HISZPANIA WIEK 18
Następuje zmiana dynastii. Karol II – ostatni król z dynastii Habsburgów. Społeczeństwo oczekiwało poprawy sytuacji w państwie oraz długotrwałego pokoju. Na tronie zasiada Filip V. Na początku rządy Filipa V były trudne. Gdy zasiadł na tronie miał 17 lat i nie znał hiszpańskiego. Cesarz austriacki postanowił walczyć o tron hiszpański. Trwała walka o hegemonię w Europie i kolonie w Ameryce. Jednak Filip V starał się prowadzić politykę pokojową. Za jego panowania po raz pierwszy przeprowadzono spis gruntów i nieruchomości, co pozwoliło stworzyć sprawny i sprawiedliwy system podatkowy. Zawarto konkordat z Watykanem (niekorzystny dla Watykanu), rozszerzono uprawnienia dla państwa. Następuje odbudowa potęgi morskiej oraz rozbudowa portów i stoczni
W 1801 r powstaje sojusz anty-hiszpański i anty-francuski. Dołączyła się też Portugalia. Anglia, która od 1704 roku miała Gibraltar wygrywała wszystkie bitwy morskie z Hiszpanią i Francją. Wojska angielsko-portugalskie wkroczyły do Madrytu zdobywając Saragossę. Filip był zmuszony uciekać. Francuzi wzmocnili oddziały i połączyli się z Hiszpanią.
Po śmierci cesarza austriackiego między sojusznikami zaczęły się kłótnie. Hiszpania straciła kolejne terytoria.
Nastąpiła wojna o sukcesję - 1701-1714, wojna o następstwo tronu po wygasłej w 1700 hiszpańskiej linii Habsburgów.
Aragonia i Walencja walczyły po stronie wrogów. Katalonia była po stronie austriackiej.
Następnie zlikwidowano parlament, wprowadzono obowiązkowe używanie hiszpańskiego w sądach. Zmieniono system polityczny. Rządy były dotychczas sprawowane przez rady. Później ich miejsce zajęli ministrowie. Kraj podzielono na 8 królestw, na ich czele stanęli gubernatorzy. Powstała nowa elita polityczna. Pieniądze płynące z Ameryki wydawano na reorganizację armii. Doszło do wzrostu wydatków na wojsko (50-cio krotnie w ciągu 12 lat). Hiszpania wyszła z wojny bogatsza i mocniejsza. Po wojnie zlikwidowano Imperium Hiszpańskie w Europie. Jedynie kolonie amerykańskie pozostały nietknięte.
Po śmierci Filipa V (46 lat panowania) na tronie zasiadł jego syn Ferdynand VI. Wybrano mu małżonkę z Portugalii co poprawiło stosunki z Portugalią. Następcą Ferdynanda VI był Karol III (najstarszy syn Filipa V z drugiego małżeństwa). Karol III z dynastii Burbonów (28 lat panowania w Hiszpanii) był także królem Neapolu i Sycylii (25 lat panowania). Zdobył doświadczenie we Włoszech. Zmodernizował Hiszpanię, wprowadził reformy. Program reform miał za główne zadanie zwiększenie dochodów państwa. Sabatini przeprowadził wielką odnowę Madrytu. Rozszerzono ulice, wybudowano budynki reprezentacyjne, pojawiło się oświetlenie na drogach. Przeprowadzono reformy fiskalne, obniżono podatki od artykułów pierwszej potrzeby. Pojawił się nowy system opłat za nieruchomości. Pod koniec 18 wieku powstał pierwszy bank narodowy. Wprowadzono walutę – pesetę. Reformy Karola III kontynuował Karol IV.
Polityka zagraniczna:
Karol III postanowił skończyć z polityką naturalności. Nie zgodził się na postawę Anglii, która chciała specjalne prawa handlu z koloniami. Zmodernizowana flota hiszpańska ciągle ustępowała Anglii. Zaczęły się działania wojenne. Francja i Hiszpania zostały pokonane. W tym czasie trwała wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych – po sukcesach amerykanów, Hiszpanie wysłali w obszar wojenny swoją pomoc.
Podczas panowania Karola III Hiszpania utraciła swoje ostatnie Europejskie posiadłości (m.in. we Włoszech, Sycylii, Neapolu i Mediolanie) jedynym oparciem stała się Ameryka – główny dostawca surowców oraz rynek zbytu dla produktów hiszpańskich.
Społeczeństwo i gospodarka:
W 17 wieku Hiszpania straciła milion mieszkańców. W 18 wieku liczba mieszkańców wzrosła o 4 miliony (do 12 mln). Wpływ na to miały lepsze warunki życia, odporność na epidemie i mniej wojen. W gospodarstwie dominowało rolnictwo, które było podstawą dobrobytu. Zagospodarowano nowe ziemie i wprowadzono nowe techniki upraw. Ożywił się handel i produkcja przemysłowa. Korona (Madryt) wprowadziła cła wewnętrzne. Katalończycy opanowali większość handlu z Ameryką. Kraj Basków rozwijał się równie dobrze – rozwijało się rolnictwo i przemysł budowy statków. Wiek 18 przyniósł Hiszpanii utrwalenie trendów. Katalonia i Andaluzja były bogatymi i rozwiniętymi centrami administracyjnymi. Najbardziej rozwiniętymi prowincjami były: Katalonia, Kraj Basków i Walencja. Rozwój rolnictwa następował głównie drogą ekstensywną. Włączono część gospodarstw do produkcji rynkowej.
Oświecenie:
Następują reformy w całej Europie. Prowadzono politykę merkantylistyczną. Zwiększył się przepływ srebra. Była słaba komunikacja, w Hiszpanii nie było kolei oraz dróg. Nie było też systemu miar i wag. Rosły ceny żywności i ziemi. Wzrastał czynsz, nastąpił podział gospodarstw na mniejsze. Korona chciała zlikwidować sprzedawanie tytułów. Arystokracja zachowała kontrolę nad połową ziem, lecz nie zajmowała takiej pozycji w wojsku i administracji jak kiedyś.
Konkordat ograniczył przywileje kościoła. Dzieje kościoła w drugiej połowie 18 wieku były wstępem do wydarzeń w 19 wieku. Miały one zmienić obraz Hiszpanii jako kraju ultrakatolickiego. Powstał obóz klerykalny i antyklerykalny. Spada autorytet księży i liczba duchownych.