WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I ADMINISTRACJI

WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA I ADMINISTRACJI

KIERUNEK BUDOWNICTWO

Sprawozdanie nr 3

Temat: Oznaczanie czasu wypływu (farb, lakierów
i podobnych wyrobów) za pomocą kubków wypływowych (kubek Forda)

Opracowała:

Oznaczanie czasu wypływu (farb, lakierów i podobnych wyrobów) za pomocą kubków wypływowych wg PN-EN 535 ISO 2431:1999

Lepkość to jedna z podstawowych wielkości charakteryzujących wyroby farbiarskie. W potocznym rozumieniu bardzo często nazywana gęstością farby (mówimy, że farba jest gęstsza lub rzadsza, a powinniśmy mówić, że ma wyższą lub niższą lepkość). Lepkość mierzona jest odpowiednio dobranym kubkiem cylindrycznym. Najpopularniejszy z nich to tzw. kubek Forda - napełnia się go farbą i mierzy czas w jakim wypłynie ona z kubka. Im farba w potocznym rozumieniu gęstsza, tym dłużej wypływa z kubka. Typowa lepkość np. emalii olejno-ftalowej
w postaci handlowej wynosi 120 sekund na kubku Forda o średnicy otworu 4 mm. Ale żeby tą samą emalią można było malować przy pomocy natrysku należy rozcieńczyć ją do 20-30sek. (w praktyce oznacza to, że należy dodać do niej około 10-15% rozcieńczalnika).

W zależności od tego jak wysoką lepkość ma wyrób używa się do jej pomiaru różnego rodzaju kubków. Jak już wcześniej wspomniano najpopularniejszy jest kubek Forda o średnicach otworu 4 lub 6 mm. Służy on do pomiaru lepkości takich wyrobów jak np. emalie rozpuszczalnikowe do drewna i metalu.

Do badania lepkości umownej farb stosowana jest metoda, która polega na pomiarze czasu wypływu badanego materiału przy użyciu określonego naczynia pomiarowego. Wyniki oznaczeń są zależne zarówno od specyficznych właściwości badanego materiału, jak i warunków prowadzenia pomiaru. Wyniki pomiaru czasu wypływu są powtarzalne tylko w przypadkach produktów mających charakter cieczy newtonowskich lub prawie newtonowskich.

Czas wypływu to czas, jaki upływa od momentu, gdy badany produkt zaczyna wypływać z otworu pełnego kubka, do momentu, gdy wypływający strumień produktów przestaje być ciągły przy otworze.
Wpływ temperatury na czas wypływu jest bardzo ważny i zależy od typu produktu. Do celów arbitrażu międzynarodowego ważne jest znormalizowanie temperatury próby
(23 ± 0,5^oC). Dopuszcza się przeprowadzanie
w innej, lecz uzgodnionej temperaturze (przy zapewnieniu wahań temperatury nie większych niż 0,5^oC w czasie badania).

Pomiar czasu wypływu:

1. Czysty i suchy kubek umieścić w statywie, a pod otwór wypływowy podstawić naczynie tak, aby odległość między otworem kubka a powierzchnią ściekającej próbki była nie większa niż 100 mm. Objętość badanego wyrobu lakierowego powinna wynosić 100 cm³.

2. Otwór wypływowy kubka zasłonić palcem, po czym należy napełnić kubek próbką (przesączoną przez odpowiednie sito) aż do utworzenia menisku wypukłego nad górną krawędzią kubka. Wyrób nalewać powoli, aby nie tworzyły się pęcherzyki powietrza.

3. Nadmiar próbki (wraz z ewentualnymi pęcherzykami powietrza) usunąć linijką lub szklaną płytką, przesuwając ją po górnej krawędzi kubka w poziomym położeniu.

Wyniki pomiarów:

Pomiar I

Czas wypływu: 174s.

Pomiar II

Czas wypływu: 174 s.

Wnioski:

Właściwości podane przez producenta zostały potwierdzone przez badanie;

Zarówno do malowania za pomocą pędzla jak i malowania natryskowego wymaga użycia rozcieńczalnika.