Ciśnienie systemowe krwi
Wyrażane jest w milimetrach słupa rtęci
Ciśnienie krwi 120 mm Hg oznacza ciśnienie jakie wywiera słup rtęci wysokości 120mm
Ciśnienie rozkurczowe (SBP)
Oznacza maksymalne ciśnienie generowane w czasie skurczu komory
Ciśnienie rozkurczowe (DBP)
Najniższe ciśnienie jakiś pozostaje w naczyniach w czasie rozkurczu
Zapis wartości ciśnienie 140/90
Największa wartości ciśnienia to ciśnienie skurczowe
Wartości do 140 mm Hg, wartości najmniejsza to ciśnienie rozkurczowe – wartości do 90 mm Hg
Różnica pomiędzy ciśnieniem skurczowym i rozkurczowym (amplituda skurczowo-rozkurczowa) nazywana jest ciśnieniem tętna, zwykle wynosi 30-50mmhg i decyduje o wypełnieniu fali tętna
Średnie ciśnienie tętnicze – MAP
Gradient MAP stanowiący siłę napędową przepływu krwi w układzie krążenia
W krążeniu systemowym wynosi ~ 100-95mmhg, w krążeniu płucnym ~ 8mmHg
Nie jest średnią arytmetyczną SBP i DBP
Ciśnienie skurczowe nie powinno przekraczać 130 – 139 mm Hg (wysokie prawidłowe)
120 – 129 ( prawidłowe)
< 120 mm Hg (optymalne)
Ciśnienie rozkurczowe nie powinno przekraczać
85 – 89 mm Hg (w. Praw)
80-84 mm Hg (praw)
< 80 mm Hg (opt)
Ciśnienie tętnicze skurczowe zależy od:
Pojemności minutowej
Szybkości wyrzutu krwi do aorty
Elastyczność i podatność ściany aorty
Ciśnienie tętnicze rozkurczowe zależy od:
Oporu obwodowego
HR -> czasu rozkurczu = czas odpływu krwi z naczyń tętniczych
Elastyczności ścian naczyń
Metody pomiaru ciśnienia tętniczego:
Metoda palpacyjna Riva-Rocciego – zwiększamy ciśnienie w mankiecie
sfigmomanometru aż do chwili zaniku tętna na tętnicy promieniowej,
wypuszczając powoli powietrze kontrolujemy na skali sfigmomanometru
wartość ciśnienia, przy której tętno pojawi się ponownie –
wartość ta odpowiada wartości ciśnienia skurczowego.
Procedura – znana :P
Definicja tętna
Tętno – wyczuwalne jako pulsacja objętościowa rozciągająca ściany tętnic, powstaje w wyniku amplitudy skurczowo - rozkurczowej ciśnienia tętniczego , nazywane ciśnieniem tętna
W zjawisku tętna wyróżniamy przejściowe
Zwiększanie przekroju – tętno objętościowe
Zwiększenie ciśnienia – tętno ciśnienia
Zwiększenie przepływu – tętno przepływu
Ciśnienie tętna (PP)
Arytmetyczna różnica pomiędzy SBP i DBP ,
PP = SBP – DBP
jest to wartość arytmetyczna a nie fizykalny parametr!
Cechy tętna – ocena kliniczna
Częstotliwość: liczna fal tętna w ciągu minuty
Wartość prawidłowa 60-90/min
Tętno przyspieszone, tachykardia - >100/min
Tętno zwolnione bradykardia - <60/min
Miarowość: ocena odstępów czasowych między poszczególnymi falami tętna
Tętno miarowe
Tętno niemiarowe
Wypełnienie (wysokość, amplituda): zależy od amplitudy ciśnienia krwi, czyli różnicy między ciśnieniem skurczowym a rozkurczowym, w mniejszym stopniu od skurczowego wypełnienia tętnic:
Prawidłowe wypełnione
Tętno duże, wysokie
Tętno małe, niskie
Tętno nitkowate
Napięcie: oceniane wielkością oporu, jaki przeciwstawia tętnica palcom badającego, zależy głownie od wartości ciśnienia skurczowego
Tętno prawidłowo napięte
Tętno twarde
Tętno miękkie
Chybkość (szybkość): ocenianie dynamiką powstawania i zaniku fal tętna
Tętno chybkie
Tętno leniwe
Cechy tętna na tętnicach jednoimiennych – prawej i lewej powinno być zgodne co do czasu, wysokości, kształtu fali tętna
Tętno jednakowe
Tętno niejednakowe