Escherichia coli; Pałeczka okrężnicy, znana też pod łacińską nazwą Escherichia coli lub jej skrótem E. coli, potocznie nazywana bakterią koli - Gram-ujemna bakteria należąca do rodziny Enterobacteriaceae. Wchodzi w skład fizjologicznej flory bakteryjnej jelita grubego człowieka oraz zwierząt stałocieplnych. W jelicie ta symbiotyczna bakteria spełnia pożyteczną rolę, uczestnicząc w rozkładzie pokarmu, a także przyczyniając się do produkcji witamin z grupy B, witaminy C oraz K. Szczególną rolę odgrywa Escherichia coli (pałeczka okrężnicy), którą uznano za bakterię wskaźnikową.Gęstość populacji E. coli w wodzie określa stopień przydatności wody do spożycia. Oceniając tzw. wskaźnik coli (liczba bakterii grupy coli w 100 ml wody) oraz miano coli lub miano coli typu kałowego (najmniejsza objętość wody zawierająca przynajmniej 1 komórkę bakteryjną grupy coli lub bakterii grupy coli typu kałowego), uwzględnia się poza pałeczką okrężnicy blisko spokrewnione z nią inne pałeczki jelitowe tworzące razem grupę coli.

Miano coli określa najmniejszą ilość produktu (w gramach lub cm), w której można jeszcze stwierdzić obecność badanych drobnoustrojów. Wykorzystywane jest do oznaczania m.in. pałeczek E. coli, enterokoków fekalnych i beztlenowców w produktach żywnościowych.

Zanieczyszczenia wody

Woda zanieczyszczona fekaliami ludzkimi i zwierzęcymi (bezpośrednio) lub przez ścieki gospodarcze i miejskie (pośrednio) może być źródłem epidemicznych zakażeń wirusowych.Wirusy wykrywane w wodach, często identyfikowane jako wirusy jelitowe (enterowirusy), wywołują u ludzi i różnych gatunków zwierząt zespoły chorobowe, związane z przewodem pokarmowym, ośrodkowym układem nerwowym, układem oddechowym, skórą i innymi narządami

Zanieczyszczenia gleby

Gleba, podobnie jak woda, zanieczyszczona ściekami lub bezpośrednio fekaliami ludzkimi i zwierzęcymi, staje się rezerwuarem przede wszystkim mikroflory i postaci rozwojowych pasożytów przewodu pokarmowego.

Zanieczyszczenia powietrza

W aerosferze drobnoustroje lub postacie rozwojowe pasożytów, wydalane z układu oddechowego podczas kichania lub kaszlu, rozpraszają się wraz z wydzieliną w postaci małych (< 100 µm) lub dużych (> 100 µm) kropelek (zakażenie kropelkowe lub per os) osiadających (sedymentacja) lub przenoszonych z udziałem cząstek stałych (pyły) i tzw. jądra kropelkowego na odległość do od osobnika chorego. Tę drogę transmisji zarazka określa się zwykle jako bezpośrednią. Należy także brać pod uwagę drogę zakażenia lub zarażenia pośrednią,

Bakterie wskaźnikowe wody

Podstawowym wskaźnikiem mikrobiologicznym uwzględnianym w ocenie jakości sanitarnej wód jest miano coli typu fekalnego.do grupy bakteri coli naleza bakterie z rodziny Enterobacteriaceae, a wśród nich E.coli oraz przedstawiciele rodzaju Klebsiella,enterobacter i Citrobacter. Dodatkowym wskaźnikiem oceny zanieczyszczenia sanitarnego wód sa paciorkowce kałowe. Podobnie jak bakterie z grupy coli SA one zawsze obecne w kale ludzi i zwierząt, z ta jednak różnicą, że w kale zwierząt jest znacznie wiecej paciorkowców kałowych. Bakterie należące do obu tych grup nie namnażają się w środowisku wodnym, nie wytwarzają przetrwalników zatem ich obecność wskazuje na świeże kałowe zanieczyszczenie wody.

1. Mikroflora powietrza

- nie jest środowiskiem do rozwoju mikroflory, ale jest ośrodkiem do jej rozprzestrzeniania się, choć niektórzy autorzy, uważają że drobnoustroje mogą odżywiać się substratami organicznymi rozpuszczonymi w kropelkach mgły zawieszonej w powietrzu i rozmnażać się

- drobnoustroje do powietrza dostają się z gleby, wody, otwartych jam ciała organizmów żywych, ich wydalin, powierzchni produkcyjnych

- rzadko w postaci wolnej, zwykle jako bioaerozole

- bioaerozole – układy dwu lub trójfazowe, składające się z fazy rozpraszającej (powietrza) i fazy rozproszonej (stałej lub ciekłej zawierającej mikroorganizmy)

- faza rozproszona – drobne cząstki płynu lub substancji stałych zawierające pyłki roślin, zarodniki grzybów, komórki bakterii, drożdży, wirusy

- drobnoustroje przyczepione są do cząstek kurzu i pyłów, mikrokropelek płynów – mogą przebywać w powietrzu bardzo długo

- sposoby rozprzestrzeniania się bioaerozoli w powietrzu:

-dynamiczna projekcja kropel – uzyskiwania w momencie ich wyrzucania przy skurczu mięśni dróg oddechowych (kaszel, kichanie)

-system wentylacyjno-klimatyzacyjny pomieszczeń, z obecnością kanałów wywiewnych i nawiewnych, szybów, wind, itp.

- prądy konwekcyjne powietrza – duże odległości

- podział aerozoli ze względu na skład jakościowy:

-bioaerozole saprofityczne

- bioaerozole zakaźne (chorobotwórcze)

-bioaerozole mieszane

- oddziaływanie aerozoli na organizmy żywe i środowisko