FUNKCJE PEDAGOGIKI OPIEKUŃCZEJ I ZWIĄZANEJ Z NIA METODYKI
FUNKCJE
Pedagogika opiekuńcza i właściwe dla niej metodyki charakteryzują pedagogikę jako naukę praktyczną i realizują jej funkcje założone i rzeczywiste.
FUNKCJE ZŁOŻONE- określone są w literaturze i innych dokumentach normatywnych np. statutach
FUNKCJE RZECZYWISTE- to takie które są realnie pełnione.
Te funkcje mogą się pokrywać czasem występują odchylenia od funkcji założonych i rzeczywistych.
Funkcje pedagogiki opiekuńczej i związanej z nią metodyk dotyczą przede wszystkim tego w jaki sposób należy zaspokajać i regulować potrzeby podopiecznych oraz zadawać opiece walory wychowawcze, a wychowaniu opiekuńcze( nadrzędna funkcja z której wynikają funkcje bardziej szczegółowe)
FUNKCJE SZCZEGÓŁOWE rozpatrywane sa w powiązaniu z dziedzinami pedagogiki opiekuńczej:
1.PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZA ma dostarczać niezbędnej wiedzy o potrzebach ludzkich, a szczególnie o potrzebach przedmiotowych i ich diagnozowaniu. Właściwe zaspokajanie potrzeb stanowi treść działalności opiekuńczej, a wszelkie pozytywne następstwa stanowią jej cele. Celem działalności opiekuńczej jest pozytywne przeprowadzenie działań opiekuńczych
2.PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZA ma dawać obiektywną diagnozę rzeczywistych zewnętrznych warunków w jakich przebiegają procesy opiekuńczo- wychowawcze zwłaszcza w takich reprezentatywnych układach jak rodzina, placówki opiekuńczo wychowawcze.
Pedagogika opiekuńcza powinna ukazywać możliwości ograniczania niektórych warunków jak również konstruować ich modele lub wzorce. Jednocześnie pedagogika opiekuńcza ma Gromadzic wiedzę o warunkach wewnętrznych tych procesów , które tkwią w przedmiocie opieki. Chodzi o wiedze o naturze podopiecznych. Znaczenie tego rodzaju wiedzy polega na tym ze osadza ona proces opiekuńczo wychowawczy i jego teorię w realiach życia i ukazuje tkwiące w nim możliwości i kierunki zmian warunków niekorzystnych.
3. NALEZYW WSKAZYWAĆ jakie stosować zasady, metody, formy i techniki sprawowania opieki żeby jej przebieg był prawidłowy a efekty jak najbardziej korzystne.Ponieważ sprowadzenie opieki sprowadza się do zaspokajania potrzeb podopiecznych stąd też wszystkie dyrektywy powinny zmierzać do nakreślenia jego optymalnego modelu uwzględniającego odpowiednie interesy zainteresowanych stron tzn. podopiecznego, opiekuna i społeczeństwa z zachowaniem szczególnych preferencji dla podopiecznego o statecznie ta funkcja sprowadza się do wypracowania systemuy wskazań jak należy w sposób właściwy rozwiązywać dylematy związane z podopiecznym , opiekunem i społeczeństwem (dylematy związane z relacjami pomiędzy tymi trzema rozwiązaniami)
4. Dostarczać wiedzy o tym jak może i powinna być sprawowana opieka ,aby zawsze wtedy gdy to jest możliwe wskazane ,można było równolegle do jej funkcji merytorycznych na jej podłożu i poprzez nią kształtować osobowość podopiecznego-wychowanka zgodnie z przyjętymi celami wychowania Chodzi tu o wypracowanie wskazań co do zasad ,form, metod i technik wychowawczej modyfikacji opieki.
5. DOSTARCZAĆ niezbędnej wiedzy o tym jak należy realizować cele i zadania w zakresie różnych dziedzin i form wychowania, żeby równolegle z tym lub poprzez to zaspokajać potrzeby wychowanków. Inaczej mówiąc ukazywać, jakie są możliwości i powinności opiekuńcze waloryzacji każdego wychowania.
6. PEDAGOGIKA opiekuńcza ma opisywać i wyjaśniać istotne relacje zachodzące miedzy opieką a wychowaniem a zwłaszcza rzeczywiste oraz możliwe związki i zależności między tymi dziedzinami. te właśnie kwestie stanowią dla pedagogiki opiekuńczej podstawową problematykę.
Opisywanie związków między opieką a wychowaniem rozwiązywanie pewnych problemów które się pojawiają pozwolą nawy ławianie szeregu prawidłowości stanowiących podstawę formułowania zasad, procesu opiekuńczo-wychowawczego a tym samym dostarczać teoretycznych postaw dla opieki wychowawczej i wychowania opiekuńczego. Istotne jest tu że realizacja tej funkcji jest koniecznym warunkiem wywiązywania się z innych funkcji gdyż wiedza o tym w jaki sposób wykorzystywać opiekę do celów ściśle wychowawczych może być budowana tylko w oparciu o relacje miedzy opieką a wychowaniem
7.PEDAGOPGIKA OPIEKUŃCZA rozwija wiedzę która pozwala odpowiedzieć na pytanie .Jakie nieodzowne i jednoznacznie możliwe do spełnienia wymagania stawia opiekunowi –wychowawcy podopieczny i cały proces opiekuńczo-wychowawczy. Chodzi tutaj o wiedzę o pożądanych z punktu widzenia obiektywnych wymagań właściwego przebiegu założonej efektywność i procesu opiekuńczo- wychowawczego .Chodzi o dyspozycje kierunkowe i instrumentalne opiekuna wychowawcy czyli o postulowany i realistyczny model naturalnego profesjonalnego opiekuna.
OPIEKUN NATURALNY (nieformalny) to np. rodzice
OPIEKUN FORMALNY(kwalifikowany) to osoba która profesjonalnie realizuje funkcje opiekuńcze w placówce wychowawczej.
CECHY INSTRUMENTALNE to wiedza ogólno pedagogiczna z zakresu psychologii z zakresu regulacji prawnych, umiejętności radzenia sobie z grupą , umiejętności komunikacyjne które sa pochodna relacji podmiotowych z podopiecznymi.
CECHY KIERUNKOWE to postawy, wartości, zamiłowania opiekuna.
8.FUNCJA NAUKOZNAWCZA tzn. dana nauka dostarcza wiedzy o samej sobie odzwierciedla w sposób wierny i adekwatny swoja rolę i miejsce w systemie nauk społecznych, a jednocześnie w koncepcji metodologicznej twórczo oddaje swoje specyficzne treści , funkcje charakter. Ta funkcja polega na budowaniu wiedzy samookreślającej która jest teorią teorii. praktyczna realizacja tej funkcji jest trudna ale cały czas jest to funkcja pilna dlatego że wokół tej funkcji derieruje dość duża liczba nieporozumień dotyczących tego czym ona jest i czym powinna być.
9.PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZA AKTUALNIEI w określonej przyszłości musi gromadzić rozwijać wiedzę historyczną z zakresu opieki międzyludzkiej, wychowania przez opiekę i wychowania opiekuńczego głównie w aspektach analizy krytyczno- porównawczej. Jest to niezbędne nie tyle wobec niedostatków usystematyzowanej wiedzy faktograficznej ale przede wszystkim ze względu na ledwie śladowe przejawy krytycznej interpretacji dorobku pedagogów opiekuńczych klasycznych pracach z historii wychowania oraz poświęconych im rozpraw monograficzno- historycznych. Analiza krytyczno-porównawcza powinna prowadzić do uzyskania odpowiedzi na pytanie czy i w jakim stopniu można postulować wykorzystanie dorobku historycznego w praktyce.
Funkcje pedagogiki opiekuńczej:
• dostarczanie niezbędnej wiedzy o potrzebach ludzkich, a szczególnie o potrzebach ponadpodmiotowych i ich diagnozowanie;
• stawianie obiektywnej diagnozy rzeczywistych zewnętrznych warunków, w jakich przebiegają procesy opiekuńczo-wychowawcze;
• gromadzenie wiedzy na temat psychofizycznej kondycji jednostki podlegającej opiece;
• wskazywanie, jakie należy stosować zasady, formy, metody i techniki sprawowania opieki, żeby jej
• przebieg był prawidłowy;
• ukazywanie możliwości i powinności opiekuńczej waloryzacji wychowania;
• opisywanie i wyjaśnianie istotnych relacji zachodzących między opieką a wychowaniem, a zwłaszcza
• rzeczywistych oraz możliwych związków i zależności miedzy tymi dziedzinami;
• kreowanie i rozwijanie wiedzy o wartościach opieki międzyludzkiej, których urzeczywistnienie
• stanowi dla opiekuna zobowiązanie "nie do odrzucenia";
• rozwijanie wiedzy o postulowanym, a jednocześnie realistycznym modelu naturalnego
• (nieformalnego) i jednocześnie profesjonalnego opiekuna;
• dostarczanie wiedzy o roli i miejscu pedagogiki opiekuńczej w systemie nauk społecznych oraz jej
• specyficznych treściach, funkcjach i charakterze;
• gromadzenie wiedzy historycznej z zakresu opieki międzyludzkiej, wychowania przez opiekę i
• wychowania opiekuńczego, głównie w aspektach analizy krytyczno-porównawczej.