Wprowadzanie litery h - konspekt lekcji dla klasy I

Cele operacyjne:
• uczeń dokonuje podziału wyrazu „herbata” na sylaby i głoski
• uczeń układa model wyrazu „herbata”
• uczeń układa zagadkę
• uczeń zapisuje literę „h” małą i wielką, wyrazy i zdania z poznaną literą
• uczeń tworzy dialog (sprzedawca – klient)
Metody:
• słowne: pogadanka, praca w kartach pracy, praca z podręcznikiem
• poglądowe: pokaz
• działań praktycznych

Przebieg zajęć:

1. Stworzenie sytuacji dydaktycznej do ćwiczeń w mówieniu i wyodrębnienia wyrazu podstawowego. (Etap I)
Nauczyciel odsłania na tablicy napis „sklep”. Informuje uczniów, że wybierają się na zakupy, a co kupią, dowiedzą się po rozwiązaniu zagadek. Zadaje uczniom kilka zagadek, których rozwiązaniem są wyrazy rozpoczynające się literą „h”. Są to zagadki w formie krótkich, rymowanych wierszyków oraz zagadki dźwiękowe (np. odgłos helikoptera). Uczniowie oprócz rozwiązywania zagadek wyszukują w sali ilustracje bądź przedmioty odpowiadające ich rozwiązaniom. Nauczyciel przyczepia te ilustracje i przedmioty na tablicy. Są to: huśtawka, helikopter, haczyki, hipopotam, hełm. Wybrani uczniowie przymierzają hełm przyniesiony przez nauczyciela. Następnie samodzielnie układają zagadki do wyrazów: herbatniki, hulajnoga, hamak Ostatnią zagadką podaną przez nauczyciela jest zagadka, której rozwiązanie to słowo „herbata” – wyraz podstawowy.
2. Analiza i synteza słuchowa wyrazu podstawowego „herbata”. (Etap II)
a) Uczniowie dzielą wyraz „herbata” na sylaby i podają ich liczbę (3).
b) Uczniowie dzielą wyraz podstawowy na głoski i podają ich liczbę (7).
c) Uczniowie wymieniają spółgłoski(h, r, b, t) oraz samogłoski (e, a, a) występujące w wyrazie podstawowym; układają model wyrazu z czerwonych i niebieskich nakrywek.
3. Wyodrębnienie litery do nauki pisania. (Etap III)
Nauczyciel czyta zagadkę, której rozwiązaniem jest litera „h”. Przypina na tablicy drukowane litery „h” i ”H”.
4. Analiza kształtu liter „h” i „H” drukowanych i porównanie ich z innymi literami.
„H” przypomina uczniom „A”, natomiast „h” – „n”.
5. Analiza i synteza wzrokowa wyrazu podstawowego. (Etap III)
Nauczyciel prosi uczniów, żeby odnaleźli w swoich zbiorach literę „h” i ułożyli wyraz „herbata”. Pyta czy wyraz ten należy rozpocząć mała czy wielką literą.
6. Ćwiczenia ruchowe
Uczniowie wychodzą ławek i wykonują kilka ćwiczeń z rymowanką i zgodnie z instrukcją nauczyciela.
7. Analiza i synteza wzrokowa wyrazu podstawowego. (Etap III)
Uczniowie czytają wyraz „herbata”. Nauczyciel pyta ich o liczbę liter (7) i liczbę głosek (7) w tym wyrazie.
8. Nauka pisania litery małej i wielkiej. (Etap IV)
a) Pokaz wzoru litery „h” pisanej małej i wielkiej. Nauczyciel odsłania wzory na tablicy.
b) Analiza kształtu liter „h” i „H” pisanych, porównanie ich z innymi literami. Pisane „H” przypomina uczniom połączenie liter „I” i „l” pisanych. Pisane „h” przypomina im pisane „n”.
c) Demonstrowanie sposobu pisania liter „h” i „H” przez nauczyciela na tablicy w liniaturze.
d) Pisanie liter palcem w powietrzu, najpierw prawą potem lewą ręką.
e) Pisanie liter „na maszynie”. Uczniowie podskakują tak, by na podłodze nakreślić litery „H” i ”h” pisane.
f) Pisanie liter na tabliczkach magnetycznych.
g) Pisanie liter w kartach pracy. Uczniowie piszą po cztery litery małe i wielkie; podkreślają tę, którą napisali najładniej. Nauczyciel pyta wybranych uczniów, która litera wyszła im najlepiej.
h) Pisanie liter w zeszycie. Nauczyciel zapisuje na tablicy „W klasie”, uczniowie otwierają zeszyty, piszą „W klasie”, wklejają rysunek wyrazu podstawowego, wzory liter oraz model wyrazu „herbata”. Piszą linijkę litery stawiając na przemian literę mała i wielką.
9. Śpiewanie piosenki.
Uczniowie wychodzą z ławek. Śpiewają wielokrotnie jedną, krótką piosenkę zamieniając wszystkie występujące w niej samogłoski na samogłoskę podaną przez nauczyciela.
10. Analiza i synteza wzrokowa wyrazów z literą „h”. (Etap III)
Nauczyciel rozdaje uczniom karteczki z wyrazami: hulajnoga, hak, hełm, herbatniki, Hubert, hamulec, hamak. Wskazany przez nauczyciela uczeń czyta wyrazy. Następnie wszyscy je liczą i wspólnie czytają. Nauczyciel prosi uczniów żeby pocięli wyrazy i ułożyli je od najmniejszej liczby liter do największej. Wybrani uczniowie czytają prawidłową kolejność. Nauczyciel pyta jaki mają trzeci, piąty, szósty... wyraz. Uczniowie liczą litery w wyrazach i wklejają je do zeszytu we wcześniej ustalonej kolejności. Nauczyciel poleca im wybrać dwa wyrazy, przeczytać je kilka razy, zakryć i napisać z pamięci. Wskazani uczniowie czytają swoje wyrazy.
11. Czytanie tekstu „Zabawa w sklep” z podręcznika. (Etap VI)
a) Wyszukanie w tekście i odczytanie wyrazów z literą „h”. Uczniowie podkreślają wyrazy ołówkiem; wybrany uczeń odczytuje podkreślone przez siebie wyrazy, pozostali dodają te, które pominął.
b) Wzorowe czytanie nauczyciela. Nauczyciel czyta tekst „Zabawa w sklep”.
c) Rozmowa kierowana na podstawie tekstu „Zabawa w sklep”.
Nauczyciel pyta kto uczestniczy w zabawie i w jaki sposób zapisany jest ten tekst. Uczniowie wymieniają postacie występujące w tekście i zauważają, że jest on zapisany od myślników. Nauczyciel wyjaśnia ich rolę w zapisywaniu dialogów. Pyta, kto w tym tekście prowadzi rozmowę. Uczniowie zauważają, że rozmowę prowadzi Hubert z Panią.
d) Wyszukiwanie i odczytywanie zdań z dialogu bohaterów.
Nauczyciel poleca chłopcom podkreślenie kwestii wypowiedzianych przez Huberta, dziewczętom – przez Panią. Wybrane pary uczniów czytają tekst na role; następnie uczniowie odczytują dialog chórem, dziewczęta odczytują kwestie Pani, chłopcy – Huberta.
e) Układanie dialogów na podstawie tekstu.
Nauczyciel pyta uczniów, kto brał udział w zabawie w sklep, ale nie uczestniczył w dialogu. Uczniowie wymieniają Hankę i Huberta i układają ich dialogi z Panią, wzorując się na dialogu zawartym w tekście opowiadania.
f) Wiązanie treści tekstu z ilustracją.
Nauczyciel pyta uczniów, czy mogą się dowiedzieć ile za zakupy zapłacił Hubert. Zwraca ich uwagę na ilustrację przedstawiającą cennik. Uczniowie liczą i odpowiadają, że Hubert zapłacił 10 złotych. Nauczyciel do ilustracji przypiętych do tablicy na początku zajęć dopina ceny. Informuje uczniów, że mają 10 złotych na zakupy. Uczniowie proponują co mogą za to kupić, ile zapłacą i ile dostaną reszty. Następnie nauczyciel pyta ich, czy można w tekście znaleźć odpowiedź na pytanie co kupili Henryk i Halina. Uczniowie porównują ceny na rachunkach z cenami w cenniku i odgadują, co dzieci kupiły; podkreślają produkty, które kupił Henryk.
12. Śpiewanie piosenki.
Uczniowie wychodzą z ławek i śpiewają poznaną piosenkę.
13. Ćwiczenie w pisaniu zdań z poznaną literą.
(Etap VII)
Nauczyciel zapisuje na tablicy pytanie „ Co kupił Henryk?”. Uczniowie otwierają zeszyty, przepisują pytanie i samodzielnie na nie odpowiadają.