Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia była ocena cech geometrycznych warstwy wierzchniej po różnych sposobach obróbki. Podczas ćwiczenia do obserwowania próbek używaliśmy mikroskopów.
Określenie sposobu skrawania , którymi wykonano powierzchnie oglądanych próbek
- frezowanie czołowe: Dzięki obserwacji pod mikroskopem możemy dostrzec lekko zakrzywione linie, powstające podczas posuwania się frezu. Jest to struktura łukowa o kierunkowości jednokierunkowej współśrodkowej
- frezowanie obwodowe: Na próbce możemy dostrzec równoległe ślady obróbki
- szlifowanie obrotowe: Struktura próbki jest jednokierunkowa równoległa
- toczenie wzdłużne: Zauważalna jest struktura jednokierunkowa o równolegle skierowanych liniach do powierzchni płaskiej
Parametry Rz, Rt i Ra oraz wykres słupkowy badanych powierzchni
- Rz, czyli największa wysokość chropowatości – odległość między dwiema liniami równoległymi do linii średniej, przechodzącymi przez najwyższy i najniższy punkt zarysu zaobserwowanego w zakresie odcinka Lr.
Rz= Zpmax – Zvmin
Rmax = R1 – R2
- Rt, całkowita wysokość profilu na odcinku pomiarowym
Rt= Zpmax - Zvmin
- Ra, średnie arytmetyczne odchylenie profilu chropowatości- wysokość prostokątna o podstawie Lr i polu powierzchni między profilem a linią średnią : średnia wartość odległości punktów profilu yi mierzonych od linii średniej na długości odcinka elementarnego
Frezow. czołowe | Frezow. obwodowe | Szlifowanie obwodowe | Toczenie wzdłużne | |
---|---|---|---|---|
Ra | 3,2 | 3,2 | 3,2 | 3,2 |
Rz | 12,6 | 11 | 10,8 | 10,8 |
Rt | 13 | 13 | 19 | 14 |
Możemy zauważyć, że największa chropowatość występuje na próbce poddanej frezowaniu czołowemu, najmniejsza zaś przy szlifowaniu obwodowym i toczeniu wzdłużnym. Największa wartość Rt przyjmuje przy szlifowaniu obwodowym a najmniejsze przy frezowaniu czołowym i frezowaniu obwodowym.
Krzywe udziału materiałowego profilu chropowatości Rmr(c) dla badanych powierzchni
Stosunek długości materiałowej do długości odcinka pomiarowego. Charakteryzuje go krzywa Abbotta - wykres zależności udziału materiałowego profilu od poziomu, rysuje się ją w zazwyczaj specyficznym układzie, udział materiałowy (wyrażony procentowo) odmierzając na osi odciętych, a poziom c, jako procent całkowitej wysokości profilu Rt — na osi rzędnych (wartość zerowa — na górze). Taki układ krzywej ma charakter poglądowy, gdyż odpowiada kierunkom na rysunku profilu.
Kształt krzywej Abbota mówi o odporności powierzchni na zużycie. Analizując wykres można wywnioskować, iż rodzaj obróbki powierzchni ma duży wpływ na kształt nierówności chropowatości. Jeżeli krzywa nośności profilu chropowatości jest tylko nieznacznie nachylona, to powierzchnia ma usunięte wierzchołki i oznacza to jej dużą odporność na zużycie, z kolei stroma krzywa reprezentuje powierzchnię o ostrych wierzchołkach, co pozwala wywnioskować, że badana część ma słabą odporność na ścieranie.
Wnioski
Po każdej metodzie obrabiania widzimy inny kształt powierzchni próbki. Rodzaj obróbki
decyduje również o parametrach, takich jak Rz, Rt, Ra więc przed wyborem rodzaju obróbki
powinniśmy się zastanowić nad zastosowaniem i przeznaczeniem danego przedmiotu.
Najważniejszym jednak celem wszelakich obróbek jest zwiększenie udziału materiałowego
profilu chropowatości i uzyskanie krzywej Abbotta o odpowiednim kształcie.