ROZRÓD 2013

Badanie w kierunku płodności:

Wywiad!

-wiek

- długość i charakter cyklu

-Infekcje macicy

-porody, ile i jakie,

-bliźniaki (jeśli ciąża bliźniacza się pojawiła, to pojawi się również w przyszłym roku; jest też przekazywana z matki na córki)

-ciężki poród, cesarka, fetotomia (ile wykonano i jakie,jak było leczone- wskazówka co dzieje się teraz)

-zamieranie zarodków- ile?

Badanie zewnętrzne

Badanie rektalne

USG

Wziernikowanie pochwy

Cytologia, posiewy, histopaty –jako badanie dodatkowe

11-18 m. rozwój płciowy

Od ok. 3 lat można zapładniać, dokąd tylko jest w stanie zachodzić w ciążę (u klaczy wcześniej nie krytych już w wieku 7-8 lat są problemy z zajściem)

Z wiekiem wzrasta ryzyko pneumovaginy i endometriozy. W wieku 11-18 lat można się spodziewać w macicy płynu, cyst

Cicha ruja

O cichej rui można mówić dopiero wówczas, gdy po przyprowadzeniu ogiera klacz nie wykazuje objawów rujowych.

Ruja trwa 7 dni na początku sezonu, w maju-czerwcu spada nawet do 3 dni

Patologia (niedobór LH)

-jeżeli co 7-8 tyg lub gdy trwa 4 tygodnie

-Jeśli tak się dzieje i kryjąc ją co 48h ona dalej nie zachodzi, a po podaniu LH zajdzie, to w przyszłym roku zaraz na początku sezonu podawać LH

-Jeśli przez 2-3 cykle nie udało się zaźrebić, to należy wykonać badania dodatkowe

Wypływ z pochwy świadczy o stanie zapalnym macicy, brak wypływu o tym, że macica jest zdrowa

Wczesna śmierć zarodkowa:

14-45 dzień ciąży

Przyczyna: degeneracja komórek jajowych ,niski poziom Pg

Ronienia:

Przyczyny: najczęściej bakteryjne

Jak wyglądało łożysko? Powinniśmy je obejrzeć! Czy w zeszłym roku pobierano próbki, jakie były wyniki, jakie leczenie,czy skuteczne?

Narządy zewnętrzne:

-kształt sromu,długość, stopień odchylenia warg (nie powinny być odchylone od pionu)

Cele badania przez pochwę:

-ustalenie dnia cyklu- gdy szyjka otwarta to pełna ruja

-zmiany patologiczne

-pobieranie próbek do badań

-kateteryzacja

-diagnoza ciąży

-sprawdzenie czy szyjka nie jest uszkodzona (po kateteryzacji, po fetotomii)

-obrzęk macicy wzrasta w rui i spada przed owulacją

-duzy pęcherzyk 3,5-5,5 mm i nie ma objawów rui-> sprawdzamy szyjkę-> jak otwarta to jest ruja

! Jeśli jest w ciąży i manipulujemy przy szyjce to powodujemy uwolnienie prostaglandyn i ronienie

Oglądanie:

-wziernikiem

-zawartość

-stan błony śluzowej nastrzykana= ruja, blada

-szyjka: (zamknięta, wydłużonadł. kciuka, stożkowata, mała= międzyrujowa; rozeta, skraca się= ruja; rozeta oklapnięta = 1-2 dni po rui, owulacja)

Omacywanie:

-czy szyjka jest otwarta i na ile ( na 1-2 palce się otwiera)

-przestronność pochwy

-ilość śluzu i jakość

U KONI WYSTĘPUJE BŁONA DZIEWICZA!

Badanie rektalne:

U konia należy wykonywać to bardziej delikatnie niż u krowy (narządy nie są też tak daleko), zaczynamy „od końca” czyli od znalezienia jajników, omacujemy rogi i trzon macicy. Koń jest bardziej delikatny niż krowa- trzymamy wszystkie palce razem,żeby nie zrobić perforacji, bo wtedy koń już nie jest do odratowania! Nic na siłę, jak koń się napina, to staramy się zostać w tym samym miejscu,żeby nei doszło do skręcenia jelita.

Macica- płozy sań.

Stan macicy nieciężarnej:

-Oceniamy wielkość, symetrię, napięcie

W rui macica reaguje na poruszanie, dochodzi do obrzęku, powiększa się

Jajniki: w rui wielkość śliwki węgierki, nawet do wielkości pięści; anestrus- śliwka

Pęcherzyki- 4-5 cm rujowe, każdy .2,5 cm coś dla nas znaczy, .3cm to pęcherzyk dominujący

Miękkość: gdy zbliża się do rui to z miękkiego robi się twardy a po rui coraz bardziej mięknie ( 4-stopniowa skala: 1-2- twardy, 3- miękki, 4-zapadajacy się)

Ciałko żółte niewyczuwalne!!!! ( związane z budową jajnika)

„klacz odbiła”= nie przyjęła ogiera

Objawy rujowe utzymuja się do 24 h po owulacji

Bezpieczeństwo:

-poskrom, pęta, przy podniesionej nodze, dudka, premedykacja (ale uwaga, bo przy ciąży może być ronienie!)