Filozofia- słowo pochodzące z języka greckiego oznacza tyle, co umiłowanie mądrości, filozof jest miłośnikiem mądrości, po raz pierwszy słowo użyte przez Pitagorasa, nazwał filozofami osoby, których dotąd nazywano mędrcami

Pobudki do filozofowania:

- zdziwienie,

- chęć oświecenia,

- wyniki redukcji instynktów,

- świadomość śmierci,

- pytanie o sens,

- wątpienie,

Elementarne kwestie filozoficzne*:

Platon : prawda, dobro, piękno

Oświecenie : Kant: wiedza, nadzieja, człowiek, działanie,

Czym jest etyka*

Jest refleksją człowieka nad samym sobą, światem, jego miejscem w świeci

Filozofia wartości ( aksjologia ) – nauka o wartościach, ich istnieniu

Etyka to nie moralność to nauka o moralności (co i dlaczego człowiek powinien)

Etyka – podstawowe pytania etyki dotyczą dobra, które powinno kierować zachowaniami i działaniami ludzi, jest celem jest wskazanie metodycznie sprawdzonych postaw dla sprawiedliwego, rozumnego i sensownego działania oraz życia.

Logika teoria konsekwentnego i uporządkowanego myślenia. Klasyczna logika formalna dzieli się na naukę o elementach( pojęcia, sądy, wnioskowanie), i naukę o metodzie ( postępowanie badawcze i dowodzenie)

Teoria poznania i teoria wiedzy to epistemologia*

Motyw cierpienia i śmierci u wybranych filozofów od starożytności po czasy współczesne

Starożytność

,, Starożytni Grecy i Rzymianie nie znali nieśmiertelności i nie wierzyli w nią w naszym rozumieniu”

Filozofia starożytna początek VII w.p.n.e. a koniec 529 r. n.e

Tales z Minetu

- początkiem wszystkiego jest woda, świat ma duszę i jest pełen demonów

Anaksymander

- natura bezkresu

Anaksymenes

Wszystko powstało z powietrza

Heraklit z Efezu*

Pantha rei- wszystko płynie, wszystko powstało z ognia

Sokrates

- nie napisał żadnej książki*

- był niezależny, wolny duch,

- filozof, uwielbiał wykorzystywać czyjąś niewiedzę,

- miał wielu bogatych przyjaciół, którzy go utrzymywali,

- najważniejsze było dla niego nauczanie i to czynił przez całe życie z wielkim zaangażowaniem, uczył przez rozmowę zamiast stawiać tezy i razem z uczniami dochodził do prawdy,

-Nie napisał żadnej książki

- miał wewnętrzny głos sumienia – Dajmonion*

- 392 r. wytoczono mu proces sądowy i skazano na śmierć poprzez wypicie napoju- cykuty oskarżony o demoralizowanie młodzieży, wierzenie w bożki

- w ostatnim momencie swojego życia zgodził się z normami obowiązującymi w państwie,

- ostoją w ostatnich chwilach jego życia była filozofia,

- wierzył w nieśmiertelność duszy,

- pokazał jak należy umierać z godnością

- ,, wiem że nic nie wiem”

Wiedza jest tożsama z cnotą*

* napis nad świątynią w Deltach – poznaj samego siebie- zainspirował go do filozofii

-Dusza ludzka nieśmiertelna,

- stworzył pojęcie ,, cnoty”, którą utożsamiał ze szczęściem, świadomością dobra i zła. Twierdził że zachowanie cnoty jest gwarancją doskonałości i moralnego postępowania

Platon

Napisał książkę ,, Państwo

- uczeń Sokratesa

- oddzielił duszę od ciała - dualizm, duszy nadał nieśmiertelność, uważał że śmierć jest wybawieniem duszy,

Najwyższą wartość poznawczą przypisywał duszy , która według niego obdarzona jest wrodzoną wiedzą o ideach

- cielesność i zmysłowość jest więzieniem

Uważał że byty rzeczywiste są jedynie odbiciem bytów idealnych , rzeczywistość to świat pozorów, prawdziwy jest świat idealny, niedostępny zmysłom, którego należy mieć świadomość i do którego trzeba dążyć

Dualizm wyrażał się w następujących tezach:
1. Dusza jest niematerialna
2. Jest oddzielna od ciała niezależna
3. Jeśli człowiek stanowi jedność to dzięki swej duszy, a nie ciału
4. Dusza jest doskonalsza od ciała, dusz poznaje idee i upodabnia się do nich; przez to jest źródłem prawdy, dobra i wszystkiego, co najcenniejsze w człowieku.
5. Ciało jest dla duszy wiezieniem i mogiłą
6. Dusza jest nieśmiertelna

Cnoty kardynalne* mądrość , męstwo, panowanie nad sobą, sprawiedliwość

Arystoteles

- badał społeczny charakter natury ludzkiej,

-Ostatecznym dążeniem jest rozum, nie jest powiązany z ciałem i dlatego jest nieśmiertelny

Wprowadził pojęcie eudajmonii, czyli ideału, do którego człowiek powinien dążyć , za szczęście uważał czynienie dobra i życie w cnocie

- w życiu radził przyjmować zasadę środka- unikać nadmiaru jak też niedostatku*

Sylogizm*- to połączenie dwóch sądów z trzecim

Metoda dedukcyjna- polega na przechodzeniu od ogółu do szczegółów

Metoda indukcyjna- przewodzenie od poszczególnych przypadków do ogółu

Epikur

- każdy człowiek dąży do szczęścia a unika bólu,

- ból myślowy występuje kiedy następuje myślenie o śmierci

- życie szczęśliwe jest tożsame z życiem moralnym,

- za szczęście uznawał brak cierpień,

Najbardziej oryginalne było jednak pojęcie śmierci przez Epikura. Twierdził, że nie należy bać się śmierci, bo, jak sam powiedział "dopóki jesteśmy, nie ma śmierci, a gdy ona przychodzi, nie ma nas".

- przekonanie że najważniejszym dobrem człowieka jest samo życie, w którym ma prawo dążyć do szczęścia, szczęście zaś jest pojmowane jako doznanie samych przyjemności, należy więc unikać sytuacji, które mogłyby przysporzyć cierpienia

- nie bał się śmierci

Lukrecjusz

- koniec życia jest nieuchronny ale nie trzeba się jego bać, śmierć uwalnia człowieka od trosk,

- strach jest złodziejem życia

Seneka

- śmierć przerywa życie , a nie je odbiera, nie trzeba się bać śmierci,

-Ciało jest tylko okryciem, które zginie,

- każdy dzień jest darem od Boga,

- człowiek cierpi więcej niż potrzeba, bo się martwi o śmierć,

- nie wszyscy umrą w spokojny sposób,

Marek Aureliusz

- w trudnych chwilach oparciem jest filozofia

- zastanawiał się nad życiem, jego długością,

- był człowiekiem głęboko wierzącym

Epiktet

- dorosły człowiek boi się śmierci, ale powinniśmy się z nią oswoić,

- najważniejsza cechą jest odwaga na postawienie się śmierci

Sofiści

Erystyka- sztuka, umiejętność prowadzenia sporów

Sofizmaty*- sztuki słowne odwołujące się do uczuć, nieczyste posunięcia w dyskusji i rozumowaniu, które odwołują się do uczuć i emocji

Vexatia-*-polega na zezłoszczeniu przeciwnika i wyprowadzeniu go z równowagi

Argumentum ad personam* - słowny atak na przeciwnika

Sofiści skupili się na duszy

Średniowiecze

- pamiętaj o śmierci, kruchość ulotność życia,

- ośrodkiem wszystkiego jest Bóg,

Św. Augustyn

- woluntaryzm- działanie człowieka w świecie jest świadome i kierowane dowolnymi aktami woli

Cnoty kardynalne- sprawiedliwość, roztropność, męstwo, umiarkowanie

- śmierć nie jest końcowy etapem, ale czeka człowieka życie wieczne,

- trzeba się oddawać opatrzności Boskiej,

- człowiek ma skłonność do smutku i załamywania się

- rozum- wiara oraz dusza- ciało. Zdolność myślenia i rozumienia św. Augustyn uważał za cechę daną człowiekowi od Boga i wyróżniającą go spośród innych istot . wychodząc z takiego założenia sformułował hasło :,, myślę więc jestem”

- człowiek tylko z konieczności posługuje się ciałem, to zaś prowadzi do wewnętrznego rozdarcia, gdyż dusza człowieka zmierza ku Bogu. Człowiek jest jednostką tragiczną, rozdartą wewnętrznie, uwikłaną w życie ziemskie, którego wyznacznikiem jest czas

- wartością i dobrem najwyższym jest Bóg

Św. Tomasz z Akwinu

- dusza człowieka jest nieśmiertelna,

- Bóg stworzył doskonały świat

- wszelkie zło nie pochodzi od Boga

-cierpienie to nieobecność Boga*

- człowiek dzięki swemu rozumowi może pojąć wszystko- nawet zrozumieć Boga. Osiągnie to poprzez poznanie Jego dzieła czyli świata

Cnoty kardynalne: wiara, miłość, nadzieja

Ile św. Tomasz podał dowodów na istnienie Boga*- 5 : wszelki ruch i zmiana wymagają poruszającego- Boga, każdy skutek ma swoją przyczynę, sprawczą przyczyną wszystkiego jest Bóg

Odrodzenie

Francis Bacon

- umieranie jest naturalną rzeczą

Michael de Montaigne

- życie to bezpieczny port

- strach przed śmiercią może zmniejszyć całą radość życia,

- Bóg wie co jest dla nas dobre,

- zło jest czymś nieuniknionym

Gottfried Wilhelm Leibniz

- uważał że jeśli napotka człowieka cierpienie, to wtedy dopiero doceniamy dobro, które mamy,

- cierpienie jest karą za winy,

- śmierć nie jest bezcelowa ma swoją przyczynę

Baruch de Spinoza

- śmierć zniewala, nie trzeba się zamartwiać

Adam Smith*

- człowiek powinien podjąć próbę wstawienia się w drugą osobę, można to zrobić dzięki empatii , możemy zrozumieć drugiego człowieka

Hobs

- ludzie dążą do własnych korzyści ,

- stawiał pytania dlaczego jednych ludzi życie upływa w dostatku, a niektórych w niedostatku i cierpieniu,

- cierpienie dotyka także osób, które wierzą w Boga i wypełniają jego wolę,

Pascal

- życie jest krótką chwilą , śmierć wiecznością, żyjemy z dnia na dzień

- każdy człowiek umiera samotnie

- wydaje nam się że jesteśmy pełnią zdrowia a nie jesteśmy w stanie zauważyć choroby,

Voltaire

- człowiek posiada świadomość że kiedyś umrze

Kant

- człowiek żyje między światem

- nieustająca wiara w Boga

- nieśmiertelna dusza

Fichte

- każda śmierć występuje wraz z narodzinami

XIX wiek

Schopenhauer

- nietrwałość rzeczy,

- cel nie oznacza końca, jeśli człowiek dąży do samospełnienia nigdy go nie osiągnie

- życie to wędrówka

Jung

- pytał o pochodzenie zła,

- zło i dobro współistnieją ze sobą, są nierozłączne

Nietzsche-

Nihilizm* - odrzucenie wartości, istnienia wartości i celu

XX wiek

Scheler

- każdy zdaje sobie sprawę że umrze, ale staramy się o niej nie myśleć

Jaspers

- człowiek natrafia na 4 sfery: śmierć, walka, cierpienie, wina

Marcel

- pisał o śmierci w odniesieniu do ukochanej osoby,

- kontakt duchowy nie ginie

Elzenberg

- dobro jest praktycznym celem swojego życia,

Cackowski

- ból i cierpienie to doświadczenie, fundament ludzkiego życia,

- śmierć jest pustką , nieistnieniem

Motyw cierpienia i śmierci

Wiek XIX

-Motyw cierpienia, śmierci u malarzy,

- cierpienie jako składnik kultury,

- cierpienie i śmierć wszechobecne w kulturze masowej

Przełom XIX- XX

Pojecie dekadentyzmu- chylenie się ku upadkowi, schyłek

Malarstwo

Jacek Malczewski

- śmierć Ellenai – jest symbolem utraconej Ojczyzny

Thanatos- cykl obrazów Jacka Malczewskiego poświęcona tematyce śmierci

- ukazał śmierć jako kobietę ze skrzydłami

- przerzucał na płótno własne rozterki, problemy,

- śmierć ojca i matki wpłynęła w dużym stopniu na jego obrazy,

-Jego obrazy są duchowością

Władysław Podkowiński

- ,, szał uniesień”-przedstawiający nagą kobietę na koniu stającym dęba

Konrad Krzyżanowski

Portret Bronisławy Ostrowskiej, Portret Dagny Juel-Przybyszewskiej, Portret Pelagii Witosławskiej

Witold Wojtkiewicz

1902 r. wyjechał do Petersburga na studia był związany z Krakowem

- był skłonny do melancholii ( krucjata dziecięca)

- był artystą, który tworząc wchodził we własną świadomość,

- odzwierciedlał sytuację panującą w kraju,

- w jego twórczości nie znajdują się zbiegi okoliczności,

Ostatni rysunek serca wykonal dla swojej siostry

Obrazy:

autoportret, okrucieństwo, cyrk wariatów, cyrk II, samotny pierrot, śmierć dziewczynki, rozstanie

Malarstwo martyrologiczne

XX lecie miedzy wojenne

- sztuka jest celem samym w sobie , jest absolutem bo jest cudem samym w sobie

Wojciech Weiss

OBRAZY

Autoportret w pracowni, melancholik, suchotnik, zasmucona, otępienie, autoportret z maskami, demon, pogrzeb w mieście, strachy

Stanisław Witkiewicz

- zainteresowanie cierpieniem i śmiercią

- jego dzieła przedstawiają degradację

Obrazy

Pocałunek mongolskiego księcia w lodowej pustyni, autoportret, monolog grabarza, bajka- fantazja, portret Marii Pawlikowskiej,

Malarstwo po II wojnie światowej

Bronisław Linke

- na jego twórczość duży wpływ wywarł S. Witkiewicz

Obrazy

Bezrobocie, modlitwa zamordowanych, kanibalizm, autobus,

Andrzej Wróbleski

Obrazy

Matka z zabitym dzieckiem, syn i zabita matka, rozstrzelanie z chłopczykiem, rozstrzelanie z gestapowcem, rozstrzelanie surrealistyczne, rozstrzelanie I , rozstrzelanie na ścianie, rozstrzelanie poznańskie, ukrzesłowienie ( jest to uprzedmiotowienie człowieka), nagrobek kobieciarza, cień Hiroszimy

Zdzisław Beksiński

- w swoich obrazach przedstawiał strach przed śmiercią, rozkładem ludzkiego ciała, spójność i niespójność zachowań moralnych

- został zamordowany we własnym domu

Obrazy

Ukrzyżowany

Dysonans moralny

Sposoby redukowania dysonansu przez :

1. Zmianę zachowania

2. Uzasadnienie naszego zachowania

Anomia osobowościowa –występuje wtedy kiedy inny człowiek robi coś złego a my mamy tego świadomość

Anomia* to choroba nieskończoności wywołana nienadążaniem przez ludzi za szybko zmieniającą się sytuacją społeczną

Durhejna – jest pewnym stanem społeczeństwa ( chorobą społeczeństwa) w którym normy społeczne nie są przez ludzi przestrzegane

Anomia jako skutek społecznie uzgadnianych usprawiedliwień ( 2 rodzaje obronnych reakcji)*

1 racjonalizacja- człowiek usiłuje własne postępowanie w sobie objaśnić, aby jego naganną moralność pomniejszyć , przy tym odwołuje się do cenionych przez siebie norm i wartości

2.usprawiedliwienia- dzielą się na:

a)obronne odwołania do powinności społecznej ( człowiek powinien tak samo postępować jak inni)

b) obronne odwołania do przyzwolenia społecznego ( społeczeństwo akceptuje nasze zachowanie)

Etyka

- to nie moralność,

-jest refleksją na temat dobra i zła moralnego ,

-jest refleksją nad sposobami uzasadniania tego dlaczego coś uważamy za dobre lub złe

- jest nauką filozoficzną obejmującą zespół zagadnień związanych z moralnością

– podstawą etyki jest aksjologia ( teoria wartości)

Podział etyki

Etyka ogólna etyka szczegółowa

- formuje powszechne zasady postępowania

Indywidualna społeczna

Normuje jednostkowe aspekty mówi o regułach życia

ludzkiego życia ( związane z wyborami w danej społeczności osób

jakie podejmuje człowiek)

Moralność – zbiór faktów moralnych mówiący o przestrzeganiu zasad szczegółowych

Nauka o moralności

Socjologia moralności

( przestrzeganie norm

społecznych w grupach psychologia moralności historia moralności

społecznych) ( bada uwarunkowania ( ewolucja poglądów

osobowościowe) moralnych w danej

kulturze)

Wartości – nadają sens życia, mają duży wpływ na nasze postępowania

Dekalog wartości systemu uniwersalnego*

1. Tolerancja ( podmiotowe traktowanie człowieka, bez względu na jego kolor skóry, środowisko)

2. Bezpieczeństwo

3. Wolność

4. Sprawiedliwość

5. Godność ( ważna godność każdej jednostki, szanuj godność drugiego i zachowaj swoją godność)

6. Praca

7. Solidarność

8. Piękno

9. Prawda

10. Miłość( do innych i samego siebie)

Etyka , moralność a biznes

*Moralność krańcowa stereotyp negatywny

Programy etyczne firm

1. Sformalizowane kodeksy z uznanymi przez firmę standardami etycznymi

2. Szkolenia- na których przedstawione są kodeksy

3. Komórka etyczna- monitoruje przestrzeganie zasad moralnych w firmie

Kodeks etyki gospodarczej w 1994 r. ogłoszony przez Krajową Izbę Gospodarczą

Ponowoczesny i postmodernizm są używane zamiennie, określają nowy porządek w społeczeństwie

*Bauman cztery wzory ponowoczesnej osobowości

1.Spacerowiczów

2. turystów

3. włóczęgów

4. graczy- życie oparte na ryzyku, najwyższa wartość to pieniądze i wygrana

Występują u człowieka naprzemiennie

Człowiek postnowoczesny jest skazany na ciągłe niezadowolenie z siebie , ciągle wynajduje sobie nowy cel do osiągnięcia

Człowiek wewnątrz kierowany* postępuje według siebie, według swoich przekonań,

Człowiek zewnątrz kierowany postępuje według mody, mediów

Wartości w świecie konsumpcji*

Szczęście uzależnione od dobrobytu, czasy współczesne są oparte na konsumpcji- wartości zostały przewartościowane, aksjologiczną podstawę absolutu, najważniejsze wartości utylitarne – są to wartości zaspokajania ludzkie potrzeby , wartości utylitarne zaspokajanie potrzeb podstawowych

Rodzaje kryzysów

1. Klimatyczny

2. Ekonomiczny

3. Wodny

4. Przemysłowy

5. Aksjologiczny( poważny kryzys)

Makiawelizm * ( cel uświęca środki) osoba sprawująca władzę powinna się kierować

2 sposoby prowadzenia walki

1. Prawem ( ludzki)

2. Siłą ( zwierzęcy)

Instrumentalizacja myślenia* ( największe zagrożenie jakie niesie za sobą epoka ponowoczesna)

Zarządzanie (etymologia)

Wywodzą się z łaciny- oznaczą prowadzić kogoś, coś za rękę, używa się zamiennie z terminem kierowanie, początki czasy starożytne budowanie muru , kieruje się zespołami ludzi, a zarządza się przedsiębiorstwem*

Girchin* przywództwo jest procesem jak i właściwością, jako proces przywództwo polega na użyczy wpływu bez sięgania po środki przymusu z zamiarem kształtowania grupy, jako właściwość przewodzenie jest zestawem cech jakie jest zestawem cech przypisanym jednostkom *

Przywódcy to ludzie, którzy wpływają na zachowania ludzi cez użycia siły. Domeną kierownika jest nadzorowaniem pracy ludzi podległych mu

Przywództwo i etyka różnice

Kierowanie ( zarządzanie) osiągnięcie zysku , przewagi na rynku

Przewodzenie kierowanie dla dobra wspólnego, jeśli przywództwo dotyczy wartości etycznych wtedy jest skuteczne

Filozofia Bubera*

Ja- to

1. Uprzedmiotowienie osoby ( traktowanie osoby jako środka do osiągnięcia celów)

2. Ja- ty ( branie pod uwagę moich potrzeb i jego)

3. My ( relacja do dobra wspólnego, to do czego dąży dobry przywódca)

Przywódca inteligencja przywódcza ( inteligencja moralna)- opiera się na 4 zasadach

1. Uczciwości

2. Empatii

3. Odpowiedzialności

4. Wybaczenie

Zarządzanie poprzez wartości

Jest to przekazywanie głównych wartości z pokolenia na pokolenie dalszych przywódców

Służba innym ludziom- cecha przywódcy

5 aspektów służenia innym ( K.Blanchard, M.Muer)

S – ujrzyj przyszłość ( wizja w której wyznacza cele i strategię)

E- angażuj i rozwijaj pracowników ( poprawia, że działania się rozwijają)

R- ciągłe udoskonalanie

Y- ceń wyniki i relacje międzyludzki ( motywuje do pracy)

E- ucieleśniaj wartości

LIDER ŻYJE ZGODNIE Z WYZNACZONYMI PRZEZ SIBIE WAROSĆIAMI

Przywódcą może być każdy z nas. Cechy przywódcy:

- spokój, skromność, zdecydowanie, działa cicho bez rozgłosu, wpływa na zmianę w społeczeństwie

Ghadi ,, uosabiaj zmianę, której oczekujesz od świata”

Majewska jak rozmawiać z drugim człowiekiem?

Często patrz w oczy

Interesuj się szczerze

Emanuj uczucia

Pochyl się w stronę rozmówcy

Ładnie się uśmiechaj

Od czasu do czasu dotknij

Inteligencja emocjonalna ( przywództwo emocjonalne) następujące zagadnienia:

Inteligencja emocjonalna, charyzma, teorie przywództwa odwołujące się do emocji , wizja wartości, humanizacja pracy

Gayle Avery Inteligencja emocjonalna- jeśli ktoś posiada wysoką inteligencję emocjonalną to ma duża zdolność do odnoszenia sukcesów na różnych płaszczyznach

Inteligencja emocjonalna wg D.Golemana* samoświadomość, samoregulacja, empatia, umiejętności społeczne, motywacja( wczuwać się w emocje innych)

Charyzma ( dar łaski) siła przywództwa

Łeber wymienia trzy typy władzy*

1. Władza racjonalna

2. Władza tradycyjna

3. Władza charyzmatyczna- właściwość osobowości, posiada jakieś ponad naturalne siły

Przywództwo transformacyjne

Wizja wartości- motywuje, inspiruje do realizacji wspólnego celu

Humanizacja pracy- zwiększenie większej swobody dla pracowników, zachowana równowaga między pracą a życiem osobistym

Przywództwo emocjonalne ( przywództwo naturalne) lider w organizacji ma wzbudzić pozytywne emocje, którymi kieruje ( powstaje rezonans, który wyzwala ich talenty)

Przywództwo bez władzy – przywódcy żyją intensywnie, z pasją, może być coś co rezonans wzburzy- stres ( złożoność relacji z samotności)

Bioetyka to dział filozoficznej etyki szczegółowej, która ma ustalić oceny i normy( reguły) moralne ważne w dziedzinie działań ( aktów) ludzkich, polegających na ingerencji w granicznych sytuacjach związanych z zapoczątkowaniem życia, jego trwaniem i śmiercią ( poczęcie, śmierć, kara śmierci)

Problemy etyczne w tradycjach różnych religii

Hinduizm

Religia tożsamości – nie wszyscy co się urodzili w Indiach są Hindusami*

Autorytet – Bóg- Brahma – ma swój odpowiednik na ziemi to Atman

Autorytety religijne- wszystko co najważniejsze zawarte jest w Wedach- 4 księgi

Brahma objawia się pod postacią 3 Bogów: Brahmy- (cztery głowy), Winszu ( 4 ręce), Śiry ( święta krowa)

Cechy i przywary hindusa

Formuła Dadaja- opanowanie, miłość, religia

Silne przywiązanie między rodzicami a dziećmi

Przyjaźń – komunikacja utrudniona, następuje porozumienie między klasami. Jeżeli ktoś pochodzi z gorszej klasy okazuje mi się powściągliwość, chłopcy i dziewczynki bawią się oddzielnie, czystość małżeńska jest najważniejsza

Kamadera bóg miłości w judaizmie

Kama sutra traktat indyjski na temat seksualności i zachowań seksualnych. Wszystkie części ciała które znajdują się nad pępkiem są nieczyste, czystość małżeńska jest ważną wartością, przede wszystkim w klasach wyższych

Homoseksualizm temat tabu, niewiele się o nim mówi

Aborcja- uważana za grzech, za bardzo duże przestępstwo, nieczyste kobiety, aborcja dozwolona jest kiedy zagrożone jest życie matki, posiadanie syna wskazane

Eutanazja- nie ma eutanazji, osoba starsza albo chora, ale sama czeka na śmierć

Dobra śmierć- człowiek umarł załatwiając wszystkie swoje sprawy

Sati kobieta oddana, kochająca, po śmierci męża rzuca się do ognia, chce umrzeć zaraz po swoim mężu, samobójstwo przez samospalenie

Hindusi traktują innych jako zagrożenie,

Hindusi wobec etyki menadżerskiej

Jeśli ktoś zdobywa majątek zdobywa ważną pozycję w społeczeństwie, wzbogacanie powinno odbywać się uczciwie

Buddyzm*

2 grupy:

-gospodaże domu- świeccy,

- mnisi , mniszki, otrzymują schronienie i pożywienie za nauczanie ich i ich dzieci

Cztery szlachetne prawdy*

1. Cierpienie

2. Przyczynowość

3. Zbawienie

4. Postępowanie

Medytacja, autorytetem jest osoba starsza , mądrzejsza, jeśli nie ma w pobliżu takiej osoby to trzeba wtedy wsłuchać się w siebie i podjąć decyzję

Wódz jako papież

Cechy osobiste:

1. Szczodry, dyscyplina moralna

2. Zdyscyplinowany, zrównoważony

Przyjaźń ze wszystkimi istotami

Mądry wróg może przynieść mniej szkody niż głupi przyjaciel

Przyjaźń jest obowiązkiem, trzeba być przy przyjacielu w każdej sytuacji

Jeśli nie znajdziesz kogoś roztropnego żyj w samotności, samotne życie lepsze niż Zycie koło głupca

Opiekunem duchownym jest mnich

Między małżonkami powinien panować szacunek, aborcja całkowicie zabroniona, eutanazja nie jest wyjściem z trudnej sytuacji, wierzą w reinkarnację

ta religia zachęca do dialogu, współpracy między innymi wyznaniami

Buddyzm wobec etyki menadżerskiej tere rada machajama – praca drogą do zbawienia

Judaizm*

Żyje w rozproszeniu( draspara) są bardzo dobrze ze sobą zjednoczeni mimi, że żyją odlegle od siebie

Tora- autorytet

Cechy osobiste: powinien wykorzystywać wszystkie talenty

Przyjaźń: miłujemy bliźniej jak samego siebie, najwyższa siła miłosierdzia zatrudnienie go do swojej pracy i jej pomoc, seks przedmałżeński- zakazany, niszczy wszystko to co najważniejsze w związku, homoseksualizm- są przeciwko, lesbijski związek brany pod uwagę, aborcja- płód staje się człowiekiem w Momocie narodzin, może usunąć dziecko i nie poniesie odpowiedzialności, eutanazja są przeciwko, ktoś jeśli komuś pomaga jest współwinny śmierci , postawy wobec innych: dzieli się świat na Żydów i pogan, rolą Żydów jest światłością dla pogan, judaizm wobec etyki menadżerskiej: nie należy potępiać dążenia do bogactwa

Żydzi muszą studiować Torę niezależnie od wieku

Islam*

Religijna tożsamość- Allach

Autorytet- cholifa muzułmanie są od tego żeby rządzić światem, przyjaźń opiera się na miłości do drugiej osoby, seks przedmałżeński- zakazany, homoseksualizm- zakazuje się, aborcja- zabroniona, chyba ze by było zagrożone życie matki wtedy jest dopuszczona, eutanazja i samobójstwo- zabronione, nie należy uciekać od problemów

Filary islamu*

1. Wyznanie wiary

2. Modlitwa

3. Jałmużna

4. Post

5. Pielgrzymka do Mekki

Tragedia islamskich kobiet- oblewanie kwasem jeśli się nie zgodzi na zaręczyny, i jeśli chcą się rozwieść, pakistańska organizacja

Ethos- grec. Obyczaj, nauka o obyczajach, o tym do dobre i o tym co dobre nie jest

3 odmiany etyki

1. Normatywne- ustala pewne normy postępowania, tworzy kodeks postępowania ( np. 10 przykazań)

2. Opisowa- jak rozumiana moralność, np. w danym okresie, społeczeństwie

3. Metaetyka- refleksja nad etyką

Przedmiotem etyki jest moralność

Moralność

1. Normy moralne

2. Oceny

3. Wzory postępowania

4. Specyficzne sankcje

Norma – reguła, postępowanie stawiane za wzór

Norma postępowania – wypowiedz która wskazuje osobom jak należy się zachować w danej sytuacji wyznaczają indywidualnie konkretne działanie określonym adresatom

Normy dzielimy na

1. Kategoryczne- nakaz, zakaz podawany jest bez żadnego uzasadnienia, np. wszystkie normy dekalogu

2. Hipotetyczne- zachowanie zgodnie z normą jest akceptacją celu potem normy

Nakazy lub zakazy mogą być formułowane w sposób bezwzględny lub może też przybrać formę zaleceń rozstrzygania konfliktów powinien zawsze mówić prawdę i tylko prawdę

Powinność realizacji norm

1. Stawowi nieodzowny element do osiągnięcia szczęścia ( celu ostatecznego) eudejmonia

2. Nakazane przez autorytet ( deautyczne)

3. Działanie wyraża afirmację

Wzory postępowania wyrażają oceny i normy

Sankcje

1. Wyobrażone

2. Faktyczne- przekonanie, że osoba postępująca sprzecznie z normami będzie ukarana , pozbawienie jednostki uprawnień jakie przysługują danej grupie

- sankcja zastosowana przez jednostkę- negatywna samoocena jednostki

Moralność, zespół norm, ocen, wzorów postępowania, które wymuszają do regulowania, apelują, a której respektowanie jest wymuszoną przez opinię społeczną

Relatywizm moralny od relatiwum, odnoszący się do czegoś, pogląd według, którego wartości moralne mają charakter oględny

2 odmiany relatywizmu

1. Historyczny- pewne normy moralne, nabierają sensu w różnych czasach historycznych, w zależności od danego czasu

2. Kulturowy- nie ma kultur lepszych i gorszych

Rodzaje norm

Normy moralne w obronie:

- naszego istnienia

- prywatności

- niezależności

- służące potrzebie zaufania

- nie zabijaj- służąca zapewnieniu bezpieczeństwa

Samobójstwem nazywa się każdy przypadek śmierci, które jest wstanie przewidzieć skutek swojego działania

Sokrates- życie ludzki jest własnością Boga, jeśli znajdziemy powody takiego postępowania to możemy umierać, że to była podpowiedz od Boga

Arystoteles samobójstwo to akt tchórzostwa

Św. Tomasz z Akwinu

1. Naturalny- samobójstwo jest przeciwne prawu naturalnemu

2. Moralny- samobójstwo przeciwne miłosierdziu, sami też jesteśmy wobec siebie miłosierni

3. Teologiczny- uzyskuje sobie prawo decydowania o życiu

Epikur- kiedy życie przestaje być przyjemne dla człowieka może przerwać to życie

Stoicy( Seneka)- człowiek mądry nie powinien unikać życia, śmierć jest dla nich schronieniem, bo kiedy zechcesz odchodzisz ze świata i nie dławisz się dymem

Marksiści zabraniali samobójstwa, mamy obowiązki wobec społeczeństwa dlatego nie możemy się zabić

Eutanazja – samobójstwo z litości, skrócenie życia osobie na swoją odpowiedzialność, cierpień

Normy moralne w obrębie godności

Godność ( Mirandola) człowiek swoją wyróżnioną pozycję zawdzięcza Bogu, która pozwala ,u się unieść pod niebiosy, albo zniżyć się do poziomu zwierzęcego

Godność jedni są obdarzeni godnością a inni są jej pozbawieni

Cechy człowieka który nie ma godności

-Oportunizm- działanie niezgodne z przekonaniami,

-przyzwolenie by ktoś deprecjonował na pieniądze nasze działania

-Traktowanie człowieka jako towar

Godność pewna wartość dzięki której człowiek potrafi bronić przez wartości (wartość osobista), ludzie którym zachwiano godność targali się na własne życie, godność ważna była dla filozofii, starali się sformułować dyrektywy, które stałyby w obronie godności

Filozofie niemieccy dyrektywy

1. E.Kant nie traktuj nigdy człowieka tylko jako środek lecz także jako cel

2. K.Marks ( kodeks pozareligijny) człowiek jest najwyższą istotą dla człowieka ( dlatego nigdy nie będziemy traktować drugiego człowieka źle)

Godność jest wykorzystywana przez państwo, pozbawia się człowieka godności

Kary godne przez rozstrzelanie, dla oficerów kary mniej godne wieszanie, miało to jeszcze bardziej upokorzyć

Pozbawienie kogoś uprawnień, to też pewien rodzaj odebrania godności, w szczególności gdy nie jest to potrzebne

Normy moralne w obronie niezależności wolność jest ograniczona

Wolność w wymiarze relacji społecznych

1. Przemoc- łamanie naszej wolności ( stosunek rodziców do dzieci)

2. Stosunek mężczyzn do kobiet

3. Przemoc polityczna

Zawarta w deklaracji praw człowieka- wolność

Wolność polega na tym, że wolno każdemu czynić wszystko, co nie jest szkodą dla drugiego i jednocześnie inni nie mogą czynić tego nam samym. Wolność ma swoje granice, a jest nią interes drugiego człowieka

nikt nie powinien być nieupokarzany . Wolna wymiana myśli jest dozwolona każdemu człowiekowi. My sami zakreślamy granice naszej godności. Prawo do zachowania tajemnicy korespondencji

Normy moralne wobec prywatności- mamy prawo do prywatności

Normy służące budowaniu zaufania

1. Nie kłam

2. Bądź odpowiedzialny za słowo

3. Nie kradnij

4. Nie oszukuj

5. Nie donoś

6. Bądź lojalny

7. Sprawiedliwość

Rożne odmiany kłamstwa

Kłamstwo niezbędne w wychowaniu dzieci, odpowiedzialność za słowo wiąże się z dotrzymywaniem obietnic, kradzież jest związana z pojęciem własności, donosicielstwo

A donosi na b jakiemuś c, gdy zdaje sobie sprawę, że może b zaszkodzić

Lojalność to termin o różnej treści w zależności wobec kogo jesteśmy lojalni