Amplituda – odległość najdalej położonych punktów w fali świetlnej.
Częstotliwość – tempo, w jakim fale świetlne przesuwają się obok danego punktu.
Długość fali – czas pomiędzy osiągnięciem kolejnych szczytowych punktów fali światła; krótsze fale odpowiadają wyższej częstotliwości.
Transdukcja – proces, poprzez który energia fizyczna jest przetwarzana przez neuron czuciowy na impulsy neuronowe.
OKO
Źrenica – otwór w tęczówce oka, przez który wpada światło.
Tęczówka – okrągły mięsień, który dostosowuje wielkość źrenicy do ilości światła.
Rogówka – przeźroczysta błona pokrywająca oko, której zadaniem jest skupianie światła w tylnej części oka.
Akomodacja – występuje wówczas, gdy mięśnie dostosowują kształt soczewki tak, że skupia ona na siatkówce światło z przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach.
Siatkówka – warstwa tkanki w tylnej części oka zawierająca komórki przetwarzające światło na impulsy neuronowe.
Dołek środkowy – niewielki obszar centralny siatkówki o najwyższej gęstości czopków i najwyższej rozdzielności.
Przetwarzanie światła na impulsy nerwowe: pręciki i czopki.
Pręciki – komórki siatkówki bardzo wrażliwe na światło, lecz rejestrujące jedynie odcienie szarego.
Czopki – komórki siatkówki, które najsilniej reagują na jedną z trzech długości fal i odgrywają kluczową rolę w widzeniu barw.
Nerw wzrokowy – duża wiązka włókien nerwowych przenosząca impulsy z siatkówki do mózgu.
Adaptacja do ciemności – przystosowanie się oka do widzenia w ciemności
Zachowanie okołodobowe – zachowanie, które jest zgodne z całodobowym wzorcem światła
Trójchromatyczna teoria widzenia barw – teoria głosząca, że widzenie barw wynika z kombinacji impulsów neuronowych pochodzących od trzech różnych rodzajów receptorów, z których każdy reaguje najsilniej na różną długość fali.
Teoria widzenia barwnego oparta na procesach przeciwstawnych – teoria głosząca, że jeśli barwa występuje, to powoduje ona, że komórki ją rejestrujące hamują spostrzeganie barwy komplementarnej (takiej jak czerwona do zielonej).
Powidok – obraz pozostawiony przez poprzednie spostrzeżenie.
Komórki przeciwstawne – komórki, które przeciwstawiają barwy w parach, zwłaszcza niebieską versus żółtej lub czerwoną versus zielonej.
Ślepota na barwy – niezdolność albo nabyta (w wyniku urazu mózgu), albo odziedziczona do spostrzegania barwy.
Nabyta achromatopsja – utracenie zdolności do widzenia odcieni na skutek np. wypadku
Figura – w spostrzeganiu zbiór cech charakterystycznych [takich jak kształt, kolor, faktura], które odpowiadają przedmiotowi.
Tło – w spostrzeganiu, drugi plan, który musi być odróżniony by wyodrębnić figury
Prawa organizacji psychologii postaci – zbiór zasad opisujących okoliczności, w jakich znaki będą pogrupowane w jednostki spostrzeżeniowe, takie jak bliskość, dobra kontynuacja, podobieństwo, zamykanie i dobra forma.
Stałość spostrzeżeń – spostrzeganie charakterystycznych cech, jakie występuje wówczas, gdy przedmiot lub cecha (taka jak kształt lub kolor) wygląda tak samo, chociaż informacja czuciowa odbierana przez oko nie ulega zmianie
Stałość wielkości – widzenie przedmiotu jako posiadającego tę samą wielkość przy patrzeniu na niego z różnych odległości
Stałość kształtu – widzenie przedmiotu jako posiadającego tę samą wielkość przy patrzeniu na niego z różnych odległości
Stałość barwy – widzenie przedmiotów jako posiadających tę samą barwę, kiedy patrzymy na nie w różnych sytuacjach.
Wskazówki dwuoczne – wskazówki dotyczące odległości przedmiotu pochodzące od obojga oczu pracujących wspólnie
Różnica siatkówkowa (zwana również różnicą dwuoczną) – różnica pomiędzy obrazami na siatkówkach obojga oczu
Widzenie przestrzenne (stereopsja) – proces rejestrowania głębi na podstawie różnicy siatkówkowej
Wskazówki jednooczne (statyczne) – informacje określające odległość przedmiotu, które mogą być dostrzeżone jednym okiem bez poruszania się przedmiotu lub oka
Gradient struktury powierzchni – zmiany progresywne w strukturze powierzchni, które sygnalizują odległość
Wskazówki ruchu – informacje, które określają odległość przedmiotu na podstawie jego ruchu.
Przetwarzanie „dół-góra” – przetwarzanie inicjowane przez informacje napływające od bodźca
Przetwarzanie „góra-dół” – przetwarzanie kierowane wiedzą, oczekiwaniami lub przekonaniami
Nastawienie spostrzeżeniowe – suma zdarzeń i przekonań, które prowadzą do oczekiwania spostrzegania pewnych przedmiotów lub cech charakterystycznych w określonych kontekstach
Wysokość dźwięku – jak wysoki lub niski wydaje się dźwięk;
Głośność – siła dźwięku; fale powietrza o większej amplitudzie wywołują doświadczenie głośniejszego dźwięku
Komórki włoskowe – komórki zaopatrzone w sztywne włoski, znajdujące się wzdłuż błony podstawowej ucha wewnętrznego, które w momencie gdy są poruszone, wytwarzają impulsy nerwowe wysyłane do mózgu. Komórki te są słuchowym odpowiednikiem pręcików i czopków.
Teoria częstotliwości – teoria głosząca, że wyższe częstotliwości powodują większe tempo pobudzania neuronów.
Teoria miejsca – teoria głosząca, że różne częstotliwości aktywują różne miejsca wzdłuż błony podstawowej.
Istnieją dwie główne teorie dotyczące sposobu przetwarzania fal powietrza przez błonę podstawową: teoria częstotliwości, teoria miejsca.
Częstotliwość, czyli cecha fizyczna fal powietrza na poziomie wrażenia odbierana jest jako wysokość dźwięku (czyli jego cecha psychiczna).
Organizacja tonotopiczna – wykorzystanie odległości wzdłuż pasma kory do przestawienia różnic w wysokości dźwięku
Głuchota neuronowa – odmiana głuchoty, która zwykle występuje, gdy komórki włoskowe zostają zniszczone przez wysokie dźwięki
Szum uszny – rodzaj upośledzenia słuchu, objawiający się nieustannym dzwonieniem lub hałasem w uszach
Głuchota przewodzeniowa – odmiana głuchoty spowodowana fizycznym upośledzeniem ucha zewnętrznego lub środkowego
ELEMENTY UCHA ŚRODKOWEGO: młoteczek, kowadełko, strzemiączko, błona bębenkowa, okienko owalne
Problem segmentacji mowy – problem w organizacji ciągłego strumienia mowy w oddzielne części, które odpowiadają pojedynczym słowom
Spostrzeganie kategorialne – identyfikowanie dźwięków jako należących do odrębnych kategorii odpowiadających podstawowym jednostkom mowy
Słuchanie dychotyczne – procedura, w której uczestnicy słyszą bodźce wysyłane oddzielnie do każdego z uszu [przez słuchawki] i są proszeni o słuchanie dźwięków wysyłanych tylko do jednego ucha
Słuch absolutny – zdolność do identyfikowania określonego tonu samego w sobie, a nie w relacji z innymi tonami
Zmysły chemiczne – zmysł smaku i węchu, które bazują na wyczuwaniu obecności określonych substancji chemicznych.
Feromony – substancje chemiczne, które działają jak hormony, ale są uwalniane poza organizmem (w moczu i pocie)
Kubki smakowe – mikroskopijne struktury na guzkach na powierzchni języka, w tylnej części gardła i po wewnętrznej stronie policzków. Cztery rodzaje kubków smakowych odznaczają się wrażliwością na smaki: słodki, kwaśny, słony i gorzki.
Zmysły somatyczne – dotyczą spostrzegania ciała i jego położenia w przestrzeni – zwłaszcza zmysł kinestetyczny, zmysł równowagi, dotyku, wrażliwości na temperaturę, zmysł bólu i prawdopodobnie zmysł magnetyczny.
Zmysł kinestetyczny – zmysł, który rejestruje ruch i położenie kończyn
Zmysł równowagi – zmysł dostarczający informacji na temat orientacji ciała względem siły ciążenia
Paradoksalne odczuwanie zimna – występuje wówczas, gdy stymulacja nerwów za pomocą gorąca wytwarza wrażenie zimna. Skóra dysponuje odrębnymi układami rejestrującymi ciepło i zimno. Jeśli pobudzimy miejsce służące do rejestrowania zimna, to poczujemy wrażenie zimna, nawet jeśli bodziec jest czymś ciepłym.
Podwójny ból – wrażenie, które występuje, gdy zranienie powoduje najpierw ostry ból, a następnie tępy. Oba rodzaje bólu pochodzą z różnych włókien, wysyłających informacje z różną prędkością.
Endorfiny – substancje uśmierzające ból, wytwarzane naturalnie w mózgu
Kontrola wrót bólu – odgórne blokowanie neuronów kojarzących, które regulują napływ sygnałów bólowych do mózgu.
Spostrzeganie pozazmysłowe – zdolność do spostrzegania i poznawania rzeczy bez posługiwania się zwykłymi zmysłami.