3. PROBLEMATYKA BADAŃ WŁASNYCH

1. CEL BADAŃ. PYTANIA BADAWCZE.

   1. Cel badań.

Celem badań jest poznanie zależności między preferowanym typem miłości, a natężeniem motywacji do podejmowania współżycia seksualnego wśród piętnastolatków.

Zgłębianie zagadnień związanych z miłością i seksualnością młodzieży wydaje się być niezwykle ważne ze względu dużą potrzebę obalania przestarzałych stereotypów i na niepokojące zjawiska sygnalizowane w literaturze przedmiotu. Jacek Kurzępa twierdzi, że jego „badania potwierdziły hipotezy o nadmiernej erotyzacji świadomości i zachowań młodzieży”¹, natomiast Bogdan Wojciszke zwraca uwagę na panujący w naszej kulturze „kult” miłości romantycznej, czyli niedorzecznie idealizowanej miłości namiętnej. Postawy związane z seksualnością zmieniają się w szybkim tempie, o czym mogą świadczyć badania (z 2001 r.) zlecone przez dr Zbigniewa Izdebskiego pokazujące, że średni wiek inicjacji seksualnej obniża się. Zauważalne jest też z jednej strony rozpowszechnianie się krótkotrwałych związków przedmałżeńskich², a z drugiej rosnąca ilość rozwodów przekraczająca 66 tysięcy³ w ciągu roku (2007r), co z kolei nasuwa refleksję nad znaczeniem pojęcia miłości dla współczesnych młodych ludzi otoczonych kulturą natychmiastowości, braku odpowiedzialności, maksymalizacji doznań oraz konsumpcjonizmu.

1. Problemy badawcze.

Dla uściślenia i ukierunkowania dalszego procesu badawczego konieczne jest sformułowanie problemów badawczych, które definiowane są, jako „ takie pytania, które w miarę precyzyjnie określają cel zamierzonych badań i jednocześnie ujawniają braki w dotychczasowej wiedzy na interesujący nas temat.” ⁴ Ze względu na cel i przedmiot badań wyróżniłam następujące problemy badawcze:

1. Jaki typ miłości preferuje młodzież siedemnastoletnia i czy płeć różnicuje preferowany typ miłości?

2. Jakie jest natężenie motywacji młodzieży siedemnastoletniej do podejmowania współżycia seksualnego i czy płeć różnicuje natężenie motywacji do podejmowania współżycia seksualnego?

3. Czy istnieje zależność między preferowanym typem miłości, a natężeniem motywacji do podejmowania współżycia seksualnego?

Dla każdego z problemów badawczych tworzy się hipotezy badawcze, definiowane przez Pilcha (za Kotarbińskim), jako „wszelkie twierdzenia częściowo tylko uzasadnione, przeto także wszelki domysł, za pomocą, którego tłumaczymy dane faktyczne, a więc też i domysł w postaci uogólnienia, osiągniętego (…) na podstawie danych wyjściowych”⁵. Analiza literatury przedmiotu pozwoliła na sformułowanie następujących hipotez badawczych:

1. Młodzież siedemntastoletnia preferuje typ miłości romantycznej. Płeć różnicuje preferowany typ miłości, mężczyźni preferują bardziej namiętny typ miłości niż kobiety.

Bogdan Wojciszke zwraca uwagę na panujący w naszej kulturze „kult” miłości romantycznej, czyli niedorzecznie idealizowanej miłości namiętnej, a zatem powinien on również przekładać się na preferowany typ wśród młodzieży.

Beverly Fehr w swoich badaniach uzyskała potwierdzenie że „mężczyźni reprezentują bardziej namiętny typ miłości niż kobiety.

1. Natężenie motywacji do podejmowania współżycia seksualnego wśród siedemnastolatków średnie. Płeć różnicuje natężenia motywacji do uprawiania seksu, mężczyźni posiadają bardzo wysoką motywację do uprawiania seksu, a kobiety niską.

Wnioskując po wykresach autorstwa Kinsley’a.⁶

1. Zmienne.

Z postawionych pytań badawczych wynika że :

• Zmienne zalężne to:

  • Preferowany typ miłości (typ miłości romantycznej, typ miłości małżeńskiej)

  • Natężenie motywacji do współżycia seksualnego (niska, średnia, wysoka)

• Zmienne niezależne to:

  • Płeć respondentów (kobieta, mężczyzna)

  1. Wskaźniki:

  • Wynik procentowy wg klucza Testu Poglądów o Miłości

  • Wynik procentowy wg klucza Wielowymiarowego testu seksualności, dla wymiaru motywacji do uprawiania seksu

.

1. METODY BADAŃ

S. Kamiński uważa, że metody mogą być rozumiane, jako „zespół ogólnych założeń dotyczących celowych czynności i środków przydatnych w rozwiązywaniu określonych problemów badawczych”⁷. Metody w tym sensie stanowią „zasady, wedle których dokonywany jest w nauce wybór odpowiednich technik, tj. kryterium oceny alternatywnych sposobów działania”⁸

T. Pilch wyróżnia 4 metody badawcze:

• eksperyment pedagogiczny,

• monografia pedagogiczna,

• metoda indywidualnych przypadków,

• metoda sondażu diagnostycznego⁹.

.

1. Metoda badań własnych

Biorąc pod uwagę wyznaczony cel badania oraz specyfikę badanych treści, za odpowiednią uznałam metodę sondażu diagnostycznego definiowaną przez T. Pilcha, jako „sposób gromadzenia wiedzy o atrybutach strukturalnych i funkcjonalnych oraz dynamice zjawisk społecznych, opiniach i poglądach wybranych zbiorowości, nasilaniu się i kierunkach rozwoju określonych zjawisk i wszelkich innych zjawiskach instytucjonalnie niezlokalizowanych – posiadających znaczenie wychowawcze – w oparciu o specjalnie dobraną grupę reprezentującą populację generalną”¹⁰.

Metoda ta umożliwia zbadanie m. in. poglądów i nasilenia zjawisk, jednocześnie pozwalając na „wykrycie prawidłowości o najwyższym stopniu prawdopodobieństwa w ramach ograniczonych doborem próby”¹¹. Dzięki niej uzyskuje się najbardziej przejrzyste wyniki odpowiadające pytaniom badawczym, co pozwoli najlepiej przeanalizować i zobrazować badane zagadnienia.

1. Technika badań własnych

Kamiński uważa za technikę badań „czynności praktyczne, regulowane starannie wypracowanymi dyrektywami, pozwalającymi na uzyskanie optymalnie sprawdzalnych informacji, opinii, faktów”¹². Według T. Pilcha w metodzie sondażowej korzysta się głównie z 2 technik badawczych:

• Wywiad

• Ankieta.

Badania powadzone są techniką ankietową, czyli „techniką gromadzenia informacji polegającą na wypełnianiu najczęściej samodzielnie przez badanego specjalnych kwestionariusz na ogół o wysokim stopniu standaryzacji w obecności lub częściej bez obecności ankietera.”¹³

Niektórzy badacze traktują ankietę, jako szczególny przypadek wywiadu, jednak stopień standaryzacji, zakres i głębokość poruszanej problematyki oraz dystans społeczny między badaczem, a badanym istotnie odróżnia ją od techniki wywiadu właściwego.¹⁴

Charakterystyczną cechą ankiety jest występowanie kafeterii, czyli ograniczonego zestawu odpowiedzi do wyboru. Kafeteria występująca w narzędziu stosowanym w tej pracy ma charakter zamknięty, dysjunktywny (możliwość wyboru tylko jednej, z podanych 5 odpowiedzi).

1. Narzędzie badań własnych

W badaniu wykorzystano Test Poglądów Dotyczących Miłości autorstwa David’a Knox’a i Michael’a Sporakowski’ego oraz Skalę Motywacji do Uprawiania Seksu (MUS) zaczerpniętą z Wielowymiarowego Testu seksualności autorstwa William’a Snell’a. Pierwsza część ankiety składa się z 29 stwierdzeń związanych z poglądami dotyczącymi miłości, do których respondent powinien się ustosunkować poprzez wybranie jednej z następujących odpowiedzi:

1 – Zgadzam się

2 – Raczej się zgadzam

3 – Ani się zgadzam, ani się nie zgadzam

4 – Raczej się nie zgadzam

5 – Nie zgadzam się

Natomiast druga część z 5 stwierdzeń (od 30 do 34) dotyczących seksualności, do których należy się ustosunkować poprzez wybranie jednej z pięciu następujących odpowiedzi:

1 – Zupełnie do mnie nie pasuje

2 – Słabo do mnie pasuje

3 – Trochę do mnie pasuje

4 – Raczej do mnie pasuje

5 – Bardzo do mnie pasuje

Wyniki zostały przeanalizowane w oparciu o następujące dane

Miłość romantyczna – związek oparty na namiętności i intymności, najbardziej nacechowany emocjonalnie rodzaj miłości, wymagający od partnerów całkowitego zaangażowania w związek aż do obsesji.

• Wynik procentowy powyżej 50% (powyżej 94p. u mężczyzn, powyżej 99p. u kobiet) wg klucza Testu Poglądów o Miłości

Miłość małżeńska (miłość kompletna, dojrzała) - głęboka i trwała, opisująca związek między ustatkowanymi ludźmi oparta na więzi intelektualnej, emocjonalnej i duchowej.

• Wynik procentowy poniżej 50% (poniżej 94p. u mężczyzn, pniżej 99p. u kobiet) wg klucza Testu Poglądów o Miłości

Motywacja – „wszelkie mechanizmy odpowiedzialne za uruchomienie, ukierunkowanie, podtrzymanie i zakończenie zachowania.”¹⁵

• Motywacja wysoka – 70% i więcej w wyniku (15 i więcej dla mężczyzn, 11 i więcej dla kobiet) wg klucza Wielowymiarowego Testu Seksualności, dla wymiaru motywacji do uprawiania seksu.

• Motywacja średnia – 69–31% w wyniku (między 9p., a 15p. dla mężczyzn i między 5, a 11 dla kobiet) wg klucza Wielowymiarowego Testu Seksualności, dla wymiaru motywacji do uprawiania seksu.

• Motywacja niska – 30% i mniej w wyniku (poniżej 9p. dla mężczyzn i poniżej 5p. dla kobiet) wg klucza Wielowymiarowego Testu Seksualności, dla wymiaru motywacji do uprawiania seksu

Tabela nr.1, Kwestionariusz ankiety.

L.p.	Stwierdzenie	Zgadzam się	Raczej się zgadzam	Ani się zgadzam ani się niezgadzam	Raczej się nie zgadzam	Nie zgadzam się
1.	Gdy jesteś naprawdę zakochany/a, nie interesujesz się nikim innym.
2	Miłość nie ma żadnego sensu. Ona po prostu jest.
3	Gdy jesteś szaleńczo zakochany/a, to znak, że to coś poważnego.
4	Miłość nie jest czymś, co można bać; jest zbyt silną emocją, by mogła stanowić przedmiot naukowej obserwacji.
5	Kochać kogoś bez ślubu to tragedia.
6	Gdy przyjdzie miłość, będziesz to wiedział/a.
7	Wspólne zainteresowania są naprawdę nieistotne; dopóki jesteście rzeczywiście zakochani, będziecie potrafili się do siebie dostosować.
8	Dopóki jesteś zakochany/a, nie ma znaczenia, że poślubiłeś/aś partnera/kę nawet po okresie krótkiej znajomości.
9	Dopóki ludzie się kochają, różnice religijne między nimi naprawdę nie mają znaczenia.
10	Możesz kochać kogoś, nawet jeśli nie lubisz nikogo spośród jego/jej przyjaciół.
11	Gdy jesteś zakochany/a, jesteś zwykle jak w amoku.
12	Miłość od pierwszego wejrzenia jest często najgłębszym i najbardziej trwałym rodzajem miłości.
13	Zwykle jest tak, że istnieje tylko jedna lub dwie osoby na świecie, które możesz naprawdę pokochać i z którymi rzeczywiście możesz być szczęśliwy/a.
14	Pominąwszy wszystkie inne czynniki, jeśli naprawdę kogoś kochasz, wystarczy to, by poślubić tę osobę.
15	Do szczęścia niezbędne jest to, by kochać osobę, której jesteś poślubiony/a.
16	Gdy jesteś z dala od swego partnera/ki, cały świat wydaje Ci się bezbarwny i nic Cię nie cieszy.
17	Rodzice nie powinni doradzać swym dzieciom, z kim mają umawiać się na randki; zapomnieli, jak to jest być zakochanym.
18	To dobrze, że miłość uważana jest za podstawowy powód do zawarcia małżeństwa.
19	Gdy kogoś kochasz, myślisz o tym, by poślubić tę osobę.
20	Na każdego z nas czeka gdzieś idealny partner bądź idealna partnerka/ Problem polega na tym, by umieć tę osobę odnaleźć.
21	Zazdrość zwykle splata się z miłością; czyli im bardziej jesteś zakochany/a, tym jest większe prawdopodobieństwo, że będziesz zazdrosny/a.
22	Do miłości lepiej pasuje opisywanie jej, jako czegoś ekscytującego niż czegoś spokojnego.
23	Jest prawdopodobnie niewiele osób, których nikt nie byłby w stanie pokochać.
24	Gdy jesteś zakochany/a, Twoje myślenie nie jest zbyt klarowne.
25	Miłość często przychodzi tylko raz w życiu.
26	Nie można zmusić się do tego, by kogoś pokochać; to po torsu przychodzi lub nie.
27	W porównaniu z miłością różnice społeczne i religijne mają niewielki wpływ na wybór małżonka.
28	Marzenie na jawie zwykle towarzyszy uczuciu zakochania.
29	Gdy jesteś zakochany/a, nie musisz zadawać sobie zbyt wielu pytań; po prostu wiesz, że jesteś zakochany/a.
	Stwierdzenie	Bardzo do mnie pasuje	Raczej do mnie pasuje	Trochę do mnie pasuje	Słabo do mnie pasuje	Zupełnie do mnie nie pasuje
30	Mam silną motywację do tego, by zachować aktywność seksualną.
31	Mam silną motywację do tego by poświęcać czas i energię na seks.
32	Mam silne pragnienie by być osobą atrakcyjną seksualnie.
33	Aktywność seksualna jest dla mnie naprawdę ważna.
34	Staram się prowadzić aktywne życie seksualne.
35	Płeć	……………………………………….

1. CHARAKTERYSTYKA OSÓB BADANYCH

• Liczebność – 68 osób

• Wiek – 17 lat

• Kobiety – 31 osób, mężczyźni – 36 osób

Aby grupa mogła być uznana za reprezentatywną ze statystycznego punktu widzenia należy przebadać minimum 50 osób (mi udało się dotrzeć do 68 respondentów), dbając o zbliżone proporcje ilościowe i jakościowe między grupami badanymi. Interesuje mnie grupa badanych w wieku 17 lat.

---

1. Zagrożona Niewinność, s. 221↩

2. Młodzież wobec seksu małżeństwa i rodziny↩

3. Rocznik demograficzny Warszawa 2008, S.264↩

4. Łobocki M. (2003) Metody i techniki badań pedagogicznych, IMPULS, s.↩

5. Pilch T.() Metody badań pedagogicznych, , s.45 - 46↩

6. Wisłocka M.(1984) Sztuka kochania,Iskry, s. 24↩

7. Łobocki M. (2003) Metody i techniki badań pedagogicznych, IMPULS, s.27↩

8. Tamże↩

9. Pilch T., Bauman T.(2001) Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Warszawa, Żak↩

10. T. Pilch s. 80↩

11. T. Pilch, s.81↩

12. Pilch T., Bauman T.(2001) Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Warszawa, Żak↩

13. T. Pilch, s.96↩

14. T.Pilch,s. 96↩

15. Strelau tom 2 strona 427↩