7.czynniki metamorfizmu
TEMPERATURA: jest jednym z najważniejszych czynników metamorfizmu. Wzrost temperatury powoduje w skale macierzystej różnorodne zmiany składu mineralnego, prowadząc do jej przebudowy. Temperatura w strefie (epi, mezo, kata) metamorfizmu (5-30 km) waha się w granicach od 100 do ponad 800 °C, powyżej tej ostatniej część minerałów ulega przetopieniu.

CIŚNIENIE  STATYCZNE: jest ciśnieniem wywieranym przez nadległe masy skalne. Jeśli w czasie ewolucji geologicznej skały ukształtowane w powierzchniowych strefach Ziemi pogrążają się coraz głębiej, podlegają wzrostowi ciśnienia w skali regionalnej. Natomiast podnoszenie się jakiegoś rejonu na przykład dźwiganie się masywu górskiego powoduje spadek ciśnienia w skali regionalnej. Wzrost ciśnienia powoduje, zgodnie z zasadami termodynamiki, zagęszczenie materii, czyli zmniejszenie objętości minerałów i skał. Wzrost ciśnienia wywołany pogrążaniem się kompleksu skalnego jest związany z równoczesnym wzrostem temperatury. Ciśnienie wywiera bezpośredni nacisk na ziarno mineralne co ma wpływ na wywołanie reakcji, jej przebieg, prędkość itd. Ogólnie można stwierdzić że ciśnienie statyczne jest przyczyną zastępowania minerałów o strukturach luźniejszych przez minerały o strukturach bardziej skupionych.

CIŚNIENIE KIERUNKOWE (STRESS): jest czynnikiem kinetycznym występującym przede wszystkim podczas ruchów górotwórczych. Jego głównym efektem działania są przesunięcia elementów skał w określonym kierunku, powodujące tworzenie się tekstur kierunkowych. W płytkich częściach skorupy stress jest zwykle czynnikiem destruktywnym doprowadzającym do skruszenia i zmielenia skał. Po tym wstępnym etapie destruktywnym następuje zwykle adaptacja zespołów mineralnych do zmienionej sytuacji geologicznej i ten etap zaliczany jest już do procesów metamorficznych polegających na rekrystalizacji skał. Tworzą się nowe zespoły mineralne, mogące istnieć w warunkach ciśnienia kierunkowego. Pierwotne zmielenie skały powiększa powierzchnie wzajemnego reagowania starych minerałów i tym samym ułatwia tworzenie się nowych paragenez mineralnych.

SKŁADNIKI GAZOWE I CIEKŁE (fluidy) - reakcje między minerałami są możliwe dopiero wtedy gdy przejdą, przynajmniej częściowo, do roztworu. Warunkiem rekrystalizacji jest także częściowe rozpuszczenie minerałów. W środowisku skalnym, w którym przebiegają procesy metamorficzne, obecna jest pewna ilość wody (w stanie gazowym), która odgrywa rolę rozpuszczalnika. O jej obecności w środowiskach metamorficznych świadczy choćby fakt, że powstają tu liczne minerały zawierające grupy hydroksylowe (OH) np.: łyszczyki, chloryt czy amfibole.

 

CZAS - jest ważnym czynnikiem we wszystkich procesach geologicznych. Z reguły skały starsze, np. prekambryjskie, są w mniejszym lub większym stopniu przeobrażone. Tym niemniej znane są skały ze starszych okresów geologicznych słabo tylko lub wcale nie dotknięte procesami metamorficznymi, a także skały stosunkowo młode (np. z okresu kredowego) o wyraźnych znamionach przeobrażeń metamorficznych.