KOREFERAT
MSR 33
Zysk przypadający na jedną
akcje

Cel referatu

Celem referatu jest wykazanie różnic

pomiędzy międzynarodowymi

regulacjami a rachunkowością polską

dotyczących zysku przypadającego na

akcje

Hipoteza badawcza

Istnieje zbieżność pomiędzy MSR a

założeniami polskiej rachunkowości

dotyczące zysku przypadającego na

akcje

Struktura referatu

1.

Temat referatu

2.

Cel referatu oraz hipotez badawcza

3.

Struktura referatu

4.

Cel standardu

5.

Definicja nowych pojęć

6.

Wycena

7.

Prezentacja informacji w sprawozdaniach

finansowych i zakres ujawnień

8.

Przykłady sprawozdań

9.

Tabele porównawcze

10.

Wnioski

11.

Słownik pojęć

Cel standardu

Celem standardu

jest ustanowienie

zasad ustalania i prezentacji

zysku przypadającego na akcję,

które mają ułatwić porównywanie

wyników działalności różnych

jednostek w tym samym okresie,

jak też porównywanie wyników

tej samej jednostki osiąganych w

różnych okresach.

Definicje

Akcje uprzywilejowane o rosnącej stopie

dochodu-

akcje uprzywilejowane , które w początkowym

okresie dają prawo do niskiej dywidendy, co ma

zrekompensować jednostce sprzedaż akcji

uprzywilejowanych z dyskontem,

lub

akcje dające prawo do dywidendy wyższej niż

wynikająca z wartości rynkowej w późniejszych

okresach, co ma zrekompensować inwestorom

zakup akcji uprzywilejowanych z premią

Wystawione opcje sprzedaży-

umowy zobowiązujące jednostkę

do odkupu własnych akcji

MSR 33



Podstawowy zysk
przypadający na jedną
akcję



Rozwodniony zysk
przypadający na jedną
akcję

- rozwadniające

potencjalne akcje zwykłe

1.

opcje , warranty i ich odpowiedniki

2.

instrumenty zamienne

3.

akcje emitowalne warunkowo

4.

umowy, które mogą być
rozliczane albo w akcjach zwykłych
albo w środkach pieniężnych

5.

zakupione akcje

6.

wystawione opcje sprzedaży

Sposób obliczania

podstawowego zysku

przypadającego na jedną

akcję

zysk lub strata przypadająca na
zwykłych akcjonariuszy jednostki

dominującej

___________________________________

średnią ważoną liczby akcji zwykłych

występujących w ciągu danego okresu.

Podstawa do obliczenia podstawowego zysku

przypadającego na jedną akcję jest

skonsolidowany zysk ( strata) za dany rok,

skorygowany o:



Stratę z działalności zaniechanej



Udział akcjonariuszy mniejszościowych



Dywidendy po opodatkowaniu przypadające na
rzecz akcjonariuszy mających akcje
uprzywilejowane



Różnice z tytułu rozliczenia akcji uprzywilejowanych
oraz inne podobne wpływy akcji uprzywilejowanych
zaklasyfikowanych jako instrumenty kapitałowe

PRZYKŁAD
Określenie wysokości zysku do wyliczenia podstawowego zysku
przypadającego na jedną akcję



zysk z działalności kontynuowanej przypadający na jednostkę

11 800 000 PLN



Minus: dywidendy od akcji uprzywilejowanych

( 70 000

PLN)



zysk z działalności kontynuowanej przypadający na zwykłych
akcjonariuszy

11 730 000 PLN



strata z działalności zaniechanej ( po opodatkowaniu)

( 2 000

000 PLN)



zysk przypadający na zwykłych akcjonariuszy jednostki
dominującej

9 730 000 PLN

Liczba akcji dla obliczenia

podstawowego zysku przypadającego na

jedną akcję



Za liczbę akcji stanowiącą podstawę do
obliczenia podstawowego zysku przypadającego
na jedna akcję należy przyjąć

średnią ważoną

liczby akcji zwykłych w ciągu danego okresu



Wagą

powinien być okres występowania

poszczególnych typów akcji

PRZYKŁAD
Obliczanie średniej ważonej ilości akcji zwykłych

Akcje Akcje

Akcje

Wyemitowane Własne

Występujące

1 stycznia 2005 stan na początek 2 000 300 1 700
roku

31 maja 2005 emisja nowych akcji 800 - 2 500
za gotówkę

1 grudnia zakup akcji własnych - 250 2250
za gotówkę

31 grudnia stan na koniec roku 2 800 550 2250

Kalkulacja średniej ważonej:

( 1 700 x 12 / 12 ) + ( 800 x 7 / 12 ) – (250 x 1 / 12 ) = 2 146 akcji

Jeżeli w ciągu danego okresu sprawozdawczego nastąpiło zdarzenie
inne niż konwersja potencjalnych akcji zwykłych, które doprowadziło
do zmiany liczby występujących akcji zwykłych bez jednoczesnej
zmiany stanu zasobów, to średnia ważona liczba akcji jest
korygowana w ciągu danego okresu oraz we wszystkich
prezentowanych okresach.

Przykładami takich zdarzeń są

:



emisja kapitalizacyjna lub emisja premiowa



element premiowy we wszelkich innych emisjach



podział akcji oraz



odwrócenie podziału akcji

PRZYKŁAD
Wyliczenie zysku przypadającego na jedną akcję w przypadku
emisji premiowej

Zysk przypadający na zwykłych akcjonariuszy
jednostki dominującej 2004 180 PLN

Zysk przypadający na zwykłych akcjonariuszy
jednostki dominującej 2005 600 PLN

Akcje zwykłe występujące do 30 września 2005 200

Emisja premiowa 1 października 2005 2 akcje zwykłe na każdą akcję

zwykłą

występującą na dzień 30 września

2005

200 x 2 = 400

Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję 2005 600 PLN
------------- = 1,00 PLN
200 + 400

Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję 2004 180 PLN
---------- = 0,30 PLN
200 + 400

Rozwodniony zysk na jedną
akcję

Rozwodniony zysk na jedną akcję

tym

się różni od

podstawowego zysku na

jedną akcję

, że w jego kalkulacji

uwzględniony jest wpływ zamiany na
akcję zwykłą.

Prawo do zamiany mogą dać niektóre

instrumenty finansowe, które w
przyszłości mogą uprawniać ich
posiadaczy do konwersji na akcje
zwykłe.

Instrumenty finansowe, które mogą dać
prawo do zamiany na akcje zwykłe:



obligacje zamienne,



akcje uprzywilejowane, które są
zamieniane na akcje zwykłe,



warranty,



opcje na akcje,



akcje emitowane dla pracowników w
formie wynagrodzenia,



inne akcje o warunkowej emisji.

Sposób obliczania

rozwodnionego zysku

przypadającego na jedną

akcję

zysk lub strata przypadająca na zwykłych akcjonariuszy jednostki

dominującej - wpływ wszystkich rozwadniających potencjalnych
akcji zwykłych + kwota dywidend po opodatkowaniu oraz odsetek
zaliczonych do danego okresu, odnoszących się do rozwadniających
potencjalnych akcji zwykłych +/- wszelkie inne zmiany przychodów
lub kosztów, które wynikałyby ze zmiany potencjalnych akcji zwykłych

______________________________________________________________________
średnia ważona liczby występujących akcji + średnia ważona liczby

akcji zwykłych, które zostałyby wyemitowane w momencie zamiany
wszystkich rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych na akcje
zwykłe

W obliczeniach rozwodnionego zysku
przypadającego na jedną akcję
uwzględniane są tylko potencjalne
akcje zwykłe rozwadniające, czyli
takie, których konwersja na akcje :



Obniżyłaby zysk przypadający na

jedną akcję



Podwyższyłaby stratę przypadającą

na jedną akcję

Opcje, warranty i ich
odpowiedniki

Opcje i warranty są rozwadniające

,

jeśli skutkowałyby wyemitowaniem akcji

zwykłych po wartości niższej od średniej

wartości rynkowej w danym okresie.

Kwota rozwodnienia jest średnią

wartością rynkową akcji zwykłych w

danym okresie, pomniejszoną o cenę

emisyjną

PRZYKŁAD – wpływ opcji na akcje na rozwodniony zysk
przypadający na jedną akcję



Zysk przypadający na zwykłych akcjonariuszy jednostki dominującej za rok 20XX 1 .200.000 j.p.



Średnia ważona ilości akcji zwykłych występujących w ciągu roku 20XX 500.000 akcji



Średnia cena rynkowa jednej akcji zwykłej w roku 20XX 20,00
j.p.



Średnia ważona ilości akcji podlegających opcji w roku 20XX 100.000 akcji



Cena realizacji opcji na akcje w roku 20XX 15,00
j.p.

Wyliczenie zysku przypadającego na jedna akcje

zysk ilość akcji zysk

przypadający

na

jedną akcję

zysk przypadający na zwykłych akcjonariuszy 1.200.000 j.p.

Jednostki dominującej za rok 20XX
Średnia ważona ilości akcji występujących 500.000
W ciągu roku 20XX

Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję 2,40 j.p.

Średnia ważona ilości akcji podlegających opcji 100.000
Średnia ważona ilości akcji, które zostałyby (75.000)
Wyemitowane po średniej cenie rynkowej:
(100.000*15,00j.p.)+20,00j.p.

Rozwodniony zysk przypadający na jedna akcję

1.200.000 j.p. 525.000

2,29 j.p

Akcje emitowane warunkowo



Są uwzględniane w wyliczeniu rozwodnionego

zysku przypadającego na jedna akcję, jeśli warunki

są spełnione (zdarzenia wystąpiły)



Są uwzględniane od początku okresu



Jeśli warunki nie są spełnione , liczba warunkowo

emitowanych akcji, które włącza się do obliczenia

zysku rozwodnionego na akcję, opiera się na liczbie

akcji, które mogłyby być wyemitowane, gdyby

koniec okresu sprawozdawczego pokrywał się z

końcem okresu, w którym miałoby nastąpić

spełnienie warunków

Umowy, które mogą być rozliczane w

akcjach zwykłych lub w środkach

pieniężnych



Jeżeli jednostka zawarła umowę , która może zostać rozliczona w
akcjach zwykłych lub w środkach pieniężnych, i

decyzja co do

sposobu rozliczenia należy do jednostki

, jednostka zakłada, że

umowa zostanie rozliczona w akcjach zwykłych, a wynikające z
tego rozliczenia potencjalne akcje zwykłe będą uwzględnione w
wyliczeniu rozwodnionego zysku przypadającego na jedna akcję,
jeżeli ich działanie jest rozwadniające



W przypadku umów ,które mogą zostać rozliczone w akcjach
zwykłych lub w środkach pieniężnych,

i decyzja co do sposobu

rozliczenia należy do posiadacza

, przy wyliczaniu rozwodnionego

zysku przypadającego na jedną akcję bierze się pod uwagę ten
rodzaj rozliczenia ( w środkach pieniężnych lub w akcjach), który
ma silniejsze działanie rozwadniające



Np.. Instrument dłużny

Zakupione opcje



Nie są uwzględniane w wyliczeniu

rozwodnionego zysku przypadającego na

jedną akcję, ponieważ mają działanie

antyrozwadniające



Opcja sprzedaży zostałaby zrealizowana

jedynie wtedy

, gdyby cena realizacji była

wyższa od ceny rynkowej, a

opcja kupna

zostałaby zrealizowana jedynie wtedy

, gdyby

cena realizacji była niższa od ceny rynkowej

Wystawione opcje sprzedaży



Jeśli ich działanie jest rozwadniające

, są uwzględniane w kalkulacji

rozwodnionego zysku przypadającego na jedną akcję



Jeżeli te umowy podczas okresu posiadają wartość wewnętrzną ,,in
the money’’ (cena realizacji lub rozliczenia przewyższa średnią
cenę rynkową za ten okres), potencjalne działanie rozwadniające
zysk przypadający na jedną akcję oblicza się w następujący
sposób:

- Należy przyjąć, że na początku okresu zostanie wyemitowana

wystarczająca liczba akcji zwykłych( po średniej cenie rynkowej dla danego
okresu), aby uzyskać przychód potrzebny do realizacji umowy

- Należy przyjąć, że przychód z emisji zostanie wykorzystany w celu

realizacji umowy (czyli w celu odkupu akcji zwykłych) oraz

- Liczbę akcji zwykłych uzyskanych w wyniku operacji (różnica między

przyjętą liczbą wyemitowanych akcji zwykłych a liczbą akcji zwykłych uzyskanych
w wyniku realizacji umowy) jest uwzględniana w wyliczeniu rozwodnionego zysku
przypadającego na jedną akcję

Prezentacja informacji w

sprawozdaniach
finansowych

Ujawnianie
informacji

Jednostka gospodarcza ujawnia

następujące informacje

1.

Kwoty stosowane jako liczniki wzoru służącego do wyliczenia

podstawowego i rozwodnionego zysku przypadającego na jedną akcję

oraz uzgodnienie tych kwot z zyskiem lub stratą przypadającą na

jednostkę dominującą za dany okres

2.

Średnią ważona liczbę akcji zwykłych stosowaną jako mianownik wzoru

służącego do wyliczenia

zysku i rozwodnionego zysku przypadającego na

jedną akcję oraz wzajemne uzgodnienie tych mianowników

3.

Instrumenty, które mogą potencjalnie rozwodnić podstawowy zysk na

akcję w przyszłości,

ale nie zostały uwzględnione w wyliczeniu

rozwodnionego zysku przypadającego na jedną akcję ze względu na to,

że w prezentowanym okresie mają działanie rozwadniające

4.

Opis transakcji, których przedmiotem są akcje zwykłe lub potencjalne

akcje zwykłe

, które wystąpiły po dniu bilansowym, które zmieniłyby

znacząco liczbę akcji zwykłych lub potencjalnych akcji zwykłych

występujących na koniec okresu, jeżeli zostałyby zawarte przed końcem

okresu sprawozdawczego

Przykład
sprawozdań

PORÓWNANIE

Porównanie MSR 33 z

UoR



Ustawa o rachunkowości nie zawiera

przepisów analogicznych do

standardu MSR 33 - ,,Zysk

przypadający na jedną akcję’’.



Pewne regulacje w tym zakresie

pojawią się w przepisach

szczegółowych odnoszących się do

obrotu publicznego

Porównanie- obliczanie

MSR

GAAP

Podstawowy zysk przypadający na jedną akcje (EPS)

zysk lub strata przypadająca na zwykłych

dochody dostępne z akcji

wspólnych dla akcjonariuszy

akcjonariuszy jednostki dominującej

___________________________________________

___________________________________

średnia ważona ilość występujących akcji

wspólnych

średnią ważoną liczby akcji zwykłych
występujących w ciągu danego okresu.

Rozwodniony zysk przypadający na jedną akcję

zysk lub strata przypadająca na zwykłych akcjonariuszy jednostki dominującej - wpływ wszystkich

rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych + kwota dywidend po opodatkowaniu oraz odsetek zaliczonych
do danego okresu, odnoszących się do rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych +/- wszelkie inne
zmiany przychodów lub kosztów, które wynikałyby ze zmiany potencjalnych akcji zwykłych

_____________________________________________________________________________________________________________
średnia ważona liczby występujących akcji + średnia ważona liczby akcji zwykłych, które zostałyby

wyemitowane w momencie zamiany wszystkich rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych na akcje zwykłe

dochody dostępne z akcji wspólnych dla akcjonariuszy + rozwadniające potencjalne akcje zwykłe
_________________________________________________________________________________
średnia ważona ilość występujących akcji wspólnych + rozwadniający efekt konwersji zakładanej

Wnioski



W polskiej rachunkowości nie

został uwzględniony zysk

przypadający na jedną akcję

Słownik pojęć



options, warrants and their
equivalents

- opcje warranty i ich

odpowiedniki



convertible instruments

-

instrumenty

zamienne



shares issuable

-

akcje emitowane

warunkowo



dilutive potential ordinary shares

-

rozwadniające potencjalne akcje zwykłe