33. Mikronawozy – przykłady, wpływ właściwości gleby na ich rozpuszczalność i przyswajalność.

Nawozy mikroelementowe są związkami mineralnymi lub organiczno- mineralnymi zawierającymi mikroelementy. Zależnie od liczby zawartych w nich mikroelementów wyróżnia się nawozy mikroelementowe jednoskładnikowe : żelazowe, manganowe, miedziowe, cynkowe, borowe, molibdenowe

oraz nawozy mikroelementowe wieloskładnikowe, zawierające dwa lub więcej mikroelementów.

Do grupy nawozów mikroelementowych umownie zalicza się również nawozy makroelementowe celowo wzbogacone w mikroelementy. Nawozy mikroelementowe można też podzielić na rozpuszczalne i nierozpuszczalne w wodzie.

Ze względu na pochodzenie lub sposób otrzymywania można wyróżnić następujące grupy nawozów mikroelementowych:

-sole techniczne i tlenki mikroelementowe - Są one stosunkowo dobrze rozpuszczalne w wodzie i mogą być stosowane doglebowo, dolistnie i donasiennie przez moczenie nasion w odpowiednich roztworach.

-chelaty mikroelementowe, są łatwo rozpuszczalne w roztworze glebowym, bardzo wolno ulegają dysocjacji i bardzo wolno uwalniają mikroelementy do roztworu. rośliny mogą pobierać mikroelementy z chelatów nie tylko w postaci uwalnianego jonu, ale również w formie całej cząsteczki chelatu. chelaty mogą być stosowane zarówno doglebowo, jak i dolistnie

-nawozy makroelementowe wzbogacone w mikroelementy,

-szkliwa mikroelementowe,

-kopaliny i odpady przemysłowe - Ze względu na małą zawartość mikroelementów i towarzyszące im składniki szkodliwe dla żywych organizmów, rzadko są stosowane jako bezpośrednie nawozy mikroelementowe.

Stosowanie mikronawozów:

-doglebowo, najczęściej wymieszane z innymi nawozami, aby równomierniej rozprowadzić je w glebie. Doglebowo stosuje się jedynie duże dawki mikronawozu,

-dolistnie, w formie roztworu lub zawiesiny, często łącznie że środkami ochrony roślin,

-donasiennie, przez moczenie nasion (głównie roślin grubonasiennych) w roztworach, czasami łącznie z zaprawami.

Mikroelementy stosuje się w formie soli technicznych, chelatów i szkliw.

Mikronawozy zawierają znaczącą ilość mikroelementów, które są potrzebne dla rozwoju roślin, ale też organizmów zwierzęcych. Stosowane są jako środki polepszające strukturę silnie eksploatowanych gleb. Mikronawozy stosuje się w połączeniu z roztworem mocznika i pestycydami.

Producent deklarując typ nawozu jako „chelat metalu” lub deklarując związek chelatujący mikroskładniki w nawozach płynnych wieloskładnikowych jest obowiązany do podania nazwy czynnika chelatującego, zawartości formy rozpuszczalnej w wodzie, zawartości formy schelatowanej, zakresu pH gwarantującego akceptowalną stabilność frakcji schelatowanej. Zawartość schelatowanej formy mikroelementu dla mikronawozów pojedynczych nie powinna być mniejsza niż 80%.

Rozpuszczalność i przyswajalność

• Forma związku chemicznego, w jakim pierwiastki zostały wprowadzone do gleby

Szybko: sole (chlorki, niektóre siarczany), pierwiastki śladowe związane z pewnymi formami substancji organicznej

Wolno: formy tlenkowe, krzemianowe (szkliwa, okruchy metali, niektóre fosforany)

• Pojemność sorpcyjna gleby – miara zdolności do wymiennego wiązania jonów w glebie

• odczyn gleby;

  • bor jest lepiej pobierany w glebach kwaśnych i lekko kwaśnych, a im wyższe jest pH, tym przyswajalność jest mniejsza,

  • im gleba jest bardziej kwaśna, tym związki manganu są bardziej rozpuszczalne i łatwiej dostępne.

• wilgotność gleby;

  • w miarę wzrostu uwilgotnienia gleby wzrasta przyswajalność boru.

  • w glebach dobrze uwilgotnionych zawartość manganu przyswajalnego jest wysoka