SZLIFOWANIE – polega na mikroskrawaniu mat. obrabianego przez ziarna ścierne związane ze spoiwem. Narzędzie wykonuje ruch główny (obrotowy), a ruch posuwowy wykonuje przedmiot lub narzędzie. Cel: poprawa dokładności wymiarów i chropowatości pow. przedmiotu. Rodzaje: obrotowe, nieobrotowe.
SZLIF. POW. OBROTOWYCH:
Szlif. kłowe – przedmioty obrabiane ustawione są w kłach lub uchwycie szczękowym.
Szlif. zewn. wałków – z posuwem wzdłużnym lub poprzecznym. Ruch główny (roboczy) wykonuje ściernica, r. posuwowy obrotowy – p. obrabiany.
Szlif. wewn. otworów z posuwem wzdłużnym – ściernica wykonuje r. gł. obrot., p. obrabiany r. posuwowy obrot. Jednocześnie ściernica lub p. obrabiany wykonuje r. wzdłużny w kierunku osiowym. Szlif. bezkłowe - z posuwem wzdłużnym/poprzecznym, szlif. otworów.
Szlif. bezkłowe otworów – ściernica robocza wykonuje r. gł. obrot. i r. posuw. wzdłużny. P. obrabiany, napędzany tarczami napędzającymi, wykonuj r. obrot. w kierunku przeciwnym do kier. ściernicy. Zastosowanie: w prod. wielkoseryjnej i masowej. Zalety: duża wydajność i dokładność wymiarowo-kształtowa pomiarów, mała chropowatość pow.
SZLIF. PŁASZCZYZN (NIEOBROTOWE) – obwodowe/czołowe, wzdłużne/wgłębne.
Szlif. obwodowe wzdłużne – występuje r. posuwowy styczny do pow. obrabianej dosuwy okresowe (gdy pow. szlif. jest szersza od średnicy ściernicy). Prędkość posuwu vft = 20 ÷ 30 m/min , Dosuw ap = 5 ÷ 20 μm .
Szlif. czołowe płaszczyzn – dosuw stołu (przedmiotu) jest prostoliniowy lub obrotowy, dla dużych płaszczyzn: ściernice garnkowe v segmentowe. P. obrabiane mogą być przymocowane do stołu v do przenośnika.
SZLIF. POW. KSZTAŁTOWYCH – np. kół zębatych, gwintów, ślimaków, korpusów. Ściernice mają kształt dostosowany do przedmiotu obrabianego.
ŚCIERNICA – bryła o ustalonym kształcie i wymiarze, ziarna ścierne związane są ze sobą w sposób stały za pomocą spoiwa. Ziarna spełniają rolę ostrzy skrawających. Cechy charakterystyczne: kształt, wymiary, gatunek i rodzaj ściernic twa, wielkość ziarna, twardość, struktura i rodzaj spoiwa. Mocowanie: bezpośrednio – z użyciem tarcz dociskowych lub za pomocą oprawy.
Materiał ścierny – węglik krzemu SiC: zielony (do szlif. węglików spiekanych, mat. twardych i kruchych); czarny (do żeliwa, brązu, Al) ||| elektrokorund Al2O3 : zwykły (do szlif. wstępnego, kształtującego), półszlachetny (do szlif. wstępnego, kształt., wykańczającego stali hartowanych oraz mat. ogniotrwałych), szlachetny (do szlifowania stali hartowanych, stopowych oraz do szlifowania precyzyjnego).
Wielkość ziarna – oznacza się nr charakterystycznym; dla ściernic oznacza się metodą analizy sitowej, numer ten odpowiada l. oczek na bieżący cal sita, na którym zatrzymało się sito. Od 46 do 120 (szlif. zgrubne – szlif. wykańczające).
Twardość narzędzia – opór jaki stawia spoiwo przy wyrywaniu ziaren ściernych z pow. narzędzia podczas działania sił zewn. Zależy od: wł. wytrzymał. spoiwa, grubości mostków spoiwa pomiędzy ziarnami. Oznacza się dużymi literami alfabetu.
Struktura ściernicy – określona udziałem % objętości mat. ściernego w obj. całej masy ściernicy. Określa się cyframi zawartymi.
Spoiwo – składnik narzędzi ściernych, cel: powiązanie poszczególnych ziaren ściernych w porowate ciało stałe. Właściwości: odpowiednia wytrzymałość – stosowanie do rodzaju ścierniwa i przeznaczenia narzędzia; odporność na wpływy chem. i wilgoć; zdolność do tworzenia w narzędziu dużych porów. Np. spoiwa: ceramiczne V, żywiczne B, gumowe.
Wyrównoważenie statyczne – stan równowagi ściernicy, środek ciężkości leży na osi obrotu. Stosuje się do tego: wyważarki, przyrządy pryzmowe i krążkowe, wagi.
Obciąganie ściernic – cel: przywracanie zdolności skrawanych czynnej pow. ściernicy przez wytworzenie nowych ostrzy na ziarnach ściernych wskutek wykruszania lub rozłupywania stępionych ziaren i cząstek spoiwa oraz usuwanie zalepień.
Profilowanie czynnej pow. ściernicy dot. jej makrogeometrii i wiąże się z geometrycznym kształtem odwzorowywanym na przedmiocie szlifowanym.
Samoostrzenie ściernicy – zachowuje jej zdolności skrawne i polega na: - odłamywaniu wierzchołków ziaren pod wpływem obciążeń dynam.; - zużyciu ziaren wskutek ich kruszenia się i łupania pod wpływem wzrastających sił skrawania; - wyrwaniu stępionych ziaren ze spoiwa pod wpływem sił skrawania i odkrywaniu w ten sposób nowych, ostrych ziaren.
Trwałość ściernicy TC – okres jej użytkowania między dwoma kolejnymi obciąganiami, w których zachowuje ona zdolność skrawaną oraz prawidłowy kształt geometr. Gdy pracuje samoostrzenia jej trwałość zależy od: wzrostu chropowatości obrobionej pow., zwiększenie się odchyłek wymiarów i kształtu przedmiotu, wzrost sił i mocy skrawania oraz amplitudy drgań, wzrost temp. szlifowania, występowanie przypaleń.
Wady pow. szlifowanych: - przypalenia miejscowe pow. wskutek nagrzania do zbyt wysokiej temp.; - makro i mikropęknięcia warstwy wierzchniej wynikłe ze zmian strukturalnych; - zadrapania wytworzone przez ziarna ścierne znajdujące się w chłodziwie, które nie zostało dobrze przefiltrowane; - ślady posuwu wytworzone przez ściernicę o zukosowanej tworzącej, co powstaje np. wskutek zużycia diamentu obciągającego lub wymiany obciągacza; - skośne znaki na pow. powstałe w skutek nieprawidłowego obciągania ściernicy; - wybłyszczenia miejscowe (lustrzany połysk) spowodowane stępioną ściernicą, która chwilowo nie skrawa, ale dociera i ugniata pow.
Cechy charakteryzujące ciecze chłodząco-smarujące: zdolność chłodzenia (przyjmowanie i odprowadzanie ciepła ze strefy skrawania w celu uniknięcia naprężeń cieplnych w przedmiocie i ściernicy); zdolność smarowania i tworzenia filmu smarnego zmniejszającego pracę tarcia i zużycie ściernicy, zdolność zmywania (usuwanie drobnych wiórów i innych zanieczyszczeń), zdolność zabezpieczenia antykorozyjnego.
Chłodziwa olejowe – zapewniają uzyskanie małej chropowatości pow. szlifowanej i znacznie zmniejszają zużycie ściernicy. Stosowane tylko przy szlifowaniu kształtowym. W innych odmianach szlifowania stosuje się emulsje.
Samoostrzenie ściernicy – zachowuje jej zdolności skrawne i polega na: - odłamywaniu wierzchołków ziaren pod wpływem obciążeń dynam.; - zużyciu ziaren wskutek ich kruszenia się i łupania pod wpływem wzrastających sił skrawania; - wyrwaniu stępionych ziaren ze spoiwa pod wpływem sił skrawania i odkrywaniu w ten sposób nowych, ostrych ziaren.
Trwałość ściernicy TC – okres jej użytkowania między dwoma kolejnymi obciąganiami, w których zachowuje ona zdolność skrawaną oraz prawidłowy kształt geometr. Gdy pracuje samoostrzenia jej trwałość zależy od: wzrostu chropowatości obrobionej pow., zwiększenie się odchyłek wymiarów i kształtu przedmiotu, wzrost sił i mocy skrawania oraz amplitudy drgań, wzrost temp. szlifowania, występowanie przypaleń.
Wady pow. szlifowanych: - przypalenia miejscowe pow. wskutek nagrzania do zbyt wysokiej temp.; - makro i mikropęknięcia warstwy wierzchniej wynikłe ze zmian strukturalnych; - zadrapania wytworzone przez ziarna ścierne znajdujące się w chłodziwie, które nie zostało dobrze przefiltrowane; - ślady posuwu wytworzone przez ściernicę o zukosowanej tworzącej, co powstaje np. wskutek zużycia diamentu obciągającego lub wymiany obciągacza; - skośne znaki na pow. powstałe w skutek nieprawidłowego obciągania ściernicy; - wybłyszczenia miejscowe (lustrzany połysk) spowodowane stępioną ściernicą, która chwilowo nie skrawa, ale dociera i ugniata pow.
Cechy charakteryzujące ciecze chłodząco-smarujące:
zdolność chłodzenia (przyjmowanie i odprowadzanie ciepła ze strefy skrawania w celu uniknięcia naprężeń cieplnych w przedmiocie i ściernicy);
zdolność smarowania i tworzenia filmu smarnego zmniejszającego pracę tarcia i zużycie ściernicy, zdolność zmywania (usuwanie drobnych wiórów i innych zanieczyszczeń),
zdolność zabezpieczenia antykorozyjnego.
Chłodziwa olejowe – zapewniają uzyskanie małej chropowatości pow. szlifowanej i znacznie zmniejszają zużycie ściernicy. Stosowane tylko przy szlifowaniu kształtowym. W innych odmianach szlifowania stosuje się emulsje.