Kaplica pałacowa w Akwizgranie

Jest najlepiej zachowanym zabytkiem architektury karolińskiej. Na polecenie Karola Wielkiego wznosił ją do 786 r. do 800 roku mistrz Odo z Metzu, na wzór kościoła San Vitale w Rawennie. Konsekrowana w 803 roku przez papieża Leona III. Wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. Miejsce pochówku Karola Wielkiego.

Kaplica łączyła się z innymi częściami pałacu. Środkowa część masywu zachodniego, z polichromowaną na czerwono arkadą, otwierała się na atrium, które mogło pomieścić siedem tysięcy osób. Władca ukazywał się z empory umieszczonej nad wejściem. Jeszcze wyżej znajdowała się mała kaplica. Wnętrze właściwiej kaplicy dzieli się na dwie kondygnacje o odmiennych funkcjach. Przyziemie służyło potrzebom liturgicznym, a poziom empor był zarezerwowany dla władcy i jego świty. Po zachodniej stronie empory stoi oryginalny marmurowy tron Karola Wielkiego.

Władca uczestniczył z tego miejsca w mszach odprawianych przy głównym ołtarzu, który znajdował się naprzeciwko. Element, który łączyły obie strefy kaplicy to środkowa ośmioboczna nawa, oddzielona od niskiego obejścia masywnymi arkadami oraz smukłymi kolumnowymi przeźroczami od biegnącej wyżej empory. Bizantyjski charakter miały złote mozaiki w kopule oraz pochodzące właśnie z Bizancjum organy. W Akwizgranie odlano kraty służące jako balustrada empory oraz brązowe drzwi głównego portalu, ozdobione na wzór dzieł starożytnych lwimi głowami. Najważniejszą zmianą budowli było zastąpienie dwukondygnacyjnego karolińskiego sanktuarium gotyckim chórem.