Pedagogika specjalna
Surdopedagogika – jest to dział pedagogiki specjalnej (rewalidacyjnej) zajmujący się nauczaniem i wychowaniem jednostek z wadami słuchu i zaburzeniami mowy wynikającymi z wad słuchu.
Tyflopedagogika – dział pedagogiki specjalnej zajmujący się wychowaniem, edukacją, terapią i rehabilitacją osób niewidomych i niedowidzących w placówkach oświatowych (w tym integracyjnych) oraz poradniach specjalistycznych.
stosunki przestrzenne – wyobrażenia przedmiotów niedostępnych dla percepcji:
Oligofrenopedagogika – to dział pedagogiki specjalnej zajmujący się nauczaniem i wychowaniem jednostek upośledzonych umysłowo.
Rewalidacja – to system wychowania, nauczania i terapii dzieci i młodzieży upośledzonej. To dążenie do przywrócenia zdrowia osobnikom pozbawionym go w jednym lub wielu tych zakresach. Rewalidację można określić jako wychowanie specjalne jednostek upośledzonych, zmierzające do najpełniejszego ich rozwoju.
Cztery drogi rewalidacji:
o charakterze kompensacyjnym to zastąpienie jakiegoś braku innym czynnikiem lub funkcją.
o charakterze korekcyjnym – poprawa korygująca wady postawy, wzroku, słuchu u osób niepełnosprawnych, trzeba również korygować obraz świata i samego siebie
o charakterze usprawniającym – podejmowanie działań mające na celu wyćwiczenie pewnych partii mięśniowych układu ruchowego jak również organów niedomagających
o charakterze dynamizującym – wzbudzanie dynamizmu pozytywnego nastawienia
Kompensacja- to wyrównywanie braków w danej dziedzinie; prowadzi do zredukowania przeszkody utrudniającej rozwój osobowości i doprowadzenie osoby niepełnosprawnej do usamodzielnienia i adaptacji społecznej:
biologiczna- przejmowanie funkcji mniej sprawnego organu przez drugi
psychiczna- mechanizmy obronne, aby zaakceptować swoją niepełnosprawność, np. poprzez hobby, rozwój zainteresowań; mechanizmy ucieczki, np. zaprzeczenie, obwinianie innych
społeczna- nauczanie innego dostępnego zawodu osobę niepełnosprawna
samorzutna- organizm sam sobie radzi
zewnątrzpochodna- szukanie bodźców zastępujących potrzebne bodźce
techniczna- noszenie okularów, aparatów słuchowych, specjalne samochody, protezy
Korektura- poprawianie poprzez zabiegi lecznicze zaburzeń funkcji organicznej, psychicznej, psychofizycznej np. operacje chirurgiczne, mowę poprzez ćwiczenia logopedyczne, wady wzroku, słuchu itd.
Usprawnianie- ćwiczenie i doskonalenie
Wzmacnianie dynamizmu adaptacyjnego jednostki:
wzbudzanie motywacji i chęci do osiągania sukcesów
dawanie przykładów pozytywnych
praca własna jednostki nad sobą, aby sama chciała się zmienić
przykład innych osób w podobnej sytuacji (filmy, programy)
ważna rola otoczenia, środowiska
PEDAGOGIKA RESOCJALIZACYJNA-problemy węzłowe
Pedagogika resocjalizacyjna to dział pedagogiki specjalnej zajmujący się nauczaniem i wychowaniem osób z zaburzonym zachowaniem i niedostosowanych społecznie. Takich ludzi poddaje się resocjalizacji.
Istotą pedagogiki resocjalizacyjnej jest opis i wyjaśnianie procesów zachodzących pomiędzy wychowankiem a wychowawcą, a jako dyscypliny naukowej jest formowanie zaleceń i wdrażanie
projektów zmian w procesie kształtowania człowieka.
Wychowanie resocjalizacyjne - to wychowanie, które stosuje się wobec osób z zaburzeniami w procesie socjalizacji , a przejawem są zachowania aspołeczne i antyspołeczne.
*Niedostosowanie społeczne
-aspołeczność -nie wchodzenie w relacje społeczne
-antyspołeczność
*demoralizacja
*przestępczość
PEDAGOGIKA KOREKCYJNA-problemy węzłowe
*trudności w uczeniu
*parcjalne zaburzenia rozwoju (zaburzenia analizatorów np. wzrokowych)
*zaburzenia mowy
*zaburzenia emocjonalne
definicje pojęć
* niepełnosprawność- wszelkie ograniczenia lub brak wynikający z uszkodzenia- możliwości wykonywania czynności na poziomie uważanym za normalny dla człowieka, niepełnosprawność dotyczy odchylenia m.in. minus pod określonym względem,
*dziecko niepełnosprawne- to takie dziecko które bez specjalnych ulg i bez specjalnej pomocy z zewnątrz jest długotrwałe całkowicie lub w znacznym stopniu niezdolne do uczestnictwa w grupie normalnie rozwiniętych i zdrowych dzieci
* uszkodzenie- utrata lub wada psychiczna fizjologiczna lub anatomiczna struktury organizmu, ( wada wrodzona lub nabyta, choroby, urazy) utrata strata może być częściowa lub całkowita)
NASTĘPSTWEM USZKODZENIA MOŻE BYĆ NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ
Przyczyny głuchoty, klasyfikacje jednostek z wadą słuchu
Surdopedagogika – dział pedagogiki specjalnej zajmujący się nauczaniem i wychowaniem jednostek z wadami słuchu i zaburzeniami mowy wynikającymi z wad słuchu.
Głuchota – całkowite zniesienie czynności narządu słuchu (słyszenia) lub głębokie ich uszkodzenie, które pomimo korekcji przy pomocy aparatów wzmacniających (słuchowych) utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia orientację w otoczeniu i porozumiewaniu się z osobami słyszącymi.
Niedosłuch – uszkodzenie słuchu, które można skorygować przy pomocy aparatu wzmacniającego (słuchowego), nie powodujące większych trudności i ograniczeń w orientacji w otoczeniu i porozumiewaniu się z osobami słyszącymi. Są to osoby z lekkim i umiarkowanym uszkodzeniem.
Klasyfikacja BIAP (Międzynarodowe Biuro Audiofonologii)
Ubytek słuchu w decybelach Uszkodzenie słuchu w stopniu
pow. 20 dB do 40 dB lekkim
pow. 40 dB do 70 dB umiarkowanym
pow. 70 dB do 90 dB znacznym
pow. 90 dB głębokim
Uszkodzenie słuchu stopnia lekkiego (od 20 do 40 dB) – brak wyraźnych utrudnień w pełnieniu ról społecznych, czasami osoby takie korzystają z aparatów słuchowych. Osoby z takim uszk. nazywane są lekko niedosłyszącymi. W zasadzie nie różnią się od słyszących.
Uszkodzenie słuchu stopnia umiarkowanego (od 40 dB do 70 dB) – umożliwia słyszenie i rozumienie dźwięków mowy jedynie w korzystnych warunkach akustycznych, osoby takie często korzystają z aparatów słuchowych i innych pomocy technicznych niwelujących skutki tej niepełnosprawności. Posługują się mową jako podstawowym środkiem komunikacji, jednak mówią z wadami artykulacyjnymi. Mogą napotykać trudności w pełnieniu ról społecznych. Są nazywani także niedosłyszącymi lub słabosłyszącymi.
Uszkodzenie słuchu w stopniu znacznym (od 70 do 90 dB) – uniemożliwia słyszenie i rozumienie mowy bez zastosowania aparatów słuchowych (poziom głośnej mowy słuchanej z odległości 2 m wynosi ok. 60 dB). Nawet przy użyciu aparatów nie jest możliwa identyfikacja słuchowa wszystkich dźwięków mowy, stąd istotną rolę w odbiorze mowy odgrywa wzrok i odczytywanie z ust. Dzieci z tym uszkodzeniem kształcą się w szkołach specjalnych lub w warunkach kształcenia integracyjnego.
4. Uszkodzenie słuchu w stopniu głębokim (powyżej 90 dB) – uniemożliwia rozumienie mowy nawet za pomocą aparatów słuchowych. Nawet jeśli takie osoby ich używają, to mogą odbierać tylko silne dźwięki i hałasy z otoczenia. Czasami możliwe jest także słyszenie części dźwięków mowy dzięki aparatom, jednak bez ich identyfikacji. Nie pozwala to wprawdzie rozumieć mowy, ale w znaczący sposób ułatwia jej odczytywanie z ust, które staje się dominującą metodą odbioru mowy dźwiękowej na drodze wzrokowej. Dzieci z tym uszkodzeniem zazwyczaj kształcą się w szkole specjalnej dla niesłyszących (Szczepankowski, 1999).
Klasyfikacja:
ze względu na przyczyny:
a) dziedziczne – (przekazanie w genach). Gdy w rodzinie są przypadki głuchoty, można mówić o dziedziczeniu
b) wrodzone – spowodowane w życiu płodowym (różyczka, kiła, zażywanie leków ototoksycznych, niedożywienie matki, grypa o ciężkim przebiegu), powstaje w życiu płodowym dziecka
c) okołoporodowe – nabyte w życiu osobniczym (długi poród, zamartwica, niedotlenienie, pobyt w inkubatorze, choroby: zapalenie opon mózgowych, choroby wieku dziecięcego, przedawkowanie antybiotyków, zapalenie ucha środkowego).
ze względu na miejsce uszkodzenia słuchu:
a) głuchota przewodzeniowa – niedosłuch – uszkodzenie ucha zewnętrznego, środkowego, nie wykształcenie małżowiny usznej, uszkodzenie błony, zrośnięte kosteczki – typ lżejszej głuchoty.
- głuchota odbiorcza – uszkodzenie zakończeń nerwu słuchowego w uchu wewnętrznym lub pnia nerwu.
- głuchota nabyta – działanie czynników uszkadzających narząd słuchu w życiu pozapłodowym.
b) percepcyjne – uszkodzenie w uchu wewnętrznym, przewodnictwo kostne słabe, słyszy tylko niskie dźwięki, głos jest niemiły, mowa niezrozumiała, zmiana natężenia głosu.
c) centralna – zniszczenie centralnego ośrodka słuchu – głęboka głuchota – uszkodzenie narządu odbiorczego, uszkodzenie szlaków i ośrodków słuchowych w mózgu.
d) mieszane – zniszczenie centralnego ośrodka wewnętrznego środkowego, uszkodzenie aparatu przewodzącego, odbierającego dźwięki.
ze względu na czas utraty słuchu:
- od urodzenia lub pierwsze miesiące życia – brak rozwoju mowy
- pierwsze lata życia – zaniknięcie mowy – do 5 r.ż.
- ogłuchli – po 5 r.ż.
1. Głuchota prelingwalna - zaburzenia słuchu pojawia się w okresie, w którym dziecko nie ma jeszcze własnego systemu symbolicznego, za pomocą którego komunikuje się z otoczeniem społecznym. Ubytek słuchu wynosi 93 dB, co wskazuje na bardzo poważną głuchotą.
2. Głuchota interlingwalna - zaburzenia słuchu występują w okresie gdy dziecko buduje system sygnałów i symboli. Istnieją podobieństwa i różnice między systemem dziecka a systemem komunikacji otoczenia.
3. Głuchota postlingwalna - zaburzenia słuchu powstają w okresie, gdy dziecko dysponuje systemem komunikacji otoczenia, w spontanicznych wypowiedziach używa prawie wszystkich słów poprawnie, gdy chodzi o ich miejsce w zdaniach (Uden za: Doroszewska, 1981). wg Międzynarodowego Biura Audiofonologii (BIAP) :
Metody komunikowania się:
- uniwersalne
• doręczny alfabet dla głuchoniemych (pisanie dużych liter na dłoni)
• tabliczka z wypukłym alfabetem
• rękawiczki z alfabetem
• deseczka z brajlowskim alfabetem (mają być to
• dotykowe czytanie z ust lub krtani
• maszyna do pisania
- specjalne
• alfabet palcowy dla głuchych
• alfabet
• dotykanie lub pociąganie (litery i znaki na dłoni)
• E. Jezierska – rz, cz – jako jeden znak, alfabet morsa
- Daktylografia – alfabet palcowy (wg S.A. Zykowa)
- Fonogesty (opracowała Kazimiera Krakowiak dla polskich potrzeb) są to umowne ruchy dowolnej ręki zharmonizowane z głośnym i wyraźnym mówieniem. Fonogesty nie zastępują mowy, bo bez mówienia nic nie znaczą. Liczba układów palców wynosi 9 przy 5 miejscach blisko twarzy.
A L K O H O L O W Y Z E S P Ó Ł P Ł O D O W Y
FAS
FAS jest wiodącą przyczyną chorób umysłowych.
Większość osób z FAS ma przeciętny poziom inteligencji.
FAS jest przyczyną poważnych problemów społecznych i zaburzeń zachowania.
Co roku w USA rodzi się 5 000 dzieci z FAS.
Dziesięć razy więcej dzieci rodzi się z efektem poalkoholowym (FAE).
Nie istnieje bezpieczna dawka alkoholu, którą można spożywać w czasie ciąży bez ujemnego skutku na dziecko.
Alkohol uszkadza płód bardziej, niż jakikolwiek inny narkotyk.
Diagnoza alkoholowego zespołu płodowego FAS opiera się na następujących kryteriach:
Charakterystyczne rysy twarzy.
Mała waga urodzeniowa.
Dysfunkcja OUN (ośrodkowego układu nerwowego).
Wywiad potwierdzający narażenie na działanie alkoholu w życiu płodowym.
Uwaga: Cechy morfologiczne mogą nie być tak widoczne zaraz po urodzeniu lub w okresie dorastania, albo dorosłości, jak między 2 a 10 rokiem życia1.
Dzieci z FAS mają wiele (nie zawsze wszystkie) charakterystycznych cech dysmorficznych:
zmarszczka kącika oka,
małe, szeroko rozstawione oczy,
płaska środkowa część twarzoczaszki,
wygładzona rynienka podnosowa,
cienka górna warga.
Anomalia rozwojowe. Dzieci z FAS mają niską wagę urodzeniową i z trudem przybywają na wadze. Obwód głowy może być mniejszy niż normalnie. Niektóre niemowlęta mogą mieć wady serca lub inne anomalia dotyczące uszu, oczu, wątroby lub stawów.
Opóźnienia rozwojowe. Większość dzieci z FAS ma opóźnienia rozwojowe i IQ niższy od normalnego, choć zdarzają się przypadki, iż u niektórych dzieci z FAS IQ jest zbliżony do granic „normalności”. Stopień zaburzeń rozwojowych zwykle jest porównywalny ze stopniem opóźnień rozwojowych.
Większość niemowląt z FAS jest pobudzonych. Ma trudności z jedzeniem, jest nadwrażliwa na bodźce. Może mieć hypertonię (zbyt duże napięcie mięśniowe) lub hypotonię (zbyt małe napięcie mięśniowe) lub jedno i drugie. Najbardziej groźne cechy charakterystyczne FAS to subtelne objawy uszkodzenia układu nerwowego będące rezultatem narażenia na działanie alkoholu w życiu płodowym. Objawy te mogą wystąpić jako zespół FAS lub FAE. W praktyce oznacza to:
deficyt uwagi,
deficyt pamięci,
nadaktywność,
trudności z rozumieniem pojęć abstrakcyjnych (matematyka, czas, pieniądze itp.),
nieumiejętność rozwiązywania własnych problemów,
trudność w uczeniu się na swoich błędach.
słaba ocena sytuacji,
niedojrzałe zachowanie,
słaba kontrola impulsów.
Uwaga: Te objawy nie są „problemami w zachowaniu”, lecz skutkiem stałego, niezmiennego niszczenia mózgu (statyczna encefalopatia) i nie zawsze zależą od woli dziecka.
Dorośli z zespołem FAS mają trudności z osiągnięciem pełnej niezależności. Mają kłopoty w szkole, problemy w utrzymaniu stałej posady i wytrwaniu w zdrowym związku. Z kolei dzieci z FAS są podatni na fizyczną i emocjonalną przemoc. Bez wczesnej interwencji, osoby te mają szansę rozwinąć w sobie zaburzenia wtórne, w postaci chorób umysłowych, problemów z prawem, problemów w szkole, nadużywaniu alkoholu i narkotyków, niepożądaną ciążą, itd.
Najbardziej powszechnym skutkiem jest stałe uszkodzenie mózgu, które prowadzi do trudności w uczeniu się, zaburzeń zachowania, deficytów pamięci, zespołu ADHD i/lub opóźnień rozwojowych. Stan ten nazywa się „statyczną encefalopatią”, co oznacza, że stan mózgu nie pogarsza się, ani się nie poprawia.
Najbardziej podstępne uszkodzenia spowodowane są okazjonalnym piciem alkoholu. Uszkodzenia te mają wpływ na te obszary, które właśnie się rozwijają, powodując obumieranie komórek mózgowych, migrację komórek do niewłaściwych obszarów.
Zachowania społeczne: nieumiejętność radzenia sobie w różnych, nie zawsze ciężkich sytuacjach społecznych.
Rozwiązywanie problemów: niezdolność do spontanicznego rozwiązania problemu.
Przymus zachowań seksualnych: niezdolność do kontrolowania impulsów seksualnych, zwłaszcza w sytuacjach społecznych.
Planowanie: niezdolność do wyciągania wniosków z uprzednich zachowań.
Poczucie czasu: trudności z abstrakcyjnymi pojęciami czasu i pieniędzy.
Porządkowanie informacji: tzw. nieuporządkowane „pliki” informacyjne; problemy z segregacją informacji.
Pamięć: problemy z gromadzeniem i/lub przetwarzaniem informacji.
Samokontrola: wymaga częstych podpowiedzi i nadzoru innych.
Regulacje słowne: przymus głośnego mówienia, potrzeba informacji zwrotnej; zaburzone funkcje motoryczne.
Chwiejność emocjonalna: nastrojowa karuzela, przesadna zmienność nastroju.
Motywacje: brak refleksji, potrzeba motywacji z zewnątrz.
Obserwacje dzieci z Alkoholowym Zespołem Płodowym pozwoliły wyróżnić, pojawiające się w różnym wieku, problemy związane z zachowaniem. Zauważono, iż zaburzenia w zachowaniu utrzymują się aż do wieku dorosłego. U dzieci najmłodszych szczególną uwagę zwracają problemy z karmieniem, nadmierną drażliwością i zaburzeniami rytmu snu. W wieku przedszkolnym akcentuje się nadmierną aktywność, rozkojarzenie i kapryśność. Okres ten przynosi także ujawnienie się zaburzeń w zakresie koordynacji ruchowej. Według relacji rodziców i opiekunów dzieci z FAS są nadmiernie drażliwe, w tzw. „pełnej gotowości”, stąd bardzo często wymagają przez całą dobę dozoru rodzicielskiego. Rodzice akcentują również fakt, iż ich dzieci nie są w stanie pojąć związków przyczynowo-skutkowych, mają problemy z pamięcią i logicznym myśleniem. W efekcie rodzice dzieci z FAS w wieku szkolnym postrzegają swoje dzieci jako:
nerwowe, nieprzewidywalne i złośliwe;
łatwo się męczące;
zdenerwowane brakiem snu;
nie potrafiące skoncentrować się na zadaniu;
labilne emocjonalnie;
nadmiernie podatne na wpływ rówieśników;
wyobcowane i samotne;
skoncentrowane na sobie, zachowujące się „jak gdyby świat kręcił się wokół nich”;
wymagające i spodziewające się natychmiastowej gratyfikacji;
Lata szkolne przynoszą dzieciom z FAS kolejne przeszkody w rozwoju postępów w nauce. Wówczas mocniej daje o sobie znać słaba umiejętność komunikowania, impulsywność i trudności w kontaktach społecznych. Warto zauważyć, że pierwszych latach szkoły u znacznej grupy dzieci z FAS rozpoznawany jest zespół dziecka nadpobudliwego z deficytem uwagi ADHD.
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder), czyli Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi. Według Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego zespół ten objawia się zaburzeniami koncentracji uwagi (np. dziecko ma trudności ze zorganizowaniem sobie pracy, łatwo rozprasza się pod wpływem zewnętrznych bodźców, nie jest w stanie skoncentrować się na szczegółach podczas zabawy i w szkole, itp.) oraz nadruchliwością (np. dziecko często jest w ruchu, ma trudności ze spokojnym bawieniem się lub odpoczynkiem, często jest nadmiernie gadatliwe, itp.) i impulsywnością (np. dziecko ma kłopoty z czekaniem na swoją kolej, często przerywa wypowiedź innym osobom, itp.).
Objawy te są znacznie nasilone, gdy je porównamy z zachowaniem innych dzieci w tym samym wieku. Aby mieć pewność, że mamy do czynienia z ADHD objawy muszą utrzymywać się przez przynajmniej sześć miesięcy. ADHD utrudnia normalne funkcjonowanie dziecku i zarówno w domu, jak i w szkole. W efekcie wiele dzieci z Alkoholowym Zespołem Płodowym nie kończy szkoły. W ten sposób ich proces integracji ze społeczeństwem zostaje przerwany.
Później w okresie dojrzewania odnotowywana jest słaba zdolność do właściwej oceny zaistniałych w życiu sytuacji, wraz z ujawniającymi się problemami z myśleniem abstrakcyjnym wraz z niską umiejętnością samodzielnego ich rozwiązywania. Już w życiu dorosłym osoby z FAS odczuwają istotne trudności ze znalezieniem i utrzymaniem pracy. Często są funkcjonalnymi analfabetami. Przejawiają słabe umiejętności funkcjonowania w społeczeństwie. Ich codziennymi problemami są trudności z nawiązywaniem i utrzymywaniem na poziomie podstawowym związków interpersonalnych z najbliższym środowiskiem.
RAD Objawy, Symptomy & Przyczyny
Syndrom Zaburzenia Więzi (RAD) u dzieci często je opisuje jako złośliwe, kłamiące, nietroszczące się i niebezpieczne. Objawy i symptomy syndromu są tak różne jak powody jego występowania.
Czym jest Syndom Zaburzenia Więzi (RAD)?
RAD jest syndromem, który można zaobserwować u poszczególnych osób mających problemy z okazywaniem uczuć i tworzeniem trwałych związków. W celu zaspokojenia własnych potrzeb i poczucia bezpieczeństwa, osoby te ufają tylko sobie. Te osoby często mają problemy z własnym sumieniem, nie czują empatii i nie mają prawdziwych uczuć do otaczających ich ludzi i zwierząt.
Dzieci z Zaburzeniem Więzi mogą być usystematyzowane w czterech kategoriach:
Dzieci Ambiwalentne:
- są pełne złości, buntownicze i mogą być brutalne
- odpychają uczucia aby utrzymać kontrolę
- są destrukcyjne w stosunku do przedmiotów
- są ekstremalnie trudnymi dziećmi dla swoich rodziców, ponieważ sabotują i
niszczą prawie wszystkie pozytywne rzeczy jakie się im zdarzają
- kiedy czegoś chcą, zachowują się bardzo czule
- zdarza się im posiadać kilku przyjaciół, chociaż dyrygują nimi mówiąc co powinny
zrobić, analizują posiadane znajomości i utrzymują przyjaźń na krótko
- brakuje im chęci do dawania i otrzymywania miłości
- brakuje im empatii dla innych
- często są okrutne dla zwierząt i innych dzieci
Dzieci Niespokojne
- mają tendencję do bycia zbyt przylepnym, pokazują nadmierną lękliwość przed
separacją ze swoją matką
- bezustannie gadają w celu kontroli rozmowy
- pojawia się nadgorliwa uczynność i powierzchowna uczynność
- często są agresywne w pasywny sposób, ciągle popełniając drobne wykroczenia, jednak nigdy nie robią niczego naprawdę złego, nadszarpując rodzicielską cierpliwość i kontrolę
- zazwyczaj szybciej „zdrowieją” niż dzieci z innych kategorii
Dzieci Unikające
- są często pomijane ponieważ są uległe, zgodne i powierzchniowo ujmujące
- brakuje im głębszych emocji, wykonują swoje obowiązki jak „roboty”, bez prawdziwych uczuć i zaangażowania emocjonalnego
- nie bawi ich przebywanie wśród innych ponieważ nie czują się bezpieczne
- są wszechmocne
- wierzą że są w stanie same się zatroszczyć o swoje potrzeby i nie potrzebują innych ludzi, w szczególności własnych matek
- są marudne i często w opozycji, ale najczęściej jest to pasywna agresja
Dzieci Zdezorganizowane
- ich zachowanie jest mocno zdezorganizowane i dziwne, ukazują wiele z symptomów
- agresję zatrzymują głęboko w sobie, łatwo sobie z nimi radzić, ciężej uleczyć
- mogą mieć nietypowe psychozy, rozdwojoną osobowość i inne schorzenia neurologiczne
- ich historia rodzinna często zawiera schorzenia psychiczne
- są nadmiernie podekscytowane (inne dzieci z RAD są raczej humorzaste)
- są najtrudniejsze w diagnozowaniu i leczeniu, ponieważ mają wiele różnych problemów i często wymagają wspomagania lekami czy też leczenia w ośrodkach.
Inne objawy i symptomy Pozostałymi objawami sygnalizującymi RAD u dzieci mogą być:
- słabe, płaczliwe odpowiedzi
- wściekłość
- bezustanna histeria
- nadwrażliwość na dotyk i przytulanie
- niemożność karmienia piersią
- brak kontaktu wzrokowego
- nieodwzajemnianie uśmiechu
U dzieci z Syndromem Zaburzenia Więzi mogą się pojawić także poniższe symptomy:
- „brak sumienia”
- brak kontaktu wzrokowego za wyjątkiem kłamstw
- nie inicjują i nie chcą otrzymywać dowodów przywiązania (przytulanie, całowanie)
- nie kontrolują impulsów
- nietypowe zaburzenia odżywiania (obżarstwo, chowanie jedzenia itp.)
- ciągle wydawanie z siebie dźwięków różnego rodzaju, nienaturalne mówienie, wydawanie dźwięków naśladowczych (przebąkiwanie, udawanie robota, powolne mówienie itp.)
Co jest przyczyną Syndromu Zerwanych Więzi?
Związek pomiędzy dzieckiem a matką/pierwszą opiekunką jest niezbędny podczas pierwszych trzech lat życia. Bez tego związku dziecko nie może się nauczyć zaufania, miłości, współczucia i empatii. Te cztery umiejętności przetrwania są kluczowe do rozwoju człowieka w kochające, troskliwe dziecko/dorosłego. 50% naszych umiejętności przetrwania nabywamy podczas pierwszego roku życia, 25% podczas drugiego roku życia i ostatnie 25% nabywamy w wieku starszym niż 3 lata.
Oto lista okoliczności, które blokują rozwój tego kluczowego, pierwszego związku:
- porzucenie, przemoc, zaniedbanie w pierwszych trzech latach życia
- nadużywanie przez matkę alkoholu lub narkotyków
- brak harmonijnego i odpowiedzialnego związku pomiędzy matką a dzieckiem
- młoda lub niedoświadczona matka ze słabymi umiejętnościami rodzicielskimi
- niechęć matki do własnej ciąży
- wiele pierwszych opiekunek / zastępczy system opieki
- zinstytucjonalizowanie
- przebywanie w domu dziecka
- niekonsekwentna/nieadekwatna opieka dzienna
- oddzielenie od rodziców biologicznych - śmierć, rozwód
- skłonności genetyczne
- odseparowanie od matki biologicznej w celu hospitalizacji w inkubatorze itp. które uniemożliwia prawidłowy dotyk
- niezdiagnozowane/niewyleczone bolesne schorzenia (choroby uszu, kolka, przepuklina itp.)
- urazy okołoporodowe / traumatyczne przeżycia porodowe
- matka z chroniczną depresją
Trauma wczesnodziecięca
Nasze dorosłe życie zależne jest od jakości przywiązania we wczesnym dzieciństwie
◦ Przywiązanie ufne – matka jako bezpieczna baza, której obecność pozwala na swobodne eksplorowanie otoczenia
Zdolność niemowlęcia do radzenia sobie ze stresem jest skorelowana z reakcją matki
W relacji przywiązania matka kształtuje rozwój reakcji radzenia sobie ze stresem
Trauma wczesnodziecięca - stres
Szlaki układu odpowiedzialnego za stres zlokalizowane w prawej półkuli mózgu
Rozwój prawej półkuli bardzo intensywny ok. 2 r.ż. (ok. 3 r.ż. wszystkie drogi nerwowe)
Stresory psychospołeczne są bardziej szkodliwe
Przewlekły stres wiąże się z długotrwałymi wzorami reaktywności układu autonomicznego – może powodować zaniki, ubytki tkanki nerwowej
Trauma i jej skutki
Prawa półkula mózgu – bodźce emocjonalne i społeczne, przetwarzanie informacji odbieranych z ciała
Zaburzenia regulacji emocji uważa się obecnie za główną przyczynę wszystkich zaburzeń psychicznych
Wczesne niekorzystne doświadczenia prowadzą do podwyższonej wrażliwości na
stres w późniejszym życiu