

• liczba ludności kraju w ludności całej UE.

10,8 mld euro – tyle wynosi aktualnie kapitał subskrybowany

Polityka Pieniężna Europejskiego Banku Centralnego

Stabilność cen – to sytuacja, w której roczny wzrost cen mierzony zharmonizowanym wskaźnikiem cen konsumpcyjnych (HICP) kształtuje się poniżej 2% ale blisko tego poziomu.

Stabilność cen winna być utrzymana w średnim okresie czasu.

Strategia polityki pieniężnej EBC

• cel główny – stabilność cen

• rada prezesów – podejmuje decyzje w zakresie polityki pieniężnej na podstawie całościowej analizy zagrożeń dla stabilności cen

- analiza tendencji i szoków ekonomicznych (analiza ekonomiczna)

- analiza tendencji pieniężnej (analiza pieniężna/monetarna)

- całość informacji