Bezdomność – definicja!
W ujęciu socjologicznym: to problem społeczny (zjawisko społeczne), charakteryzujący się brakiem miejsca stałego zamieszkania (brakiem domu).

Jednak jak podkreśla wielu badaczy, bezdomność jest przede wszystkim zjawiskiem społecznym, nie poddającym się opisowi w kategoriach czysto prawniczych.
Ani formalne prawo do zamieszkania w danym lokalu ani brak tego prawa nie przesądzają bowiem niczego w kwestii bezdomności.
Możliwe są sytuacje, gdy konflikty rodzinne uniemożliwiają faktyczne współzamieszkiwanie w lokalu, w którym jest się zameldowanym, lub też zaspakajanie potrzeb mieszkaniowych pomimo braku zameldowania i formalnego prawa do zamieszkiwania w danym lokalu.
BEZDOMNOŚĆ-MOŻE BYĆ ROZPATRYWANA JAKO:
Element sytuacji życiowej konkretnej osoby;
Zjawisko społeczne;
Przejaw patologii społecznej lub indywidualnej;
Problem społeczny.

MOŻNA WYRÓŻNIĆ:
BEZDOMNOŚĆ Z WYBORU:
która jest następstwem decyzji powziętej zgodnie z indywidualnymi preferencjami.
BEZDOMNOŚĆ Z KONIECZNOŚĆI:
która dotyka człowieka wbrew jego woli, potrzebom i aspiracjom, jest odczuwana jako stan frustrującej deprywacji ze wszystkimi tego konsekwencjami psychicznymi i traktowana jako wyraz upośledzenia społecznego czy dyskryminacji.

W LITERATURZE SOCJOLOGICZNEJ WYRÓŻNIA SIĘ:
BEZDOMNOŚĆ SENSU STRICTO
(nazywana również rzeczywistą bądź jawną)
BEZDOMNOŚĆ SENSU LARGO
(nazywana również utajoną bądź społeczną)
BEZDOMNOŚĆ SENSU STRICTO
Oznacza brak własnego mieszkania i jednocześnie jakiegokolwiek innego, możliwie stałego, choćby zastępczo traktowanego schronienia przeznaczonego i jakoś przystosowanego do zamieszkania.
BEZDOMNOŚĆ SENSU LARGO
Opiera się na ocenie posiadanego lokum jako nie spełniającego kryteriów mieszkania ze względu na jaskrawe odstępstwo od minimalnych standardów mieszkaniowych albo ze względu na kulturowo usprawiedliwione aspiracje.

PRZYCZYNY BEZDOMNOŚCI:
Z przyczyn wynikających:
-Z sytuacji społeczno-ekonomicznej kraju, w tym wzrostu bezrobocia, postępującej likwidacji hoteli robotniczych, braku miejsc w szpitalach, zakładach opiekuńczych, domach pomocy społecznej, braku opieki nad wychowankami domów dziecka, po ukończeniu 18 lat, braku ośrodków dla nosicieli wirusa HIV. Z sytuacji prawnej, polegającej na możliwości wyeksmitowania lokatora "donikąd" za zaległości w opłatach czynszowych.

-Z przyczyn związanych z patologiami, w tym z powodu alkoholizmu, przestępczości, odrzucenia lub braku opieki ze strony najbliższych, rozwodu lub trwałego rozpadu więzi formalnych lub nieformalnych, prostytucji kobiet, przemocy w rodzinie.
-Z przyczyn natury socjopsychologicznej, w tym świadomego wyboru innego sposobu życia, odrzucenia obowiązującego systemu wartości.
-Przyczyn osobowościowych, w tym poczucia niższości, osamotnienia, wstydu, przekonania o złej naturze świata i ludzi.

Oraz przyczyny leżące po samej stronie bezdomnych:
-Czynniki związane z zakłóconym procesem socjalizacji w grupach pierwotnych, w tym złego przygotowania do samodzielnego życia, brakiem możliwości samodzielnego mieszkania, niemożnością zamieszkania z najbliższymi po rozwodach, separacjach, powrotach z więzienia.
-Przyczyny związane z nieumiejętnością przystosowania się do sytuacji społeczno-ekonomicznej, w tym poddawanie się przedmiotowemu traktowaniu przez pracodawców, brakiem możliwości zatrudnienia się za godziwą płacę.
-przyczyny związane z nieprzystosowaniem się do sytuacji obyczajowo-kulturowej, w tym traktowanie współmałżonków jako własności, rozwody, niełożenie na rodzinę

Liczbę osób bezdomnych w Polsce określa się od 30 do 300 tysięcy. Jedynym miarodajnym źródłem wiedzy w tym zakresie jest liczba osób, którym formalnie udzielona została pomoc przez ośrodki pomocy społecznej. Liczba ta ulega okresowym zmianom, oscylując wokół wartości 30 tysięcy.

-Ostatni spis powszechny w Polsce odbył się w 2002 roku. Urzędy Statystyczne w całej Polsce miały za zadanie dotarcie do ludzi doświadczających bezdomności.
-Problemy z trafieniem do osób bezdomnych w tzw. miejscach niemieszkalnych (na dworcach, w kanałach, na bocznicach kolejowych itp.)
-W rezultacie tych problemów Główny Urząd Statystyczny nie opublikował danych dotyczących bezdomności.

-Podczas spisu zarejestrowano 771 obiektów zbiorowego zakwaterowania dla bezdomnych (placówek), w których spisano 13 997 osób zaliczonych do grona stałych mieszkańców.
-Ponadto zarejestrowano 112 „domów pomocy społecznej dla samotnych kobiet w ciąży lub z małymi dziećmi”, w których spisano 2 271 osób zaliczonych do grona stałych mieszkańców.
-Spisano także 5 700 zamieszkanych pomieszczeń niebędących mieszkaniami oraz 11 500 zamieszkujących w nich osób.

Pomimo dużej ilości usług skierowanych do osób bezdomnych w Polsce nie wypracowano zintegrowanego systemu informacji o bezdomności na poziomie krajowym. Istnieje w Polsce dotkliwy deficyt danych określających skalę zjawiska zarówno na poziomie regionalnym, jak i narodowym.

POMOC OSOBIE BEZDOMNEJ
Pierwszoplanowym celem pomocy bezdomnemu jest zapewnienie mu schronienia, choćby tymczasowego, a następnie dążenie do stabilizacji w tym zakresie.
Od oceny istniejących zasobów zależy wybór drogi zaspokojenia tej potrzeby.

Za udzielanie wsparcia ludziom bezdomnym w Polsce odpowiedzialne są gminy, które każdemu swojemu mieszkańcowi muszą zapewnić :
Przydzielenie tymczasowego miejsca noclegowego (art.14)
Bieliznę, odzież, obuwie (art.15)
Jeden gorący posiłek dziennie (art.16)
Usługi opiekuńcze (art.17)
Pogrzeb (art.26)

OSOBIE BEZDOMNEJ PRZYSŁUGUJĄ NASTĘPUJĄCE ŚWIADCZENIA:
Jeśli bezdomny przebywa w gminie, w której jest zameldowany przysługuje mu ponadto:
-Pomoc socjalna, poradnictwo prawne i psychologiczne (art.23 ust.1)
- Jeśli jest osobą nie zdolną do pracy lub jeśli jest starcem pow.75 r. życia i zasiłek stały (art.28 i 29),lub zasiłek okresowy (art.31)
-Pomoc w załatwieniu spraw urzędowych (art.23 ust.21)
-Pomoc w znalezieniu miejsca w domu opieki społecznej lub innym zakładzie opiekuńczym – za zgodą zainteresowanego (art.19)
-Prawo do korzystania ze świadczeń pieniężnych mają przede wszystkim osoby pozostające bez źródeł utrzymania, mogą wówczas uzyskać zasiłek stały, okresowy bądź czasowy.

INSTYTUCJE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ ZAJMUJĄCE SIĘ OPIEKĄ NAD BEZDOMNYMI
Do takich instytucji należą:
· ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej
· wojewódzkie zespoły pomocy społecznej
· administracje samorządowe
· służba zdrowia
· policja

GŁÓWNE STOWARZYSZENIA KOŚCIELNE ZAJMUJĄCE SIĘ OPIEKĄ NAD BEZDOMNYMI
Towarzystwo Pomocy im. Brata Alberta
-Wspólnota katolicka „Chleb Życia”
-Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia 
-Zgromadzenie Sióstr Misjonarek Miłości

Pomoc oferują także różne stowarzyszenia takie jak np. Ruch Wychodzenia z Bezdomności MARKOT Stowarzyszenia MONAR

GŁÓWNE ZADANIA ORGANIZACJI CHARYTATYWNYCH
Pomoc najbardziej potrzebującym w każdej chwili i zapewnienie im miejsca do spania oraz posiłku
-Zapewnienie, odzieży, obuwia, bielizny
-Zapewnienie opieki lekarskiej
-Zapewnienie możliwości utrzymania higieny osobistej 
-Pomoc w zdobyciu miejsca w domu opieki społecznej
-Pomoc w załatwianiu spraw urzędowych
-Poradnictwo prawne 
-Pomoc w znalezieniu pracy
-Pomoc w znalezieniu mieszkania 
-Poradnictwo psychologiczne