TKANKA NABŁONKOWA – skupiska kom ułożonych b.blisko siebie. Zbudowana z przylegających do siebie kom z małą ilością przestrzeni miedzykom. Funkcje: *pokrywowo ochronna *wchłanianie *ruchowa (migawki) *wydzielnicza *barierowa. Struktury pow kom nab: *Mikrokosmyki – znajduje się dzie zachodzi proces wchłaniania(jelito cienkie), na jednej kom może być 3 tys a sposób ułożenia ustala tzw brzeżek szczoteczkowy. *Migawki – drogi oddechowe, trąbka słuchowa, jajowody. Ułożone w jednej płaszczyźnie w jedną str, charakterystyczne ruchy wahadłowe. *Sterylocyrie – nieruchome wypustki cytoplazmy, ślimak ucha. Klasyfikacja nabłonków: *jednowarstwowy płaski – wyściela naczynia krwionośne, limfatyczne, przedsionki komory serca, pęcherzyki płucne, kłębuszki nerwowe. Funkcja transportowa gazów. *j sześcienny – wyściela pęcherzyki tarczycy (f wydzielnicza). *j walcowaty – żołądek, odbyt, macica, jajowody. F wydzielnicza i chłonna. *j wieloszeregowy – wyposażony w migawki, jama nosowa, gardło, krtań, tchawica, oskrzela. *wielowarstwowy płaski – oddziela od środowiska zewnętrznego, f pokrywowa, dzieli się na nabłonek rogowaciejący (skóra) i nierogowaciejący (jama ustna, gardło, przełyk, odbytnica, pochwa). *w przejściowy – miedniczki nerkowe, moczowody, pęcherz moczowy. *w walcowaty – spojówka, ślinianki, przewody nosowo-łzowe. OSOCZE -90% wody, 6% białek, enzymy, hormony i jony. Rodzaje: *fibrynogen – krzepnięcie krwi *albuminy – regulują obj krwi, zapasowy *globulina. ERYTROCYTY/ CZERWONE – 5mln mężczyza, 4,5mln kobieta, 7mln noworodki. Przenoszą tlen i dwutlenek węgla,główny skł to hemoglobina (skł z 4 podjednostek z których każda zawiera hem(barwnik) łączący żelazo i globine. Niedojrzałe er to retykulocyty. Żyją 120 dni i rozkładane w śledzionie i szpiku. Produktem rozkładu jest bilirubina. LEUKOCYTY/ BIAŁE – 4-10 tys, ilość wzrasta po posiłku, wf, stres, stany zapalne, nowotwory; Obniżony – infekcje, choroby przewlekłe, terapia lekami. GRANULOCYTY: *Kwasochłonne – astma, pasożyty przewodu pokarmowego *zasadochłonne – zawierają heparyną (krzepnięcie krwi) *obojętnochłonne – stany zapalne, nowotwory, odpowiedzialne za produkcję ropy. AGRANULOCYTY *monocyty – produkcja interferonu *limfocyty –typu B (szpik, przekształcają się w plazmocyty, czyli kom produkujące przeciwciała) – typu T (odpowiedz immunologiczna). TROMBOCYTY/PŁYTKI KRWI – proces krzepnięcia krwi, zbyt dużo zakrzepy, zbyt mało krwawienia. (serotonina, trombokinaza, protrombina, aktywna trombina, fibrynogen, fibryna, skrzep).

BŁONA KOM: *warstwa zewn – cząsteczki białka *w środkowa – podwójna warstwa fosfolipidów *w wewn – białka (integralne, peryferyjne) polisacharydy. F: stałe środowiski wewn, selektywność-wymiana metabolitów, transport. CENTRIOLE – kontrolują powst wrzeciona kariokinetycznego. RETIKULUM ENDOPLAZMATYCZNE *szorstkie (liczne rybosomy) *gładkie (nie związane z rybosomami, synteza tłuszczów – tworzenie sferosmoów). F: synteza białek, transporty wewnatrzkom, przebieg procesów w kom. JĄDRO KOM: przechowywanie informacji zawartej w DNA, kontrolowanie całości metabolizmów kom dzięki kopiowaniu fragmentów DNA (odcinki RNA). CHROMOSOM – struktury zbudowane z białek i DNA. Powstają w wyniku kondensacji chromatyny. Kom somatyczne (46 chromosomów, 22 pary autosomy, 23 para chromosom płciowy). CYTOPLAZMA – półpłynna masa wypełniająca wnętrze kom. Skład: woda, jony, liczne enzymy, aminokwasy i cukry proste. RYBOSOMY – produkcja białek, najmniejsza organella, skł z RNA i białka, wykonują polecenia kodu DNA, porozrzucane w cytoplazmie. MITOCHONDRIUM – błona zewn i wewn, grzebień, macierz mitochondrialna. Rola uzyskiwania energii, Apoptoza – programowana śmierć kom, synteza hemu i sterydów, wytwarzanie ciepła, cykl mocznikowy. LIZOSOM – pęcherzyki zawierające enzymy rozkładające kwasy nukleinowe, węglowodany i tłuszcze; proces trawienia kom, rozkład niepotrzebnych cząsteczek.