Escherichia coli; Pałeczka okrężnicy, znana też pod łacińską nazwą Escherichia coli lub jej skrótem E. coli, potocznie nazywana bakterią koli - Gram-ujemna bakteria należąca do rodziny Enterobacteriaceae. Wchodzi w skład fizjologicznej flory bakteryjnej jelita grubego człowieka oraz zwierząt stałocieplnych. W jelicie ta symbiotyczna bakteria spełnia pożyteczną rolę, uczestnicząc w rozkładzie pokarmu, a także przyczyniając się do produkcji witamin z grupy B, witaminy C oraz K. Szczególną rolę odgrywa Escherichia coli (pałeczka okrężnicy), którą uznano za bakterię wskaźnikową.Gęstość populacji E. coli w wodzie określa stopień przydatności wody do spożycia. Oceniając tzw. wskaźnik coli (liczba bakterii grupy coli w 100 ml wody) oraz miano coli lub miano coli typu kałowego (najmniejsza objętość wody zawierająca przynajmniej 1 komórkę bakteryjną grupy coli lub bakterii grupy coli typu kałowego), uwzględnia się poza pałeczką okrężnicy blisko spokrewnione z nią inne pałeczki jelitowe tworzące razem grupę coli.
Miano coli określa najmniejszą ilość produktu (w gramach lub cm), w której można jeszcze stwierdzić obecność badanych drobnoustrojów. Wykorzystywane jest do oznaczania m.in. pałeczek E. coli, enterokoków fekalnych i beztlenowców w produktach żywnościowych.
Zanieczyszczenia wody
Woda zanieczyszczona fekaliami ludzkimi i zwierzęcymi (bezpośrednio) lub przez ścieki gospodarcze i miejskie (pośrednio) może być źródłem epidemicznych zakażeń wirusowych.Wirusy wykrywane w wodach, często identyfikowane jako wirusy jelitowe (enterowirusy), wywołują u ludzi i różnych gatunków zwierząt zespoły chorobowe, związane z przewodem pokarmowym, ośrodkowym układem nerwowym, układem oddechowym, skórą i innymi narządami
Zanieczyszczenia gleby
Gleba, podobnie jak woda, zanieczyszczona ściekami lub bezpośrednio fekaliami ludzkimi i zwierzęcymi, staje się rezerwuarem przede wszystkim mikroflory i postaci rozwojowych pasożytów przewodu pokarmowego.
Zanieczyszczenia powietrza
W aerosferze drobnoustroje lub postacie rozwojowe pasożytów, wydalane z układu oddechowego podczas kichania lub kaszlu, rozpraszają się wraz z wydzieliną w postaci małych (< 100 mm) lub dużych (> 100 mm) kropelek (zakażenie kropelkowe lub per os) osiadających (sedymentacja) lub przenoszonych z udziałem cząstek stałych (pyły) i tzw. jądra kropelkowego na odległość do 3 m od osobnika chorego. Tę drogę transmisji zarazka określa się zwykle jako bezpośrednią. Należy także brać pod uwagę drogę zakażenia lub zarażenia pośrednią,
Bakterie wskaźnikowe wody
Podstawowym wskaźnikiem mikrobiologicznym uwzględnianym w ocenie jakości sanitarnej wód jest miano coli typu fekalnego.do grupy bakteri coli naleza bakterie z rodziny Enterobacteriaceae, a wśród nich E.coli oraz przedstawiciele rodzaju Klebsiella,enterobacter i Citrobacter. Dodatkowym wskaźnikiem oceny zanieczyszczenia sanitarnego wód sa paciorkowce kałowe. Podobnie jak bakterie z grupy coli SA one zawsze obecne w kale ludzi i zwierząt, z ta jednak różnicą, że w kale zwierząt jest znacznie wiecej paciorkowców kałowych. Bakterie należące do obu tych grup nie namnażają się w środowisku wodnym, nie wytwarzają przetrwalników zatem ich obecność wskazuje na świeże kałowe zanieczyszczenie wody.
1. Mikroflora powietrza
- nie jest środowiskiem do rozwoju mikroflory, ale jest ośrodkiem do jej rozprzestrzeniania się, choć niektórzy autorzy, uważają że drobnoustroje mogą odżywiać się substratami organicznymi rozpuszczonymi w kropelkach mgły zawieszonej w powietrzu i rozmnażać się
- drobnoustroje do powietrza dostają się z gleby, wody, otwartych jam ciała organizmów żywych, ich wydalin, powierzchni produkcyjnych
- rzadko w postaci wolnej, zwykle jako bioaerozole
- bioaerozole – układy dwu lub trójfazowe, składające się z fazy rozpraszającej (powietrza) i fazy rozproszonej (stałej lub ciekłej zawierającej mikroorganizmy)
- faza rozproszona – drobne cząstki płynu lub substancji stałych zawierające pyłki roślin, zarodniki grzybów, komórki bakterii, drożdży, wirusy
- drobnoustroje przyczepione są do cząstek kurzu i pyłów, mikrokropelek płynów – mogą przebywać w powietrzu bardzo długo
- sposoby rozprzestrzeniania się bioaerozoli w powietrzu:
-dynamiczna projekcja kropel – uzyskiwania w momencie ich wyrzucania przy skurczu mięśni dróg oddechowych (kaszel, kichanie)
-system wentylacyjno-klimatyzacyjny pomieszczeń, z obecnością kanałów wywiewnych i nawiewnych, szybów, wind, itp.
- prądy konwekcyjne powietrza – duże odległości
- podział aerozoli ze względu na skład jakościowy:
-bioaerozole saprofityczne
- bioaerozole zakaźne (chorobotwórcze)
-bioaerozole mieszane
- oddziaływanie aerozoli na organizmy żywe i środowisko