Grupy kapitałowe, kredyty
wg dziedziny działalności - przemysłowe, budowlane, bankowe;
wg powiązań działalności – pionowe, poziome, konglomeraty;
wg zasięgu działalności- lokalne, krajowe, międzynarodowe, światowe;
wg celu działalności- operacyjne, zarządcze, finansowe, pokrewne;
wg złożoności struktury- proste, złożone, bardzo złożone;
wg rodzaju działalności- prywatne, państwowe, samorządowe, pracownicze, mieszane.
Wśród powiązań uczestników grup kapitałowych autor wyróżnia:
kapitałowe
majątkowe,
kontraktowe
personalne.
Grupy kapitałowe: koncern, trust, korporacja, korporacja międzynarodowa, konsorcjum, konglomerat, holding, kartel.
W UoR- definicja- art.3 ust.1 pkt 44- jednostka dominująca wraz z jednostkami zależnymi
1 grupa motywów:
wysokie zadłużenie,
niedostatek środków finansowych
niski poziom kapitałów spółek
możliwość restrukturyzacji oddłużeniowej
wprowadzenie kontrolingu
wadliwy system zarządzania
budowa struktury wielopodmiotowej
tworzenie silnej centrali, opracowującej strategię i czuwającej nad realizacją wewnętrznej polityki gospodarczej
możliwość unowocześniania technologii i konstrukcji wyrobów
2 grupa motywów:
zagrożenie spowodowane wzrostem konkurencji
wykorzystanie pozycji monopolistycznej grupy
zagrożenia wynikające ze spadku popytu
trudności o charakterze ogólnogospodarczym
usprawnienie struktury organizacyjnej i zarządzania
dywersyfikację działalności w celu wejścia do nowych segmentów rynku i osiągnięcia zysków
rozwijanie aktywizacji i sieci dystrybucji
3 grupa motywów- dominują tu cele rozwojowe m. in.:
utrzymanie posiadanej pozycji na rynku krajowym oraz jej poprawę
możliwość wejścia na rynki zagraniczne
osiągnięcie zdolności do samofinansowania
zwiększenie kapitałów własnych
wchodzenie na giełdę spółek dominujących
tworzenie związków kapitałowych z partnerami zagranicznymi
Finanse spełniają wiele ważnych funkcji:
dokonują pomiaru zjawisk gospodarczych, umożliwiają ich agregację, porównywalność i ocenę efektywności,
obsługują procesy gospodarcze we wszystkich fazach ich występowania i umożliwiają ich kontrolę
aktywizuja procesy gospodarcze i stymuluja ich efektywność
warunkują rozwój przedsiębiorstwa i jego przetrwanie na rynku.
Ocena gospodarki całej grupy kapitałowej wiąże się ściśle z centralizacją i decentralizacją decyzji związnych z zarządzaniem finansmi.
Pierwszy obszar to bieżące śledzenie strumieni zasilania gospodarki finansowej spółek zaleznych w środki pienięzne. Chodzi tu o ujawnienie czynników, które wpływają dodatnio i ujemnie na wzrost przychodów ze wszystkich źródeł.
Drugi obszar – to wszelkiego rodzaju odpływy środków pienięznychz grupy kapitałowej- koszty uzyskiwania przychodów. Polega na badaniu relacji, jaka zachodzimiędzydynamikąprzychodów a dynamiką kosztów.
Trzeci obszar – to procesy optymalizacyjne, obejmuje restrukturyzację, optymalizację składników majątku obrotowego i żródła pozyskania kapitałów.
Czwarty obszar – to zarzadzanie płynnością finansową umożliwiąjącą bieżące finansowanie działalności, utrzymywanie równowagi między naleznościami i zobowiązniami.
Obszary oceny gospodarki finansowej:
ocena płynności finansowej,
ocena sprawności zarządzania,
ocena zdolności płatniczej,
ocena wydajności gotówkowej,
ocena efektywności gospodarczej,
ocena stanu gospodarki finansowej,
ocena efektywności majątku trwałego,
ocena wpływu jednostek grupy kapitałowej na jej wynik finansowy,
ocena efektywności jednostek stowarzyszonych,
ocena efektywności kapitału akcyjnego (zakładowego)
Ceny transferowe stosowane wewnątrz grup kapitałowych mogą być wykorzystywane jako narzędzia przepływu kapitałów między jednostkami powiązanymi. Ceny transferowe realizujące przepływy kapitałów mogą wpływać na wysokość dochodu i uszczuplać wysokość podatku dochodowego.
Aby właściwie oszacować ceny transferowe stosuje się następujące metody: porównywalnej ceny niekontrolowanej, ceny odsprzedaży, rozsądnej marży (koszt plus), metodę zysku transakcyjnego.
Rodzaje cen transferowych:
ceny transferowe na poziomie ceny rynkowej,
ceny transferowe wg formuły podziału marży brutto,
ceny transferowe ustalane wg kosztów powiększonych o narzut marży,
ceny umowne i podwójne
ceny kosztowe powiększone o utracone korzyści
ceny ustalane na podstawie kosztów krańcowych
Przydatność cen transferowych
Ceny transferowe mogą być wykorzystane do realizowania celów organizacji:
do transferu kapitałów do innych krajów dla finansowania rozwoju jednostek powiązanych;
do kształtowania warunków do oceny efektywności zainwestowanych kapitałów;
do kształtowania kondycji finansowej jednostek powiązanych;
do optymalizowania (unikania) obciążeń podatkowych.
Przedmiotem transakcji realizowanych wg cen transferowych mogą być: towary, materiały, wyroby gotowe, części zamienne, części do montażu, szeroko rozumiane usługi, pożyczki i inne.
Sfery zarządzania finansami grupy kapitałowej dotyczą:
metod i narzędzi oceny wyników,
bieżącego zarządzania,
lokat kapitałowych.
Obszary oceny – na poziomie całej grupy kapitałowej i zgromadzonych spółek.
Można wyróżnić trzy poziomy badawcze oceny gospodarki finansowej grupy kapitałowej:
wyniki sumaryczne całego zgrupowania,
wyniki spółki dominującej,
wyniki spółek zależnych i stowarzyszonych.
Sfery i obszary zarządzania finansami w grupach kapitałowych (3 obszary oceny ??)
W zarządzaniu finansami w grupach kapitałowych występują trzy sfery wzajemnie uwarunkowane tego zarządzania.
Pierwsza sfera obejmuje zespół metod i narzędzi oceny dotychczasowych wyników działalności grupy kapitałowej. Ocena taka powinna ujawnić czynniki wpływające dodatnio lub ujemnie na wynik finansowy całego zgrupowania i poszczególnych spółek.
Druga sfera to bieżące zarządzanie finansami. Obejmuje ona kilka obszarów.
Pierwszy obszar to bieżące śledzenie strumieni zasilania gospodarki finansowej spółek zależnych w środki pieniężne.
Drugi obszar to wszelkiego rodzaju odpływy środków pieniężnych z grupy kapitałowej.
Trzeci obszar to procesy optymalizacyjne, obejmujące restrukturyzację, optymalizację składników majątku obrotowego i źródła pozyskiwania kapitałów.
Czwarty obszar to zarządzanie płynnością finansową.
Trzecia sfera jest najbardziej złożona i określająca przyszłe warunki działania. Można ją określić jako lokacyjną. Obejmuje ona lokaty kapitałowe, przez co pozostaje głównie w zakresie decyzyjnym spółki dominującej.
Źródła pozyskiwania kapitałów przez spółki kapitałowe można podzielić na :
Kapitały własne – podstawowe źródło finansowania
Emisja akcji
Warranty
Contingentvaluerights – instrument pochodny uprawniający właściciela do sprzedaży akcji po z góry ustalonej cenie
Kapitał zakładowy
Kapitał zapasowy
Kapitał z aktualizacji wyceny
Kapitały rezerwowe
Zyski i amortyzacja
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
RMB
Kapitały obce
Venture capital
Kredyty bankowe
Leasing
Factoring
Kredyty kupiecki
Fundusze unijne
Rodzaje kredytów :
Przedmiot kredytowania:
Obrotowe – finansowanie bieżącej działalności gospodarczej, kiedy własne źródła finansowania są niewystarczające
Inwestycyjne
Na finansowanie projektów inwestycyjnych
Długość okresu kredytowania:
Krótkoterminowego
Średnioterminowe
długoterminowe
Forma udzielonego kredytu i sposoby jego spłaty :
Na rachunku bieżącym
Na rachunku kredytowym
Forma zabezpieczenia:
kredyty zabezpieczone osobiście
lub rzeczowo
Warunki otrzymania kredytu:
Banki, chcąc zabezpieczyć się przed ryzykiem niewypłacalności klienta podejmują następujące działania: badają zdolność kredytową, oceniają efektywność przedsięwzięcia inwestycyjnego, żądają odpowiedniego zabezpieczenia kredytu.
Wniosek kredytowy jest wstępnym dokumentem, w którym przedsiębiorstwo zgłasza do banku zapotrzebowanie na kredyt potrzebny na sfinansowanie odpowiedniego rodzaju działalności. Aby wniosek był przyjęty i rozpatrzony, musi dojść do konsultacji między bankiem, a przedsiębiorstwem. Bank bada również perspektywy rozwojowe przedsiębiorstwa oraz efektywność przedsięwzięcia, które ma być przedmiotem kredytowania. Po złożeniu wniosku, banki dokonują oceny ekonomiczno – finansowej przedsiębiorstwa dla minimalizacji ryzyka kredytowego.
określa równowagę finansową i zdolność płatniczą,
umożliwia ocenę efektywności kapitałów,
umożliwia ocenę rentowności,
stwarza przesłanki dla wzrostu dochodów,
określa miejsce powstania kosztów i źródła kreowania zysku