INŻYNIERIA JAKOŚCI
Jakość w ujęciu historycznym (kto gdzie nazwa) Platon Arystoteles
Pojęcie jakości wprowadził Platon (greg.), który określał ją słowem poites co oznaczało pewien stopień doskonałości danej rzeczy.
Arystoteles, który był uczniem Platona określał jakość jako; zespół swoistych cech odróżniających dany przedmiot od innych przedmiotów tego samego rodzaju.
Jak zmieniło się pojmowanie jakości na przestrzeni oś Platon, stopień doskonałości ta oś
Definicja jakości współcześnie i różnica pomiędzy teraz rzeczywistością a przeszłością dowolną wgl kogo bądź czego..
Z normy iso
Ogół własności obiektu wiążących się z jego zdolnością do zaspokojenia potrzeb stwierdzonych i oczekiwanych (ISO 8402- 1994)
Stopień w jakim zbiór inherentownych właściwości spełnia wymagania ( ISO9000 – 2005)
Uwaga 1 jakość możne być określona jako niska, dobra,doskonałą
Uwaga 2 słowo inherentny – jako przeciwieństwo słowa przypisany oznacza istniejący jako sam w sobie, szczególnie jako stała właściwość
W nowoczesnej teorii zarządzania jakość dominuje stwierdzenie, że kontrolować trzeba proces a nie wyrób
Funkcje wartościujące. Co to jest wartościowanie?
Wartościowanie- jest warunkiem koniecznym w podejmowaniu decyzji. Podstawowym elementem operacji wartościowania są funkcje wartościujące.
Funkcje wartościujące:
-funkcja podstawowa
-funkcja poboczna
- funkcja zbędna
Jakość w ujęciu systemowym
System
Myślenie systemowe
Jakość w tym ujęciu
System to model całości która;
-wykazuje zależność pomiędzy atrybutami wejścia i wyjścia,
-składa się z wzajemnie powiązanych podsystemów,
-ograniczona jest poprzez swoje otoczenie lub przez nad system.
Myślenie systemowe, to takie które uwzględnia kontekst.
Jakość w ujęciu systemowym jest reflektorem, który oświetla producentowi zagadnienie co ma robić aby znaleźć nabywcę.
Jakość w ujęciu procesowym:
Proces
Podejście procesowe
Jakość w tym ujęciu
Proces – to łańcuch uporządkowanych w czasie i powiązanych ze sobą działań, które przekształcają zasoby wejściowe w końcowy produkt.
W podejściu procesowym stosuje się całościowe spojrzenie na organizacje. Dzięki temu widoczne stają się słabe punkty (tzw. Białe plamy) czyli miejsca, gdzie kryją się największe możliwości poprawy efektywności wytwarzania i jakości produktu.
W ujęciu procesowym jakość jako cecha danej rzeczy jest efektem wielu różnych czynności, które złożyły się na pożądany efekt.
Definicja zarzadzania wg Griffina i jej trzy główne elementy.
Definicja zaproponowana przez R. W Grifinna stwierdza, że : zarządzanie to zestaw działań które obejmuje planowanie oraz podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie tj. kierowanie ludźmi i kontrolowanie skierowanych na zasoby organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe, informacyjne) i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.
Różnice pomiędzy zarządzaniem i kierowaniem
Kierowanie- to pojęcie węższe odnosi się przede wszystkim do przewodzenia ludziom.
Zarządzanie- odnosi się do całości organizacji skupia się na wyznaczaniu celów biorąc pod uwagę zasoby
Co to jest zarządzanie jakością oraz typy operacji jakościowych.
Zarządzanie jakością -to wszystkie działania z zakresu zarządzania, które decydują o polityce jakości, celach i odpowiedzialności, a także ich realizacji w ramach systemu jakości za pomocą takich środków jak : planowanie, sterowanie zapewnienie i doskonalenie jakości.
Typy operacji jakościowych:
Określanie –poznanie natury problemu
Systematyzowanie- klasyfikacja i ustalanie poziomów jakości
Wartościowanie- przyporządkowanie wartości cechom
Optymalizacja- ustalenie najlepszych rozwiązań
Porównanie – określenie podobieństwa jakościowego
Jak zmieniło się podejście do zarządzania jakością na przestrzeni lat?
Znane dotychczas koncepcje projakościowe można podzielić na 4 grupy:
Kontrola jakości- do lat 50 XX w. (Sortowanie wyrobów, korekta wad)
Sterowanie jakością- lata 50-60 (kontrola czynna, metody statystyczne)
Zapewnienie jakości -lata 70-80 (planowanie działań projakościowych, wdrążanie zakładowych standardów jakości, systemy jakości.)
Zarządzanie jakością -od lat 80 ( nastawienie na klienta, samoocena, ciągłe doskonalenie jakości.)
Wymień i scharakteryzuj dwóch wybranych tzw. klasyków jakości (krótko zwięźle i na temat)
Walter Shewart:
jest prekursorem współczesnej wiedzy o zarządzaniu
jest twórcą tzw. Cyklu Shewarta, który polega na wykrywaniu i usuwaniu poszczególnych czynników zakłócających przebieg procesu technologicznego.
Armand V. Feigenbaum:
Jest twórcą koncepcji sterowania (regulowania) jakością totalną, która następnie została rozwinięta w koncepcji totalnego zarządzania jakością TQM.
W koncepcji Feigenbauma podkreśla się rolę nabywcy, etapy prac nad jakością produktów, znaczenie niższych poziomów zarządzania i powiazań horyzontalnych.
Joseph M. Juran:
Autor kluczowych pozycji z zakresu sterowania jakością.
Uważał że proces kształtowania jakości produktów powinien być nastawiony na klienta.
Koncepcja Jurana składa się z trzech etapów, tzw. „trylogii Jurana”
- planowanie jakości
- kontrola jakości
-usprawnianie jakości
Philip B. Crosby:
znany praktyk i doradca
Jego koncepcja opiera się na idei pracy bez usterkowej(„zera defektów”)
Jest znanym z czerech pewników, zwanych inaczej „absolutami jakości”
-jakość rozumiana jako spełnienie przez produkt określonych wymagań, w tym głównie wymagań nabywców.
- w celu osiąganiu jakości pierwszorzędne znaczenie ma profilaktyka, a nie procesy kontroli i oceny.
- standardem jakości oraz wzorem działań powinno być „ zero błędów”
-jakość należy mierzyć i oceniać wielkością kosztów braku zgodności ze specyfikacją.
William Edwards Deming ( 1900-1993) prekursor nowych koncepcji zarządzania jakością. Posługiwał całkowitą zmianę stylu zarządzania oraz konieczność zmiany orientacji produkcyjnej na rynkową
Koło Deminga (narysować i opisać cykl ciągłego doskonalenia)
Koło Deminaga:
- zwane jest również cyklem ciągłego doskonalenia PDCA
P – plan -> opracowanie planu realizacji procesu
D- do -> realizacja uprzednio opracowanego planu
C- check-> sprawdzanie czy osiągnięto zaplanowane wyniki
A- act-> podjęcie działań korygujących lub zapobiegawczych
Trylogia Jurana napisać z jakich trzech elementów się składała
Koncepcja Jurana składa się z trzech etapów, tzw. „trylogii Jurana”
- planowanie jakości
- kontrola jakości
-usprawnianie jakości
Grupy metod zarządzania jakością :
Zarządzanie jakością przez powszechne zaangażowanie
Zarządzanie jakością przez przestrzeganie standardów
Zarządzanie jakością poprzez pomiar skuteczności działań.
Metoda Kaizen twórca, z kulturą jakości, małe kroczki, kain zmiana
Metoda zarządzania Kaizen:
Oparta na cyklu Deminga
Jej twórcą jest MasaakiImai
To metoda ciągłego doskonalenia oparta na zasadzie małych kroczków.
Pochodzi od japońskich słów KAI-zmiana oraz ZEN-dobry
Kaizen to sposób myślenia i metoda działania. Metoda Kaizen to dobre kroki- jej istotą jest stałe doskonalenie procesów w przedsiębiorstwie na drodze małych usprawiedliwień.
Metoda six-sigma
„Six Sigma to filozofia biznesu kierująca działaniami przez wyraźne określenie wartości organizacji w ramach jej systemu kompensacji oraz strategii biznesu nastawionej na cięcie kosztów i podnoszenie satysfakcji klienta.”
Wykorzytująca o chylenie standarowe jako miare jakości
Modele zarządzania wg normy ISO
Skupieniu uwagi na kliencie
Przywództwie
Zaangażowaniu pracowników
Podejściu procesowym do działalności organizacji
Systemowym podejściu do zarządzania
Ciągłym doskonaleniu
Podejmowaniu decyzji w oparciu o fakty
Wzajemnie korzystnych relacjach z dostawami
Rodzina norm ISO-9000 (9001mówi o tym…9004o tym)
Podstawowe normy tworzące rodzinę ISO 9000
Symbol normy międzynarodowej | Nazwa normy | Symbol odpowiedniej Polskiej Normy |
---|---|---|
ISO 9000:2005 | Systemy zarządzania jakością - Podstawy i terminologia | PN-EN ISO 9000:2006 |
ISO 9001:2008 | Systemy zarządzania jakością - Wymagania | PN-EN ISO 9001:2009 |
ISO 9004:2009 | Zarządzanie ukierunkowane na trwały sukces organizacji. Podejście wykorzystujące zarządzanie jakością | PN-EN ISO 9004:2010 |
Struktura iso 9000
Główne struktury normy:
Zarządzanie systemem
Zarządzanie informacjami
Zarządzanie produkcją
8 zasad zarządzania jakością w normie ISO 9000
8 zasad zarządzania jakością w normie ISO:
Zorientowanie na klienta
Przywództwo
Zaangażowanie ludzi (pracowników)
Podejście procesowe
Systemowe podejście do zarządzania
Ciągłe doskonalenie
Rzeczowe podejście do podejmowania decyzji
Wzajemne korzyści w stosunkach z dostawcami
Struktura dokumentacji norm ISO 9000
Struktura dokumentacji zazwyczaj jest przedstawiana w postaci hierarchii ważności i wzajemnego podporządkowania w postaci piramidy, co zapewnia jej przejrzystość. Praktyka wskazuje, że najlepiej rozpocząć dokumentację od procedur, następnie opracować instrukcji i inne dokumenty, a na samym końcu księgę jakości.
Co to jest księga jakości i co zawiera?
Księga jakości- to dokument najbardziej ogólny dotyczący jakości
Rodzaje ksiąg jakości:
Księga zarządzania jakością- przeznaczona jest tylko do użytku wewnętrznego, zawiera informacje poufne
Księga zapewnienia jakości- przeznaczona dla szerokiego grona klientów, opisuje w sposób uproszczony politykę jakości firmy.
Księga jakości- opisuje system zarządzania w przedsiębiorstwie i przeznaczona jest dla odbiorców wewnętrznych i zewnętrznych
Główne czynniki determinujące wdrożenie systemu wg ISO 9000
Koszty, czas, jakość
Nagroda im. Deminga
Nazwa The DemmongPrizeprzynawana jest w japonii od 1951 za dobre rezultaty są osiągnae dzięki efektywnym działaniom na rzecz wdrożenie w prdzedsiębiorstwach sterowanie jakością w szerokim zakresie.pomysłodawcem Japoński Zwiazek Naukowców i Inżynierów ( JUSE)
Są 2 kategorii naugrody
- indywidualna
-zbiorowa
Europejska Nagroda Jakości
W 1988 roku 14 dużych przedsiębiortws europejskich przy poprarciu Komisji Europejskiej powołano Europejską Fundacje Zarządzania Jakością EFQM ( European Foundation dorQuality Management)
EFQM jest organizacja non-profit i ma siedzibę w Brukseli
Pierwsze Europejskie Nagrody przynane w 1991 roku
Wyróżniamy 2 rodzej nagród
- EuropeanQualityPrize (EQO)
-EuropeanQualityAward (EQA)
Główne kryteria oceny Europejskiej Nagrody Jakości
Przywództwo 10 %
Zarządzanie ludzmi 9%
Polityka i strategia 8%
Zasoby 9%
Procesy 14%
Satysfakcja pracowników 9%
Satysfakcja klientów 20 %
Wpływ na otoczenie 6 %
Efekt końcowy działalności 15%
EFQM obejmuje 5 obszarów działania tzw RADAR
- wyniki
-podjęscie
-wdrożenie
-ocena
-przegląd
Ubieganie się o Europejską nagrodę Jakości wymaga opracowanie dokumentu aplikacyjnego w języku angielskim który sprawdzany jest przez tzwasesoró EFQM
Polska Nagroda Jakości
PNJ została ustanowiona w 1995 roku przez :
- Krajowa Izbe Gospodarczą
-polskie Centrum Badań i certyfikacji
-fundacje „teraz Polska”
Polska Nagroda Jakości wykorzystuje koncepcje EFQM
W PNJ firma dokonuje samooceny, następne dane te są weryfikowani i korygowani przez sędziów PNJ.
PNJ przyznawana jest corocznie
Laureci otrzymują :
-statuetkę
-dyplom
- Możliwość posługiwania się przez okres jednego roku znakiem i hasłem PNJ
PNJ przewiduje 2 kategorii :
-zespołowa
-wyróżnienie specjalne
Co to jest TQM ? różnice w podejściu tradycyjnym i TQM
Zarządzanie tradycyjne | Zarządzanie TQM |
---|---|
Czekanie na rozkazy | Działanie |
Wykonywanie czynności prawidłowo | Wykonywanie czynności prawidłowych |
Reagowanie | Kreatywność |
Zadowolenie | Proces i zadowolenie |
Ilość | Jakość i ilość |
Odpowiedzialność szefa | Odpowiedzialność wszystkich |
Szukanie winnych | Rozwiązywanie problemów |
Inaczej w tradycyjnym to jakość wpisana w produkt
W TQM jakość wpisana w firme
Zasady TQM
Zaangażowanie kierownictwo
Koncentracja na klientach
Koncentracja na faktach
Ciągłe doskonalenie
Powszechne uczestnictwo
Główne aspekty TQM
Aspekty ludzkie-związane z ludźmi
Aspekty technologiczne-zwiazane ze sposobami produkcji
Aspekty metologiczne- ze sposbami działania
Technika 5S
(Technika 5S polega na sukcesywnym gospodarowaniu)
Selekcja/sortowanie i pozbywanie się zbędnych rzeczy
Systematyczność/układanie w należytym porządku
Sprzątanie/czyszczenie
Standaryzacja/utrzymanie w ;porządku i schludności
Samodyscyplina/etyka w pracy
Powiązanie ISO i TQM
ISO 9001 Cykl Deminga TQM Q (jakość
Czas t
Błędy przy wdrażaniu TQM
Co to jest system oceny zgodności i po co go wprowadzono
System oceny zgodności – to określenie odnoszące się do obszaru oceny wyrobów, usług ,organizacji i osób
Podstawowym celem systemu jest zapewnienie sytuacji, aby na rynku były wyroby bezpieczne o odpowiedniej jakości
Co to są normy zharmonizowane i jak je dzielimy ?
Normy zharmonizowane- to takie normy, na podstawie których możemy domniemywać, że dany wyrób spełnia wymagania konkretnej dyrektywy
Normy zharmonizowane dzielimy na :
Typ A- normy ogólne skierowane do wielu grup wyrobów,
Typ B- normy prezentujące wybrany aspekt istotny z punkty widzenia bezpieczeństwa ( sektorowe)
Typ C – szczegółowe dla określonej, konkretnej grupy wyrobów.
Co to są notyfikacje ?
Notyfikacja to zgłoszenie Komisji Europejskiej i państwom UE autoryzowanych jednostek certyfikujących i kontrolujących
System oceny zgodności maszyn
Dyrektywa maszynowa została opublikowana 17 maja 2006 roku jako Dyrektywa Maszynowa 2006/42/WE
W Polsce obowiązuje od 29 grudnia 2009 roku
Celem wprowadzenia Dyrektywy Maszynowej jest zredukowanie zagrożeń związanym z użytkowaniem maszyn. Maszyny które zostały wymienione w tej dyrektywie, muszą przed wprowadzeniem do obrotu przejść tzw. badania typu WE przez niezależną jednostkę notyfikowaną.
Procedura oceny zgodność zgodna z dyrektywą maszynową
Definicje inżynierii jakości. Cele inżynierii jakości.
„ inżynieria jakości to praktyczna dyscyplina techniczno-ekonomiczna, wykorzystująca osiągnięcie kwalitologii do zastosowań technicznych w zakresie projektowania, realizacji, wykorzystywania i prognozowania obiektów lub procesów, w celu kompleksowego sterowania do optymalnego poziomu jakości, gwarantującego uzyskania najlepszych efektów postępowania”.
Zasadniczy cel inżynierii jakości to dostarczanie produktu właściwej jakości w sposób jak najbardziej ekonomiczny
Podstawowe zadania inżynierii jakości wiąże się z zarządzaniem jakością, w szczególności zalicza sie do nich :
Systematyczne badania chłonności rynku wewnętrznego i zewnętrznego na poszczególne wyroby ( popytu)
Szczegółowe badania wadliwości wyrobów najbardziej poszukiwanych przez konsumentów
Systematyzację przyczyn wadliwości najbardziej atrakcyjnych wyrobów
Wytypowanie wyrobów przewidzianych do kompleksowego wartościowania jakością wytwarzania
Kwalitologia i jej podział
Kwalitologia to nauka o jakości
Podział kwalitologii :
Teoria jakości
Ogólna teoria jakości
Szczegółowa teoria jakości
Inżynieria jakości
Kwalimetria
Zarządzanie jakością
Ekonomika jakości
Instrumentarium jakości
Instrumentarium inżynierii jakości. Podział na grupy
Instrumentarium - zbiór różnorodnych narzędzi pozwalających oddziaływań ja jakość
Narzędzia inżynierii jakości opierają się w główniej mierze na cyklu Deminga. Charakteryzują się one uniwersalizmem, ale musza być odpowiednio dobranie.
Podział instrumentów jakości ze względy na ich cel
Zasady zarządzania jakością - określają stosunek przedsiębiorstwa i jego pracowników do ogólnie rozumianych problemów jakości,
Metody zarządzania jakością - charakteryzują się planowym powtarzalnym i opartym na naukowych postawach sposobem działań, ścisłej - to połączenie koncepcji, modeli i procedur postępowania przy realizacji zadań związanych z zarządzaniem jakością.
Narzędzia zarządzania jakością- służą do zbierania i przetwarzania danych związanych z różnymi aspektami działań projakościowych mówiąc inaczej - to praktyczne sposoby dające odpowiedzi na pytanie „ jak to należy robić? „
Wybrane (poznane) techniki inżynierii jakości