1.Wyjaśnij pojęcia
CHIRALNOŚĆ-cecha cząsteczek chemicznych przejawiająca się w tym, że cząsteczka wyjściowa i jej lustrzane odbicie nie są identyczne i podobnie jak wszystkie inne obiekty chiralne nie można ich na siebie nałożyć. Jedną z przyczyn chiralności jest obecność w nich centrum chiralności, którymi są zazwyczaj atomy asymetryczne np. centralny atom węgla kwasu mlekowego. WĘGIEL ASYMETRYCZNY(centrum stereogeniczne)-atom węgla połączony z czterema różnymi podstawnikami (hybrydyzacja sp³). Asymetryczny atom nie posiada płaszczyzny i środka symetrii i w związku z tym stanowi centrum stereogeniczne. SKRĘCALNOŚĆ WŁAŚCIWA-wartość charakteryzująca substancję aktywną optycznie, poprzez wartość kąta skręcania płaszczyzny światła spolaryzowanego przez roztwór tej substancji. Otrzymuje się na podstawie wzoru: α-wartość skręcania płaszczyzny światła spolaryzowanego
c-stężenie roztworu [%] lub gęstość roztworu [g/cm³]
l-długość drogi pokonanej przez światło w roztworze [dm] MIESZANINA RACEMICZNA, racemat-to równomolowa mieszanina pary enancjomerów danego związku chemicznego chiralnego. Jeden z enancjomerów skręca płaszczyznę światła spolaryzowanego w lewo, drugi o taki sam kąt w prawo, w rezultacie mieszanina taka jest nieczynna optycznie. Mieszanina racemiczna wykazuje często odmienne właściwości od poszczególnych enancjomerów. FORMA MEZO-izomer symetrycznie zbudowanej cząsteczki, zawierającej parzystą ilość węgli asymetrycznych, nie będący związkiem optycznie czynnym, gdyż jedna z symetrycznych połówek ma przeciwną konfigurację niż druga, wobec czego ich skręcalności nawzajem się znoszą. ENANCJOMERY-para związków optycznie czynnych będących lustrzanymi odbiciami. Mogą istnieć tylko dwa enancjomery danego związku chemicznego. Mają takie same właściwości fizykochemiczne np. temp. wrzenia i topnienia. Dają takie same widma NMR, poza przypadkami z zastosowaniem rozpuszczalników optycznie czynnych. Nie można ich rozdzielić metodami chromatograficznymi, poza przypadkami z zastosowaniem kolumn z wypełnieniem chiralnym. ENANCJOMER-stereoizomer, którego cząsteczka nie jest identyczna ze swoim odbiciem lustrzanym. DIASTEREOIZOMERY-w grupie izomerów optycznych zawierających więcej niż jeden węgiel asymetryczny (chiralny) izomery optyczne, nie będące enencjomerami izomeru wskazanego, które nie pozostają ze sobą w relacji odbić lustrzanych. Mają różne właściwości fizykochemiczne, dają różne widma NMR, można je rozdzielić metodami chromatograficznymi bez konieczności stosowanie kolumn chiralnych.ACHIRALNOŚĆ-właściwość przedmiotu, polegająca na jego identyczności z własnym odbiciem lustrzanym. Przedmiot achiralny i jego odbicie w zwierciadle płaskim dają ten sam, dający się nałożyć na siebie obraz.KONFORMACJA-różne rozmieszczenie atomów w przestrzeni, wynikające z rotacji wokół wiązania pojedynczego.KONFORMER-konkretna, względnie trwała konformacja („konformacyjny izomer”).