12. Istota przywództwa a inteligencja emocjonalna

Przywództwo - relacja pomiędzy przywódcą a jego zwolennikami. Relacja taka opiera się na dobrowolności uznania jednostki za przywódcę.

Przywództwo jest pojęciem trudnym do zdefiniowania, co wynika z jego bliskich powiązań z pojęciami władzy oraz autorytetu.

Przywództwo może zachodzić zarówno w grupach formalnych, jak i nieformalnych. Przywództwo oznacza dążenie do realizacji wspólnych celów (uświadomionych bądź nie) dla obu stron tej relacji. Relacja przywództwa nie opiera się na narzucaniu własnych rozwiązań jak w przypadku władzy.

Przywódca - oznacza członka grupy społecznej, który dzięki specyficznym cechom osobowości lub dzięki zajmowanemu stanowisku narzuca innym swoje przekonania, inicjuje, kieruje, zespala działalność tej grupy. Przywódcą może zostać poprzez wpływ autorytetu osobistego lub instytucjonalnego. W imieniu tej grupy, organizacji społecznej, która go uczyniła swoim wodzem, podejmuje decyzje.

Typy przywództwa wyróżniamy ze względu na charakter otoczenia w jakim występuje. Np:

Przywództwo polityczne

Przywództwo biznesowe

Przywództwo społeczne

Można wyróżnić cztery typy sprawowania przywództwa wg. M.G. Herman:

pstrokaty kobziarz z Hamelin - swój program oraz cele przedstawia zwolennikom w sposób tak kuszący, że zmusza do podążania za sobą. Jest postacią centralną układu "lider – zwolennicy". To on decyduje, co zrobi powołana przez niego organizacja, w jakim kierunku będzie się rozwijała. W tego rodzaju przywództwie duże znaczenie mają cechy osobowe lidera. Jednak nie jest to jednoznaczne z możliwością zbudowania silnej partii opierającej się tylko na popularności przywódcy.

kupiec - taki przywódca tak jak dobry handlowiec musi być wrażliwy na to, czego ludzie potrzebują w danej chwili, i co się z tym wiąże. Jednocześnie musi być przygotowany na spełnienie najbardziej zaskakujących zamówień, by móc im sprostać.

marionetka - zwolennicy tej teorii uważają, że to oni kierują liderem – jego postępowaniem, przygotowują i realizują strategię działania organizacji. Lider jest w tym wypadku swoistą soczewką skupiającą cele i dążenia swej grupy społecznej i przekazującą je na zewnątrz. Jeżeli w pierwszym przypadku, by scharakteryzować organizację trzeba było zwracać uwagę na cechy lidera, to tutaj ważna jest charakterystyka członków jako całości.

walczący na froncie typ przywództwa, porównany do walki na froncie, nie jest zbyt jasno i szczegółowo opisany przez autorkę pracy. Jako główną cechę wskazuje ona reakcję na zmiany, zachodzące środowisku lidera. Jego sposób dostosowania się do zastanej sytuacji oraz kontekst społeczny ma pomóc w zrozumieniu tego typu przywództwa.

Forma przywództwa oznacza rodzaj relacji niezależnie od otoczenia w jakim ono zachodzi

Przywództwo sytuacyjne

Styl przywództwa oznacza sposób podejmowania decyzji w ramach relacji przywódczej. Wyróżnia się między innymi następujące trzy style:

demokratyczny

autorytarny

liberalny

Inteligencja emocjonalna

KOMPETENCJE SPOŁECZNE (relacje z innymi np. przywództwo nad innymi )

Empatia: umiejętność doświadczania stanów emocjonalnych innych, uświadamianie sobie uczuć, potrzeb i wartości wyznawanych przez innych, czyli rozumienie innych, wrażliwość na odczucia innych; postawa nastawiona na pomaganie i wspieranie innych osób; zdolność odczuwania i rozumienia relacji społecznych.

Asertywność: posiadanie i wyrażanie własnego zdania oraz bezpośrednie, otwarte wyrażanie emocji, postaw oraz wyznawanych wartości w granicach nie naruszających praw i psychicznego terytorium innych osób; zdolność obrony własnych praw w sytuacjach społecznych bez naruszania praw innych osób do ich obrony.

Perswazja: umiejętność wzbudzania u innych pożądanych zachowań i reakcji, czyli wpływania na innych; umiejętność pozyskiwania innych na rzecz porozumienia, zdolność łagodzenia konfliktów.

Przywództwo: zdolność tworzenia wizji i pobudzania ludzkiej motywacji do jej realizacji; zdolność zjednywania sobie zwolenników.

Współpraca: zdolność tworzenia więzi i współdziałania z innymi, umiejętność pracy w grupie na rzecz osiągania wspólnych celów, umiejętność zespołowego wykonywania zadań i wspólnego rozwiązywania problemów.