Kucie swobodne polega na kształtowaniu metalu poprzez wywieranie nacisku narzędziami powodującymi jego płynięcie w kilku dowolnych kierunkach. Kucie swobodne stosuje się przy niedużych seriach lub przy wykonywaniu odkuwek ciężkich. Metodą tą można wykonywać odkuwki o dowolnej masie. Maksymalna masa surowca w postaci wlewków na odkuwki kute swobodnie wynosi 500 Mg. Małe odkuwki wykonuje się z wsadu uprzednio walcowanego, duże z wlewków.

Kucie swobodne stosuje się w szczególności dla następujących przypadków:

- przy produkcji jednostkowej, gdzie wykonywanie matryc jest nieopłacalne;

- przy wykonywaniu odkuwek, których masa i wymiary przekraczają możliwości produkcyjne najcięższych dysponowanych zespołów matrycowych;

- przy wstępnej obróbce plastycznej wlewków ze stali stopowych lub stopów o specjalnych własnościach na kęsiska i kęsy kute;

- przy wykonywaniu części zamiennych i do celów remontowych;

- przy szeroko pojętej regeneracji narzędzi i sprzętu warsztatowego

Kucie matrycowe - polega na kształtowaniu wyrobu w matrycy.

Dolna część matrycy spoczywa na nieruchomej części młota mechanicznego, zwanej szabotą. Górna część matrycy, umocowana w ruchomej części młota, zwanej bijakiem może podnosić się ku górze. Jeżeli w czasie pracy młota zostanie w obszarze wykroju dolnej części matrycy umieszczony nagrzany materiał, to uderzenie górnej części matrycy spowoduje wypełnienie wykroju matrycy materiałem. Powstaje wówczas produkt zwany odkuwką. Kucie matrycowe ma zastosowanie do wyrobu odkuwek o ciężarze nieprzekraczającym kilkuset kilogramów.

Zaletami procesu kucia matrycowego są:

- niewielki czas wykonania wyrobu,

- możliwość produkowania odkuwek o skomplikowanych kształtach,

- możliwość zatrudnienia w produkcji pracowników przyuczonych

- małe straty materiału wskutek stasowania małych naddatków na obróbkę.