Wykład 17.12.13r.
T: Immunologia.
Immunologia – nauka o odporności bada zjawiska odpornościowe, organizuje i kieruje obroną, stanowiącą odpowiedź na agresję czynników zewnętrznych.
Czynnikami obcymi dla ustroju są: bakterie, wirusy, grzyby pierwotniaki, pasożyty, białka, wielocukry, lipidy, nazywamy je antygenami.
Sprawność układu immunologicznego polega na odróżnieniu własnych komórek od struktur dla organizmu obcych, antygenów.
Antygeny – to substancje, które w wyniku kontaktu z komórkami układu immunologicznego mogą wywołać reakcję immunologiczną, wytworzenie przeciwciał i zdolność zapamiętywania rozpoznanego antygenu.
Odporność
Swoista (nabyta) Nieswoista (wrodzona)
Czynna Bierna
- Szczepienie - uzyskane przeciwciała od matki przez łożysko lub mleko matki
- przebycie zakażenia - podanie surowicy odpornościowej
Bariery ochronne:
Skóra – rola izolacyjna powłok skórnych, złuszczający się naskórek oczyszcza skórę, stanowi barierę mechaniczną dla drobnoustrojów; pH skóry kwaśne: pot zawiera dużo soli i kwas mlekowy; gruczoły łojowe wydzielają bakteriobójcze nienasycone kwasy tłuszczowe, temperatura ciała.
Błona śluzowa z wydzielinami – lizosym, śluz jest dla drobnoustrojów szkodliwy i stanowi osłonę dla organizmu. W przewodzie pokarmowym barierę stanowią migdałki podniebienne, kwas solny, E-colli.
W układzie oddechowym funkcję obronną stanowi błona śluzowa nosa, dróg oddechowych.
Odruchy obronne – kichanie, kaszel, łzawienie, ślinotok, pozwala na usuwanie drażniących czynników patogennych
Naturalne przeciwciała IgM
Zasadniczym elementem układu odpornościowego jest układ limfatyczny:
Jego główna rola to filtracja krwi
Części układu immunologicznego:
Grasica
Szpik kostny
Węzły chłonne
Migdałki
Śledziona
Limfa (chłonka)
W odporności swoistej dwa rodzaje odpowiedzi immunologicznej:
Humoralna – niszczenie antygenów przez przeciwciała, pierwsza bariera przeciwko infekcjom
Komórkowa – niszczenie antygenów przez komórki krwi i limfy, limfocyty T bezpośrednio neutralizują antygen
Główną rolę odgrywają tu limfocyty:
Limfocyty T – odpowiedź komórkowa
Limfocyty B – odpowiedź humoralna
Przeciwciała – są to substancje białkowe, wytwarzane w wyniku reakcji na działanie czynników obcych, celem ich niszczenia.
Rodzaje:
IgG – występują późno po infekcji, przekazywane czynnie nienarodzonemu dziecku
IgM – występują w krótkim czasie po infekcji
IgA – wytwarzane są miejscowo w błonie śluzowej
IgE – w małej ilości w organizmie, dodatnie u osób alergicznych, w zakażeniach pasożytami
Pamięć immunologiczna – to zdolność komórek do wytwarzania swoistego odczynu odpornościowego przy powtórnym zetknięciu się z antygenem
Komórki pamięci immunologicznej
W przypadku powtórnego kontaktu produkcja przeciwciał jest natychmiastowa
Autoimmunizacja – odpowiedź immunologiczna przeciwko własnym tkankom, powstają autoprzeciwciała, np. choroba reumatyczna, SM, choroby tkanki łącznej.