Zakres podmiotowy opodatkowania
Osoby prawne Spółki kapitałowe w organizacji Jednostki organizacyjne nieposiadające Podatkowe grupy kapitałowe
osobowości prawnej
Materialne warunki powstania grupy kapitałowej:
Kapitał zakładowy każdej ze spółek nie niższy 1 000 000 zł lub po dodaniu wszystkich kapitałów przeciętny na jedna spółkę 1 000 000 zł;
Spółka stanowiąca dominującą posiada udział wynoszący 95 % kapitału pozostałych spółek zależnych;
Zakaz posiadania przez spółki zależne udziałów innych spółek należących do grupy;
Niezaleganie z wpłatami podatków stanowiących dochód państwa. Z wyłączeniem tych do jednostek samorządu terytorialnego, funduszów celowych, innych podmiotów sektora finansów publicznych.
Formalne warunki zawiązania grupy kapitałowej:
Wykaz spółek tworzących podatkową grupę kapitałową oraz wysokość ich kapitału zakładowego;
Określenie czasu trwania umowy;
Informacja o udziałowcach i wysokości ich udziału w kapitale zakładowym spółki dominującej i zależnych posiadających 5 % udziałów tych spółek;
Wskazanie spółki reprezentującą podatkową grupę kapitałową w zakresie obowiązków podatkowych;
Określenie przyjętego roku podatkowego.
Warunki utrzymania szczególnego statusu:
Niekorzystanie przez spółki ze zwolnień od podatku dochodowego na podstawie odrębnych ustaw;
Niepozostawanie w związkach podmiotami gospodarczymi niewchodzącymi w skład podatkowej grupy kapitałowej;
Osiągniecie udziału dochodów w przychodach w wysokości co najmniej 3 % (rentowność).
Zakres przedmiotowy opodatkowania
Przychody wyłączone z opodatkowania:
przychody z działalności rolniczej z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej przy założeniu przekroczenia minimalnego rozmiaru takiej działalności;
przychody z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach;
przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnej skutecznej umowy;
Przychody (dochody) armatora opodatkowanych na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.
Przychód- przysporzenia majątkowe, które mają charakter nieodwracalny.
np. odsetki z lokat bankowych dopisywane do rachunku.
Dochód - nadwyżka przychodów ponad koszty uzyskania tych przychodów w danym roku podatkowym, poza dochodami zwolnionymi z podatku np. dochód z prowadzonej działalności gospodarczej.
Koszty uzyskania przychodów- wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania bądź zabezpieczenia źródeł przychodów.
Negatywny katalog wydatków:
odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20000 euro przeliczonej według kursu średniego euro przez NBP w dniu przekazania samochodu do używania;
strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli utraciły przydatność gospodarczą np. zmiana rodzaju działalności;
odpisów i wpłat na różnego rodzaju fundusze tworzone przez podatnika, jednakże kosztami uzyskania przychodów są gdy:
a.) obowiązek lub możliwość ich tworzenia w ciężar kosztów określają odrębne ustawy;
b.) odpisy i zwiększenia, które w rozumieniu przepisów o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych obciążają koszty działalności pracodawcy, jeżeli środki pieniężne równe tym odpisom zostały wpłacone na rachunek funduszu.
wydatków m .in.
na spłatę pożyczek (kredytów) z wyjątkiem odsetek naliczonych od nich, gdy były one waloryzowane kursem waluty obcej, jeżeli:
- pożyczkobiorca (kredytobiorca) zwraca kwotę kapitału większą niż otrzymana pożyczka (kredyt);
- pożyczkodawca (kredytodawca) otrzyma środki w niższej kwocie niż udzielona pożyczka (kredyt).
b.) na spłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń.
naliczone lecz umorzone bądź niezapłacone zobowiązania;
odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek zwiększających koszty inwestycji w okresie jej realizacji;
jednorazowe odszkodowania z tyt. wypadków przy pracy i chorób zawodowych, oraz dodatkowa składka ubezpieczeniowa w przypadku pogorszenia warunków pracy;
koszty egzekucyjne ;
grzywien, kar, w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym, wykroczenia oraz odsetki od nich;
kar, opłat, odszkodowań, oraz odsetek od tych zobowiązań z tyt.:
- zanieczyszczania środowiska,
-niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dot. uchybień w bezpieczeństwie i higienie pracy;
odsetek za zwłokę z tyt. nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych do których stosuje się przepisy ordynacji podatkowej;
hipoteki ustanowionej na:
-nieruchomości;
-użytkowaniu wieczystym;
-własnościowym spółdzielczym prawie do lokalu;
- spółdzielczym prawie do lokalu użytkowego;
-prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej;
- prawie do lokalu mieszkalnego w domu budowanym przez spółdzielnie mieszkaniową w celu przeniesienia jej własności na członka.
Strata- koszty uzyskania przychodów przewyższają sumę osiągniętych przychodów.
strata – koszty uzyskania przychodów > przychodów
Podatnik może obniżyć dochód o wysokość poniesionej straty, w kolejnych 5 latach podatkowych. Jednakże wysokość corocznego pomniejszenia nie może przewyższać 50 % kwoty tej straty.
Strata w podatkowej grupie kapitałowej występuje gdy kwota dochodu jest niższa niż koszty podatkowe działalności spółek wchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej.
Zwolnienia podatkowe
3a. Zwolnienia podmiotowe obejmują:
Skarb Państwa;
Narodowy Bank Polski;
Zakład Ubezpieczeń Społecznych;
Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa;
Agencję Rynku Rolnego;
Agencję Nieruchomości Rolnych;
jednostki budżetowe;
fundusze celowe;
przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej;
jednostki samorządu terytorialnego;
fundusze inwestycyjne;
fundusze emerytalne.
3b Zwolnienia przedmiotowe
Ustawodawca w art. 17 u.p.d.o.p. wskazuje jakie dochody, to jest dochody uzyskane z jakiego tytułu są zwolnione z podatku dochodowego. Są to tzw. zwolnienia podatkowe.
W katalogu zwolnień przedmiotowych wyróżniamy:
dochody z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego, jeśli sprzedaż ma miejsce po upływie 5 lat od daty nabycia nieruchomości;
dochody podatników, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa ( w tym kształcenie studentów), kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wpierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnych na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego;
dochody kościelnych osób prawnych
z niegospodarczej działalności statutowej; w tym zakresie kościelne osoby prawne nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy ordynacji podatkowej;
z pozostałej działalności- w części przeznaczonej na cele; kultu religijnego, oświatowo-wychowawcze, naukowe, kulturalne, charytatywno- opiekuńcze, oraz na konserwację zabytków, prowadzenie punktów katechetycznych, inwestycje sakralne w zakresie budowy i rozbudowy kościołów, kaplic, punktów katechetycznych, zakładów charytatywno-opiekuńczych;
dochody związków jednostek samorządu terytorialnego- w części przeznaczone dla tych jednostek;
dochody klubów sportowych, przeznaczone i wydatkowane w roku podatkowym lub po nim następującym na szkolenie i współzawodnictwo sportowe dzieci i młodzieży w kategoriach wiekowych młodzików, juniorów młodszych, juniorów, i młodzieżowców do 23 roku życia, w części niezaliczonej do kosztów uzyskania przychodów;
dochody organizacji pożytku publicznego, o których mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie- w części przeznaczonej na działalność statutową , z wyłączeniem działalności gospodarczej;
dochody z działalności pozarolniczej i z działów specjalnych produkcji rolnej przeznaczone na wynagrodzenie za pracę członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną, a także ich domowników- jeżeli wynagrodzenia te związane są z wymieniona działalnością;
dochody z tyt. Prowadzenia loterii fantowych i gry bingo fantowe;
dochody narodowych funduszy inwestycyjnych, utworzonych na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 1993 r. o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji,
dochody związków zawodowych, społeczno zawodowych organizacji rolników, izb rolniczych, izb gospodarczych, organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła, spółdzielczych związków rewizyjnych, organizacji pracodawców i partii politycznych, działających na podstawie odrębnych ustaw- w części przeznaczonej na cele statutowe, z wyłączeniem działalności gospodarczej;
dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi;
dochody z tyt. prowadzenia szkoły- w części przeznaczonej na cele szkoły. Zwolnienie ma zastosowanie gdy dochody zostaną wydatkowane na : zakup środków trwałych lub innych środków; organizowanie wypoczynku wakacyjnego uczniów, w części stanowiącej wynagrodzenie personelu wychowawczego i obsługi.
4. Podstawa opodatkowania
Podstawę opodatkowania stanowi dochód, rozumiany jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, po odliczeniu określonych przez ustawodawcę kategorii wydatków.
Podatnicy mogą pomniejszyć podstawę opodatkowania o:
darowizn na cele określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie;
darowizny na cele kultu religijnego;
w bankach 20 % kredytów (pożyczek) umorzonych w związku z realizacją programu restrukturyzacji;
wydatki na nabycie nowych technologii.
Ponadto w przepisach tych uzależniono korzystania z prawa do korzystania z omawianego odliczenia od przestrzegania zasad:
prawo do odliczeń nie przysługuje podatnikowi jeżeli w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia;
podstawą ustalenia wielkości odliczenia jest kwota wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowej technologii;
jeżeli płatnik dokonał przedpłat (zadatków)na poczet wydatków na nabycie nowej technologii;
odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki na nabycie nowej technologii;
odliczenia związane z nabyciem nowej technologii nie mogą przekroczyć 50% poniesionych wydatków (małe i średnie przedsiębiorstwa), 30 % (pozostałe przedsiębiorstwa).
Podatnik traci prawo do odliczeń w przypadku gdy w ciągu 3 lat od nabycia nowej technologii:
udzieli w jakiejkolwiek formie lub części praw do nowej technologii innym podmiotom( nie dotyczy to przeniesienia prawa w wyniku przekształcenia formy prawnej oraz łączenia lub podziału przedsiębiorców)
zostanie ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku lub zostanie postawiony w stan likwidacji;
otrzyma zwrot wydatków poniesionych na tę technologię w jakiejkolwiek formie.
5. Stawki podatkowe
W podatku od osób prawnych zasadnicza stawka podatku wynosi 19% liczone od podstawy opodatkowania (stawka liniowa).
Ustawodawca dopuścił stosowanie stawki sankcyjnej w wysokości 50%, stosowana jest w przypadku, gdy organy podatkowe lub organy kontroli skarbowej określą, że dochód podatnika (bądź strata) jest wyższy (niższy) niż zadeklarowana przez niego w związku z dokonywaniem przez niego transakcji z podmiotami powiązanymi. Wówczas różnicę miedzy dochodem zadeklarowanym przez podatnika a określonym przez organy opodatkowuje się przy zastosowaniu tej właśnie stawki.
Odliczenia od podatku:
odliczanie nadwyżki kosztów wytworzenia biokomponentów – podatnik, który uzyskał, zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym, zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego i który w tym składzie podatkowym wytwarza zgodnie z zasadami z ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach ( wykorzystując surowce pochodzące z własnej produkcji lub nabyte, w tym z importu lub nabycia wewnątrzwspólnotowego), i biopaliwach ciekłych, może za lata 2007-2014 odliczać od podatku,. Kwotę stanowiącą 19% nadwyżki kosztów wytworzenia biokomponentów nad kosztami wytworzenia paliw ciekłych o takiej samej wartości opałowej, jednak nie więcej niż te 19% obliczonych według średnich cen biokomponentów i paliw ciekłych.
odliczenie podatku zapłaconego za granicą – w sytuacji, gdy podatnicy pdop osiągają również dochody (przychody) poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i dochody te podlegają w obcym państwie opodatkowaniu .
Zryczałtowane stawki podatkowe:
W pewnych przypadkach należy stosować stawki zryczałtowane czyli różnej wysokości, gdzie podstawę stanowią przychody:
z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, mających siedzibę lub zarząd na terytorium RP ………………...................19%
z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych, znaków zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnianie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego;
z opłat za świadczenie usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej, sportowej, wykonywanej przez osoby prawne za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych;
z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, reklamowych, przetwarzania danych, zarządzania i kontroli, gwarancji i poręczeń i podobnym charakterze………………………………………….. 20%
z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych;
uzyskanych na terytorium RP przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej
Dwa ostatnie punkty dotyczą podatników nie posiadających siedziby ani zarządu na terytorium RP, a stawka podatkowa w tym wypadku wynosi………………………………………………..10%.
Zapłata zaliczek i rozliczenie podatku przez podatników
Zgodnie z art. 25 ust. 1 podatnicy pdop wpłacają na rachunek urzędu skarbowego właściwego ze względu na swoja siedzibę, zaliczki miesięczne na podatek dochodowy od osób prawnych. Wysokość zaliczki to różnica pomiędzy podatkiem należnym do uiszczenia od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące.
Zaliczki kwartalne nie dotyczą podatników rozpoczynających działalność powstałych :
w wyniku przekształcenia, połączenia, lub podziału podatników;
w wyniku przekształcenia spółki lub spółek niemających osobowości prawnej;
przez osoby fizyczne, które wniosły na poczet kapitału nowo utworzonego podmiotu uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo lub jego składniki majątku o łącznej wartości przekraczającej co najmniej 10 000 euro.
Podatnicy wpłacający 1/12 podatku należnego co miesiąc są obowiązani:
w formie pisemnej zawiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie pierwszej zaliczki w roku podatkowym, w którym po raz pierwszy wybrali uproszczoną formę;
stosować formę w całym roku podatkowym;
wpłacać zaliczki w terminach;
dokonać rozliczenia podatku za rok podatkowy.
Podatnicy zobowiązani są:
do złożenia jednego zeznania rocznego, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym do końca marca następnego roku;
w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku;
sporządzania sprawozdania finansowego, które przekazują do urzędu skarbowego wraz z opinią i raportem podmiotu uprawnionego;