KONSPEKT „Dwie nerwice dziecięce” Freud, 2000

Freud przedstawia historię choroby i uzdrowienia małego Hansa oraz zaznacza, że nie pochodzi ona z jego obserwacji. To on opracował w całości plan terapii, ale samą trapię prowadzi jego ojciec. Tekst opiera się na zapiskach, jakie na temat zachowania małego Hansa sporządzał jego ojciec, w trakcie jego rozwoju, oraz na „bieżącej” interpretacji zarówno ojca jak i Freuda.

- pierwsze informacje o małym Hansie pochodzą z okresu, w którym nie miał on pełnych trzech lat.

- założenie rodziców: wychowanie go bez stosowania środków przymusu

- w okresie tym dziecko zdradzało nader żywe zainteresowanie częścią ciała, którą określano zwyczajowo „siusiakiem”

Dzięki zapiskom oraz interpretacji dowiadujemy się informacji na temat ciekawości seksualnej Hansa, kompleksu kastracji, którego się nabawia, awersji i zmian życiowych dotyczących narodzin jego siostry, związków miłosnych Hansa z innymi dziećmi, pierwszych napotkanych u niego cech homoseksualności, uczuć erotycznych wobec matki, pierwszych marzeń sennych, rozkoszy płynącej z obnażania się, a także o jej wyparciu.

Ojciec stwierdza, że u Hansa wystąpiło zaburzenie nerwicowe. Stawia hipotezę, że przyczyną jest pobudzenie seksualne, do jakiego doszło za sprawą okazywanej chłopcu przez matkę czułości, lecz nie wie co jest bodźcem zaburzenia. Wskazał, że chłopca cechuje lęk, iż na ulicy ugryzie go koń.

- początek wystąpił w wieku 4 lat i 9 miesięcy i jest to początkowy etap lęku lub fobii

- zaburzenie zazwyczaj zaczyna się od lękliwie – czułych myśli, a później pojawiają się lękowe marzenia senne; wzmożona czułość wobec matki przeradza się w lęk, który ulega wyparci. Lęk jest pozbawiony obiektu, jak każdy lęk dziecięcy.

- Hans stale przeprowadzał porównania i był niezadowolony z wielkości swoich genitaliów – widok dużych zwierząt przypominał mu o tym defekcie i z tego względu zwierzęta te są mu nie miłe: przerodziło się to w lęk.

- jeśli raz doszło do powstania stanu lękowego, lęk pochłania wszystkie inne doznania;

- fantazja Hansa związana z żyrafami = fantazji zawładnięcia matki związanej z zaspokojeniem wynikającym z przezwyciężenia oporu ojcowskiego – z a tą sceną kryje, się lęk Hansa, że mama go nie kocha, ponieważ nie może się on mierzyć z siusiakiem taty.

- na podstawie informacji zwrotnych od profesora Hans zdobył możliwość przedstawiania swych projekcji i zmniejszania fobii. Doszło do zrozumienia przez chłopca, że miłość do ojca walczy w nim z wrogością do niego, która wynika z odgrywania przez niego roli konkurenta o względy matki. Ta część lęku Hansa jest podwójnie złożona: z lęku przed ojcem i z lęku o ojca. Pierwszy bierze się z wrogości wobec ojca, drugi z konfliktu czułości z wrogością.

- ta „fobia zapożyczona od jej obiektu” jest bardzo złożonym zjawiskiem: dotyczy koni, wozów, upadku konia, możliwości ugryzienia przez konia, szczególnych cech konia i obładowanych wozów. Lęk pierwotnie jednak nie dotyczył koni, lecz został wtórnie przeniesiony na nie i utrwalił się w tych miejscach kompleksu konia, które okazały się zdolne do pewnych przeniesień.

- bezpośrednia przyczyna prowadząca do wybuchu fobii: sytuacja, w której chłopiec ujrzał przewracającego się dużego i ciężkiego konia, chłopiec odczuł wtedy życzenie, aby ojciec w ten sam sposób upadł i umarł.

- wątek związany z czynnością wydalania; strach, wstyd przed defekacją, choć wcześniej czerpał z tego rozkosz; uległo to wyparciu

- fobię małego Hansa można również sprowadzić do myśli i życzeń związanych z narodzinami siostrzyczki

- Hans przechodzi przez kompleks ekskrementów, a także przez kompleks ciążowy

- podczas procesu powstawania fobii z myśli nieświadomych dochodzi do kondensacji, toteż droga analizy nigdy nie może powtórzyć drogi rozwoju nerwicy

- fantazja Hansa konsekwentnie kroczy od ciągnącego wóz konia do kolei i w ten sposób wiąże się z każdą fobią uliczną, a z czasem także z lękiem przed koleją.

- za sprawą analizy pacjent stał się bardziej odważny a także jego fobia nabrała odwagi i waży się ujawnić;

- Hans pozwala swojemu ojcu, zamiast go zlikwidować, cieszyć się tym samym szczęściem, jakiego żąda dla siebie. A to za sprawą fantazji onanistycznej – jego dzieci zrodzone z fantazji; mianuje swojego ojca dziadkiem i wydaje go za własną matkę

-Podsumowanie danych, które udało się otrzymać dzięki analizie oraz polemika z tym znajduje się w epikryzie.