Na czym polega rozruch mechaniczny (i elektryczny) obiektów gospodarki wodno-ściekowej?
(na podstawie poradnika eksploatatora OŚ)
Rozruch elektryczny – faza I
Stosowne przepisy określają, które urządzenia elektryczne należy poddać próbom montażowym, a które urządzenia podlegają rozruchom.
Przez próby montażowe należy rozumieć przeprowadzanie, w ramach robót budowlano-montażowych, niezbędnych prób funkcjonowania, pomiarów (prac regulacyjno-pomiarowych) wraz z uruchomieniem próbnym („na biegu luzem”) poszczególnych maszyn, urządzeń, instalacji, przewodów itp.
Przez rozruch należy rozumieć czynności obejmujące uruchomienie linii technologicznych, zespołów maszyn, urządzeń instalacji oczyszczalni bez obciążenia, a następnie pod obciążeniem. Przed przystąpieniem do rozruchu powinny być przeprowadzone niezbędne próby montażowe, których wyniki należy umieścić w szczegółowych protokołach i udokumentować odpowiednim wpisem w dzienniku budowy. Rozruchowi podlegają jedynie te obiekty, dla których zachodzi konieczność sprawdzenia skuteczności procesu technologicznego i dokonania regulacji w celu uzyskania projektowanych parametrów zgodnych z założeniami.
Przez przeprowadzeniem prób montażowych należy przygotować następujące dokumenty:
Protokoły prób jakości wyrobu przeprowadzonych przez wytwórców lub protokoły (potwierdzenie dokonania) odbiorów technicznych dokonanych u wytwórców.
Dokumentacje techniczno-ruchowe (DTR) lub w przypadku ich braku – fabryczne instrukcje obsługi, schematy i opisy techniczne aparatury.
Badania odbiorcze powinny być poprzedzane:
Szczegółowymi oględzinami zamontowanych urządzeń i układów, sprawdzeniem zgodności montażu, wyposażenia i danych technicznych z dokumentacją i instrukcjami fabrycznymi.
Sprawdzeniem poprawności połączeń obwodów głównych i pomocniczych oraz działania aparatów i układów.
Usunięciem zauważonych usterek i braków
Przeprowadzaniem regulacji napędów, styków, łączników, blokad itp.
Do badań odbiorczych należy przystąpić po zakończeniu montażu urządzeń, potwierdzonych przez wykonawcę lub zlecającego badania. Dopuszcza się przystąpienie do prób urządzeń, których montaż nie został zakończony, jeśli warunki badań BHP na to zezwalają. Badania mogą być prowadzone również w czasie ruchu próbnego luz w czasie eksploatacji wstępnej, jeśli tego wymaga rodzaj badań.
Badania powinny obejmować następujące urządzenia (grupy urządzeń) i układy:
Rozdzielnice prefabrykowane wysokiego napięcia (WN) i niskiego napięcia (NN)
Oszynowanie i przewody
Wyłączniki i rozłączniki WN i NN
Odłączniki, uziemniki, zwierniki WN
Przekładniki napięciowe i prądowe WN (NN) oraz przekładniki pośredniczące
Odgromniki zaworowe
Transformatory
Baterie kondensatorów NN
Aparaturę kontrolną, pomiarową i pomocnicze układy zabezpieczeń
Regulatory baterii kondensatorów i inne
Układy zasilania prądem stałym i przemiennym obwodów pomocniczych
Układy sygnalizacji i sterowania
Dodatkową ochronę przeciwporażeniową oraz ochronę odgromową obiektów stacyjnych i budowli
Po zakończeniu rozruchu fazy elektrycznej winien być sporządzony protokół zakończenia tej fazy rozruchu.
Rozruch mechaniczny – faza II
(dla wszystkich urządzeń i obiektów oczyszczalni ścieków)
Rozruch mechaniczny obiektów i urządzeń przeprowadza się „na sucho” – kolejno dla poszczególnych urządzeń i węzłów technologicznych. Ta faza rozruchu ma na celu sprawdzenie obiektów pod względem wymiarów, czystości, drożności, szczelności, działania mechanizmów i armatury, prawidłowości montażu maszyn i urządzeń – w szczególności w zgodności z DTR-kami (dokumentacja techniczno-ruchowa).
Faza ta powinna być poprzedzona rozruchem urządzeń energetycznych i zasilających – zgodnie z zasadami określonymi w projektach branży elektrycznej i sterowania.
Po uzyskaniu pozytywnych rezultatów ze sprawdzenia wizualnego, można przystąpić do rozruchu mechanicznego maszyn i urządzeń wyposażonych w napędy (próba biegu luzem).
Rozruch mechaniczny obejmuje wszystkie urządzenia i węzły technologiczne, w tym:
Pompownie ścieków i osadów
Stację mechanicznego oczyszczania ścieków, kraty gęste, kraty rzadkie, piaskowniki, odtłuszczacze
Osadniki wstępne (zgarniacze osadów, instalacje do spustu części flotujących)
Instalacje dozujące środki chemiczne do wspomagania procesów oczyszczania ścieków
Stacje dmuchaw i system napowietrzania
Mieszadła w komorach anaerobowych, atoksycznych i recyrkulacji azotanów
Urządzenia stacji mechanicznego zagęszczania i odwadniania
Obiekty do stabilizowania osadów i inne
Zakończenie rozruchu mechanicznego z wynikiem pozytywnym powinno być zakończone protokołem przekazującym oczyszczalnię do rozruchu hydraulicznego.
Na czym polega rozruch hydrauliczny obiektów gospodarki wodno-ściekowej?
(na podstawie poradnika eksploatatora OŚ)
Rozruch hydrauliczny ma na celu sprawdzenie „na mokro” pod obciążeniem wodą (z wodociągów lub innych źródeł) wszystkich obiektów i urządzeń przeznaczonych do przetrzymywania czy też transportowania ścieków, osadów i innych mediów.
W czasie rozruchu hydraulicznego przeprowadza się:
Uzupełniające oczyszczanie koryt i przewodów połączone z ich przemyciem wodą
Sprawdzenie szczelności i kontrolę działania wszystkich obiektów, urządzeń i przewodów po napełnieniu ich wodą
Sprawdzenie wzajemnego usytuowania wysokościowego wszystkich obiektów, ich elementów oraz spadków zapewniających przepływy w grawitacyjnych i ciśnieniowych połączeniach międzyobiektowych.
Sprawdzenie działania, skuteczności regulacji i szczelności wszystkich elementów przeznaczonych do zmian kierunków przepływów lub odcinania przepływów
Sprawdzenie i końcową regulację wszystkich elementów poziomujących zwierciadła ścieków czy też osadów (przelewy, ujęcia, odpływy)
Sprawdzenie parametrów pracy pomp przy pełnym obciążeniu
Regulację urządzeń do sterowania pracą pomp
Regulację armatury sterowanej automatycznie lub ręcznie
Stopniowe obciążenie urządzeń ściekami czy też osadami, aż do osiągnięcia przepływów nominalnych, z równoczesną regulacją układów w warunkach dynamicznych.
Po zakończeniu rozruchu hydraulicznego winien być sporządzony protokół zakończenia tej fazy rozruchu.
3. Na czym polega rozruch technologiczny obiektów gospodarki wodno-ściekowej?
Rozruch technologiczny stanowi ostatnią fazę rozruchu obiektów gospodarki wodno-ściekowej. Jego zadaniem jest sprawdzenie działania obiektów, urządzeń, instalacji w warunkach rzeczywistego obciążenia.
uruchomienie poszczególnych urządzeń i węzłów technologicznych w systemie pracy pod obciążeniem (stopniowe zwiększanie obciążenia aż do osiągnięcia przepływów nominalnych)
Bieżąca kontrola poprawności pracy urządzeń i instalacji pod obciążeniem oraz regulacja nastawień poszczególnych elementów technologicznych
bieżący nadzór nad pracą załogi i korygowanie poprawności wykonywania czynności na poszczególnych stanowiskach pracy
wykonanie wymaganych badań i analiz, np.:
SUW: określenie wskaźników i parametrów fizykochemicznych wody uzdatnianej oraz badanie wody pod względem higieniczno-mikrobiologicznym
OŚ :określenie składu i własności ścieków surowych i oczyszczonych, składu ścieków po kolejnych stopniach oczyszczania oraz składu i własności osadów po kolejnych etapach przeróbki
określenie rzeczywistych parametrów technologicznych (np. czas przetrzymania wody/ścieków w urządzeniu, prędkość przepływu, obciążenie hydrauliczne, ilość wody uzdatnionej, ilości ścieków surowych i oczyszczonych, ilości osadów, skratek, piasku)
określenie skuteczności działania poszczególnych urządzeń i węzłów technologicznych oraz ocena efektów pracy oczyszczalni/stacji uzdatniania wody
wykonanie wymaganej dokumentacji Rozruchu
sprawozdania/raporty z pracy obiektów w fazie rozruchu
Przed przystąpieniem do rozruchu technologicznego należy:
zakończyć rozruch elektryczny, mechaniczny i hydrauliczny
zaopatrzyć obiekt w niezbędne środki chemiczne
zapewnić obsługę obiektu
zapewnić obsługę laboratoryjną, umożliwiającą przeprowadzenie kontrolnych analiz
przygotować miejsce składowania powstających w trakcie oczyszczania ścieków odpadów (skratki, piasek, tłuszcze, osady)
zapewnić odbiór odpadów przez firmy utylizacyjne
8. Omówić zasady tworzenia terminarza eksploatacji urządzeń
nie udało się znaleźć
9. Omówić zasady tworzenia terminarza eksploatacji obiektów.
W pierwszej kolejności wykonujemy pracę konserwacyjne przy urządzeniach mechanicznych i pompowniach. Maszyny i urządzenia wymagają czyszczenia, smarowania, chłodzenia, regulacji i konserwacji powierzchni a w warunkach zimowych ocieplenia.
Najważniejszą zasadą eksploatacji jest - prewencja lepsza niż naprawa.
Każdy obiekt systemu wod-kan ma swoja specyfikę i stad wynika dla nich również różnorodność zadań eksploatacyjnych i okres pracy pomiędzy przeglądami. Przeglądy eksploatacyjne powinny być dokonywane tak często aby praca urządzeń przynosiła powierzone im cele. np.
zapewnienie odpowiedniej jakości i ilości osadu czynnego w komorze osadu czynnego,
utrzymanie założonego wieku osadu,
usuwanie zanieczyszczeń pływających w osadnikach wstępnych,
kontrola pracy zgrzebła mechanicznego,
oczyszczanie prześwitów krat.
10. Opisać czynności eksploatacyjne przy sieci wodociągowej.
Przez eksploatacje należy rozumieć zespół czynności i środków technicznych niezbędnych do utrzymania obiektów i urządzeń w stanie zdatnym do spełniania zadań, dla których zostały przeznaczone. Do czynności eksploatacyjnych należą również czynności administracyjne, gospodarcze, finansowe oraz związane z planowaniem działalności. Można je zestawić następująco:
utrzymanie wszystkich obiektów i urządzeń w sprawności i w ruchu,
okresowe przeglądy urządzeń i obiektów,
oczyszczanie, płukanie i dezynfekcja poszczególnych obiektów jak osadniki, filtry, przewody sieci wodociągowej,
przeprowadzanie planowych remontów bieżących, średnich, kapitalnych,
wykrywanie i naprawa uszkodzeń,
stałe badania i kontrola jakości wody od ujęcia poprzez urządzenia uzdatniające do sieci rozdzielczej,
instalowanie wodomierzy, wymiana, kontrola, dokonywanie odczytów,
obieranie opłat za pobrana wodę,
Wymienione powyżej czynności powinny być usystematyzowane i oparte na szczegółowo opracowanej dokumentacji i instrukcjach eksploatacyjnych oraz planach zapobiegawczo-remontowych. Dla sprawnej eksploatacji urządzeń powinna być opracowana dokumentacja techniczno-ruchowa każdego obiektu.
11. Opisać zagrożenia występujące przy eksploatacji węzła oczyszczania mechanicznego w oczyszczalni ścieków.
Upadek na tym samym poziomie (potknięcie się, poślizgnięcie itp.)
Upadek z wysokości
Utonięcie
Uderzenie, przygniecenie (przez czynniki materialne)
Porażenie prądem elektrycznym o napięciu do 1 kV
Skaleczenia o ostre, wystające elementy (ostre krawędzie, szorstkie powierzchnie)
Kontakt z wirusami (WZW typu B i C)
Kontakt z bakteriami
Kontakt z grzybami
Eksploatacja krat i sit
Największe problemy związane z eksploatacją urządzeń usytuowanych na powietrzu jest zima. W miarę możliwości obiekty te powinno się usytuować w budynkach lub posiadać izolację termiczną zabezpieczającą przed awariami wywołanymi niską temperaturą. Jednym ze sposobów jest wykładanie wnętrza pojemników na skratki folią która zabezpiecza przed przymarzaniem skratek do ścianek. Dawniej skratki były wysypywane na pryzmy a dopiero w okresie wiosny podlegały dalszej obróbce. Gdy krata jest urządzeniem zautomatyzowanym to istotne jest rozwiązanie przenoszenia skratek z przenośnika. Wysokość zrzutu powinna dostosowana do wysokości zbiornika (najlepiej gdy jest to zbiornik standardowy taki jak dla odpadów komunalnych). Objętość pojemnika nie powinna być zbyt duża, ich wielkość powinna być dostosowana do dwukrotnego wywozu skratek na tydzień aby zapobiec roznoszenia się odorów.
W skratkach przykre zapachy pochodzą z zagniwania cieczy. Dobrym rozwiązaniem jest instalacja pras do skratek, które przyspieszają odsączanie odpadu. Działanie takie może zmniejszyć objętość odpadu 1-3 krotnie. Najlepiej gdy odbiór pojemników odbywać się będzie bezpośrednio na samochód lub przynajmniej zapewniony będzie dojazd. Droga taka wykonana być powinna z materiału odpornego na działanie kwasów organicznych.
Skratki zawierają pewne ilości cieczy dlatego pomieszczenie gdzie składowane są skratki wyposażone być powinno w kratkę ściekową (z podłączeniem do kanalizacji zakładowej). Każdy pojemnik powinien być wyposażony w otwory do odprowadzanie cieczy ze składowanych w nim skratek (gdy brak jest prasy).
Skutecznym sposobem na pozbawienie się problemu jest ich rozdrobnienie ale w praktyce urządzenia do rozdrabniania są trudne w eksploatacji. Pomniejszenie objętości osadu przez ich rozdrobnienie ma swoje wady a mianowicie materiały składające się na skratki mają bardzo zły wpływ na pompy przenośnikowe.
W dużych oczyszczalniach skratki kierowane są do spalarni.
Często na oczyszczalni znajdują się kraty awaryjne (o których w eksploatacji często się zapomina co jest poważnym błędem).
Zastawki zasuwy powinny być sprawdzane raz na rok, kilka lat. W celu sprawdzenia ich prawidłowego funkcjonowania.
PIASKOWNIK POZIOMY PODŁUŻNY:
Bardzo często spotykane są piaskowniki czyszczone ręcznie, usuwanie piasku jest związane z koniecznością opróżnienia komory, zaleca się aby kilka razy dziennie przegrabić dno o kierunku przeciwnym do przepływu co pozwala na oddzielenie lekkich zanieczyszczeń organicznych. Aby piaskownik działał prawidłowo jego działanie powinno być kontrolowane, przez ilość odkładanego osadu. Sprawdzenie ilości osadu powoduje niedopuszczenie do przepełnienia komory . Gdyż przepełnienie prowadzi do brak efektu technologicznego. W czasie samego czyszczenia piasek powinien być możliwie czysty, w czasie odsączania należy przegrabić, przemieszać piasek. Odpad powinien być z niewielką ilością części organicznych. Sam piasek nie powinien przebywać zbyt długo na terenie oczyszczalni ( jest źródłem przykrych zapachów).
PIASKOWNIK MECHANICZNY: eksploatacja polega przede wszystkim na utrzymaniu w ruchu tego obiektu, pulpa ma właściwości silnie ścierające a więc pompa, zgarniacze szybko się zużywa.
12. Opisać zagrożenia występujące przy eksploatacji urządzenia osadu czynnego w oczyszczalni ścieków.
• Możliwość poślizgnięcia się
• Możliwość utonięcia
• Porażanie prądem
• Kontakt z wirusami, grzybami, bakteriami
• Możliwość skaleczenia się
Osadniki wstępne
Głównym odpadem osadników jest osad i flotacyjna powierzchnia składająca się z pewnej ilości tłuszczy (ilości te zazwyczaj są niewielkie). Funkcjonowanie zależy od sposobu prowadzenia recyrkulacji. Osad wstępny zagęszcza się z wtórnym. Powinno się usuwać osad gęsty, stosuje się łaty do pomiaru ilości osadu w leju osadowym lub stosuje się gęstościomierz.
Na działanie osadnika wstępnego wpływa jego konstrukcja:
- leje osadowe powinny mieć duże nachylenie (zaleganie osadu jest związane z jego odpływem, więc musi być zapewnione odpowiednie usuwanie, pompa powinna być tak wyregulowana aby cały osad był usunięty);
- studzienki i zbiorniki przez które przepływa osad powinny być łatwo dostępne ze względu na łatwość obserwacji i czyszczenia;
Osadnik jest prostym urządzeniem, ale zależnym od elementów hydraulicznych takich jak np. przelewów pilastych wykonanych z materiałów nierdzewnych. Osadnik powinien być tak skonstruowany aby łatwo można było zbierać zanieczyszczenia pływające.
Poprzecznym zastosowano dwie komory ze względu na duże ilości osadu wypływającego na powierzchnie osadu.
Usuwanie części pływających z osadnika – zgrzebło przesuwające się po wierzchu, po zwierciadle wody w osadniku, koryta muszą posiadać duże spadki. Odprowadzenie części pływających i osadów z dna osadnika jeżeli odbywa się rurociągiem z zasuwą, powinna ona być szybkozamykająca, ponieważ podczas odpływu z osadnika wstępnego w krótkim czasie następuje zmiana gęstości osadu, odpływ staje się jasny, mało gęsty, nie powinno się dopuścić do odpływu tego osadu.
Zgarniacze instalowane w osadnikach to zgarniacze wózkowe i łańcuchowe. W Polsce stosuje się tylko wózkowe. Zgarniacze muszą być tak usytuowane żeby była możliwość ich konserwacji poza lustrem wody.
Zanieczyszczenia pływające w korytach wlotowych osadnika powinny być zbierane 1-2 razy w tygodniu, są to najczęściej źle usunięte zanieczyszczenia na kratach. Zagospodarowuje się je razem z zanieczyszczeniami z krat. Świadczy to o złej pracy krat.
W tej chwili stosuje się kraty gęste 2,5 – 3 mm (za gęste nie ma potrzeby usuwania takich drobnych skratek o dużym uwodnieniu, które trudno później usunąć. Najlepiej stosować kraty rzadkie i gęste.
Powinno się kontrolować wlot do osadnika i czyścić je za pomocą ruchomych urządzeń wysokociśnieniowych żeby uniknąć niesymetrycznego zasilenia osadnika.
Osad wypływający na pow. osadnika trzeba usuwać codziennie żeby nie tworzył zbitych grud i nie stanowił przeszkody przy eksploatacji. Zbyt gruba warstwa osadu flotującego może zanieczyszczać koryta odpływowe. Osad w lejach usuwany co najmniej raz na tydzień. Należy często kontrolować stan osadu.
Opisać zagrożenia występujące przy czyszczeniu sieci kanalizacyjnych i zbiorników na ścieki i osady.
Zagrożenia wypadkiem z przyczyn: mechanicznych (upadek, upadek do studzienki lub zbiornika, utonięcie), elektrycznych, chemiczno-biologicznych (podrażnienia i zatrucia gazami, gazy duszące/trujące, np. niebezpieczeństwo zatrucia siarkowodorem), pożary, eksplozje (mieszanina metanu i powietrza ma własności wybuchowe, siarkowodór jest gazem wybuchowym)
Zagrożenia chorobami z przyczyn – szkodliwego oddziaływania zapachów, zagrożenie infekcjami w kontakcie ze ściekami, z bakteriami w ściekach.
Siarkowodór, właściwości, zasady pomocy przedlekarskiej.
Siarkowodór jest to bezbarwny, palny gaz, cięższy od powietrza, dość dobrze rozpuszcza się w wodzie, ma charakterystyczny zapach zgniłych jaj. Jest wyczuwalny w bardzo niewielkich stężeniach, jednak przy stężeniach przekraczających 300 mg/m³ staje się niewyczuwalny z powodu natychmiastowego porażenia nerwu węchowego. Siarkowodór jest silnie trujący, niebezpieczny dla zdrowia, m.in. może powodować uszkodzenie wzroku, a nawet przy stężeniu powyżej 1 g/m³ śmierć.
Pierwsza pomoc
Wyniesienie człowieka z atmosfery skażonej (ratujący nie powinien wchodzić do pomieszczenia zawierającego siarkowodór bez zabezpieczenia), zabezpieczenie podstawowych czynności życiowych; chorych nieprzytomnych, wymiotujących ułożyć w pozycji bocznej ustalonej; usunięcie skażonej odzieży; zmycie skażonej skóry obfitą ilością wody z mydłem; przemycie spojówek wodą; zapewnienie ciepła i spokoju.
15. Metan właściwości, zasady pomocy przedlekarskiej
Właściwości:
Gaz, bezwonny, bezbarwny, bez smaku, pali się niebieskim płomieniem ( z tlenem tworzy mieszankę wybuchową)
Pomoc przed lekarska:
-wynieść poszkodowanego na świeże powietrze;
- sprawdzić czynności życiowe;
- ułatwić oddychanie (rozluźnić ubranie);
- zapewnić poszkodowanemu spokój;
- wykonać resuscytację krążeniowo-oddechową- jeśli zajdzie potrzeba;
- podać do oddychania czysty tlen;
- ułożyć poszkodowanego w pozycji bezpiecznej
16.Wymienić czynności eksploatacyjne wymagane przy obsłudze pomp wirowych z uszczelnieniem dławicowym i mechanicznym.
Nie udało się znaleźć narazie
17. Wymienić czynności eksploatacyjne wymagane przy obsłudze sprężarek niskociśnieniowych.
W czasie użytkowania praca polega na wyłączaniu, obciążaniu i wyłączaniu w zależności od potrzeb. W celu zapewnienia bezawaryjnej pracy należy na bieżąco prowadzić prace konserwacyjne
Podstawowe czynności eksploatacyjne to:
- smarowanie
- kontrola napięcia pasów przekładni
- kontrola ustawienia sprzęgła
- czyszczenie filtra powietrza
- eksploatacja zaworu przeciążeniowego
- czyszczenie zaworu zwrotnego
- czyszczenie dmuchawy
Czynności eksploatacyjne należy przeprowadzać zgodnie z zaleceniami Dokumentacji Rozruchowo Technicznej (DTR)
Kontrola wzrokowa i słuchowa połączeń gwintowych, ciśnienia roboczego, równomierności pracy, szczelności zaworu przeciążeniowego. Należy sprawdzać poziom oleju, wymieniać olej. Kontrolować wskaźniki zanieczyszczenia filtra oraz ugięcie pasów w elemencie napędowym.
18. Wymienić czynności eksploatacyjne przy obsłudze instalacji napowietrzania sprężonym powietrzem.
- kontrola szczelności instalacji (zbiorniki, system dystrybucji - rurociągi)
- kontrola ciśnienia panującego w instalacji oraz sprawności zaworów bezpieczeństwa
- kontrola wzrokowa i słuchowa pracy instalacji
- kontrola pracy sprężarek
- kontrola urządzeń do uzdatniania sprężonego powietrza np. filtry
- kontrola działania napędów oraz smarowania układu (ugięcie pasów, wymiana oleju + kontrola układu chłodzenia)
Czynności eksploatacyjne należy przeprowadzać zgodnie z zaleceniami Dokumentacji Rozruchowo Technicznej (DTR)
19.Wymienić czynności eksploatacyjne przy obsłudze mieszadeł i wirownic.
Odpowiedź dotyczy przyczyn, kontroli i zarządzania w razie zakłóceń w działaniu zagęszczaczy grawitacyjnych.
Jeśli wystąpił brak pracy mieszaczy osadu, należy :
- możliwa awaria systemu zasilania lub systemu sterowania sprawdzić system zasilania , w razie awarii naprawa elektryczna oraz systemu sterowania,
- możliwa zbyt duża akumulacja osadu w zagęszczaczu pobrać próbki osadu wzdłuż prętów, następnie strumieniem wody oczyścić pręty oraz zwiększyć natężenie dopływu osadu zagęszczonego,
- możliwe ciało „obce” w mechanizmie napędowym sprawdzić mechanizm napędowy, usunąć ciało „obce”.
20. Wymienić czynności eksploatacyjne wymagane przy obsłudze studni w ujęciach wody.