Cele przedmiotu:
zapoznanie się z zakresem dziedziny zarządzania projektami
wprowadzenie podstawowych pojęć na temat projektu, jego otoczenia
omówienie głównych metodyk
zarządzanie projektami, w szczególności projektami finansowanymi zer środków Unii Europejskiej.
www.mlodziez.org – podręcznik do realizacji projektów w PDF
Obszary zainteresowań:
metodyka zarządzania projektami
harmonogramowanie i planowanie projektu
zarządzanie zespołem projektowym i relacjami ze środowiskiem
zarządzanie finansami w projekcie
realizacja projektu
ewaluacja.
Zakres wykładu:
Ogólne wprowadzenie do zarządzania projektami:
podstawowe definicje i klasyfikacja
cele projektu
otoczenie projektu
Równowaga pomiędzy:
Zakresem
Kosztem
Harmonogramowaniem
Literatura podstawowa:
J. Skrzypek – Projekty współfinansowane ze środków UE. Od pomysłu do studiu wykonalności.
Kompendium wiedzy o zarządzaniu projektami – PMBOK – Guide, Management Training & Development Centre, edycja 3.
Sztuka zarządzania projektami – wydawnictwo Helion.
Zarządzanie projektem. Model najlepszych praktyk – IFC Press.
Wprowadzenie cz. I
Podstawowe pojęcia.
Przykładowe projekty:
Wprowadzenie nowego projektu na rynek
Zbudowanie infrastruktury
Reorganizacja przedsiębiorstwa
Projekt – czasowe przedsięwzięcie mające na celu wytworzenie unikatowego produktu lub usługi. <Za PMI PMBOK>
Projekt – to sekwencja niepowtarzalnych, złożonych i związanych ze sobą zadań, mających wspólny cel, przeznaczony do wykonania w terminie bez przekraczania ustalonego budżetu, zgodnie z założonymi wymaganiami. <Wysocki>
Projekt – czasowe przedsięwzięcie, mające na celu wytworzenie unikatowego produktu lub usługi.
Ma swój początek i koniec
Ma unikatowe cechy nowości
Typy projektów (1):
Przykładowa klasyfikacja:
Inwestycyjny
Organizacyjny
Informatyczny
Badawczo-rozwojowy
Prototypy
Obszary niewiedzy
Typy projektów (2):
Inna klasyfikacja projektów ze względu na:
Wartość ekonomiczną
Złożoność
Innowacyjność
Ryzyko
Szerzej: Program:
Zbiór projektów:
Do realizacji w określonej kolejności
Do realizacji w całości
Dający efekty nieosiągalne przez oddzieloną realizacją poszczególnych projektów
Program EURO 2012-10-06
Historia zarządzania projektami
Manufaktury
Inwestycje rządowe
Za ojca współczesnego zarządzania projektami uznaje się Henry’ego Gantta (1861-1919), współpracownika Fredericka Taylora, będącego „ojcem naukowego zarządzania”.
Narzędzia stosowane przez Ganetta posłużyły m.in. do wybudowania Hover Tam.
Narzędzia Henry’ego Gantta (1861-1919):
Wykresy Gantta
Pierwszy współczesny projekt:
Project Manhattan (1941-46)
Zasada organizacji
Zasada planowania
Podział ról
Kierownikiem projektu Ge. Groves
Lider ekspertów R. Oppenheimer
Okres po II wojnie światowej:
Rozwój metod zarządzania projektami
Metoda CPM (Cricital…)
Metoda PERT (Project Evaluation Review Technique)
Od lat 70-tych XX wieku:
Powstają organizacje zajmujące się zarządzaniem projektami (IPMA, PMI)
Certyfikacja
Rozwój sformalizowanych metodyk
Analiza zależności kosztu, czasu i zakresu
Zakres zarządzania projektami:
Zastosowanie wiedzy, umiejętności, narzędzi i technik działań w ramach projektu w celu osiągnięcia jego celów (PMI, PM BOK)
Planowanie, monitorowanie i sterowanie wszystkimi aspektami projektu oraz motywacja wszystkich zaangażowanych w celu osiągnięcia celów projektu w zakresie czasu, kosztów, jakości i wydajności (PRINCE 2)
Kompletny zestaw zadań, technik i narzędzi stosowany w czasie realizacji projektu (DIN 69901).
Zarządzanie czasem w projekcie.
Zarządzanie kosztami projektu.
Zarządzanie jakością projektu.
Zarządzanie zasobami ludzkimi.
Zarządzanie komunikacją w projekcie.
Etapy procesu zarządzania projektami:
Identyfikacja problemów.
Cele projektu.
Organizacja projektu.
Podział pracy.
Szacowanie kosztów.
Harmonogramowanie,.
Planowanie zasobów.
Autoryzacja.
Wdrażanie projektu.
Zarządzanie postępem prac.
Zarządzanie zmianą.
Zarządzanie ryzykiem.
Zamknięcie projektu.
< Za: Wysocki>
Proces – definicja robocza
Proces powinien charakteryzować się m.in.:
Czytelnym wyróżnieniem z otoczenia, wejściem i produktem.
Porządkiem: proces to uporządkowane w czasie i/lub przestrzeni działanie
Klientem, odbiorcą produktu, procesu
Wartością dodaną
Właścicielem, odpowiedzialnym za realizację, produkty, usprawnienie procesu
Może on składać się z różnych (sub) procesów
Przykładowy proces:
Cykl Deminga:
Cele (ograniczenia) projektu:
Zasada SMART:
Specific – należy je określać możliwie konkretnie.
Measurable – każdy cel musi mieć swój wskaźnik, na podstawie, którego będzie oceniona jego realizacja.
Achievable – pracownicy, którzy będą realizować cel, muszą go akceptować, inaczej nie zachęcą go realizować.
Realistic – posiadane zasoby musza być wystarczające dla realizacji celu.
Time related – cele powinny posiadać termin wykonania.
Otoczenie projektu:
Interesariusze (stakeholders)
Osoby lub organizacje zainteresowane projektem lub jego wynikami
Najczęściej interesariuszy nazywamy klientami projektu (dyskusyjne).
Interesariusze (typologia):
Wewnętrzni
Zewnętrzni
Wewnętrzni to:
Zespół projektowy
Zarząd
Sponsor
Zewnętrzni to:
Podwykonawcy
Klienci
Media
Niezbędni interesariusze wg PMI/PM BOK:
Kierownik projektu
Kleint
Organizacja wykonująca
Członkowie zespołu projektowego
Sponsor
Dzielimy ze względu na:
Wpływ
Pilność potrzeb
Prawdopodobieństwo konfliktu
Analiza interesariuszy:
Dlaczego PMI/PM BOK?:
PMI PM BOK (Project Menagement Body of Knowledge) ma na celu identyfikacje i opis tej części wiedzy na temat zarządzania projektami, która jest generalnie akceptowalna.
Można ją stosować w przeważającej większości projektów, ale
Za wybór odpowiednich technik są odpowiedzialni członkowie zespołu projektowego.
Przykładowa klasyfikacja ze względu na rezultat:
Inwestycyjne
Badawczo-rozwojowe
Organizacyjne
Co to jest program?
Kim są interesariusze?
Co to jest PMI?
Proces w projekcie
Standaryzacja w ramach organizacji
Porównywalność projektów
Ułatwienie dla zespołu
Doskonalenie projektu
Praktyczne ujęci e:
Możemy go zdefiniować
Uporządkować
Klient
Wartość dodana
Wielofunkcyjność
Proces:
Jest to mierzalny ciąg czynności o pewnej strukturze mający na celu wytworzenie zdefiniowanego wyniku
Jest ciągiem działań prowadzącym do osiągnięcia zamierzonego rezultatu
Za: PMI PMBOK
Proces zawiera:
Cechy procesu:
Jest łańcuchem sekwencyjnych czynności, które transformują mierzalne wejścia (materiały, informacje, ludzie, urządzenia, metody) w mierzalne rezultaty (produkty, usługi, informacje).
Jego cel jest mierzalny – dochodzi do wytworzenia wartości uznanej i zweryfikowanej przez odbiorcę, zawartej w produkcie, usłudze, informacji lub innym możliwym do zdefiniowania produkcie końcowym
Może być powtarzalny – możliwe jest jego zapisanie w formie umożliwiającej odczytanie jego przebiegu przez realizatorów.
Proces versus zadanie:
Pojęcie proces wyklucza w sposób jednoznaczny zadania wykonywane przez pojedynczych pracowników (B.A. Murray)
Proces:
Przyjmowanie zamówień
Zadania:
Przyjęcie wniosku
Jego analiza
Rekomendacja dla decydenta
Fazy powstania projektu:
I faza – powstanie potrzeby
II faza – rozpoznanie potrzeby
III faza – zdefiniowanie potrzeby
IV faza – określenie wymogów funkcjonalnych
II faza: Aktualne/Przyszłe Jakie są nasze/klienta?
Uzyskujemy z:
Burzy mózgów
Ankiet
III faza: Definiowanie potrzeb – podstawa do wytworzenia wymogów funkcjonalnych.
Zdefiniowanie potrzeby – wnikliwa analiza określonej potrzeby zwiększa szansę na jej gruntowne poznanie.
Rozpoznanie potrzeby → określenie działań potrzebnych do jej zaspokajania.
IV faza: Funkcjonalnych: opisują cechy charakterystyczne produktu (czyli tego, co otrzymujemy w chwili zakończenia projektu). Za pomocą terminów zrozumiałych dla ludzi nie mających przygotowania technicznego.
Technicznych: powstają na podstawie wymogów funkcjonalnych, stanowią podstawę działań pracowników technicznych.
Przygotowanie projektu:
Faza analizy | Faza planowania |
---|---|
Analiza interesariuszy | Matryca logiczna |
Analiza problemów | Harmonogram działań |
Analiza celów | Harmonogram zasobów |
Analiza problemów:
Analiza celów:
Problem (drzewo problemów) → Cel (drzewo celów)
Wysokie bezrobocie wśród absolwentów uczelni → Wzrost zatrudnienia absolwentów wyższej uczelni.
Niski wskaźnik aktywności zawodowej osób do 25 roku życia → Wzrost wskaźnika aktywności zawodowej osób do 25 roku życia.
Matryce logiczne projektu:
Jedno z najważniejszych narzędzi stosowanych na etapie przygotowania wniosku projektowego
W sposób syntetyczny przedstawia cele projektu, planowane działania i oczekiwane rezultaty
Bezpieczne wykorzystywanie informacji ujęte w „drzewie celów” (cel ogólny, cel projektu, rezultaty)
Weryfikuje logikę wewnątrz projektu i analizuje związki przyczynowo-skutkowe.
Funkcje matrycy:
Porządkująca – systematyzuje sposób myślenia o przedsięwzięciu jednoznacznie definiuje warunki sukcesu, kluczowe cele i oczekiwane rezultaty działań
Komunikatywna – stanowi informację czego dotyczy nasz projekt
Cel bezpiecznego projektu – długoterminowy efekt projektu, opisuje sytuację, która zaistnieje, gdy uda się rozwiązać problem kluczowy
Rezultaty – mierzalne, bezpieczne korzyści wynikające z projektu dla beneficjentów
Działania (zadania) – czynności konieczne do wytworzenia produktów
Środki, zasoby, wykład – zasoby finansowe, osobowe, fizyczne konieczne do realizacji działań.
Cechy i rodzaje projektów ( wymienić)
Cechy procesu (wymienić)
Wskazanie zależności między zadaniem=>procesem=>projektem=>programem
Analiza interesariuszy (kim są, wskazać zależności)
Kamienie milowe (zastosowanie, fazy projektu)
wykresy gantta (do czego są nam potrzebne)
metoda ścieżki krytycznej (CPM) -zastosowanie
metoda wartości wypracowanej (EV) zastosowanie
matryca logiczna (zastosowanie)
metoda PERT (zastosowanie)
metoda SMART (zastosowanie)
metoda NPV (zastosowanie)
klasyfikacja kosztów (podstawowe zależności)