KARTEZJUSZ

(Descartes Rene)

Urodził się 31 marca 1596-1650r Ukończył akademię jezuicką La Fleche, Kartezjusz poznał filozofię scholastyczną, nauki szczegółowe, z których cenił najbardziej matematykę.

Dzieła: "Rozprawa o metodzie", "Zasady filozofii", "Medytacje o filozofii pierwszej."

Filozofia Descartes'a opierała się na pewności, że poznanie jest dostępne każdemu dobrze pokierowanemu rozumowi; podstawą systemu Descartes'a jest uznanie pewności istnienia własnej duszy ze względu na jej czynność myślenia (cogito ergo sum 'myślę, więc jestem'); Descartes przyjmował istnienie w duszy idei wrodzonych ( natywizm), idea Boga jako bytu nieskończenie doskonałego wskazuje na samego Boga, który jest stwórcą świata i racją jego uporządkowania ( mechanicyzm, determinizm) oraz gwarantem prawdziwości wiedzy ludzkiej; Descartes wskazywał na 2 substancje stworzone (poza Bogiem): dusze (substancje myślące) i ciała (substancje rozciągłe); człowiek jest skutkiem ich niewytłumaczalnego złożenia ( dualizm )

Interesowały go przede wszystkim sposoby i metody zdobycia poznania prawdziwego. Cała koncepcja tego myśliciela zawierała się w jednej łacińskiej sentencji "cogito ergo sum" (myślę, więc jestem). Wszystkie prawdy, zarówno zmysłowe, jak i rozumowe, dają się w jakiś sposób podważyć. Nie można jednak wątpić we własne istnienie. Człowiek istniejący, jest człowiekiem myślącym, tak więc, "myślę, więc jestem"

Bóg w filozofii Descartesa pojawił się na zasadzie potrzeby logicznej. Został powołany do eliminowania trudności w Kartezjańskim systemie. Założył, że ruch został udzielony światu przez Boga. Bóg w jego fizyce był potrzebny po to by dać światu ruch.Na tym kończyła się Jego rola. Po tym, został od świata odsunięty i pozbawiony wszelkiej interwencji.

Nowa prawdziwa filozofia miała być uwolnioną od tradycji i ślepej wiary w autorytety. System apeluje do rozumu myślącej jednostki, zakładając, że to właśnie rozsądek jest jedyną prawdziwą drogą poznania. Kartezjusz przyznał wszystkim równe możliwości intelektualne, co fundowało egalitaryzm (pogląd uznający, że podstawą sprawiedliwości winna być zasada równouprawnienia obywateli pod względem ekonomicznym, społecznym i politycznym) poznawczy.

Poglądy Kartezjusza zostały potępione zarówno przez Kościół katolicki (1633 - wciągnięto jego dzieła na indeks ksiąg zakazanych) jak i króla Francji (1671 - zakazano ich propagowania). W Polsce przeciw filozofii Descartesa występowali w XVII i w pierwszej połowie XVIII w. zarówno jezuici, jak i bracia polscy.

W dziele Geometria (1637) stworzył podstawy geometrii analitycznej, jako pierwszy wprowadził takie pojęcia jak: zmienna niezależna, funkcja, czy układ współrzędnych prostokątnych. W dziedzinie fizyki sformułował prawo zachowania pędu oraz odbicia i załamania światła.