Krajobraz kulturowy otwarty – definicje i przykłady
Krajobraz kulturowy jest odczuwanym fizycznie doświadczeniem współistnienia elementów kultury wytworzonej przez człowieka oraz środowiska przyrodniczego. Powstaje w wyniku przekształcenia krajobrazu naturalnego, charakteryzuje się jednak dominacją świata przyrody. Jego genezę należy określić jako antropogeniczna, szczególnie istotny jest brak barier przestrzennych uniemożliwiających swobodne przenikanie różnych jego elementów. O stopniu otwartości krajobrazu świadczy stan jego przekształcenia przez ludzką działalność a także możliwość doświadczania większego zakresu przestrzeni jednocześnie. Krajobraz kulturowy otwarty charakteryzuje się uzależnieniem jego trwałości od stopnia ingerencji człowieka. W jego skład wchodzą:
struktura osadnicza
architektura świecka i sakralna
ogrody i parki
rośliny i zwierzęta
W większości europejskich krajów typowym przykładem takiego krajobrazu są rozległe tereny rolnicze, gdzie występują takie elementy jak pola uprawne i siedliska ludzkie harmonijnie otoczone przyrodą, wzniesione z elementów wydobytych z wnętrza ziemi – kamienia, drewna i gliny.
„Pojęcia to jest tak oczywiste jak trudne do zdefiniowania. Intuicyjnie wiemy, że mamy do czynienia ze złożonym wprawdzie, lecz postrzeganym jako osobna całość obrazem. Obrazem, na który składa się nie tylko rzeźba terenu, żywa przyroda, ślady ludzkiego bytowania, ale i zapach, oświetlenie, wspomnienia lub ich brak. Powyższe elementy wpływają na towarzyszące obserwacji krajobrazu uczucie swojskości. Mówi się przecież o rodzinnej ziemi, o swojskim krajobrazie.”