Urazy w otolaryngologii Dr med. Paweł Burduk
Urazy w otolaryngologii
Rodzaje urazów
Mechanizm
Towarzyszące urazy
Anatomia
Klasyfikacja
Ocena rozległości
Leczenie
Urazy w otolaryngologii - rodzaje
Złamania szczęki typu LeFort
Złamania kompleksu jarzmowo-szczekowego (Zygomaticomaxillary complex fractures)
Złamania kompleksu oczodołowo-jarzmowo-szczękowego (Orbitozygomaticomaxillary complex fractures)
Złamania kości skroniowej
Mechanizmy urazów
Wypadki komunikacyjne
Postrzały
Sport
Upadki
Urazy przemysłowe – przy wykonywaniu pracy
Towarzyszące urazy
Wewnatrzczaszkowe
Ortopedyczne
Urazy klatki piersiowej (płuca, serce) i jamy brzusznej
Okulistyczne
Rozkład sił podczas aktu żucia
Naprężenia sił napięcia mięśniowego mięśni żwaczy
Złamania typu LeFort
Rene LeFort 1901
LeFort I
LeFort II
LeFort III
Rozpoznanie - LeFort
Wywiad
Ocena kliniczna badaniem palpacyjnym
Konsultacja okulistyczna
Rtg kręgosłupa szyjnego
Badanie CT poprzedzone badaniem klasycznym rtg twarzoczaszki
Leczenie
W miarę możliwości wczesna interwencja chirurgiczna
Działanie wielozespołowe (chirurg szczękowy)
Leczenie złamań kompleksu jarzmowo-szczękowego
Przywórcenie przedurazowego obrysu twarzoczaszki
Usunięcie deformacji kosmetycznych
Przywrócenie funkcji prawidłowego widzenia
Zabieg w ciągu 5-7 dni po ustąpieniu obrzęku ale przed zmianami w mięśniach żwacza (skrócenie) co zapobiega rotacji bocznej i ku dołowi
Rozprężające złamanie oczodołu – Blow out fracture
– jest złamaniem dna, ściany przyśrodkowej oczodołu lub ich obu z zachowaniem ciągłości dolnego brzegu oczodołu
Złamanie blow out
Objawy:
Pourazowe podwójne widzenie (diplopia)
Zapadnięcie gałki ocznej (enophthalmus)
Zaburzenia czucia w obszarze unerwianym przez n. podoczodołowy
Okolica unerwiana przez nerw podoczodołowy:
- dolna powieka
- policzek
- boczna część nosa
- warga górna
- dziąsła i górne zęby
Gdy złamanie obejmuje kanał nerwu podoczodołowego
Ograniczenie biernej ruchomości gałki ocznej
Zmiany okołogałkowe: wybroczyny, obrzęk tkanek, bolesność palpacyjna, odma podskórna
Diagnostyka:
Wywiad mechanizm i siła urazu
Badanie przedmiotowe
Badania dodatkowe:
- rtg lub tomografia komputerowa oczodołów
- test Hessa
- test biernej i czynnej ruchomości gałek ocznych
- pomiar enoftalmii
TK oczodołów
Ocena rozległości złamania
Objaw spadającej kropli – przepuklina oczodołowa – efekt zaklinowania tkanek w szczelinie złamania
Pourazowy krwiak w oczodole
Leczenie operacja
Leczenie: Techniki korekcyjne
Dostęp przez zatokę szczękową:
- obecnie rzadko stosowany
Dostęp przezspojówkowy:
- cięcie w dolnym załamku spojówki
- polecany u dzieci
Dostęp podrzęsowy:
Materiały wykorzystywane do uzupełnienia ubytku w dnie oczodołu:
syntetyczne:
- silikon
- teflon
- supramid
autogenne:
- kość przedniej ściany zatoki szczękowej
- kość z talerza biodrowego
- kość ciemieniowa
- chrząstka przegrody nosa
Urazy kości skroniowej
Złamania podłużne
Złamania poprzeczne
Barotrauma
Złamania podłużne kości skroniowej - Longitudinal fractures
80% złamań kości skroniowej
Uraz boczny
15-20% porażenie nerwu twarzowego
Uszkodzenie przewodu słuchowego zewnętrznego z przerwaniem ciągłości błony bębenkowej
Złamania poprzeczne kości skroniowej - Transverse fractures
20% złamań kości skroniowej
Uraz przednio-tylny
50% porazenie nerwu twarzowego
Brak uszkodzenia przewodu słuchowego zewnetrznego
Hemotympanum
Złamania kości skroniowej
Upośledzenie słuchu
nudności/zawroty głowy
CSF – wyciek płynu
Uszkodzenie nerwu twarzowego
Upośledzenie słuchu
Złamania podłużne
Przewodzeniowe lub mieszane upośledzenie słuchu
80% słuch powraca do normy
Złamania poprzeczne
Odbiorcze uposledzenie słuchu/głuchota
Upośledzenie słuchu – złamania podłużne
Uszkodzenie błony bebenkowej
Złamania kosteczek słuchowych lub ich rozkontaktowanie
Hemotympanum
leczenie:
zachowawcze
operacyjne
Zawroty głowy
Wstrząśnienie/złamanie przezbłędnikowe
Przetoki perilimfatyczne
Leczenie: objawowe
kompensacja centralna
chirurgiczne - przetoki
CSF - płynotok
Złamania podłuzne – otorrhea
Złamania poprzeczne – rhinorrhea
Diagnostyka laboratoryjna:
Beta-2-transferyna