Uprawa roślin cebulowych nie przysparza problemów nawet początkującym ogrodnikom. Ten prosty zabieg przynosi niezwykłe wprost efekty. I to już u progu wiosny. Sadźmy więc cebulki, bo właśnie przyszedł na to czas!

Cebulki to swego rodzaju kapsuły życia - ukrywają kompletne (czasowo tylko uśpione) formy roślin. Wystarczy posadzić je w ziemi i cierpliwie czekać, aż wyjrzą z niej zielone kiełki. To właśnie rośliny cebulowe przynoszą nam wiosną najwięcej radości. Niektóre (ranniki, przebiśniegi, krokusy) rozwijają się, gdy w ogrodzie leży jeszcze śnieg. Później przychodzi czas tulipanów i narcyzów, które ożywiają rabaty niesamowitymi kolorami. Lato to parada lilii, czosnków, pustynników, jesienią zakwitają zimowity...

Większość roślin cebulowych poza umieszczeniem w gruncie nie wymaga właściwie żadnych zabiegów pielęgnacyjnych. Trzeba je jedynie odpowiednio posadzić. Oto krótki poradnik dla tych, którzy chcą się cieszyć kwiatami już od

wczesnej wiosny.

Zdrowe cebulki to podstawa

Cebulki do sadzenia powinny być zdrowe i okazałe. W centrach ogrodniczych można kupować je na sztuki. Wybierajmy największe, bo im dorodniejsza cebulka, tym roślina będzie silniejsza, a kwiat piękniejszy. Sprawdźmy ponadto, czy cebulki nie są zaschnięte, podziurawione lub spleśniałe. Upewnijmy się, że nie ma na nich plam bądź innych oznak chorób czy żerowania szkodników. Sprawa się trochę komplikuje, gdy są zapakowane w papierowe torebki. Warto w takiej sytuacji delikatnie sprawdzić przez woreczek, czy cebulki są twarde, nieuszkodzone i dostatecznie duże.

Najlepsze są cebulki, które nie zaczęły jeszcze kiełkować. Może się z nich wysuwać koniuszek pędu, ale nigdy wyrośnięte liście. Kupując np. narcyzy, zwróćmy uwagę, czy z głównej cebuli wyrastają

cebulki boczne. Są odmiany z cebulami pojedynczymi, podwójnymi i potrójnymi. Te mnogie szybciej tworzą kwiatowe kępy.

Rabaty pełne kwiatów

Nawet jeśli mamy ogród pełen roślin, zawsze znajdzie się w nim miejsce na gatunki cebulowe. Dobrym pomysłem jest umieszczanie ich na rabatach bylinowych. Gdy wiosenne rośliny cebulowe przekwitają, byliny zaczynają się rozrastać i przykrywają ich żółknące liście.

Na eksponowane rabaty nadają się głównie gatunki i odmiany o dużych kwiatach - tulipany, wielkokwiatowe narcyzy, hiacynty oraz majestatyczne szachownice cesarskie i wysokie czosnki. Świetnym towarzystwem dla nich będą oprócz bylin gatunki dwuletnie - bratki, niezapominajki, laki, stokrotki.

Ogród skalny zmieni się nie do poznania, jeśli posadzimy w nim niskie odmiany narcyzów (np. z grupy mieszańców Cyclamineus i Triandrus) oraz tulipanów botanicznych (m.in. Tulipa tarda, Tulipa humilis, Tulipa fosteriana, Tulipa kaufmanniana). Na skalniaki nadają się też krokusy (Crocus), śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis), szafirki (Muscari), karłowy czosnek (Allium molly) i kosaciec żyłkowany (Iris reticulata).

Dobrym miejscem dla roślin cebulowych jest przestrzeń pod koronami drzew liściastych. Skończą kwitnienie, zanim rozwiną się liście drzew i odetną im światło. Wspaniale będzie tam wyglądał dywan z przebiśniegów, śnieżyc (Leucojum), śnieżników (Chionodoxa), cebulic (Scilla), szafirków i tulipanów. U stóp wiśni warto posadzić np. biało-żółte narcyzy (z grupy Tazetta lub Poeticus) - razem stworzą cudowne pastelowe zestawienie.

Rośliny cebulowe ubarwią zmarniały po zimie trawnik. Wijąca się wstęga narcyzów i cebulic, kępy żółtych czy fioletowych krokusów to niezapomniane wiosenne widoki.

Donice pełne kolorów

Kwiaty roślin cebulowych mogą witać nadejście wiosny również na balkonie i tarasie, doskonale rosną bowiem w pojemnikach. W jednej donicy można sadzić kilka odmian tego samego gatunku albo łączyć różne gatunki - nie tylko cebulowe. Zwróćmy wówczas uwagę na terminy kwitnienia roślin - najlepiej, by choćby częściowo się pokrywały. Ładne zestawienia to m.in. narcyzy i kosaćce żyłkowane z bratkami (Viola x vitrockiana), sielskie laki (Cheiranthus cheiri) i tulipany papuzie lub liliokształtne, różowozielone ciemierniki w towarzystwie filigranowych fioletowych kwiatów śnieżnika, szafirki i poduchy żagwinów czy "wielkanocny" zestaw - tulipany o złocistych płatkach, pierwiosnki i kwitnące na zielonkawo ciemierniki.

Jak w naturze

Rośliny cebulowe są naprawdę uniwersalne. Można z nich tworzyć kompozycje geometryczne albo sadzić je tak, by wyglądały, jakby same wybrały sobie akurat to miejsce w ogrodzie. Na formalnych rabatach będziemy musieli zadbać o zachowanie właściwych odległości pomiędzy cebulami - nie obejdzie się bez miarki. Natomiast w ogrodach naturalistycznych, leśnych, na trawnikach, ale także na większych rabatach warto sadzić rośliny swobodnie. Nie ma nic łatwiejszego. Wystarczy wziąć garść cebul, rozrzucić je, a potem posadzić tam, gdzie upadną.

Kobierzec kwiatów cebulowych na zielonym trawniku to jeden z najbardziej malowniczych wiosennych obrazów. Do tworzenia takich dywanów nadają się m.in. krokusy wiosenne (Crocus vernus) białe lub w różnych odcieniach żółci i fioletu, cebulice w gamie różów, lila i błękitów, żółte, liliowe i różowe kokorycze (Corydalis) oraz purpurowe szachownice kostkowate (Fritillaria meleagris), które w naturze rosną na podmokłych łąkach. Polecamy także narcyzy, m.in. z grupy Poeticus, Trąbkowe, Cyclamineus. Po kilku latach każda ich cebula tworzy liczne cebulki potomne. Przy

dobrym nawożeniu już w drugim, trzecim sezonie kępy roślin będą okazałe, a w piątym możemy się spodziewać łanu złocistych lub biało-żółtych kwiatów.

Głębokość sadzenia

 5 cm - drobne cebulki krokusów, szafirków i cebulic oraz bulwy rannika i zawilca;

 10 cm - cebule dzikich form tulipanów i narcyzów;

 15 cm - cebule odmian ogrodowych tulipanów i narcyzów

 20-25 cm - największe cebule (lilii i szachownicy cesarskiej).

Upraszczając, warto zapamiętać starą zasadę: cebulkę sadzimy na głębokości równiej jej dwu- lub trzykrotnej wysokości.

Jak je pielęgnować

 Okrycie na zimę Roślinom cebulowym sadzonym jesienią przechłodzenie jest potrzebne do rozwoju. Cebule nie mogą jednak przemarzać, dlatego przed pierwszymi jesiennymi przymrozkami (najlepiej w październiku) przykryjmy miejsca, w których zostały posadzone, gałązkami jodły lub świerka albo dobrze rozdrobnioną korą. Okrycia z gałązek wiosną zdejmujemy. Kora może pozostać na rabacie - będzie zatrzymywać wilgoć w glebie i ograniczy wzrost chwastów. Nie używajmy natomiast liści, bo namokną i zmienią się w skorupę, którą wiosną trudno będzie usunąć, nie uszkadzając kiełkujących roślin.

 Podlewanie i nawożenie Cebule nie mogą wyschnąć, dlatego w ciepłe i suche jesienne dni (a także w suche i niemroźne dni zimy) trzeba je podlewać. Woda musi wsiąkać głęboko w podłoże, by była dostępna dla korzeni. Zbyt mała jej dawka spowoduje, że na powierzchni ziemi powstanie zbita skorupa, co sprzyja rozwojowi chorób grzybowych, a w sezonie także chwastów. Gdy pojawią się pierwsze liście lub kwiaty, czas na rozpoczęcie systematycznego nawożenia. Wykorzystujemy preparaty wieloskładnikowe (np. Azofoskę). Większości roślin cebulowych wystarczy 100 g nawozu na 1 m2 podłoża.

 Pielenie Gdy rośliny wykiełkują, musimy regularnie spulchniać ziemię wokół nich i wyrywać chwasty. Usuwajmy też przekwitłe kwiaty, bo np. opadłe płatki tulipanów to idealna pożywka dla szarej pleśni.