OBJAWY, ODRUCHY

1. GŁOWA

a. Objaw Graefego – brak koordynacji ruchów powieki górnej i gałki ocznej.

Między górną powieką a tęczówką ukazuje się biały rąbek białkówki (górna

powieka opóźnia się w stosunku do gałki ocznej).

b. Objaw Kochera – przy badaniu palcem powieka podnosi się szybciej od gałki

ocznej, przez co widoczny jest biały rąbek białkówki.

c. Objaw Moebiusa – utrudnienie ruchów zbieżnych gałek ocznych, co

stwierdzamy w ten sposób, że zbliżając z pewnej odległości palec do nosa

chorego obserwujemy w pewnym momencie rozchodzenie się gałek ocznych

(wskutek osłabienia mięśni zewnętrznych oczu).

d. Objaw Stelwaga – rzadkie mruganie powiek; (+) w chorobie

Graves-Basedowa.

e. Odruch rogówkowy – dotknięcie rogówki lub dmuchnięcie w oko powoduje

skurcz mięśnia okrężnego oka i mrugnięcie obu oczu. Zniknięcie odruchów

rogówkowych może występować w śpiączce, w ogólnym znieczuleniu, histerii.

f. Objaw Argyll-Robertsona – brak odruchu źrenic na światło przy zachowanym

odruchu na akomodację – sztywność źrenic, kiła OUN.

2. BRZUCH

a. Punkt McBurney’a – w linii łączącej pępek z przednim górnym kolcem

biodrowym (w 1/3 od niego) po stronie prawej.

b. Punkt Lanza – na linii łączącej obydwa kolce biodrowe przednie górne, 1/3 od

prawego kolca.

c. Punkt Lenzmanna – na tej samej linii i odległy od prawego kolca 5cm.

d. Punkt biodrowy prawy – na zewnątrz i ku dołowi od punktu McBurney’a i

odpowiada splotowi nerwowemu kątniczemu.

Przy zapaleniu wyrostka robaczkowego stwierdza się bolesność w w/w punktach (a – d).

e. Objaw Jaworskiego – u chorego z podniesioną do góry kończyną dolną prawą

uciskamy palcami okolicę wyrostka robaczkowego, po czym polecamy

choremu, by wyprostowaną kończynę obniżał powoli do poziomu. W miarę

obniżania kończyny wzrasta ból wywołany uciskiem palców badającego.

f. Uciśnięcie prawego jajnika (poniżej punktu BcBurney’a), wywołuje ból, który

wskazuje na schorzenie, ale może także występować w stanach nerwicowych

(punkt Charcota).

g. Bolesność uciskowa dołu biodrowego lewego – schorzenia lewego

moczowodu, esicy, lewego jajnika, miejscowym zapaleniu otrzewnej.

h. Objaw Blumberga – miejscowe zapalenie otrzewnej, stosunkowo nieduży ból

wywołany uciskiem ręki badającego zwiększa się nagle przy odrywaniu jej od

powłok brzusznych.

i. Objaw Rovsinga – ucisk w okolicy lewego dołu biodrowego wywołuje ból w

okolicy zapalnie zmienionego wyrostka robaczkowego.

j. ObjawChełmińskiego – ból w czasie wdechu przez uderzenie ręką ręki

ułożonej w okolicy prawego łuku żebrowego.

k. Objaw Murphy’ego – nagłe, spowodowane bólem zatrzymanie głębokiego

wdechu, po uciśnięciu ręką badającego okolicy pęcherzyka żółciowego w

chwili wydechu u chorego, który nie odczuwał jeszcze dolegliwości bólowych.

3. INNE OBJAWY

a. Objaw Chwostka – opukiwanie n. VII wywołuje skurcz mięśni kąta ust.

b. Objaw Trousseau – ręka położnika – zaciskanie ramienia mankietem oparatu

do mierzenia RR.

c. Objaw Courvoisiera – elastyczny, macany, niebolesny pęcherzyk żółciowy +

żółtaczka – następstwo spowodowanego przez guz zamknięcia przewodu

żółciowego wspólnego.

d. Objaw Cullena – niebieskawe plamy około pępka – zapalenie trzustki.

e. Objaw Grey-Turnera – niebieskie plamy na bokach tułowia – zapalenie

trzustki.

f. Objaw Dalrymple’a – widoczne pasmo białkówki nad rogówką podczas

patrzenia na wprost (rozszerzenie szpary ocznej, wskutek zmożonego napięcia

mięśni powiek).

g. Objaw Douglasa – ból przy badaniu per rectum.