OCHRONA ŚRODOWISKA wykład3

Zasoby wodne i ich stan czystości

Zasoby wody w przyrodzie:

-na kuli ziemskiej jest dużo wody ale w przeważającej ilości jestto woda słona

Pobór wody w Polsce:

-produkcja 69,5%

-rolnictwo 9,3%

-gospodarka komunalna 21,2%

Polska należy do krajów mało zasobnych w wodę , na mieszkańca ilość jest porównywalna do taj w Egipcie, a 1600m3/rok a w Europie 4800m3/rok.

Produkcja

-1t H2SO4 1000000dm3

-1t papieru 200000l

1t celulozy 1000000l

1kg penicyliny 2000000l

1t ziarna 1000000l

Wody słodkie

-powierzchniowe –opady atmosferyczne,rzeki jeziora sztuczne zbiorniki

-powierzchniowo gruntowe

-kapilarne – korzystają z nich rosliny

Wody głębinowe i źródlane

Zanieczyszczenie wód to przekroczenie granicznych parametrów fizycznych lub zawartości substancji chemicznych, podział:

Naturalne – spływ humusu(zabarwienie brunatne wód) i części ilastych, podsiąkanie wód słonych, ingresja wód morskich od wód ujściowych

Sztuczne- ścieki komunalne, przemysłowe i rolnicze, przemysłowe zanieczyszczenia chemiczne, zmywy powierzchniowe, zanieczyszczenia powietrza

Podział zanieczyszczeń

-ze względu na lokalizację – zanieczyszczenia punktowe(koniec rury gdzie ścieki trafiają do rzeki

-obszarowe – przy ośrodkach przemysłowych

-liniowe – wzdłuż rurociągów i tras komunikacyjnych

-ze względu na charakter:

-fizyczne – elementy powodują zmianę cech wody, temperaturę, przejrzystość barwę mętność, szybko dochodzi do ich usunięcia o ile nie wywołują skutków chemicznyc, zrzuty wody gorócej

-powodują gwałtowne podniesienie temp,

-fizjologiczne – emisja zbiornika wodnego zw, zapachowych i smakowych wody

-chemiczne- zw,org, nieorg, fosfory i metale ciężkie – Hg,Cd,Pb – niebezpieczne dla człowieka

-biologiczne – obecność niepożądanych mikroogr, bakterie, wirusy, pierwotniaki, będące przyczyną chorób

-do oceny stopnia skażenia biologicznego wody stosuje się miano coli.

Zakresy badań fizykochemicznych wody

-podstawowe – rutynowe przy kontroli wody, stały monitoring i okresowo ( barwa,mętność, temp, chlorki BZT5, sucha pozostałość, utlenialność i miano coli)

-uzupełniające – co w 1 i oznaczenie azotanów 5 i 3 żelaza ogólnego, fosforanów i manganów

-spacjalne – stosowane w celu poznania składu fizykochemicznego wody – metale ciężkie fenole tłuszcze.

Wskaźniki zanieczysczenia wody:

-BZT5

-ChZT – chemiczne zapotrzebowanie na tlen, określa ilość tlenu potrzebną do chemicznego utleniania związków, nie tylko organicznych, nieokreślony czas

Podział wód na klasy:

-I klasa

-II klasa

-IIIklasa

-wody bezklasowe

Teraz wody 5 klas jakościz punkty przydatności do spożycia

-klasaI – bardzodobre bez zanieczyszczeń sztucznych

-klasaII – dobra niewielkie

-klasaIII – zadowalająca

-klasa IV – niezadowalająca

-klasa5 – niezdatna

Samooczyszczanie wód – biochemiczne przekształchanie zw,org w prostrze nieorg, przy udziale mikroorg, kosztem powietrza i tlenu z wody.

Proces samooczyszczania:

-mineralizacja subst, org, - utlenianie

-działanie mikroorg

-rozcieńczanie

-fotosynteza

-sedymantacja

-adsorbcja

FORMY OCHRONY PRZYRODY W POLSCE

Podstawy prawne ochrony przyrody

-konstytucja RP z 2 kwietnia 1997

-ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kw 2004

-ustawa o losachz dnia 16 października 1991

-Rozporządzenie ministra środowiska 9 lipca 2004

-Rozporządzenie ministra 30 marca 2005 w sprawie rodzająw

Park naroddowy – obejmuje obszar chroniony o powierzchni nie mniejszej niż 1000ha wyróżniający się szczególnymi właściwościami , na którym ochronie polega całość przyroduy i swoistechechy krajobrazu

-wszelkie działanie na terenie parku jest podporządkowane dobru przyrody

-celem parku jest poznanie i ochrona ekosystemu i odtworzenie zanikłych elementów rodzimej przyrody

Karkonosze – zmiana roślinności, sadzenie dużej ilości świerków, natomiast roślinność naturalna to lasy kwaśnej byczyny sudeckiej, i teraz chą przywrócić buki zamiast świerków

Park jest tworzony rozporządzeniem rady ministrów. Mogą także rozwiązać park gdy traci swoje właściwości i wszystkie działania są przez nich podejmowane

Większość z parkow powstała po 1945 roku, a parkiem bez lasów jest UJŚCIE WARTY w lubuskim. Najwyższa instancja na terenie parków to Minister Środowiska.

Plan ochrony zawiera:

-sposoby użytkowania gleby

-zagadnienia gosp wodno ściekowej

-zasoby ochrony ekosystemów lądowych

-sposoby ochrony gatunków roślin i zwierząt

Rezerwaty przyrody

Obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zminionym, ekosystemy ostoje śiedliska przyrodnicze,grzybów zwierząt, które mają szczególne wartości.

Na terenie rezerwatów może być chroniona całość przyrody lub poszczegóne składniki

Caly rezerwat lub jego części mogą podlegać ochronie ścisłej(nieingerencja w nat, procesy), czynna- (zabiegi ochronne – rozrzucanie liści by zmienić runo pod nowe gatunki grzybów), ochrona krajobrazowa(prowadzenie gospodarki by uwzględnić potrzeby przedmiotu ochrony)

-typy

-leśne

-florystyczne

-torfowiskowe

-faunisyczne

-krajobrazowe

-stepowe

-wodne

Przyrody nieożywionej

-słonoroślowe

Przykłady

-torfowiska pod zieleńcem, typ wysoki torfowiska

-cisy rokickie – rezerwat leśny w zachodniopomorskim, chroni populację cisa w Polsce

-bielinek – roślinność stepowa, zachodniopomorskie, bardzo rzadkie gatunki pontyjskich- dąb omszony, …)

-ostoja bobrów

-barania góra – rezerwat krajobrazowy, lasy jodłowo-bukowe

Park krajobrazowy

Obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze … w celu zachowania popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważoneo rozwoju.

W parku można kontunuować działalność gosp, z ograniczeniami, bez stawiania budynków. Maja służyć rekreacji , wypoczynkowi i edukacji.

-parki nadmorskie 1,7%

-pojezierne 15%

Dolinne i równinne 17,8%

Leśne 17,3%

Wyżynne 22,8%

Górskie 22,6%

Inne w tym krajobrazu kulturowego 12,8% np. łąki z roślinami

Rezerwat biosfery wyznaczony obszar chroniący zawierający cenne zasoby przyrodnicze. Powstał w ramach UNESCO MaB

W ramach tego pad ochroną znajduja się ekosystemygłównych biomów danego kraju. Cel to tworzenie n=miejsc do badań, strefy centralne, buforową i przejściową.

-zapewnia tereny do badań ekologiczno – środowidkowych

-nauka

-zachwanie roślin i zwierząt

-ochrona genetyczna

-Babiogórski PN

-białowieski

-słowiński

-jezioro łiknajno

-tatry

-karkonosze

-karpaty wschodnie

-puszcza kampinoska

Obrzar chronionego krajobrazu

Zajmują rozleglejsze tereny niż parki krajobrazowe i obejmują pełne jednostki środowiska nat, doliny torfowiska itp.

Obrzary te są pod rekreację, działalność gospodarczą nieznacznie ograniczoną( zakaz np. fabryk )

Zajmuja największą pow obszarów chronionych w Polsce

Obszar Natura 2000

Nowa forma ochrony przyrody, element europejskiej sieci ekologicznej, ma na celu zoptymalizowanie działań na rzecz zachowania dziedzictwa przyrody

Cel to ochrona zasobów przyrodniczych

W Polsce 72 obszary ochrona ptaków i ochrona siedlisk.

Może obejmować część lub całość innych form ochrony przyrody.

Tworzone są 2 rodzaje ochrony

-specjalne bszary ochrony siedlisk –trwała ochrona gatunków biosfery lub po to by zachować naturalne siedliska

-ochrona ptaków – do ochrony dzikich ptaków gdzie mają one korzystne warunki do życia

Pomnik przyrody

-pojedyncze twory przyrody nieożywionej i ożywionej lub ch skupienia o szczególnej wartości przyrodniczej … odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi się wśród innych tworów, okazałe drzewa, krzewy gatunków rodzimych i obcych …

Są to

-źródła

-wodospady

-drzewa

-kobierzyska

Dąb Bartek

Cis pospolity – Henryków lubańki

Sosna pospolita –najstarsza w Mińsku

Użytek ekologiczny

Zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania równowagi , oczka wodne, bagna , torfowiska, wydmy, starorzecza, siaedliska przyrodnicze roślin, grzybów zwierząt, miejsta rozwoju i miejsca przebywania

Cel to potrzeba objęcia małych terenów ważnych dla środowiska

Stanowisko dokumentacyjne

Nie wyodrębniające się na pow, ziemi lub ważne pod względem naukowym ,skamieniałości jaskinie itp.

Do tej formy można lzaliczyć kopalne szczątki zwierząt i roślin

Zespół przyrodniczo – krajobrazowy

Wyznacza się w celu ochrony cennych elem krajobrazu np., pałace z parkami lub harmonijne ułożenie …

W dolnośląskim jest ich dość sporo.

Państwowy monitoring środowiska – system pomiarów ocen i prognoz środowiska i gromadzenia i rozpowszechniania stanu środowiska w naszym kraju

-systematyczne informowanie społeczeństwa o standardach utrzymywanie tych standardów i o zmianach i przyczynach tych zmian. Nie obejmuje wszystkich obszarów środowiska. Badania monitoringowe prowadzi się cyklicznie