Organizacja rachunkowości w przedsiębiorstwie

Organizacja (organizowanie) jest pojęciem różnorodnym i złożonym. Organizowanie jest procesem porządkowania i przydzielania pracy, uprawnień decyzyjnych i zasobów poszczególnym członkom organizacji w taki sposób, aby mogli zrealizować wyznaczone im cele*. To logiczne grupowanie działań i zasobów.

Rachunkowość to „system będący układem wzajemnie ze sobą powiązanych zasad i reguł, określających specyficzne w danym podmiocie sposoby obserwacji i pomiaru operacji gospodarczych, ich rejestracji, weryfikacji i agregacji oraz prezentacji w danym okresie"* W definicji tej rachunkowość traktowana jest jako system, co oznacza, że można wyodrębnić w niej:

1. wzajemnie powiązane ze sobą podsystemy, tj. ewidencje tematyczne, które charakteryzują się określonym sposobem udokumentowania operacji gospodarczych, właściwym sobie sposobem przetwarzania danych, oraz określonym sposobem powiązań między podsystemami;

2. ciąg ściśle ze sobą powiązanych procesów, podczas realizacji których należy przestrzegać określonych reguł i zasad, dyscyplinujących procedury zapisów księgowych i nadających identyczny walor poznawczy informacjom tworzonym przez system rachunkowości. Wśród nich wyodrębnić można:

   • obserwację i pomiar, których „efektem końcowym" jest dowód księgowy, odzwierciedlający charakter i przebieg każdej operacji gospodarczej,

   • rejestrację, tzn. zapis w księgach rachunkowych, na podstawie dowodów księgowych,

   • weryfikację i agregację zapisów,

   • prezentację danych, czyli sporządzanie sprawozdań finansowych.

Te wzajemnie powiązane działania, określić można jako proces informacyjny rachunkowości. Dzięki niemu rachunkowość spełnia swoje podstawowe zadanie, jakim jest tworzenie i dostarczanie, dla szerokiego grona odbiorców, informacji o zdarzeniach gospodarczych, jakie mają miejsce w danym podmiocie gospodarczym.

Proces informacyjny rachunkowości

Organizację rachunkowości to: „zespół sposobów umożliwiających uporządkowane powiązanie różnych czynności i urządzeń niezbędnych do realizacji procesu informacyjnego, w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rachunkowości w jednostce gospodarczej z uwzględnieniem jej specyficznych cech, możliwości technicznych i kadrowych oraz przy racjonalnym zaangażowaniu środków i nakładów pracy„*

Odpowiedzialność za organizację i prowadzenie rachunkowości, zgodnie z ustawą o rachunkowości, ponosi kierownik jednostki gospodarczej, a więc członek zarządu lub innego organu zarządzającego, a jeżeli organ jest wieloosobowy - członkowie tego organu, z wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę.

Kierownik a forma prawna prowadzonej działalności gospodarczej

Zakres organizacji rachunkowości można podzielić na dwa mniejsze obszary. Pierwszy obszar, w szerszym ujęciu, dotyczy całego systemu informacyjnego rachunkowości, zaś drugi odnosi się do organizacji określonej co do miejsca i zadań komórki (działu) rachunkowości

Zakres organizacji rachunkowości