3
Korozja metali – procesy podczas których metal lub stop ulega przemianie
ze stanu metalicznego w stan chemicznie związany. Szybkosc korozji zależy
od agresywnoscci środowiska (ph,temp,natlenienie) metal szlachetny
odporność na działanie chemiczne ,nie ulegaja tlenowi i wilgoci
(zloto,platyna,srebro) metal aktywny ulegaja na działanie chem.
(chrom,alum,tytan) korozja chemiczna metali i stopow wystepuje w suchych
gazach lub nieelektrolitach. Wystepuje w wysokiej temp. I jest wynikiem
reakcji metalu z tlenem z powietrza szereg napieciowy metali sklonnosc
metalu do korozji elektormechanicznej można okreslic wartoscia potencjalu
elektrochemicznego powstającego na powierzchni granicznej metalu wobec
roztworu jego jonow. Standardowy potencjal metalu E^0 to roznica potencjalow
miedzy pologniwem z rozpotarywaniem metalu, pracującym w standardowych
warunkach ciśnienia i temp. Oraz stężenia jego jonow 1mol/dm3 a standardowym
pologniwem wodorowym dla którego potencjal z definicji rowny 0
praktyczny szereg napięciowy w warunk standa. Z 2 metali tworzących ogniwo
anoda jest metal bardziej aktywny ogniwa naprężeniowe powstają gdy metal
majacy kontakt z elektrolitem znajduje się pod działaniem naprezen tzn wystepuje
w nim roznica potencjalow ogniwa temperaturowe tworza się gdy rozne części
metalu znajduja się w elektrolicie o jednakowym składzie i stężeniu ale roznej
temp powodującym powstanie roznych potencjalow metoda oceny wizualna,
zmiany masy i wymiarow, czestotliwosci występowania zmian korozyjnych oraz ich
glebokosci, zmian właściwości mechanicznych, korozji podpowłokowej
Korozja rownomierna zachodzi na znacznej części metalu korozja wzerowa podlegają
metale i stopy latwo pasywujace się korozje miedzykrystaliczna lub strukturalna
zachodzca wew. Metalu najczęściej po granicach ziaren
Praktyczny szereg metali można przewidzieć zachowanie w określonych
warunkach dwu polaczonych ze sobą metali. Reakcja utleniania ( reakcja
anodowa) będzie zachodzila na metalu wykazującym nizszy potencjal,
natomiast reakcja redukcji ( reakcja katodowa) na metalu bardziej szlachetnym
– o wyższym potencjale elektrochemicznym reakcja anodowa/katodowa
szybkość rekacji jest wprost proporcjonalna do wartości sily elektromagnetycznej
ogniwa SEM mierzonej w woltach - SEM = Ekat – Ean , Ekat – potencjal katody
Ean – potencjal anody Reakcja anodowa to reakcja elektrodowa przeniesienia
ładunku na granicy faz między przewodnikiem a elektrolitem polegająca na
przenoszeniu ładunku dodatniego od przewodnika elektronowego do elektrolitu
Reakcja katodowa to reakcja elektrodowa przeniesienia ładunku na granicy faz
między przewodnikiem a elektrolitem polegająca na przenoszeniu ładunku
ujemnego od przewodnika elektronowego do elektrolitu Katoda elektroda, przez
którą z urządzenia wypływa prąd elektryczny (co może polegać na wypływie ładunku
dodatniego lub dopływie ładunku ujemnego) Anoda elektroda, przez którą prąd
elektryczny wpływa do urządzenia (co może polegać na dopływie ładunku dodatniego
lub wypływie ładunku ujemnego) korozja elektrochemiczna wystepuje podczas
działania wodnych roztworow elektrolitow lub wilgotnych gazow na metale i stopy.
Procesowi rozpuszczania metalu towarzyszy kierunkowe przemieszczanie jonow w
elektrolicie i elektronow w metalu od jednych części metalu do innych . Podstawowa
czescia ogniwa jest pologniwo czyli elektroda zanurzona w roztworze elektrolitu.
Ogniwo stezeniowe tworzy się na nich pow metali gdzie elektrolit majacy kontakt z
powierzchnia ma w roznych miejscach rozne stężenia. Korozji ulega ta czesc powie
metalu gdzie wystepuje mniejsze stężenie tlenu w elektrolicie 2H2O+O2+4e=4OH
Potencjał E° – siła elektromotoryczna ogniwa zbudowanego z odwracalnego
półogniwa badanego, zawierającego jony o jednostkowej aktywności, oraz elektrody
wodorowej, której potencjał przyjmuje się za równy 0 we wszystkich temperaturach,
aby było możliwe określenie potencjału badanej elektrody
E^o=E^o katoda – E^o anoda , e^o potencjal ogniwa
ogniwa korozyjne tworza się jeżeli dwa rozne metale bedace w bezpośrednim kontkacie
stykają się z elektrolitem, metal niejednorodny pod względem składu chemicznego,
struktury czy naprezen mechanicznych styka się z elektrolitem, metal jednorodny styka się z
elektrolitami o roznym składzie chemicznym, roznych stezeniac i napowietrzeniu
1
Pierwiastek chemiczny – zbior atomow o jednakowej liczbie protonow
masa atomowa pierwiastka jest srednia wazona z mas izotopowych
naturalnej mieszaniny izotopow masa izotopowa masa atomu izotopu
pierwiastka wyrazona w jednostkach masy masa czasteczkowa masa
cząsteczki związku wyrazona w atomowych jednostkach masy. Obliczamy ja
sumując masy atomowe wszystkich atomow wchodzących w skład cząsteczki.
Mol liczba elementow (atomow,jonow,czastek) rowna liczbie atomow zawartych
w 12 g izotopu wegla 12/6 C Masa molowa masa jednego mola substancji
liczbowo rowna masie atomowej sub. Tlenki związki dowolnego pierwiastka z
tlenem ( EnOm – E symbol ogolny, O – symbol tlenu , n-m indeksy
stechiometryczne podzial związki chemiczne nieogranicznone to tlenki ,
wodorotlenki, kwasy , sole , innr ograniczone węglowodory (nasycone,nienasycone,
aromatyczne) pochodne weglowodorow ( alkohole , kwasy karboksylowe , estry,
inne) inne nazwy tlenkow Cu2O tlenek dimiedzi (nazwa systematyczna) tlenek
dwumiedzi (dopuszczalna) tlenek miedzi(I) (system stocka) tlenek miedziawy
(tradycyjna) CuO monotlenek miedzi, tlenek miedzi, tlenek miedzi (II),tlenek
miedziowy FeO monolotlenek zelaza , tlenek zelaza , tlenek zelaza (II), tlenek
zelazowy Fe2O3 tlenek dizelaza, trójtlenek dwuzelaza, tlenek zelaza(III), tlenek
zelazowy N2O tlenek diazotu, tlenek dwuazotu, tlenek azotu(I), podtlenek azotu
NO monolotlenek azotu, tlenek azotu, tlenek azotu(II), tlenek azotu N2O3 tritlenek
diazotu, trójtlenek dwuazotu, tlenek azotu(III), trójtlenek azotu NO3 ditlenek
azotu, dwutlenek azotu, tlenek azotu (IV), dwutlenek azotu N2O5 pentatlenek
diazotu, pięciotlenek dwuazotu, tlenek azotu(V), pięciotlenek azotu
kwasy związki zawierające jon wodorowy i reszte kwasowa. Jon wodorowy w
reakcjach chemicznych może być wymieniony na jon metalu
reakcja chemiczna proces w którym jedna lub kilka sub. Ulega przemianie tworząc
nowa lub nwe sub. W wyniku zerwania jednych a utworzenia innych wiazan miedzy
atomami reagujących cząsteczek prawo zachowania masy suma mas reagentów nie
ulega zmianie podczas reakcji chemicznej prawo stosunkow stalych związek
chemiczny ma stal skład ilościowy a zatem pierwiastki chemiczne reagują ze sobą w
stalych scisle określonych stosunkach ilościowych prawo stosunkow wielokrotnych
jeżeli dwa pierw tworza ze sobą kilka roznych zwiazkow chemicznych to w związku tych
na te sama ilość jednego pierw przypadają scisle określone ilości drugiego pierw,
pozostające do siebie w stosunku niewielkich liczb całkowitych stopien utlenienia
pierwiastka jest to liczba elektronow jaka by on przyjal gdyby utworzone wiązanie
miało charakter czysto jonowy ( stopien utle pier w stanie wolnym jest = 0 , stop
utle fluoru we wszystkich związkach = -1 , stop utle tlenu w związkach z innymi
pierwiastkami =-2 oprocz nadtlenkow =-1 i fluorku tlenu =+2 stezenie procentowe
liczna jednostek masy, objetosci lub moli sub. Przypada na 100 takich samych
jednostek roztworu Cp=ma/ma+mx*100%=ma/mr*100% ma –masa sub rozpuszczonej
mx –masa rozpuszczalnika, mr-masa roztworu stężenie molowe(cm) stosunek liczby
moli tego składnika(n) do objetosci(v) roztworu Cm=n/V=ms/Ms*V , n – liczba moli ,
ms-masa sub. Rozpusz. Ms-masa molow, V – objetosc roztworu elektrolity – związki
( kwasy,zasady,sole) które rozpuszczone w rozpuszczalnikach polarnych rozpadają
się na jony czyli ulegaja dysocjacji elektrolitycznej bufory – roztwory których ph
prawie nie zmienia się przy znacznych rozcieńczeniach oraz w których dodatek
niewielkich ilości mocnego kwasu lub mocnej zasady powoduje nieznaczne zmiany
stężenia jonow w orownaniu z roztworem niezawierającym buforu
2
Cement portlandzki skł chemi CaO – 62-68 SiO2 18-25 Al2O3 4-8 Fe2O3 2-4 MgO 0,5-2,5 SO3 0,8-3
Skład mineralogiczny CP Alit , belit , glinian trójwapniowy, braunmilleryt,trojglinian pieciowapniowy,gips
korozja lugujca polega na rozpuszczaniu i wymywaniu z betonu rozpuszczalnych skladnikow.
Wymywany zostale wodorotlenek wapnia i inne składniki stwardniałego zaczynu cementowego.
Rodzaj agresywności spowodowany jest działaniem wod miękkich pozbawionych soli wapniowych
o malej twardości węglanowej.Korozja kwasowa wywolana jest reakcja skladnikow betonu z
kwaśnym środowiskiem ciekłym. Wszystkie środowiska o odczynie kwaśnym wywierają ujemny
wpływ na stwardnialy zaczyn cementowy , który jest materialem o charakterze zasadowym.
Stopien agres zaley od stężenia jonow wodorowych. Agres. Kwasowa spowodowana jest przezwodne
roztwory mocnych i słabych kwasow mineralnych i kwasow organicznych korozja weglowa jest
spowodowana reakcja skladnikow betonu ze środowiskiem zawierającym agresywny dwutlenek
wegla. Ca(OH)2+CO2->CaCO3+H2O , CaCO3+CO2+H2O->Ca(HCO3)2 korozja magnezowa jest
wywolana reakcja skladnikow betonu ze środowiskiem zawierającym jony
Mg2+ Ca(OH)2+MgCl2->CaCl2+Mg(OH)2 magnez zastepuje wpan tworząc nierozpuszczalny w
wodzie wodorotlenek który nie ma wlasciowsci wiazacych. Zrodlem jonow magnezowych sa wody
morskie a także substancje stosowane do odladzania nawierzchni drog korozja amonowa jest
następstwem reakcji skladnikow betonu ze środowiskiem zawierającym jony NH+/4. W wyniku
reakcji powstają rozpuszczalne sole wapnia oraz wydziela się amoniak Ca(OH)2+2NH4Cl->CaCl2+2NH3+2H2O
korozja siarczanowa jest wywolana reakcja skladnikow betonu ze środowiskiem zawierającym
jony SO2-/4. Jony siarczanowe reagują ze składnikami stwardniałego zaczynu cementowego,
tworząc nierozpuszczalne produkty korozji, krystalizuace z przyłączeniem wody i zwiekszajace przy
tym znacznie swoja objetosc twardość weglanowa obliczamy na podstawie wyniku oznaczenia jej
zasadowości poslugujac się równaniem Tw=M*2,8n . w naturalnych wodach o malej zawartości sodu i
potasu twar. Weglow. = zasadowej ogolnej M(mol/m3) twardość ogolna wody do 3 kolb wporowadzamy
po 100cm3 badanej wody, dodac 1 cm3 buforu amoniakowego oraz szczyptę czerni eriochromowej
ET i natychmiast miareczkować mianowanym roztworem wersenianu swobodnego az do zmiany
zabarwienia z file na niebie. Chlorki niebiezpieczne dla betonow zawierających elementy stalowe
gdyż mogą reagować z pasywujaca metal warstwa wodorotlenku zelzowego zmieniając go na chlorek
zelazowy który nie chroni stali przed rdzewnienim. Siarczany jony siarczanowe reagują ze składnikami
zaczynu cementowego tworząc związki znacznie zwiekszjaca swoja objetosc przez co mogą być przyczyna
rozsadzania betonu Cukier związek organiczny zaliczanym do grupy weglowodanow. Glownym składnikiem
cukru jest sacharoza która tworząc z wodorotlenkiem wapniowym cukrzany waniowe które utrudnia
proces wiązania betonu i obniza jego wytrzymalosc
spoiwo mineralne PORTLandzki skład surowcowy CaCO370-75% glina 25-30% , temp 1450 C ,
Glinoowy CaCO3 boksyt , 1500C , romanskie CaCO3 50-70% glina 30-50% , 1100C
wapno palone CaCO3 >95% glina <5% , 1200C gips CaSO4*2H2O , 200C
spoiwa magnezjowe MgCO3 , MgCO3*CaCO3 900C
spoiwa krzemionkowe Na2Co2,K2CO3, SiO2 800 C – szklo wodne
Reakcje Mh=65/22+6+3= Mk=22/6+3 Mg=6/3 Mn=65(9,9+1,05+1,4)/61,6=0,85
Obliczanie modulow (CaO+MgO, Al2O3+De2O3, SiO2)