Temperament – zespół dziedziczonych cech osobowości układu nerwowego, zdeterminowanych genetycznie i ujawniających się już w pierwszym roku zycia człowieka. Stanowi podstawę kształtowania się i rozwoju osobowości człowieka.
Typ układu nerwowego wg Pawłowa:
-słaby (melancholik)
-silny- niezrównoważony (choleryk)
-zrównoważony – ruchliwy (sangwinik)
-powolny (flegmatyk)
Siła procesów nerwowych :
-siła procesu pobudzenia: zdolność do wytrzymywania długotrwałego luk krótkiego, ale silnego pobudzenia
-siła procesu hamowania: łatwość i trwałość powstrzymywania się od reakcji na bodźce
-Równowaga procesów nerwowych – równowaga pomiędzy procesami pobudzenia i hamowania
-Ruchliwość procesów nerwowych- zdolność układu nerwowego do szybkiej zmiany procesów pobudzenia i hamownia
Temperament wg Strelau -
-podstawowe – względnie stałe czasowo cechy osoby, które manifestują w formalnej charakterystyce zachowania . Cech te występują we wczesnym dzieciństwie i są wspólne dla człowieka i zwierząt
-pierwotne zdeterminowany przez wrodzone mechanizmy fizjologiczne, temperament podlega zmianom zachodzącym pod wpływem dojrzewania i starzenia się.
Główne cechy :
Reaktywność emocjonalna- tendencja do intensywnego reagowania na bodźce wywołujące emocje, wyraża się dużą wrażliwością i niską odpornością emocjonalną
Żwawość- tendencja do szybkiego reagowania, utrzymywania wysokiego tempa pracy, ruchliwość i trwałość
Perserwatywność- tendencja trwania i powtarzania danego zachowania przez jednostkę, po zaprzestaniu działania bodźca wywołującego to zachowanie

Emocja Pozytywna lub negatywna reakcja na spostrzegany lub zapamiętany przedmiot, zdarzenie lub okoliczności.
Co wywołuje emocje? :
Czynniki pierwotne- bodźce zmysłowe, mają naturalną zdolność wywoływania emocji np: dźwięk, zapach, kolor
Czynniki wtórne- proces uczenia się, wynikają z naszych doznań
Czynniki zmienne-nastawienie i nasze oczekiwania
Klasyfikacja procesów emocjonalnych:
Znak- Przy emocjach pozytywnych jest dodatni (zadowolenie, zaciekawienie) jest chęć do kontynuowania aktywności, przy emocjach negatywnych jest ujemny i wzbudza tendencję do zaprzestania aktywności
Treść- określa znaczenie bodźca i usposabia do konkretnego zachowania (np. lęk do ucieczki, a gniew do zachowań agresywnych).
Pobudzenie- które wiąże się z wielkością procesu pobudzenia na zachowanie
Niezależność poznania i emocji:

Efekt ekspozycji – zjawisko polegające na zmianie oceny obiektu wskutek wzrostu częstości kontaktów z nim

Torowanie – prezentacja bodźca pierwszego (torującego) może wpływać na percepcję bodźca drugiego, właściwego

Nastrój a Emocja. Jest to intensywna i krótkotrwała reakcja do określonego działania. Nastrój jest mniej intensywny, długotrwały i może nastąpić bez powodu.