WYKŁAD 18.02.2013R

TEMAT: Problematyka niepełnosprawności

Liczba osób niepełnosprawnych( wg.GUS) : 2002- 55mln : 2011-4,7mln

Osoby niepełnosprawne:

• Prawne(posiadają orzeczenie)

• Biologiczne( nie posiadają orzeczenia ale czują się niepełnosprawne-> w swoim odczuciu)

Ok. 60% niepełnosprawnych mieszka w miastach

ok. 60%-osoby>60-65r.ż

W Polsce TYLKO 16% pracuje zawodowo

W UE- 40%-50%

Wykształcenie

• 51%- podstawowe(najwyżej)

• 15%zawodowe średnie

• 4%wyższe

POLSKA KONCEPCJA REHABILITACJI-> ukierunkowana na człowieka( a nie jego chorobę)

KALECTWO- niedorozwój, brak lub nieodwracalne uszkodzenie napędu lub części ciała powodujące trwałe uszkodzenie czynnika organizmu ( może ale nie musi spowodować zmniejszenie lub utratę zdolności do pracy zawodowej)

INWALIDZTWO-częściowo lub całkowicie nie zdolna do wykonywania pracy zawodowej spowodowana długotrwałym nasileniem ….

OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA- osoba wskutek obniżenia sprawności organizmu, występują ograniczenia i utrudnienia w pełnieniu ról społecznych.

NIEPEŁNOSPRAWNOŚC:

• Okresowa ( przejściowa)- polega na zmniejszaniu się z czasem jej stopnia lub nawet likwidacji pod wpływem zalecanego leczenia (usprawnienia)

• Trwała- polega na zmniejszeniu jej stopnia pod wpływem leczenia lub usprawnienia lecz jest niemożliwa do likwidacji

ZABURZENIE/USZKODZENIE – przejściowa lub trwała nienormalność psychologicznej, fizjologicznej lub anatomicznej struktury lub funkcji.

-są bezpośrednim skutkiem choroby lub urazu ale przyczyna ograniczeń i upośledzeń.

OGRANICZENIA- wynikają bezpośrednio z zaburzeń oraz szkodzeń i dotyczą zmniejszenia możliwości wykonywania rozmaitych czynności

• Klasyfikacje- 9 grup

• 7 stopni

• 0-brak ograniczeń

• 1-uciążliwośc z wykonaniem czynności

• 2-

• 3-

• 4-uzaleznienie od drugiej osoby

• 5-zależnośc od dwóch osób, która potrzebuje dodatkowej pomocy

• 6-całkowita niezdolnośc wykonywania czynności

UPOŚLEDZENIA - są bezpośrednim skutkiem uszkodzeń, zaburzeń i ograniczeń w sferze aktywności społecznej

• 6 grup

• 1 - upośledzenie orientacji

• 2 - up. .iezależności fizycznej

• 3 - up. ruchliwości

• 4 - up. W zajęciach zwykłych dla danej osoby-zawodu, rekreacji

• 5 - up. kontaktów społecznych

• 6 - up. samowystarczalności życiowej

Uszkodzenia->ograniczenia->upośledzenia

Choroby:

• Okresowe/trwałe

• Odwracalnie/nieodwracalne

• ………/stacjonarne następujące

DYSFUNKCJA – określa ogólny rodzaj zaburzeń czynności narządu czy układu

-nie jest jednoznaczna z rozpoznaniem klinicznym

Skutek fizycznego inwalidztwa-> zaniżony obraz siebie-. Niska samoocena

Osoby niepełnosprawne-> zagrożenie własnych potrzeb( bezpieczeństwa, osiągnięć , samorealizacji)

Siła reakcji na własną niepełnosprawność zależy od odporności psychicznej, wielu nabycia kalectwa. Okoliczności w jakich nastąpiło oraz następstw i stopnia inwalidztwa.

Sytuacja kryzysowa-> uświadomienie sobie własnego kalectwa

ZAŁOŻENIE MEDYCZNEGO MODELU REHABILITACJI:

1. Niepelnosprawnośc jest zindywidualizowana

2. Niepełnosprawnośc jest stanem choroby- wymaga pewnej formy traktowania

3. Osoba niepelnosprawna jest postrzegana jako gorsza od zdrowej jednostki

4. Niepelnosprawnośc jest uważana za tragedie osobistą

ZAŁOŻENIA SPOŁECZNEGO MODELU REHABILITACJI

1. UPOSLEDZENIE NIE JEST SPOWODOWANE OGRANICZENIEM AKTYWNOŚCI

2. Przyczyną ograniczenia jest organizacja społeczeństwa

3. Społeczeństwo dyskryminuje osoby niepełnosprawne

4. Bariery wynikające z postaw, uczuc , architektury i ekonomii mogą być równie ważne jak te wynikające ze stanu zdrowia

WYKŁAD 2 04.03.2013

REHABILITACJA= przywracanie sprawności

REHABILITACJA- przywracanie osób niepełnosprawnych do normalnego życia w społeczeństwie lub tworzenie im warunków do samodzielnego bytowania

=”nowoczesny program leczenia umożliwia w możliwie w najlepszym czasie przywrócenie sprawności do czynnego zycia społecznego lub wykształcenie mechanizmów zastępczych i utrwalenie dla rekonstrukcji zdolności do czynnego życia społecznego”

Działy rehabilitacji:

1. Medyczna- wymaga współpracy i wielu specjalistów

2. Społeczna

3. Zawodowa

Ad. a)

Cel: przywrócenie osoby niepełnosprawnej do normalnego życia społecznego lub stworzenie warunków do samodzielnego bytowania

Obejmuje:

• Fizjoterapie

• Protetykęi ortopedyke

• Poradnictwo psychologiczne

• Pielęgniarstwo rehabilitacyjne

• Chirurgia rekonstrukcyjna

• Psychoterapia

• ergoterapia

• To nowoczesny proces opieki leczniczej, którego nie można sobie wyobrazić bez fizjoterapii

Ad. b) REHABILITACJA SPOŁECZNA

Cel: integracja osób niepełnosprawnych w społeczeństwie

• Kształtowanie umiejętności właściwego zachowania osoby niepełnosprawnej w różnych życiowych sytuacjach oraz ksztaltownaie odpowiednich postaw

• Jej zadaniem jest tez organizacja procesu rehabilitacji

Ad.c

Cel: stworzenie warunków do wykonywania przez niepełnosprawnych pracy zawodowej

Działania:

• Ocena zdolności psychofizycznych

• Poradnictwo zawodowe

• Wybór optymalnego zatrudnienia

• Przekwalifikowanie zawodowe

Rehabilitacja społeczna i zawodowa powinna zapobiegać przesuwaniu na margines społeczny lub eliminowaniu z pracy zawodowe osób niepełnosprawnych.

Umożliwia zatrudnienie oraz …………

• Międzynarodowa konferencja praw ekonomicznych i społecznych i kulturalnych

Osoba niepełnosprawna może wyrobić sobie możliwości kompensacji utraconych lub zaburzonych sposobności

Cel ten realizujemy poprzez:

• Kompleksowy program rehabilitacji leczniczej

• Właściwe zapotrzebowanie ortopedy….

Pomoc rehabilitacyjna ( współpraca w zespole rehabilitacyjnym)

Instytucje( pośrednictwo: pracy, akademia przekwalifikowania)

• Rejonowe urzędy pracy

• Wojewódzkie ośrodki zatrudnienia ii rehabilitacji osób niepełnosprawnych

1. Badanie psychofizycznych zdolności ludzi niepełnosprawnych

Ust z 28.06.1996-utrata zasady i tryb orzekania(przez ZUS)

Ust z 27.08.1997-orzeka poziom niepełnosprawności

-ustalają wskazania dotyczące szkolenia zawodowego, charakter zatrudnienia lub uczestnictwo w terapii zajęciowej, korzystało z różnych form rehabilitacji, zapotrzebowanie w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze.

Orzeczenie: Znacznego stopnia niepełnosprawności

-nawet jeżeli osoba wymaga pomocy w podstawowych czynnościach życiowych, to nie wyklucza to pracy( zakłady pracy chronionej lub warsztaty terapii zespołowej(?)

Umiarkowanego stopnia niepełnosprawności

-wymagają częściowej lub okresowej pomocy swych osób

-zdolne do zatrudnienia na stanowisku pracy przystosowanych do ich potrzeb

Lekkiego stopnia niepełnosprawności

- nie ogranicza możliwości samodzielnego pełnienia ról społecznych oraz pracy

1. Ocena medyczna- szczególna ocena możliwości psychicznych i fizycznych oraz stopnie wydolności ogólnej pozwalającej na podjęcie pracy

2. Ocena psychologiczna i społeczna- psycholog na podstawie wywiadu i obserwacji-> ocena inteligencji cechy osobowości i przystosowanie społeczne

3. Ocena zawodowa- ocena realnej możliwości zatrudnienia na danym stanowisku pracy

-zapoznanie się z ocena medyczna i psychologiczną

-znajomość charakterystyki środowiska pracy i jego warunków środowiskowych

Parametry zawodowe i kształcenie osób niepełnosprawnych

Pomoc osobom niepełnosprawnym w wyborze zawodu, który będzie dla nich najodpowiedniejszy

Kształcenie:

• Szkoły integracyjne

• Szkoły specjalnie( ośrodki szkolno-wychowawcze) dla dzieci ze znacznymi, pośrednim i głębokimi wadami wzroku i słuchu

• Szkolenia zawodowe

• Edukacja na poziomie średnim-wyższym

Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w Polsce:

1. Zwykle zakłady pracy- pomoc finansową dla pracodawców

2. Pracodawczy zatrudniający>6% niepełnosprawnych -> akcji podatkowych

Pracodawca ma obowiązek zorganizowania w ciągu 3 miesięcy odpowiedniego stanowiska pracy dla osoby, która uległa wypadkowi w pracy i stała się niepełnosprawna

Osoby ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności

• 7h/dobę i 35h/ tydzień

• Dodatkowy urlop wypoczynkowy( 20 dni)

• Dodatkowa ( 15 min) przerwa w pracy

1. Zakłady pracy chronionej

Powinny zatrudniać min 40% osób niepełnosprawnych( w tym 10% ze znacznymi lub umiarkowanymi wadami)

1. Zakłady aktywacji zawodowej

Zatrudniają w 100% osoby niepełnosprawne plus niezbędny personel pomocniczy ( dofinansowanie przez PFRON)

1. Alternatywne formy zatrudnienia

Elastyczność czasu, miejsce pracy, zakresy pracy, wynagrodzenia- dogadanie się pracodawcy i pracownika

1. Własna działalność gospodarcza

Możliwość jednorazowej dotacji ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON)

1. Praca w warunkach domowych

Rola pracy w integracji społecznej:

• Możliwość nawiązania pozytywnych relacji interpersonalnych

• Wyzbycie się uprzedzeń

• Likwidacja negatywnych stereotypów

PFRON organizuje programy celowe np. sprawny dojazd, edukacja, telepraca. Komputer dla Homera

FIZJOTERAPIA:

Polega na wykorzystywaniu w celach leczniczych ruchu oraz innych czynników fizycznych z jakimi spotykamy się w naturze

1. KINEZYTERAPIA - podstawowym ośrodkiem technicznym jest ruch

2. FIZYKOTERAPIA – wykorzystuje w terapii czynniki fizyczne …..

Główne ogniska rehabilitacji:

• Diagnoza

• Prognoza

• Ordynacja

• Kontrola wyników

DIAGNOSTYKA

• Potwierdzenie dysfunkcji

• Określenie stopnia dysfunkcji

• Sygnał do rozpoczęcia terapii

• Określenie celu

• Diagnostyka funkcjonalna- czynnościowe skutki i możliwości ich …. Adaptacji

PROGNOZA

• Ułatwia precyzowanie celów

• Test zmienna ( zależy np. od przebiegu choroby) modyfikacja celów

ORDYNACJA

• Ściśle powiązana z diagnozą i programem oraz zależy od przeciwskazań

• Dobór form, środków i metod, które w oparciu o określone zasady umożliwiają realizację celu

• Zmiana celu to także forma ordynacji

KONTROLA UZYSKIWANYCH WYNIKÓW

• Bazuje na powtarzaniu badań ( diagnozę)

• Sprawdzamy czy osiągnięto postawiony sobie cel

• Precyzowanie i modyfikowanie celów

• Potwierdzenie słuszności obranej „ drogi”

• Korekta celu i ordynacji

KLINICZNE ASPEKTY LECZENIA

• Postępowanie z rana

• Zwalczanie bólu i kontrolowanie obrzęków

• Postępowanie z blizną

• Unieruchomienie za pomocą …..

• Zwalczenie nadmiernego uwrażliwienia tkanek

Program terapii powinien obejmować minimum, jeden( lub wszystkie) z powyższych aspektów!!

Program ćwiczeń domowych i edukacja pacjenta jest kluczowym elementem procesu rehabilitacji!!

WYKŁAD 3 25.03.2013

TEMAT: USTAWA O REHABILITACJI ZAWODOWEJ I SPOŁECZNEJ ORAZ ZATRUDNIANAI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

1. Ustawa dotyczy osób, których niepełnosprawność jest potwierdzona orzeczeniem

2. 3 stopnie niepełnosprawności

• Zmienny

• Umiarkowany

• Lekki

1. Rehabilitacja osób niepełnosprawnych – oznacza zespół działań organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych szkoleniowych, edukacyjnych i społecznych -> umożliwia życie w środowisku społecznym . Wyrabianie zaradności osobistej o pobudzenie aktywności społecznej osoby niepełnosprawnej

Krótkie formy aktywacji

1. Warsztaty terapii zajęciowej - rozpoczynanie umiejętności życia społecznego

2. Turnusy rehabilitacyjne - poprawa psychofizycznej sprawności oraz rozwijanie umiejętności społecznych uczestników

/organizowane przez osoby fizyczne lub osoby prawne; wyłącznie w ośrodkach wpisanych do rejestru przez wojewodę; czas trwania co najmniej 14dni, max, 20 uczestników; forma stacjonarna lub niestacjonarna; osoba wysłana na wniosek lekarza, pod którego opieką się znajduje/

1. Osoby o zmiennej lub umiarkowanej niepełnosprawności maja prawo do urlopu

-21 dni roboczych

-na badaniach specjalistycznych

5) szczególe uprawnienia pracodawców

-odprowadzanie składek do Funduszu ( ale gdy zatrudnia parę niepełnosprawnych-> zwolnienie z tego)

Możliwe dofinansowanie dla pacjentów( 25 pracowników i 6% niepełnosprawnych)

• 110%

• 100%

• 40%

Jeżeli zatrudnienie niepełnosprawnych będzie przez co najmniej 36 miesięcy ->dofinansowanie na wyposażenie

Koszty zorganizowania i posiadania ośrodka specjalistycznego pokrywa Fundusz

• szkolenie traw nie dłużej niż 36 msc

• koszty szkolenia pokrywa Fundusz

• jeżeli szkolenie przeważa koszty osoby szkolącej się-> musi ona zwrócić koszty

WYKŁAD 8.04.2013

TEMAT: Działanie międzydyscyplinarne będące zatarciem granic między poszczególnymi zawodami przy zachowaniu równości….. poszczególnych działań

Aspekt psychologiczny rehabilitacji

• adaptacja

• usprawnienie

Interdyscyplinarność fizjoterapii

• nauki medyczne

1. podstawowe

2. Kliniczne

Nauki o kulturze fizycznej

• Kinezjologia ( nauka o ruchu)

• Fizjologia( neurofizjologia)

• Biomechaniki

• Psychologia i socjologia

• Pedagogika

• Fizjologia:

• Mowy

• Patologiczna -patofizjologia

Patologia:

1. Nauka o chorobach

2. Stan chorobowy organizmu

3. Nieprawidłowe zjawisko występujące w życiu społecznym

Medycyna- nauka o chorobach i głównym ich sposobie leczenia

• m. przemysłowa, m. pracy ( leczenie osób -> szkodliwe warunki pracy )

• M. holistyczna ( stan umysłu, ciała i ducha wzajemnie wpływają na siebie)

• M. społeczna ( związek między stanem zdrowia, a warunkami życia)

Dyscypliny medycyny

1. PODSTAWOWE:

• Anatomia człowieka

• Fizjologia człowieka

• Embriologia

• Biologia

• Genetyka( genetyka kliniczna)

• Immunologia

• mikrobiologia

• higiena

• epidemiologia ( bada przyczyny, rozwój i szerzenie chorób )

1. KLINICZNE

• Pediatria

• Ginekologia

• Położnictwo

• Chirurgia

• Neurologia

• Psychiatria

• Reumatologia

KINEZJOLOGIA – gałąź nauki zajmująca się ruchem -> nauka o mięśniach w ruchu

Główne cele:

• zrozumienie psychologicznych i fizjologicznych reakcji badanego organizmu na krótkotrwały i bardzo intensywny wysiłek fizyczny

• poznanie różnych form adaptacji organizmu ludzkiego na chroniczny lub długotrwała aktywność fizyczną

• zrozumienie techniki ruchu i opisanie jej cech

• wyjaśnienie

• badanie procesów kontroli ruchu i czynników wpływających na :

• neurofizjologie

• biomechanikę ( nauka zajmująca się badaniem ruchu człowieka i zwierząt z punktu widzenia procesów mechaniki -> biokinematyka

Psychologia-nauka badająca powstawanie i przebieg procesów psychicznych oraz międzyludzkich zachowań

->fizjologiczna ( psychofizjologia) zdolnośc …… zjawiskami ………..i procesami fizjologicznymi

-> rozwojowa

Socjologia – nauka o społeczeństwie

Pedagogika:

• Specjana

• Społeczna

Edukacja

Reedukacja- przywracanie sprawności, ponowna edukacja

Polska koncepcja rehabilitacji :

• Twórcą polskiego modelu rehabilitacji jest prof.> Wiktor Marcin Dega ( 1896-1995)

• Koncepcja ukierunkowana na człowieka

• 4 podstawowe przestrzenie:

I POWRZECHNOŚĆ

• Rehabilitacja powinna obejmować wszystkie dyscypliny medycyny i być dostępna dla wszystkich osób, które jej potrzebują

• Pacjent nie powinien oczekiwać na rehabilitację, nie dotyczy to chorób przewlekłych

II KOMPLEKSOWOŚĆ

• Podejście do pacjenta postrzeganego jako podmiot

• Rehabilitacja obejmuje wszystkie sfery

III WCZESNOŚĆ

• Konieczność rozpoczynania rehabilitacji po urazie lub zachorowaniu

• Wczesną rehabilitację zaleca się stosować od pierwszej doby

IV CIĄGŁOŚĆ

• Zapewnia płynne następowanie po sobie etapów leczenia i rehabilitacji

• Pozwala na osiągniecie optymalnych efektów

• W wielu schorzeniach przewlekłych, wrodzonych, po uszkodzeniach rehabilitacja jest jedyną formą leczenia

Zadania rehabilitacji

• Zaspokajanie potrzeb ludzi w zakresie rehabilitacji należy do zadań podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej /NFZ/

KOMPLEKSOWOŚĆ - konieczność skoordynowanego współdziałania wielu osób i podporządkowania indywidualnych…

Cecha zespołu rehabilitacyjnego : stanowi grupę fachowców, pracujących razem dla ogólnego dobra osoby niepełnoprawnej; musi pracować jako całość

Korzyści płynące z pracy zespołu

• Lepsza komunikacja

• Bardziej konsekwentne podejście do celu i lepsza opieka

• Zapewnia szerokie perspektywy rehabilitacji

• Zapewnia stymulowanie środowiska

/w skład zespołu powinien wchodzić pacjent wraz z rodziną/

Rehabilitacja wymaga współpracy; lekarza, fizjoterapeuty, pielęgniarki, psychologa, socjologa, pedagoga, logopedy itp.

Lekarz – odpowiedzialny za całe leczenie, kieruje na rehabilitacje

Fizjoterapeuta – technik – zabiegi, ćwiczenia, obserwacja

Dyplomowany fizjoterapeuta – licencjat – profilaktyka niepełnosprawności, przywracanie sprawności, członek zespołu

MGR fizjoterapii – j.w. , diagnostyka funkcjonalna, szkolenia zawodowe, kieruje zespołem