I wojna arabsko-izraelska (niepodległościowa) – 15 V 1948 David Ben Gurion proklamował powstanie państwa Izrael. Tego samego dnia rozpoczęła się arabska interwencja zbrojna w Palestynie, która rozpoczęła wojnę. Motywowano to koniecznością przywrócenia tam porządku i ochronę ludności arabskiej przed atakami zbrojnych bojówek syjonistycznych zmuszających Palestyńczyków do opuszczenia swych ziem. Celem wojny była totalna likwidacja Izraela oraz utworzenie jednolitego państwa palestyńskiego. Działania wojenne trwały do 24 II 1949 i zakończyły się triumfem Izraela, który nie tylko obronił swój byt państwowy, ale i powiększył terytorium. Pierwsza wojna arabsko-izraelska w rzeczywistości nie zakończyła się, gdyż nie zawarto żadnego traktatu pokojowego, a działania wojenne przerwano jedynie na mocy zawieszenia broni. W rezultacie wojny nie zrealizowano rezolucji ONZ nr 181/II (z 29 X 1947) o podziale Palestyny na dwa niepodległe państwa, bowiem tereny, na których miało powstać państwo palestyńskie podzieliły między siebie Izrael i kraje arabskie: Izrael zajął Galileę i zach. część Jerozolimy, Transjordania zaanektowała Wsch. Jerozolimę i Cisjordanię, Strefa Gazy przypadła Egiptowi. II wojna arabsko-izraelska (sueska) – rozpoczęła się 29 X 1956 wkroczeniem wojsk izraelskich na płw. Synaj. Agresja została poprzedzona decyzją Egiptu o nacjonalizacji Kanału Sueskiego, jednak rzeczywista przyczyną wybuchu wojny było pragnienie Wlk. Brytanii i Francji utrzymania kontroli nad Kanałem. Państwa te dla realizacji swoich celów posłużyły się Izraelem, którego statki nie mogły korzystać z Kanału Sueskiego. W wyniku działań wojennych Izrael zdobył obszar o pow. 60 tys. km^2 (cały płw. Synaj), z którego jednak musiał się wycofać pod wpływem presji międzynarodowej. W rezultacie tych nacisków do 22 XII 1956 Francja i Wlk. Brytania wycofały swe oddziały z Egiptu, a Izrael do 7 III 1957. Bilans tej wojny był następujący: a) odblokowanie izraelskiego portu Eilat; b) Kanał Sueski pozostał własnością Egiptu, który jednak poniósł klęskę militarną; c) brak nowych nabytków terytorialnych Izraela; d) Wlk. Brytania i Francja poniosły porażkę polityczną. III wojna arabsko-izraelska (sześciodniowa) – casus belli w III konflikcie były decyzje prezydenta Egiptu Nasera o wycofaniu wojsk ONZ z płw. Synaj oraz zamknięcie zat. Al.-Akaba dla żeglugi izraelskiej, potraktowane przez Izrael jako zagrożenie dla jego bezpieczeństwa. Błyskawicznym atakiem 5 VI 1967 wojska izraelskie zdobyły płw. Synaj, wzgórza Golan oraz Strefę Gazy, Cisjordanię i wsch. część Jerozolimy. W rezultacie tzw. wojny sześciodniowej Izrael powiększył swoje terytorium trzykrotnie. Zwycięska dla Izraela wojna 1967 r. ustabilizowała jego pozycję jako pierwszej potęgi militarnej regionu. Dla krajów arabskich była wielką porażką, która skłoniła je do wzmacniania swego potencjału militarnego oraz nie uznawania państwa Izrael i niepodpisywania z nim traktatu pokojowego.	IV wojna arabsko-izraelska (Yom Kippur) – 6 X 1973 Egipt i Syria podjęły zbrojny wysiłek odzyskania ziem zagarniętych przez Izrael w wojnie sześciodniowej, inicjując w ten sposób IV wojnę. Konflikt trwał do 22 paź. Kraje arabskie usiłowały uzyskać przewagę nad Izraelem atakując go w dniu największego święta religijnego Yom Kippur. Po raz pierwszy Arabowie zdołali osiągnąć pewne sukcesy militarne, jednak żadna ze stron nie zrealizowała zakładanych celów, co ułatwiło rokowania pokojowe. Rezultatem wojny październikowej było ogłoszenie przez OPEC embarga na eksport ropy do państw popierających Izrael, podniesienie cen o 70%, a zmniejszenie wydobycia o 25%. Po wojnie Yom Kippur nastąpiło kilka istotnych zmian polityczno-geograficznych w regionie: pojawiła się perspektywa płw. Synaj przez Egipt, Syria odzyskała część wzgórz Golan, południowy Liban został zajęty przez chrześcijańską prawicę i poddany kontroli Izraela, a Egipt obrał prozachodnią orientacje w polityce zagranicznej. 26 III 1979 r., podpisano traktat pokojowy pomiędzy Izraelem a Egiptem, który kończył stan wojny między obu państwami. Traktat przewidywał zwrot płw. Synaj Egiptowi, stacjonowanie sił ONZ w pobliżu nowych granic, gwarancje swobody żeglugi dla Izraela oraz nawiązanie pełnych stosunków dyplomatycznych. Egipt był za to potępiany przez państwa arabskie i nałożono na niego różnego typu sankcje. V wojna arabsko-izraelska (I wojna libańska) – 6 VI 1982 wojska Izraela wkroczyły do Libanu, aby zmusić partyzantów palestyńskich do opuszczenia baz w płd. Libanie, stanowiących odskocznię do rajdów na płn. Izrael. Bilans V wojny izr-ara był dla Izraela tylko częściowym sukcesem. Wprawdzie oddziały OWP musiały opuścić Bejrut, udając się do innych państw arabskich, ale bojownicy palestyńscy nadal stacjonowali w dolinie Bakaa i w Trypolisie, skąd atakowali Izrael. 1/3 terytorium Libanu znalazła się pod okupacja, ale podpisany 17 V 1983 r. układ o zakończeniu stanu wojny został pod presją państw arabskich unieważniony przez Liban 5 III 1984 r. Porwania izraelskich żołnierzy w Gazie (Hamas) i na pograniczu z Libanem (Hezbollah) doprowadziły VI/VII 2006 r. do wybuchu VI wojny arabsko-izraelskiej a II wojny izraelsko-libańskiej, przerwanej rezolucją RB ONZ w połowie sierpnia. Bliski Wschód to nazwa terytorium obejmującego w najszerszym znaczeniu kraje Południowo-Zachodniej Azji (Afganistan, Arabia Saudyjska, Bahrajn, Cypr, Irak, Iran, Izrael, Jemen, Jordania, katar, Kuwejt, Liban, Oman, Syria, Turcja, ZEA) oraz Północno-Wschodniej Afryki (Egipt, Sudan). Bliski i Środkowy Wschód stał się po II wojnie światowej jednym z najbardziej newralgicznych obszarów świata rozwijającego się. Pozycję międzynarodową regionu określają dwa czynniki: polityczny i gospodarczy. Na ten pierwszy składają się walory strategiczno-militarne regionu, na drugi zasoby naturalne, głównie bogate złoża nośników energii: ropy naftowej i gazu. Dogodne położenie na styku trzech kontynentów: Europy, Azji i Afryki pozwala na kontrolowanie biegnących tamtędy szlaków komunikacyjnych oraz stanowi dogodna bazę do promieniowania na sąsiednie obszary. Na Bliskim Wschodzie stykają się też wpływy trzech wielkich religii monoteistycznych: chrześcijaństwa, islamu i judaizmu. Tam też są położone miejsca święte ich wyznawców: Nazaret, Jerozolima, Mekka.
Przez KONFLIKT IZRAELSKO-ARABSKI rozumiemy regionalny konflikt między Izraelem a Arabami palestyńskimi i państwami arabskimi. Konflikt rozpoczął się jednak na długo przed powstaniem państwa żydowskiego. Geneza współczesnego państwa Izrael sięga XIX w. i wiąże się z ideologią i ruchem syjonistycznym. Istnieją dwa pojęcia syjonizmu: religijne i polityczne. To pierwsze rozwinęło się w średniowieczu na podstawie przepowiedni biblijnych głoszących powrót Żydów do „ziemi obiecanej”. Syjonizm polityczny jako ruch pojawił się pod koniec XIX w. i miał za cel utworzenie państwa żydowskiego. Dążenia te opierano na dwóch założeniach: a) istnieniu odrębnego narodu żydowskiego; b) ciągłości historycznej więzi Żydów z Palestyną i ich prawa do niej. Celem doraźnym ruchu było umacnianie wspólnoty żydowskiej na świecie (zapobieganie asymilacji z narodami, wśród których Żydzi zamieszkiwali) i propagowanie emigracji Żydów do Palestyny. I Kongres Syjonistyczny obradujący w Bazylei w 1897 r. powołał do życia Światową Organizację Syjonistyczną. W uchwalonym wówczas programie za cel uznano utworzenie ojczyzny narodowej dla Żydów w Palestynie. 2 grudnia 1917 r. brytyjski minister spraw zagranicznych Arthur J. Balfour wystosował list do lorda Rothschilda, lidera ruchu syjonistycznego, w którym deklarował sympatię dla żydowskich dążeń państwowotwórczych w Palestynie. Była to słynna deklaracja Balfoura, która zdecyduje o powierzeniu Wlk. Brytanii przez Radę Najwyższą Ententy (1920) mandatu nad Palestyną i Irakiem oraz obwarowaniu mandatu specjalną klauzulą. Dokument Ligi Narodów był pierwszym aktem międzynarodowym uznającym prawa żydowskie do Palestyny oraz określającym Żydów mianem narodu. Po osiągnięciu tych celów ruch syjonistyczny przystąpił do realizacji utworzenia państwa żydowskiego przez wzmożoną imigrację Żydów do Palestyny. Wynikiem była zmiana stosunku ilościowego obu społeczności zamieszkujących Palestynę. Nieustająca imigracja osadników żydowskich była powodem konfliktów z miejscową ludnością arabską, która zaczęła się domagać zniesienia mandatu brytyjskiego i niepodległości. W 1939 r. w Londynie odbyła się konferencja w sprawie Palestyny z udziałem przedstawicieli brytyjskiej strefy wpływów na Bliskim Wschodzie: Palestyny, Iraku, Transjordanii, Egiptu, Arabii Saudyjskiej i Jemenu oraz Agencji Żydowskiej. Arabowie domagali się w jej trakcie utworzenia niepodległej Palestyny, a Żydzi własnego państwa na jej terytorium. Odmowa Brytyjczyków oraz wycofanie części wojsk brytyjskich z Palestyny w obliczu II wojny światowej przesądziło o zmianie ukierunkowania aktywności ruchu syjonistycznego na Stany Zjednoczone jako promotora sprawy żydowskiej. 29 listopada 1947 r. ONZ uchwaliła rezolucję nr 181/II o podziale Palestyny na dwa niepodległe państwa: arabskie i żydowskie.	PROBLEM PALESTYŃSKI Istotę problemu stanowi rywalizacja dwóch społeczności: palestyńskiej i żydowskiej, o jedno terytorium – Palestynę. W rezultacie I wojny arabsko-izraelskiej naród palestyński został pozbawiony możliwości mieszkania na swej ziemi. Większość Arabów zamieszkująca podbite ziemie zbiegła, dając początek diasporze palestyńskiej. Od momentu pojawienia się problemu palestyńskiego Izrael negował prawo Palestyńczyków do samostanowienia. Po wojnie 1948/49 kwestia palestyńska stała się instrumentem antyizraelskim, którym z różnym powodzeniem posługiwały się rządy krajów arabskich. Pod koniec lat 50. w strefie Gazy zaczęły powstawać pierwsze grupy bojowników palestyńskich. Sprzeczne interesy państw arabskich utrudniały wypracowanie jednolitej strategii przez palestyński ruch narodowo-wyzwoleńczy. Dopiero w 1964 r. na szczycie państw arabskich w Kairze założono Organizację Wyzwolenia Palestyny. Zrzeszał ludzi wokół wspólnego celu: utworzenia własnego państwa. Poważniejszą role w konflikcie bliskowschodnim OWP zaczęła odgrywać dopiero w 1969 r. gdy na jej czele stanął Jasser Arafat, przywódca najsilniejszego ugrupowania al-Fatah. Aż do końca lat 80. ruch ten opowiadał się za utworzeniem w Palestynie tylko jednego, demokratycznego państwa, w którym jednakowe prawa mieliby Żydzi, muzułmanie i chrześcijanie. 12 X 1973 r. RB ONZ przyjęła rezolucję nr 338 uznającą naród palestyński za „główną stronę w ustanowieniu trwałego i sprawiedliwego pokoju na Bliskim Wschodzie” i przyznając mu niezbywalne prawo do niepodległości narodowej i suwerenności. Na szczycie arabskim w Rabacie (Maroko) w 1974 r. OWP została uznana za jedynego legalnego reprezentanta narodu palestyńskiego. 22 X 1974 r. ZO ONZ uznało prawo narodu palestyńskiego do samostanowienia i przyznało OWP status obserwatora przy ONZ. W 1987 r. Palestyńska Rada Narodowa potwierdziła wolę OWP kontynuowania walki we wszelkich formach pod przywództwem Arafata aż do utworzenia niepodległego państwa. Okupowane terytoria arabskie przyniosły Izraelowi zamiast spodziewanych „bezpiecznych granic” bombe demograficzną: blisko dwumilionową mniejszość arabską, która nie pogodziła się z okupacją. Jej opór przybrał w grudniu 1987 r. formę intifady – powstania bez użycia broni w Cisjordanii i Strefie Gazy. Demonstracje, strajki i starcia uliczne z żołnierzami izraelskimi miały głównie polityczne znaczenie, zwracając uwagę społeczności międzynarodowej na konieczność uregulowania problemu. W 1994 r. Szymon Peres w imieniu Izraela i Jaser Arafat w imieniu Organizacji Wyzwolenia Palestyny, podpisali porozumienia z Oslo, które otworzyły drogę do utworzenia Autonomii Palestyńskiej na Zachodnim Brzegu i w Strefie Gazy. Deklaracja Pokojowych Intencji była przyznaniem przez OWP prawa do istnienia państwa żydowskiego i deklaracją wyrzeczenia się terroryzmu.
	WOJNY W ZATOCE PERSKIEJ Strategiczne znaczenie rejonu Zatoki Perskiej powoduje, że jest on miejscem częstych konfliktów zbrojnych. To w rejonie Zatoki Perskiej znajduje się około 60% światowych zasobów ropy naftowej. We wrześniu 1980 r. Irak rozpoczął wojnę z Iranem. Walki trwały aż do 1988 Istniało kilka powodów irackiej agresji: spór graniczny, długotrwała rywalizacja o wpływy w rejonie Zatoki Perskiej i opozycja nacjonalistycznego reżimu arabskiego Saddama Husajna wobec rewolucyjnej teokracji islamskiej w Iranie. Pokój w tym rejonie trwał krótko, gdyż Irak dokonał w sierpniu 1990 r. agresji na Kuwejt. Spowodowało to powstanie koalicji 28 państw do walki o wyzwolenie Kuwejtu. Operacja „Pustynna Burza” na początku 1991 r. zakończyła się klęską Iraku i wyzwoleniem Kuwejtu. Irak spotkały dotkliwe sankcje nałożone przez ONZ. Drastycznie ograniczono sprzedaż irackiej ropy naftowej, Irak miał wypłacić olbrzymie odszkodowania za spowodowane w Kuwejcie zniszczenia. Został poddany nadzorowi międzynarodowemu z ramienia ONZ i zobowiązany do zniszczenia broni masowego rażenia. Nałożono ponadto blokadę ekonomiczną (embargo na handel). Stany Zjednoczone oskarżały reżim iracki o brak demokracji, zbrojenia i nieprzestrzeganie postanowień ONZ. W 2003 r. USA zmontowały koalicję w składzie: USA, Wielka Brytania i Polska oraz kilkanaście innych państw, która rozbiła rządy irackie i faktycznie okupowała terytorium kraju. Irak został podzielony na strefy: amerykańską, brytyjska i polską z obecnością wojsk sojuszniczych. Celem tej obecności było doprowadzenie do pełnej likwidacji rządów Saddama Husajna, patronowanie budowie nowej administracji i normalizacji życia kraju. Sankcje ONZ zostały zniesione. Chodzi o to, aby obywatele Iraku objęli władzę, tworząc demokratyczny rząd nadzorowany przez siły wojskowe aliantów.