Egzamin licencjacki zestaw II

1. Fizjologiczne, biochemiczne i anatomiczne uzasadnienie stosowania rozgrzewki w lekcji

wychowania fizycznego


Rozgrzewka ma charakter interdyscyplinarny i znajduje zastosowanie we wszystkich dziedzinach K-F

Najczęściej występują w niej ćwiczenia kształtujące, wykorzystywane w lekcjach WF i we wszystkich dyscyplinach sportu.

Rozgrzewka uwzględnia funkcjonowanie narządów wewnętrznych i układów: nerwowego, mięśniowego, krążenia, oddychania, pokarmowego oraz kostno-stawowego.

Praca mięśni oraz zwiększona przemiana materii powodują wytworzenie ciepłoty ciała, a tym samym wytwarzanie procesów termoregulacyjnych. Termoregulacja powoduje zwiększenie gospodarki wodnej a tym samym występowanie potu, który ochładza ciało i zapobiega przegrzaniu.

Praca mięśni zwiększa elastyczność, sprężystość, kurczliwość i rozciągliwość mięśni, stawów oraz więzadeł.

2. Przejawy nieprawidłowego obciążenia układu kostnego ćwiczeniami ruchowymi w strukturze mikro- i makroskopowej kości.

Zbyt duży nacisk na kości powoduje zatrzymanie jej wzrostu, a co za tym idzie zbyt intensywne ćwiczenia w młodym wieku spowodują zahamowanie wzrostu.

Prawo DELPECHA-WOLFA- dotyczy prawidłowego wzrostu kości, który może nastąpić pod warunkiem równomiernie rozłożonych sił nacisku i pociągania.

Etapy kostnienia:

Prawidłowy dobór ćwiczeń siłowych zależy od wieku. U dzieci kształtujemy siłę względną, czyli ćwiczenia np. z pokonywanie własnego oporu lub z partnerem aby nie zahamować wzrostu kośćca i utrzymać prawidłową postawę ciała.

Ćwiczenia siłowe zwiększają gęstość kości, natomiast wytrzymałościowe i w odciążeniu (np. pływanie) zmniejszą gęstość (punkt fizjologiczny)

Kości są twarde pod względem fizycznym, pod względem biologicznym plastyczne i dostosowują się do warunków. Jeśli obciążenie będzie duże zahamujemy wzrost i kości osiągną większą grubość, odwrotnie w stanie spoczynku, braku obciążenia nastąpi zanik kości. Kości dostosowują się również do kształtu, np. przy złamaniach.

3. Wymień rodzaje połączeń kostnych, ich ogólną charakterystykę na różnych etapach ontogenezy i wskazania praktyczne dla nauczycieli WF

1. Połączenia ścisłe (więzozrost, chrząstkozrost, kościozrost)
2. Połączenia wolne

1. Połączenia ścisłe- nieruchome, bez szczeliny stawowej. Łączenie poszczególnych części szkieletu następuje poprzez tkanki, materiałem spajającym jest tkanka łączna, chrząstka lub kość. Dlatego wyróżniamy:

  1. więzozrosty- połączenie włókniste, wyróżniamy: więzozrost włóknisty (więzadło rylcowo-gnykowe), sprężysty (więzadło żółte pomiędzy łukami kręgów), szew (w połączeniu kości czaszki), wklinowanie (umocowanie zębów)

  2. chrząstkozrosty- połączenie chrzęstne, występowanie głównie w kościach długich, między pierwszym żebrem a mostkiem.

  3. kościozrosty- najmocniejsze połączenia międzykostne, występują w obrębie więzozrostów i chrząstkozrostów.

2. Połączenia wolne- ruchome, czyli stawy. Możliwe jest połączenie dwóch lub większej liczny końców kostnych.

4. Charakterystyka struktury mięśni i ich narządów pomocniczych - zależnie od poziomu aktywności fizycznej.

Aktywność fizyczna to każda aktywność ruchowa ciała z udziałem mięśni szkieletowych powodująca wydatek energetyczny wyższy niż w spoczynku.

Budowa mięśni:

  1. mięsień gładki- małe komórki o wrzecionowym kształcie, niewielka ilość nieregularnych miofibryli. Skurcz bez naszej woli, skurcz powolny i długotrwały. Np. w ścianie przewodu pokarmowego, macicy, jajowodach (n. wewnętrzne)

  2. mięsień powierzchowny- komórki o cylindrycznym kształcie, regularne ułożenie miofibryli. Skurcz zależny od naszej woli, skurcz szybki i krótkotrwały. Wraz ze szkieletem tworzy układ ruchu, np. mięsień dwugłowy ramienia

  3. mięsień sercowy- komórki widlasto rozgałęzione (kształt litery Y), układ miofibryli podobny jak w tkance szkieletowej. Skurcz niezależny od naszej woli, skurcz szybki, rytmiczny.

Narządy pomocnicze:

  1. powięź- łącznotkankowa błona, oddziela mięśnie od tkanki podskórnej

  2. pochewki ścięgien- zbudowane z cewek o podwójnych ścianach, ustalają ścięgna w miejscu bliskiego przebiegu nad kością lub stawem

  3. kaletki maziowe- wypuklenia torebek stawowych i więzadeł, występują tam gdzie mięśnie narażone są na tarcie

  4. bloczki mięśni- kostne, chrzęstne lub więzadłowe, zmieniają kierunek przebiegu mięśni

  5. trzeszczki-to odmiana bloczków- zmieniają kierunek przebiegu ścięgien

  6. troczki- utrzymują ścięgna

5. Znaczenie układu wydzielania wewnętrznego dla narządu ruchu w okresie dojrzewania płciowego i konsekwencje w pracy nauczyciela wychowania fizycznego i instruktora sportu.

Hormony wzrostowe występują w okresie dzieciństwa lecz nie wpływają na procesy rozwojowe przed okresem pokwitania. W fazie intensywnego wzrastania (K 11l, M 12l) sterowanie wzmacniają androgeny. W prawidłowym rozwoju i dojrzewaniu biorą również udział kortyzol i tyroksyna. Aktywują się sterydy płciowe, rozrastają się gruczoły i produkcja hormonów przez nadnercza i gonady jest wzmożona. W końcowej fazie wzrastania wysoki poziom sterydów płciowych we krwi powoduje zrastanie płytek wzrostowych kości długich, co definitywnie kończy proces wzrastania liniowego- rozwój tkanki kostnej trwa nadal.

Problemy związane z okresem dojrzewania:

6. Rola narządów zmysłów i aktywności fizycznej w przeciwdziałaniu wadom postawy ciała

a) błędnik, kanały półkoliste
b) wzrok
c) czucie (dotyku i ucisku)- informacja na temat kontaktu z podłożem- inf. pożądana
d) czucie głębokie- położenie ciała względem siebie, napięcie mięśni- inf. Niezbędna

a) Błędnik- informacja niezbędna, odpowiada za poczucie równowagi i przyśpieszenie liniowe (przód, tył, góra, dół) oraz kątowe(skręty głowy). Część ucha wewnętrznego, odpowiedzialna za zmysł słuchu i równowagi, dzieli się na błędnik błoniasty i kostny.

b) Wzrok- informacja pożądana, zatem wpływ na postawę jest niewielki. Można to sprawdzić poprzez zamknięcie oczu w konkretnej pozycji

c) Czucie dotyku i ucisku- informacja pożądana, receptorem czucia dotyku są ciałka dotykowe Meissnera, czucia ucisku zaś ciałka blaszkowate Paciniego. Informacja na temat kontaktu z podłożem i właśnie dlatego wpływa na postawę.

d) Czucie głębokie- (proprioreceptywne)- informacja niezbędna, receptory pobudzane przez pracę statyczną i dynamiczną mięśni szkieletowych znajdują się w układzie szkieletowym. Znajdujące się tam receptory odbierają napięcie oraz rozciągnięcie mięśni i ścięgien, a także ucisk wywierany na pow. stawowe.

Uprawianie sportu nie tylko wpływa korzystnie na naszą sylwetkę, ale jednocześnie na stan zdrowia. Zapobieganie powstawaniu wad postawy u dzieci i młodzieży pozwala później uniknąć przykrych dolegliwości i bólów okresie starczym.

Podstawowymi działaniami w przeciwdziałaniu wadom postawy są:

7. Fizjologiczne uwarunkowania wydolności fizycznej.

Wydolność fizyczna to zdolność do wykonywania długotrwałej pracy bez wyraźnych objawów zmęczenia (Łobożewicz, Wolańska) Ogólna wydolność fizyczna jest wyższa im większą pracę może wykonać dana osoba, czyli wyższy im pułap tlenowy- wyższa zdolność pochłaniania tlenu.

Rodzaje wydolności (Ważny):

Czynniki warunkujące wydolność fizyczną:

1. Energetyka wysiłków:

2. Termoregulacja

3. Koordynacja nerwowo- mięśniowa:

4. Czynniki psychologiczne (motywacja)

Wpływ każdego z wymienionych czynników zależy od rodzaju wysiłku, intensywności i czasu jego trwania, cech indywidualnych (np. wieku) oraz warunków w jakich wysiłki są wykonywane.

8. Uzasadnij zdrowotne aspekty aktywności fizycznej.

Aktywność fizyczna podejmowana w ramach rekreacji, czynnego wypoczynku, różnego rodzaju gier i zabaw oraz ćwiczeń i różnych dyscyplin sportu wpływa na:

Formy ruchowe mają największą wartość dla dzieci i młodzieży. Wyrabia to nawyki ruchowe oraz nawyki związane ze zdrowym trybem życia.

9. Diagnostyka otyłości (BMI) i sposoby jej przeciwdziałania (ruch, dieta).

Wskaźnik BMI (Body Mass Index)- aby go obliczyć należy aktualną masę ciała (kg) podzielić przez wzrost do kwadratu. Ocena wskaźnika określa również stopień nadwagi.
<16- niedożywienie
20-24,9- prawidłowa masa ciała
25-29,9- nadwaga
30-39,9- otyłość
>40 otyłość olbrzymia

Dieta:

Prawidłowa dieta powinna dostarczać wszystkie składniki odżywcze jakich potrzebuje organizm (z wyjątkiem kalorii) być dostosowana do zwyczajów żywieniowych pacjenta, odpowiednia do długotrwałego stosowania oraz powinna stanowić model żywienia w przyszłości.

Ruch:

Ćwiczenia regulują występujące często przy otyłości zaburzenia metaboliczne. Jedynie stosowanie regularnych ćwiczeń połączonych z odpowiednią dietą może przynieść długotrwałe korzyści i efekty metaboliczne, ponadto ćwiczenia spowodują one obniżenie poziomu insuliny.

10. Uzasadnij w oparciu o wiedzę fizjologiczną rolę aktywności fizycznej w kształtowaniu adaptacji układu krążeniowo – oddechowego.

Wpływ aktywności na układ krążenia:

Wpływ aktywności na układ oddechowy:

Wszystkie powyższe czynniki powodują że czujemy się lepiej, odczuwamy mniejsze zmęczenie oraz poprawiają ogólne samopoczucie.

11. Omów fizjologiczne uwarunkowania procesu wypoczynku po wysiłku fizycznym i wskaż wynikające z tego wskazania dla praktyki pedagogicznej.

Wypoczynek to proces prowadzący do usunięcia zmian wywołanych wysiłkiem fizycznym, który upośledza stan funkcjonalny organizmu.

Energetyka po wysiłku:

Odpoczynek jest ważnym elementem cyklu treningowego z kilku powodów:

12. Przedstaw charakterystykę procesów energetycznych podczas pracy mięśniowej w wysiłkach wytrzymałościowych.

Wysiłek wytrzymałościowy jest zasilany głównie ATP pochodzącym z przemian tlenowych, które są bardziej wydajne i mogą trwać dłużej niż beztlenowe. Trening wytrzymałościowy pozwala zwiększyć zapasy glikogenu i tłuszczów w mięśniach, ale jednocześnie tłuszcze stają się głównym składnikiem do resyntezy ATP, oszczędzając glikogen co pozwala wydłużyć pracę.

Ponieważ ilość tlenu dostarczana do mięśni w trakcie długotrwałego wysiłku jest ograniczona wówczas organizm preferuje węglowodany jako źródło energii. Podczas wysiłku długotrwałego może dojść do wyczerpania węglowodanów co powoduje spalanie tłuszczów.

Wraz z wydłużeniem czasu wysiłku wzrasta rola tłuszczów w dostarczeniu energii. U osób uprawiających dyscypliny wytrzymałościowe dochodzi do szeregu zmian adaptacyjnych ułatwiających wykorzystanie kwasów tłuszczowych w wysiłkach długotrwałych.

Wysiłek fizyczny prowadzi do zwiększania tempa metabolizmu białek, a w trakcie jego trwania 6% energii produkowanej przez mięśnie może pochodzić z aminokwasów, najważniejsze to BCAA- aminokwasy o rozgałęzionych łańcuchach. Zawodnicy uprawiający dyscypliny o charakterze wytrzymałościowym, spożywający zbyt mało białka mogą doprowadzić organizm do przetrenowania, a więc stanu w którym zużywane jest białko endogenne, co obniża możliwości wysiłkowe.

13. Rola fosfagenów w przemianach energetycznych podczas wysiłków szybkościowych.

Podczas wysiłku szybkościowego, np. biegu sprinterskiego wydatek energetyczny może wzrosnąć o 100 razy w stosunku do stanu spoczynku. Podczas pierwszych sekund energia dostarczana jest głównie z fosforanów -ATP, fosfokreatyna- zmagazynowanych w mięśniach.

ATP i Fosfokreatyna zawierają wiązanie wysokoenergetycznego tego samego typu. Fosfokreatyna stanowi najważniejsze źródło energii w początkowej fazie wysiłku o maksymalnej intensywności. Jest głównym substratem energetycznym do resyntezy ATP .

Po kilku pierwszych sekundach coraz większa ilość energii potrzebna do resyntezy ATP jest czerpana na drodze glikolizy beztlenowej. Energia pochodzi również z glikogenu zmagazynowanego w mięśniach, stanowiącego bezpośrednie źródło energii. Początkowe etapy glikolizy odbywające się bez udziału tlenu nazywane są metabolizmem beztlenowym, czyli anaerobowym.

14. Warunki i czynniki determinujące dostępność i wykorzystanie węglowodanowych źródeł energetycznych – wskazania dla praktyki.

Węglowodany są podstawowym źródłem energetycznym wykorzystywanym podczas wysiłku fizycznego. Służą utworzeniu wysokoenergetycznego związku ATP, który dostarcza energii niemal wszystkim procesom biologicznym. Ich procentowy udział zależy od czasu trwania i intensywności wysiłku. Podstawową funkcją jest dostarczanie energii do pacy komórek. Są jedynym składnikiem którego energia może być wykorzystywana do resyntezy ATP na drodze beztlenowej. Ma to ważne znaczenie podczas intensywnych ćwiczeń, wymagających nagłego uwolnienia energii .

Węglowodany powinny być przyjmowane w postaci cukrów złożonych, tj. zboża, owoce, warzywa. Dobrym sposobem na uzupełnienie węglowodanów jest przyjmowanie odżywek węglowodanowych, np. glukoza, fruktoza. Przyjmuje się że zawodnik powinien przyjmować ok. 10g/kg masy ciała węglowodanów dziennie.

15. Warunki i czynniki determinujące dostępność i wykorzystanie tłuszczowych źródeł energetycznych – wskazania dla praktyki

Tłuszcze które są wykorzystywane do produkcji energii w czasie wysiłku, są dostępne pod postacią wolnych kwasów tłuszczowych (WKT), trójglicerydów osocza, trójglicerydów mięśniowych oraz ciał ketonowych. Ich stężenie we krwi wzrasta w miarę kontynuowania wysiłku, co uwarunkowane jest wzrostem tempa lipolizy. W zależności od poziomu żywienia, wydolności fizycznej, intensywności i czasu trwania wysiłku, energia w warunkach tlenowych jest zabezpieczana przez utlenianie WKT pochodzących z cząsteczek tłuszczów wewnątrz- i zewnątrzkomórkowych. Podczas długotrwałej aktywności fizycznej o wysokiej bądź umiarkowanej intensywności następuje znaczne wyczerpanie glikogenu wówczas tłuszcze stają się podstawowym źródłem energii podczas wysiłku i w czasie wypoczynku.

Udział tłuszczów w diecie nie powinien przekraczać 30% całodziennego zapotrzebowania energetycznego.

16. Warunki i czynniki determinujące dostępność i wykorzystanie białkowych źródeł energetycznych – wskazania dla praktyki.

Białka są głównie „materiałem budulcowym” w naszym organizmie ale mogą też służyć jako źródło energii. Ma to miejsce w długotrwałych, ciężkich wysiłkach fizycznych. W takiej sytuacji aminokwasy najpierw musza najpierw zmienić formę, która może wejść do szlaku przemian uwalniających energię. Taki proces nazywamy dezaminacją, wymaga odłączenia azotu od cząsteczki aminokwasu. Kiedy białka wykorzystywane są jako źródło energii, grupy aminowe zawierające azot muszą być wydalane z organizmu (u człowieka w moczu). Z tego powodu przy nasilonym katabolizmie białek zwiększa się zapotrzebowanie na płyny (wodę).

Spożycie białka u dorosłych powinno wynosić ok. 0,8g/kg masy ciała u osób trenujących ok 1.4g/kg masy ciała. Nieco wyższe spożycie białek zaleca się u osób trenujących w warunkach długotrwałych, podczas ciężkich treningów.

17. Omów bezpośrednie i pośrednie metody wyznaczania wydolności fizycznej, uwzględniając możliwości ich zastosowania na lekcjach wychowania fizycznego.

Ogólnie przyjętym testem wydolności fizycznej jest pomiar maksymalnego poboru tlenu (VO2max). Można go dokonać przez tzw. próby bezpośrednie, podczas których dokonuje się analizy gazowej wydychanego powietrza, gdy badany wykonuje wysiłek maksymalny angażujący w największym stopniu układ oddechowy i układ krążenia.

Metody pośrednie od bezpośrednich różnią się tym, że podczas prób pośrednich możemy przewidywać VO2max, a podczas wykonywanej próby bezpośredniej mierzymy VO2max (za pomocą analizatora gazowego).

Ze względu na możliwości na lekcji WF wydolność wyznacza się metodami pośrednimi. Rejestruje się i analizuje tętno wysiłkowe. Do wyznaczania wydolności o charakterze beztlenowym na lekcji WF można zastosować test Margarii. Można zastosować również biegi na krótkie dystanse z pomiarem czasu i odniesieniem do konkretnych danych.

TEST MARGARII- określenie prędkości biegu podczas wbiegania po stopniach o znacznym nachyleniu. Uczeń staje przed schodami i na sygnał wbiega po nich, a nauczyciel mierzy mu czas.

DO wyznaczania wydolności o charakterze tlenowym na lekcji WF stosuje się biegi ciągłe, np. test Coopera. Wyznacznikiem jest przebiegnięty dystans przez ucznia.

18. Scharakteryzuj rodzaje urazowości występujące w wybranych dyscyplinach sportowych.

a) Piłka nożna
b) Hokej na lodzie
c) Gimnastyka

a) Piłka nożna – najczęstszymi przyczynami uszkodzeń są upadki, zderzenia z zawodnikiem i uderzenia piłką. Do typowych urazów należą:

b) Hokej na lodzie – większość uszkodzeń powstaje w wyniku upadku, uderzenia kijem lub krążkiem, zderzenia z zawodnikiem czy bandą, co prowadzi do:

b) Gimnastyka – większość urazów powstaje w wyniku upadku z przyrządu, nieudanego zeskoku i zderzeń z przyrządami.

19. Wymień i opisz czynniki determinujące odległość wybranego rzutu z punktu widzenia biomechaniki.

Rzut piłką lekarską- służy do określenia absolutnej siły mięśniowej. Próbę tę zalicza się do ćwiczeń szybkościowo- siłowych, ponieważ jest warunkiem działania wielu grup mięśniowych i wiąże się z szybkością wykonywanego ruchu. Istotnym rodzajem siły wykorzystywanej w tym rzucie jest siła eksplozywna (zdolność do rozwijania siły maksymalnej). Wyniki w tej próbie uwarunkowane są umiejętnością wykorzystywania dźwigni ramion (momentów bezwładności), zależą również od wydolności siłowej, zwinności i koordynacji.

a) siła- zdolność do pokonywania oporu zewnętrznego lub przeciwdziałania mu kosztem wysiłku mięśniowego. Siła i jej rodzaje w kategoriach biomechaniki:

b) szybkość- zdolność do przemieszczania się ciała w przestrzeni i poszczególnych członków wobec siebie. Zależy od siły mm i od częstotliwości skurczów mięśni.

20. Dlaczego pozycja wykroczno-rozkroczna jest stabilniejsza niż pozycja zasadnicza? Podaj przykłady technik sportowych opartych na tej prawidłowości.

Przyjmując pozycję wykroczno-zakroczną zwiększamy pole podstawy podparcia, w pozycji zasadniczej jest ono mniejsze, stąd pozycja ta jest o wiele stabilniejsza. Omawiana pozycja wykorzystywana jest praktycznie w każdej grze zespołowej oraz w większości sztukach walki gdzie występuje kontakt z przeciwnikiem.

21. Wyjaśnij w oparciu o wiedzę z zakresu anatomii i biomechaniki od czego zależy wielkość siły skurczu mięśnia.

Pod względem anatomicznym:

Pod względem biomechanicznym:

22. Jakie znaczenie dla rezultatu ruchu ma zamach? Wyjaśnij w oparciu o zasady biomechaniki i zilustruj przykładami technik sportowych.

Zamach- faza zamachowa (początkowa)- stworzenie optymalnych warunków do ekonomicznego i efektywnego wykonania fazy głównej za pośrednictwem napięcia mięśni, zwrot w tej fazie jest przeciwny do fazy głównej. Celem tej fazy jest stworzenie najlepszych warunków do fazy lotu.

Przykłady:

Siatkówka- zamach do zbicia piłki następuje od tyłu, następnie jest przenos rąk przodem w górę

Rzut oszczepem- wyrzut oszczepu poprzedzony jest lekkim zamachem, poprzez cofnięcie ręki w tył

Salto- przed wyskokiem do salta wykonuje się półprzysiad i następuje zamach rąk z tyłu, przodem w górę.

23. Podaj kryteria podziału i scharakteryzuj różne rodzaje skurczów mięśni szkieletowych, podaj właściwe przykłady ćwiczeń fizycznych.

Podział ze względu na zmianę długości i napięcia mięśnia:

  1. Izotoniczny- zmiana długości mięśnia bez zmian jego napięcia

  2. Izometryczny- zwiększenie napięcia mięśnia bez zmian jego długości

  3. Auksotoniczny- zarówno zmiana długości mięśnia jak i zmiana napięcia.

Podział ze względu na zachowanie się przyczepów:

  1. Koncentryczny- zbliżanie się przyczepów, mięsień się skraca (np. dźwiganie czegoś z ziemi)

  2. Ekscentryczny- oddalanie się przyczepów, mięsień się wydłuża (np. przysiady, zeskoki)

Podział ze względu ma częstotliwość bodźca:

  1. Pojedynczy- wywołany pojedynczym bodźcem

  2. Tężcowy- bodziec pobudza mięsień częściej niż trwa czas skurczu pojedynczego

- zupełny- mięsień pobudzany kolejnym bodźcem w fazie rozkurczu

- niezupełny- bodziec przypada na fazę skurczu

24. Przedstaw przykłady wykorzystania energii sprężystości w ruchach człowieka.

Energia sprężystości mięśnia wiąże się z jego budową oraz tkankami takimi jak: tkanka ścięgnista, powięzie i ścięgna, a także włókna mięśniowe.

Skok pionowy w górę z miejsca:
- można go wykonać z półprzysiadu, akcentując silne odbicie ruchem wyłącznie w górę.
- można najpierw wykonać obniżenie pozycji- jako formę zamachu i bezpośrednio z tego odbić się w górę

W skoku z półprzysiadu mięsnie tj. czworogłowy uda, pośladkowe, czy tylne łydki rozpoczęły działanie koncentryczne, natomiast w odbiciu w górę nastąpiło ich gwałtowne rozciągnięcie co oznacza działanie cyklu rozciągnięcie-skurcz. Wykorzystuje się tu zdolność do gromadzenia i odzyskiwania energii sprężystości, która dodaje się do energii skurczu. Wykorzystanie energii sprężystości mięśnia jest procesem nerwowym.

25. Wyjaśnij w oparciu o zasady biomechaniki znaczenie rozbiegu dla wyników osiąganych w skokach.

Rozbieg wykonywany jest w celu nadania jak największej prędkości lub wstępne rozciągniecie mięśni i powstanie w nich sil sprężystych które w fazie głównej sumują się z silami wybicia.

26. Przedstaw „mocne” i „słabe” strony obserwacji wzrokowej jako narzędzia diagnostycznego nauczyciela.

Obserwacja jest podstawowym narzędziem pracy nauczyciela, służy do oceny zarówno całej grupy jak i pojedynczych uczniów. Dzięki obserwacji wzrokowej N analizuje z jaką grupą ma do czynienia, jaką uczniowie mają budowę somatyczną, czy występują wady postawy, czy grupa jest mniej lub bardziej sprawna.

Mocne strony:

Słabe strony:

27. Metody kształtowania i kontroli wytrzymałości możliwe do wykorzystania w pracy z uczniami.

Do najważniejszych elementów metodyki kształtowania wytrzymałości zaliczamy: czas trwania, intensywność ćwiczeń, czas i charakter przerw oraz liczbę powtórzeń.

1. Metody ciągłe:

  1. jednostajna- długotrwała praca wykonywana z równomierną intensywnością., np. bieg 4-5 km.

  2. zmienna- ciągły wysiłek ze zmienną intensywnością:

2. Metody przerywane

  1. Powtórzeniowa- powtarzanie intensywnych wysiłków z optymalnymi przerwami (przerwa powinna być dostatecznie duga, aby organizm mógł powrócić do względnej równowagi)

  2. Interwałowa- dozowanie obciążenia i odpoczynku w określonych przedziałach czasowych (przerwa nie może doprowadzić do wypoczynku)

Zadania kontrolne, testy, sprawdziany:

Biegi na 600m, 800m, 1500m, przełajowy na 3000m, Test Coopera itp.

28. Metody kształtowania i kontroli siły możliwe do wykorzystania w pracy z uczniami.

Kształtować siłę można za pomocą ćwiczeń z własnym oporem, z partnerem, z różnego rodzaju przyborami, np. pikami lekarskimi

W pracy z uczniami można zastosować:

Ćwiczeni stosowane w pracy z uczniami, np.:

Wyróżniamy siłę:

W szkole kształtujemy siłę względną, aby nie zahamować wzrostu kośćca.

Przy kontroli siły możemy wykorzystywać:

29. Omów i zilustruj przykładami znaczenie gier zespołowych w kształtowaniu koordynacyjnych i kondycyjnych zdolności motorycznych.

Kształtowanie koordynacji zdolności motorycznych można podzielić na:

  1. Różnicowanie

  2. Równowaga

  3. Rytmizacja

  4. Szybkość reakcji

  5. Orientacja

  6. Łączenie

  7. Dostosowanie

Gry zespołowe pełnią ważną rolę w kształtowaniu tych zdolności koordynacyjnych ponieważ można kształtować każdą z tych zdolności równocześnie.

1. Różnicowanie- umożliwia dokładne podanie piłki, utrzymanie tempa w biegu, dokonanie skrętu itp.

2. Równowaga- kształtujemy np. w sytuacjach zachwiania równowagi przez ucznia gdzie występuje kontakt z przeciwnikiem, np. w piłce nożnej, ręcznej, koszykówce- w sytuacjach np. walki o piłkę. Elementy równowagi są składową prawie wszystkich ruchów: cyklicznych, acyklicznych, rzutnych, akrobatycznych itp.

3. Rytmizacja- umiejętność synchronizowania ruchów, np. umiejętność kozłowania w koszykówce (synchronizacja rytmu uderzeń z pracą NN), dwutakt.

4. Szybkość reakcji- podstawą jest umiejętność śledzenia wzrokiem szybko poruszającego się obiektu z równoczesną orientacją własnej pozycji na boisku, np. w piłce ręcznej w momencie przyjęcia i podania piłki.

5. Orientacja- rozwijamy poprzez stopniowy wzrost trudności ćwiczeń w zakresie szybkości i dokładności orientowania się, np. rzuty do celu, skoki i lądowanie w określonym miejscu (przy dwutakcie- wybicie tak by znaleźć się jak najbliżej kosza). Samo prowadzenie piłki przez zawodników kształtuje orientacje.

6. Łączenie- połączenie pracy NN i RR, np. w siatkówce, w koszykówce, piłce ręcznej. Łączenie zamachu z odbiciem, wyskokiem itp.

7. Dostosowanie- dostosowanie się do czynników zewnętrznych, tj. przeciwnik, warunki atmosferyczne, boisko czy dostosowanie do akcji rozgrywającej się podczas meczu.

30. Stretching – istota, uwarunkowania i możliwości stosowania w wychowaniu fizycznym i sporcie.

Stretching- czyi rozciągnięcie, to najlepszy sposób na uelastycznienie mięśni, więzadeł i zwiększenie ruchomości stawów. Polega na delikatnym rozciąganiu mięśni aż do OPTIMUM (bez bólu) możliwości a następnie przytrzymanie docelowej pozycji bez ruchu.

Zasady stretchingu:

Stretching wymaga zastosowania przez nim rozgrzewki, np. biegowej, w celu rozgrzania mięśni- przygotowania do serii ćwiczeń rozciągających. Może i powinien on być również wykonywany na koniec treningu aby zmniejszyć mogące powstać zakwaszenia mięśni.

W szkole stretching pełni funkcje profilaktyczną i kompensacyjną:

W sporcie: cele przydatne w sporcie wyczynowym:

31. Budowa układu szkieletowego z uwzględnieniem punktów antropometrycznych i elementów badania ortopedycznego.

  1. Glabella (g)- punkt najbardziej wysunięty ku przodowi kości czołowej

  2. Opistokranion (op) w miejscu najbardziej wysuniętym do tyłu, na guzowatości potylicznej

  3. Eurion (eu) najbardziej bocznie na kości ciemieniowej lub skroniowej

  4. Frontotemporale (ft) na kresie skroniowej, w miejscu najbardziej wysuniętym do przodu

  5. Zygion (zy) najbardziej bocznie na łukach jarzmowych

  6. Alare (al) najbardziej bocznie na skrzydełkach nosa

  7. Nasion (n) na szwie nosowo czołowym

  8. Subnasale (sn) W miejscu połączenia linii podstawy nosa z górną krawędzią wargi górnej

  9. Gnathion (gn) najniżej na dolnej krawędzi żuchwy w linii środkowej ciała

  10. Vertex (v) w płaszczyźnie strzałkowej środkowej w miejscu najwyższym na głowie przy ustawieniu jej w płaszczyźnie frankfurckiej

  11. Acromion (a) najwyżej i najbardziej bocznie na wyrostku barkowym łopatki (parzysty)

  12. Radiale (r) najwyżej i najbardziej bocznie na górnej krawędzi głowy kości promieniowej

  13. Stylion (sty) najwyżej na szczycie wyrostka rylcowatego kości promieniowej

  14. Daktylion (da)na końcu opuszki trzeciego palca ręki

  15. Suprasternale (sst) na górnej krawędzi wcięcia szyjnego rękojeść mostka

  16. Symphysion (sy) na górnej krawędzi spojenia łonowego

  17. Xiphoidale- na powierzchni przedniej mostka, w miejscu połączenia trzonu mostka z wyrostkiem mieczykowatym

  18. Thoracospinale (ths) na wyrostku kolczastym kręgu piersiowego, na wysokości punktu xi,

  19. Thoracolaterale (thl) najbardziej bocznie na łuku żebrowym w linii pachowej, na wysokości punktu xi

  20. Iliocristale (ic) najbardziej bocznie na grzebieniu kości biodrowej

  21. Iliospinale (is) na kolcu biodrowym przednim górnym

  22. Tibiale (ti) najwyżej na brzegu przyśrodkowym nasady bliższej kości piszczelowej

  23. Sphyrion (sph) najniżej na kostce przyśrodkowej kości piszczelowej (parzysty)

  24. Akropodion (ap) na opuszce najdłuższego palca stopy ku przodowi (parzysty)

  25. Pternion (pte) na guzie piętowym kości piętowej najdalej ku tyłowi (parzysty)

  26. Basis (B) w płaszczyźnie poziomej, na której usytuowany jest badany w pozycji stojącej

Uproszczone badanie ortopedyczne:

A. oględziny z przodu – wyznaczamy linie poziome, poprzez połączenie punktów położonych symetrycznie względem siebie, po obu stronach ciała. W warunkach prawidłowych linie te są równoległe względem siebie i do podłoża:

Wyznacza się również linie pionową, biegnącą przez środek brody, wcięcie jarzmowe mostka, wyrostek mieczykowaty, pępek, linie białą, spojenie łonowe i środek odległości między kłykciami przyśrodkowymi kości udowych oraz kostkami przyśrodkowymi kości piszczelowych. Linia ta powinna padać na środek płaszczyzny podparcia stóp.

B. oględziny z boku – linie pionowa biegnie przez wyrostek sutkowaty, barkowy łopatki, krętarz większy kości udowej, głowę strzałki i nieco w przód od kostki bocznej;

C. oględziny z tyłu – linia pionowa przebiega przez guzowatość potyliczną zewnętrzną,

wyrostki kolczyste wszystkich kręgów, szparę pośladkową, środek odległości między kłykciami przyśrodkowymi kolan i kostek wewnętrznych stóp i pada na środek płaszczyzny podparcia stóp;


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Egzamin licencjacki zestaw I
Egzamin RZ Zestaw II Internet
Zestaw II analiza finansowa Wartini pytania z zdjec egzamin 15
sterowanie egz zestaw II, Kinezjologoa, sterowanie slajdy,testy, sterowanie egzamin, pytania, Pytan
zestawy z fizjo egzamin, lekarski2rok, lekarski II rok, fizjologia
ZESTAW II TEMATÓW ĆWICZEŃ Z BIOFIZYKI, far, biofizyka, egzamin, materiały na ćwiczenia
ZAGADNIENIA DO EGZAMINU LICENCJACKIEGO(właściwe), Edukacja Przedszkolna I, II i III rok (notatki)
1. Wszystkie Zestawy (I i II termin), Egzamin
1. Wszystkie Zestawy (I i II termin) - duże opracowanie, Egzamin
pytania2, Studia UPH Siedlce, Administracja licencjat, Semestr II, Konstytucyjny system organów pańs
Zestaw II-ok, Szkoła, penek, Przedmioty, Chemia, Zaliczenia, egzaminy, Przykłady zaliczenia z chemii
egzamin IMIR1, AGH, I & II, Fizyka, EGZAMIN, Zestawy
Edukacja II rok egzamin, W-F licencjat, edukacja zdrowotna
HISTOLOGIA - zestawienie, II rok, II rok CM UMK, Giełdy, 2 rok od Pawła, 1 semestr, Histologia, Giel
Zestaw pytań na egzamin licencjacki
Zestaw 2 Egzamin Matematyka Niestacjonarne z 8 II 14r
MiBM Zestaw II

więcej podobnych podstron