Piotr Niedzielski

BHP sem.2

Renata Stanios

Zagrożenia w środowisku pracy

Środki ochrony indywidualnej

Piotr Niedzielski, Referat: „Środki Ochrony Indywidualnej”

Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy względem środków ochrony indywidualnej

Wszystkie środki ochrony indywidualnej powinny być stosowane w sytuacji, gdy pracodawca nie jest w stanie zapewnić odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa na stanowisku pracy przy użyciu środków ochrony zbiorowej bądź organizacyjnych. Przepisy prawne dotyczące ochrony indywidulanej zawarte są w Obwieszczeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 sierpnia 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia dotyczących ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 169, poz. 1650). Na jego podstawie każdy pracownik służby bhp powinien sprawdzić każde stanowisko pracy pod kątem występowania potencjalnych zagrożeń przewidzianych w załączniku nr. 2, tabeli nr. 1. Oraz rodzajów prac zawartych w tabeli nr. 2 rozporządzenia. Wszystkie maszyny jak i środki ochrony indywidualnej zgodnie z treścią Kodeksu Pracy muszą spełniać wymagania odnośnie bezpieczeństwa, w przeciwnym wypadku pracodawca podlega karze grzywny. Ponadto obowiązkiem pracodawcy są okresowe przeglądy oraz okresowe przeglądy wszystkich elementów ochrony indywidualnej.

Środki ochrony indywidualnej możemy rozróżnić ze względu na ich sposób ochrony. W myśl ustawy wyróżniamy:

1. Odzież ochronną

• ubrania

• kombinezony

• kurtki, bluzy

• kamizelki

• spodnie

• fartuchy

• fartuchy przednie

• płaszcze

• peleryny

• ochraniacze barku

• ochraniacze klatki piersiowej

• ochraniacze brzucha

• ochraniacze pośladków

• osłony tułowia

• osłony głowy i karku

• kamizelki ostrzegawcze

• kurtki ostrzegawcze

• spodnie ostrzegawcze

• narzutki ostrzegawcze

• inne rodzaje odzieży ochronnej

  2. Środki ochrony głowy

• hełmy ochronne

• hełmy ochronne z wyposażeniem dodatkowym

• czapki

• czepki i stożki

• kapelusze

• kaptury

• berety

• chustki

• inne nakrycia głowy

  2. Środki ochrony kończyn górnych

• rękawice ochronne

• ochraniacze palców

• ochraniacze dłoni

• ochraniacze nadgarstka

• ochraniacze nadgarstka i przedramienia

• ochraniacze łokcia

• ochraniacze przedramienia i ramienia

• inne środki ochrony rąk

  2. Środki ochrony kończyn dolnych

• buty

• półbuty

• trzewiki

• saperki

• półsaperki

• kalosze

• sandały

• trepy

• ochraniacze stopy

• ochraniacze golenia

• ochraniacze kolana

• ochraniacze uda

• getry

• inne środki ochrony nóg

• 1. Środki ochrony twarzy i oczu

• okulary

• gogle

• osłony twarzy, w tym półosłony i przyłbice

• tarcze

• inne środki ochrony twarzy i oczu

  2. Środki ochrony słuchu

• wkładki przeciwhałasowe

• nauszniki przeciwhałasowe

• hełmy przeciwhałasowe

• inne środki ochrony słuchu

  2. Środki ochrony układu oddechowego

• sprzęt oczyszczający do pracy ciągłej, w tym filtrujący, pochłaniający i filtrująco-pochłaniający

• sprzęt izolujący do pracy ciągłej, w tym autonomiczny i stacjonarny

• sprzęt ucieczkowy oczyszczający, w tym pochłaniacze i filtropochłaniacze

• sprzęt ucieczkowy izolujący, w tym aparaty powietrzne butlowe i regeneracyjne

• inne rodzaje sprzętu ochrony układu oddechowego

  2. Środki izolujące cały organizm

• środki z doprowadzeniem powietrza

• środki umożliwiające stosowanie izolującego sprzętu ochrony układu oddechowego

• środki umożliwiające doprowadzenie powietrza lub stosowanie sprzętu ochrony układu oddechowego

  2. Środki ochrony przed upadkiem z wysokości

• uprzęże, w tym szelki bezpieczeństwa i pasy biodrowe

• linki bezpieczeństwa

• amortyzatory

• urządzenia samohamowne

• inne środki chroniące przed upadkiem z wysokości

  2. Dermatologiczne środki ochrony skóry

• środki osłaniające skórę - kremy, pasty, maści

• środki oczyszczające skórę

• środki regenerujące skórę

Jednakże do środków ochrony indywidualnej nie zalicza się:

• zwykłej odzieży roboczej i mundurów, które nie są specjalnie przeznaczone do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracownika,

• środków ochrony indywidualnej używanych przez wojsko, Policję i inne służby utrzymania porządku publicznego,

• wyposażenia stosowanego przez służby pierwszej pomocy i ratownicze,

• środków ochrony indywidualnej stosowanych na podstawie przepisów Prawa o ruchu drogowym,

• wyposażenia sportowego,

• środków służących do samoobrony lub do odstraszania,

• przenośnych urządzeń do wykrywania oraz sygnalizowania zagrożeń i naruszania porządku publicznego.

Wszystkie środki ochrony indywidulanej są zróżnicowane pod względem zapewnienia bezpieczeństwa – ze względu na charakter jak i zagrożenia pracy - różnić się będzie ich budowa, wytrzymałość, krotność użytku (np. jednorazowe stopery ochronne, nauszniki ochronne słuchu).

Ponadto, zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej 89/686/EWG do rozporządzenia zostały włączona klasyfikacja złożoności środków ochrony indywidualnej:

Kategoria	Ryzyko	Nazwa użyta w dyrektywie	Zapis w dyrektywie
I	Małe	O prostej konstrukcji	Wymieniono rodzaje środków
II	Średnie	Brak	Brak wyliczenia
III	Duże	O konstrukcji złożonej	Wymieniono rodzaje środków

Kategoria I obejmuje środki ochrony indywidualnej o prostej konstrukcji, które w sposób bezpośredni chronią użytkownika od zagrożeń. Zgodnie z I kategorią dyrektywy pracownik sam jest w stanie skuteczność ochrony przed minimalnymi zagrożeniami, które mogą być w łatwy sposób zidentyfikowane we właściwym czasie.

Kategoria II obejmuje środki ochrony indywidualnej, które w sposób pośredni hamują szkodliwe działanie czynników.

Kategoria III dyrektywy obejmuje środki ochrony złożonej konstrukcji, chroniące pracownika przed bezpośrednim zagrożeniem życia i lub zdrowia powodującymi trwały, nieodwracalny uszczerbek na zdrowiu.

Zgodnie z dyrektywą środki ochrony kategorii II wymagają oceny ochrony na etapie projektowania jak i wydawania odpowiedniej deklaracji zgodności producenta lub upoważnionego przedstawiciela.

Środki ochrony indywidualnej konstrukcji złożonej, kategorii III, muszą być, zgodnie z dyrektywą, poddawane ocenie na etapie projektowania oraz musi być dodatkowo zapewniona kontrola jakości produkowanych wyrobów przez wybór i zastosowanie jednego z dwóch możliwych sposobów postępowania. Pierwszy z nich, określany jako „system kontroli jakości dla wyrobu końcowego”, zakłada przeprowadzanie przez odpowiednią jednostkę notyfikowaną badań kontrolnych próbek produkowanych seryjnie środków ochrony indywidualnej w odstępach czasu co najmniej jednorocznych. Drugi sposób, określany jako „system zapewnienia jakości przez monitorowanie”, zakłada wdrożenie i utrzymywanie przez producenta systemu jakości zapewniającego badanie każdego egzemplarza produkowanych środków ochrony indywidualnej na zgodność z odpowiednimi wymaganiami zasadniczymi dyrektywy.