POŻAR W ZAKŁADZIE PRACY
Czym jest pożar?
Jak jest niebezpieczny i dlaczego?
Jak powstaje i rozwija się w budynku?
Czy możemy zwalczać pożar własnymi siłami –jeśli tak, to w jakich okolicznościach?
Jak należy się zachować w przypadku zauważenia pożaru?
Kto przejmuje odpowiedzialność za akcję ratowniczą w czasie pożaru do momentu przybycia strażaków?
Jak ewakuować się z budynku w sposób możliwie bezpieczny?
1.Pożar – niekontrolowany proces palenia w miejscu do tego celu nie przeznaczonym.
Jest reakcją fizyko-chemiczną łączenia się materiału palnego z tlenem zawartym w otaczającym nas powietrzu, powodującą powstanie płomienia oraz wydzielanie dużych ilości ciepła i dymu.
Każdy pożar powoduje gwałtowne zakłócenie ustalonych parametrów środowiska, w którym możemy żyć, takich jak:
- temperatura powietrza
- ciśnienie powietrza w pomieszczeniach – budynku
- wymiana gazowa w pomieszczeniach
2.Pożar jako wielorodność reakcji fizyko-chemicznych powoduje:
- rozkład termiczny wszystkich materiałów palnych
- wzrost temperatury powietrza w pomieszczeniach (powoduje poparzenia termiczne ciała, uniemożliwia oddychanie)
- wydzielanie się dymu pożarowego (ogranicza widoczność)
- powstawanie związków toksycznych w skutek spalania (bezpośrednie zagrożenie dla naszego życia)
- atak paniki (utrudnia podejmowanie racjonalnych decyzji, ucieczkę)
NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE TOKSYCZNE GAZY POŻAROWE:
Tlenek węgla – niewyczuwalny gaz, groźny w każdym stężeniu, przy stężenie powyżej 0,2% powoduje w krótkim czasie śmierć.
Cyjanowodór – jeden z najbardziej toksycznych gazów o migdałowej woni, bezbarwny, gwałtownie paraliżuje układ oddechowy już w pierwszym momencie kontaktu
Dwutlenek węgla – podczas pożarów w zamkniętych pomieszczeniach szybko może osiągnąć niebezpieczne stężenie 2%, utrudnia on oddychanie.
Fosgen – silna trucizna o drażniącym zapachu zgniłego siana, drażni drogi oddechowe, wywoułej ostry obrzęk płuc i zmiany w krążeniu.
Tlenki siarki – stałe składniki dymów i gazów pożarowych, wywołują skurcz i obrzęk krtani – może nastąpić szybka śmierć.
Fosforowodór – wchłaniany przez drogi oddechowe, działa drażniąco na błony śluzowe, powodując uszkodzenie układu nerwowego, bardzo toksyczny.
Chlorowodór – występuje w gazach pożarowych o ostrej duszącej woni i kwaśnym zapachu, działa drażniąco na spojówki i drogi oddechowe.
Fenol – działa trująco na nerwy i powoduje zaburzenia słuchu, kaszel, osłabienie.Dłuższy kontakt powoduje zanik wrażliwej tkanki skórnej.
3.Dla powstania pożaru niezbędne są 3 warunki jednocześnie:
- tlen
- materiał palny
- czynnik termiczny inicjujący zapoczątkowanie spalania.
Fazy powstawania i przebiegu pożaru w budynkach:
FAZA 1.
Okres początkowego rozwoju pożaru. Wzrost temperatury i zadymienia. Jeżeli pod dostatkiem jest materiału palnego pożar rozwija się gwałtownie i przechodzi w następną fazę.
FAZA 2.
Pożar w pełni rozwinięty. Duża szybkość spalania, intensywność wydzielania dymu i gazów pożarowych, wysoka temperatura pożaru. O intensywności pożaru w tej fazie decyduje dostęp powietrza.
FAZA 3.
Faza stygnięcia. W skutek braku materiału palnego pożar przygasa i jego parametry obniżają swój poziom. Występuje dopalanie się resztek i wydzielanie się toksycznych związków.
Zjawiska w pożarach wewnętrznych:
- FLASH OVER=rozgorzenie pożaru – nagłe wybuchowe zapalenie się gazów i dymu pożarowego w budynku wskutek panującej temperatury i gwałtowny dopływ powietrza do pomieszczenia wypełnionego dymem i gazem. Następuje zapłon dymu i gazów w całej objętości pomieszczenia, wzrost ciśnienia gazów, wyrzut dymu i płomieni na zewnątrz.
- wsteczny ciąg płomienia – cofanie się płomienia spalającego gazy i dym pożarowy w kierunku drzwi wejściowych, które zostały w danym momencie otworzone. Występuje w przypadkach gdy gazy i dym posiadają niskie temperatury, a ilość tlenu jest za mała aby pożar mógł się rozwinąć.
4.Pożar w początkowej fazie o małej intensywności:
- powiadomić kolejną osobę o pożarze
- ocenić skalę pożaru
- znajomość obsługi sprzętu gaśniczego i zasady jego użytkowania
- zachować warunki bezpieczeństwa
- jeśli nie możemy ugasić pożaru, należy opuścić strefę zagrożenia.
- opuszczając budynek powiadamiamy kolejne osoby o zagrożeniu.
5.Postępowanie w przypadku zauważenia pożaru:
- powiadomić o zagrożeniu co najmniej jedną kolejną osobę, która powiadomi straż pożarną
- spróbować ugasić pożar
- w przypadku nieudanej próby ugaszenia, opuścić budynek
6.Zgodnie z zapisami w prawie polskim z 1991r. odpowiedzialność za całość działań przejmuje właściciel, zarządca, dyrektor firmy/instytucji.
Właściciel/zarządca zobowiązany jest w szczególności:
- przestrzegać przeciwpożarowych wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych
- wyposażyć budynek lub teren w sprzęt pożarniczy, ratowniczy oraz środki gaśnicze
- zapewnić konserwację i naprawy sprzętu oraz urządzeń pożarowych zgodnie z zasadami i wymaganiami gwarantującymi sprawne i niezawodne ich funkcjonowanie
- zapewnić osobom przebywającym w budynku lub na jego terenie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji
- zaznajomić pracowników z przepisami przeciwpożarowymi
- ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia
7.Podejmując decyzję o opuszczeniu budynku należy:
- kierować się na zewnątrz oznakowanymi dostępnymi drogami ewakuacyjnymi w budynku
- w przypadku odcięcia drogi ewakuacyjnej przez dym należy pamiętać, że najniższa temperatura i najmniejsze zadymienie panują przy podłodze, dlatego należy (w miarę możliwości) położyć się na podłodze i przemieszczać w stronę wyjścia
- należy korzystać podczas ewakuacji z masek lub innego sprzętu ochrony dróg oddechowych dostępnego w obiekcie
- jeżeli drogi ewakuacyjne uniemożliwiają wyjście na zewnątrz obiektu należy dotrzeć do pomieszczenia nie objętego pożarem
- w miarę możliwości korzystać z zewnętrznych klatek, drabin ewakuacyjnych
NIE KORZYSTAĆ Z DŹWIGÓW OSOBOWYCH ANI TOWAROWYCH.