SEKTOR FINANSOWY W UNI EUROPEJSKIEJ

Wykład 1 15.02.2012

Literatura:

1. red. Żabińska, Rynki finansowe w UE, CeDeWu, Wa-wa 2011

2. E. Gostomski, Bankowość międzynarodowa, UE Gdańsk, Gdańsk 2008

3. Rynek Papierów Wartościowych w Strefie Euro, red. Kapuścińska, VoltersCluver 2007

4. Jednolity rynek ubezpieczeniowy w UE, red. J. Monkiewicz, Branta 2005

Egzamin:

• Może być „0”

• Test będzie 2 lub 3 częściowy

  1. test jednokrotnego wyboru

  2. test prawda/fałsz

  3. może uzupełnianka

W marcu nie będzie 2 wykładów: 7 i 21

Odrabiamy: 26.IV na 4h (11:40-15 aula B)

Materiały przekaże na maila pod koniec (w doc)

Pojęcie systemu finansowego: (S.Owsiak)

System finansowy ≠ Sektor finansowy

Elementy systemu finansowego (rynkowego)

• rynki finansowe

• instytucje finansowe

• instrumenty finansowe

• zasady określające sposób działania (tych wyżej)

  • formalne i nieformalne

Podsystemy systemu finansowego

• publiczny

• rynkowy (sektor finansowy obejmuje pierwsze dwie – bez gospodarstw domowych i przedsiębiorstw)

Sektor finansowy:

Funkcje systemu finansowego:

• płatnicza (płatniczo-rozliczeniowa)

• płynności

• oszczędności

• akumulacji bogactwa

funkcje płynności i akumulacji bogactwa łączą się ze sobą

• kredytowa

• minimalizacji ryzyka

• polityki gospodarczej

Sektor finansowy (pośrednicy finansowi)

• umożliwiają przepływ strumieni pieniężnych między podmiotami nadwyżkowymi, a podmiotami deficytowymi, krajowymi i zagranicznymi

• funkcja transformacji

• przez nich można

  • obniżyć koszty transakcyjne

  • wyrównywanie skutków asymetrii informacyjnej

Sformalizowane zasady funkcjonowania systemów finansowych:

• krajowe regulacje

• międzynarodowe standardy finansowe

  • zasady opracowane przez organizacje międzynarodowe

  • praktyki

  • metodyki

  • kodeksy dobrej praktyki

Integracja

• przebiega w fazach

• może mieć różny stopień natężeń

Wykład 2 22.02.2012

Monetarne kryteria zbieżności:

• inflacja - 1,5 punkta procentowego

• długookresowastopa procentowa – 2 punkty procentowe

• kursy waluty …

Fiskalne kryteria:

• deficyt budżetowy 3% PKB

• dług publiczny 60% PKB

Koniec 2 etapu Faza A (maj-grudzień 1998)

• EMU 11 państw / 15

• Kursy wymiany walut

• EBC

3 etap Faza B (1.I.1999 – 31.XII. 2001)

• Ostateczne kursy euro/walut narodowych

• Euro w obrocie bezgotówkowym

Faza C (1.I.2002 – 30.VI.2002)

Faktyczne terminy wycofania walut narodowych z obrotu

Proces tworzenia jednolitego rynku finansowego w UE – swobody (osiedlania, świadczenia usług, przepływu kapitału)

Pełna integracja

Strategia Lizbońska – 6 priorytetów gospodarczych

1. Rozwój nowoczesnych technologii informacyjnych

2. Dokończenie budowy rynku wewnętrznego

3. Pełne zintegrowanie rynku finansowego

4. Rozwój przedsiębiorczości

5. Europejski Obszar Badań

6. Przegląd wspólnotowych instrumentów finansowych

Jednolity rynek:

• Zasada minimalnych standardów

• Zasada wzajemnego uznawania przepisów narodowych

• Zasada jednolitej licencji

• Zasada prymatu nadzoru macierzystego

Integracja państw w sektorze finansowym:

• Oddziaływanie sektora na gospodarkę

• Asymetria w dostępie do informacji

• Ryzyko moralne

• Ochrona interesu akcjonariuszy i inwestorów

Wykład 3 29.02.2012

Podstawowe typy regulacji dotyczące sektora fin:

• Regulacje strukturalne – określają warunki podejmowania działalności , rodzaje świadczonych usług i geograficzny zasięg działania

• Regulacje ostrożnościowe – obejmują wewnętrzne zarządzanie instytucją finansową.

• Ochrona interesów klientów – przed skutkami złego zarządzania środkami finansowymi, nadużyć oraz oszustw

Najważniejsze kwestie objęte regulacjami szczegółowymi:

• Licencjonowanie instytucji finansowych - strukturalne

• Ograniczenia podmiotowe prowadzonej działalności - strukturalne

• Zachowanie płynności – ostrożnościowe (zobowiązania krótkoterminowe)

• Wyposażenie w kapitał (zapewnienie wypłacalności) – ostrożnościowe średnio i długoterminowe

• Dywersyfikacja podejmowanego ryzyka - ostrożnościowe

• Ujawnianie podstawowych informacji (danych) o sytuacji finansowej

Instytucje wspierające liberalizację w sferze usług finansowych

• Światowa Organizacja Handlu (WTO) - gromadzi kraje rozwinięte i rozwijające się oraz biedne

• Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) – gromadzi kraje rozwinięte + Meksyk + Korea +Polska; znoszenie barier przepływu usług i kapitału

• Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Bank Światowy

• Bank Rozliczeń (Rozrachunków) Międzynarodowych w Bazylei (BIS)

• Wyspecjalizowane gremia w dziedzinie nadzoru

  • Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego (BCBS) przy BIS

  • Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO)

  • Międzynarodowe Stowarzyszenie Nadzoru Ubezpieczeniowego (IAIS)

  • Komitet Systemów Płatniczych i Rozliczeniowych (CPSS)

Rodzaje regulacji dotyczących sektora finansowego w UE

• Konkordaty (umowy) bazylejskie

  • Pierwsza Umowa Kapitałowa (Bazylea I)

  • Nowa Umowa Kapitałowa (Bazylea II)

  • Bazylea III

• Dyrektywy – akty prawne o charakterze wiążącym, wdrażane obligatoryjnie w wyznaczonym czasie przez państwa członkowskie do ustawodawstwa krajowego

• Rozporządzenia – akty prawne o charakterze wiążącym, obowiązujące wszystkie kraje z chwilą ich przyjęcia

• Zalecenia akty prawne o charakterze niewiążącym

Decyzje do regulowania indywidualnych przypadków Sektor bankowy:

Cele regulacji stosowanych w odniesieniu do sektora bankowego

(bank jest specyficznym przedsiębiorstwem dysponującym małym kapitałem co do skali jego działalności – problemy banków mają tendencje do rozprzestrzeniania się - efekt domina i zarażania przy bankach bardzo widoczny, traktowane jako instytucje zaufania publicznego, spełniają kluczową rolę w sektorze finansowym, od banków zaczęto wprowadzanie regulacji nadzorczych)

• Zapewnienie stabilności systemu bankowego

• Zapewnienie bezpieczeństwa działania banków

• Ochrona interesów klientów banków

• Kształtowanie warunków do rozwoju aktywności i innowacyjności banków (podejmowanie pewnego ryzyka, rozwijanie w pewnych granicach)

• Kształtowanie warunków do wzrostu roli konkurencji rynkowej w ich funkcjonowaniu (istnieją regulacje prawne, które nie dopuszczają stosowania praktyk monopolistycznych – regulacje przeciwko zmową cenowym, równość w dostępie do rynku, równe warunki startu)

Obszary objęte tzw. minimum harmonizacji w sektorze bankowym UE – (obecnie uznawane za zamałe, mówi się coraz częściej o max harmonizacji)

• Licencjonowanie instytucji kredytowych (banków)

• Poziom minimalnych funduszy własnych

• Adekwatność kapitałowa w relacji do różnego rodzaju ryzyka oraz usług inwestycyjnych

• Limity koncentracji kredytów i innych wierzytelności

• Nadzór nad dużymi pakietami akcji w instytucjach kredytowych

• Nadzór nad uczestnictwem kapitałowym banków poza sektorem bankowym

• Nadzór na bazie skonsolidowanej

• System gwarancji depozytów i ochrony inwestorów

• Pranie brudnych pieniędzy i przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmu

• Kredyt konsumencki

• Rozliczenia transgraniczne (rozporządzenie, wszystkie usługi płatnicze dyrektywa)

Licencjonowanie banków:

1. Pierwsza Dyrektywa Bankowa z 1977 r.

   • Zdefiniowanie instytucji kredytowej i określenie minimalnych wymogów kapitałowych i osobowych koniecznych do uruchomienia oddziału za granicą

   • Podjęcie działalności za granicą wymagało zezwolenia władz kraju goszczącego

   • Zagraniczne oddziały podlegały nadzorowi kraju goszczącego

   • (Oddział musiał mieć odrębny kapitał)

2. Druga Dyrektywa Bankowa z 1989r

   • Wprowadzenie zasady jednolitej licencji bankowej – na podstawie zezwolenia kraju rodzimego może prowadzić działalność w każdym z krajów UE

   • Określenie rodzaju usług podlegających wzajemnemu uznawaniu

   • Wprowadzenie możliwości transgranicznego świadczenia usług – bez konieczności istnienia formy stałej za granicą/ zdalnie/przedstawicielstwa nie stałe

   • Określenie wysokości minimalnego kapitału założycielskiego instytucji kredytowej (5mln Euro)

   • Określenie innych wymogów niezbędnych do uzyskania licencji (kwestie osobowe – kadry z wyższej rangi; lista usług; struktura organizacyjna)

   • Określenie maksymalnych udziałów bankó w przedsiębiorstwach sektora pozabankowego (1 podmiot 15% FW, wszystkich 60% FW)

   • Ustalenie zasady dotyczących sprawowania nadzoru nad IK – kraj macierzysty podstawowe obowiązki

Międzynarodowe regulacje ostrożnościowe BCBS

1. Umowa Kapitałowa z 1988 r.

   • Określenie wymogów adekwatności kapitałowej dla bankó prowadzących działalność w skali międzynarodowej w celu ograniczenia ryzyka kredytowego

2. Nowelizacja Umowy Kapitałowej z 1996 r. (Bazylea 1,5)

   • Objęcie wymogiem adekwatności kapitałowej ryzyka kredytowego i ryzyka rynkowego (walutowego, stopy procentowej i inwestycyjnego)

3. Nowa Umowa Kapitałowa (Bazylea II)

   • Objęcie wymogiem adekwatności kapitałowej ryzyka kredytowego, rynkowego i operacyjnego

4. Bazylea III – ogłoszona 26 lipca 2010 r. (wejście w życie – 2019 r. – horyzonty czasowe różne najdłuższe do 2019)

   • Wprowadza obowiązek tworzenia przez banki buforów na wypadek strat tzw. dodatkowego buforu kapitałowego (ang. Capital conservation buffer) - na wypadek kryzysów i napięć ekonomicznych oraz buforu kapitałowego antycyklicznego…

Konstytucja Bankowości Europejskiej

Dyrektywa 2000/12/WE z 20 marca 2000 r.

Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez IK

Dyrektywa 2006/48/we z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez IK

- określenie zasady licencjonowania i prowadzenia działalności przez IK na terenie UE w tym m.in.

• Warunki uzyskania licencji

• Rodzaje działalności podlegającej zasadzie wzajemnego uznawania

• Zasady sprawowania nadzoru ostrożnościowego

• Najważniejsze normy ostrożnościowe

Definicja IK (credit institution)

Przedsiębiorstwo, którego działalność polega na przyjmowaniu depozytów lub innych funduszy podlegających zwrotowi od ludności lub przyznawaniu kredytów na swój własny rachunek (definicja klasyczna kładząca nacisk na działalność dep-kred)

IK jest również instytucja pieniądza elektronicznego (electronic money institution)

Zasady licencjonowania banków:

1. Licencja na założenie IK – wydają władze kraju macierzystego (kraju siedziby)

2. Warunki udzielenia licencji

   1. Min. Kapitał założycielski 5 mln euro

   2. Odpowiednie kompetencje osób będących w zarządziebanku

   3. Przedłożenie programu działalności określającego m.in. rodzaje działalności i struktórę organizacyjną banku

   4. Dostarczenie informacji n.t. ząłożycieli i akcjonariuszy mających znaczne udziały banku

3. Zasada jednolitej licencji – możliwość prowadzenia działalności przez IK na terenie całej UE

Rodzaje działalności IK polegających wzajemnemu uznawaniu (dołączy do materiałów)

1. Przyjmowanie od ludności depozytów i innych środków podlegających zwrotowi

2. Udzielanie kredytów – …

3. Leasing finansowy

4. Usługi transferu śr. pien.

5. Emisja i administrowanie śr. płatności - …

6. Gwarancje i zobowiązania

7. Obrót na własny rachunek lub na rachunek klienta

   1. Instr. R.P.

   2. Dewizami

   3. Opcjami i terminowymi umowami na instr. Fin. „futures”

   4. Instr. St % i wymiany walutowej

   5. Zbywalnymi PW

8. Uczestniczenie w emisji PW i świadczenie usług związanych z taką emisją

9. Doradztwo dla przeds. gospodarczych

10. Pośrednictwo na rynku pien.

11. Zarządzanie portfelem i doradztwo inwest.

12. Przechowywanie i administrowanie PW

13. Usługi w zakresie opiniowania kredytobiorców

14. Przechowywanie w sejfach

Zasady sprawowania nadzoru ostrożnościowego nad IK

• Głównym organem sprawującym nadzór nad IK są władze nadzorcze kraju macierzystego (nadzór nad wykonywaniem regulacji ostrożnościowych)

• Kraj goszczący sprawuje nadzór nad płynnością zagranicznej IK oraz stosowaniem się przez nią do wymogów realizowanej przezeń polityki pieniężnej\

• Władze nadzorcze kraju macierzystego i goszczącego współpracują ze sobą m.in. drogą wzajemnej wymiany inf. Mogących ułatwić monitorowanie ich płynności finansowej

EUROPEJSKIE INSTYTUCJE NADZORCZE

Od 1.01.2011 r. w UE funkcjonuje Europejski System Nadzoru Finansowego (ESFS)

Skład:

• Europejski nadzór bankowy

• Europejski nadzór Ubezpieczeń i ppe

• Europejski nadzór Giełd i PW

Europejska rada ds. Ryzyka Systemowego

Wykład 4 07.03.2012

Nie odbył się

Wykład 5 14.03.2012

Regulacje dot FW

1. Składniki FW

   • Wpłacony kapitał akcyjny (łącznie z premią emisyjną ale też akcji uprzywilejowanych)

   • Niepodzielony zysk z lat ubiegłych

   • Fundusze ogólnego ryzyka bankowego

   • Różnice z wyceny i aktualizacji majątku trwałego

2. Pozycje pomniejszające FW

   • Akcje własne posiadane przez IK wg ich wartości księgowej

   • Straty o istotnym znaczeniu poniesione w bieżącym roku obrotowym

   • Akcje, udziały oraz należności podporządkowane w innych IK i finansowych

Najważniejsze normy ostrożnościowe

• Współczynnik wypłacalności (współczynnik adekwatności kapitałowej, współczynnik Cook’a) – relacja FW do sumy aktywów i pozycji pozabilansowych ważonych ryzykiem (0%,10%, 20%, 50%,100%), minimalny poziom współczynnika – 8%

• Współczynnik koncentracji dużych zaangażowań (operacji aktywnych)

  • Górna granica zaangażowania IK dla jednej operacji bankowej, w stosunku do pojedynczego klienta (lub klientów powiązanych ze sobą kapitałowo) – max 10% FW

  • Łączne zaangażowanie IK obejmujące aktywa bilansowe i pozycje pozabilansowe w stosunku do pojedynczego klienta (lub grupy klientów powiązanych ze sobą kapitałowo) – max 25% FW

  • Suma wszystkich w/zaangażowań – max 800% FW

SYSTEM GWARANTOWANIA DEPOZYTÓW W UE

Dyrektywa 94/19/WE z 30 maja 1994 r. w sprawie systemu gwarantowania depozytów zmieniona dyrektywą 2009/14/WE z dnia 11 marca 2009 r.

• Obowiązek utworzenia przez każde państwo przynajmniej jednego systemu gwarantowania depozytów

• Pokrywanie zobowiązań zarówno banków krajowych, jak i ich oddziałów zagranicznych na terenie UE

• Szybkość i efektywność wypłat w ramach systemu

• Minimalny pułap gwarancji wkładów w odniesieniu do 1 deponenta (obecnie 100tys. Euro gwarantowane w 100%)

• Powszechność systemu oraz równe traktowanie IK

• Zapewnienie klientom dostępu do informacji

Element sieci bezpieczeństwa finansowego –

ZASADA GWARANTOWANIA KRAJU MACIERZYSTEGO

Od dnia 1 maja 2004 – zgodnie z dyrektywą 94/19/EC – banki (zgodnie z terminologią europejskich aktów prawnych nazywane IK) pochodzące z jednego z państw członkowskich UE mogą prowadzić na terytorium innych państw członków UE działalność w formie oddziału, korzystając z licencji bankowej uzyskanych w kraju macierzystym. Depozyty zgromadzone w tych oddziałach są objęte gwarancjami systemu gwarantowania kraju macierzystego.

UCZESTNICY POLSKIEGO SYSTEMU GWARANTOWANIA DEPOZYTÓW

1. Obowiązkowo

   1. Banki krajowe

   2. Oddziały banków z siedzibą poza obszarem UE, o ile nie należą do żadnego systemu gwarantowania lub ich poziom gwarancji jest niższy od tego, któ®y zapewnia polski system

2. Dobrowolne

   1. Oddziały bankó pochodzących z państw UE – w ramach dopełnienia gwarancji

LIMITY GWARANCYJNE W POLSCE

1. Suma depozytów do równowartości w złotych 100tys. Euro- gwarantowana w 100%

   1. Środki gwarantowane płatne są w złotych

   2. Gwarancje dotyczą deponenta a nie w rachunku czyli: wszystkie rachunki danej osoby w jednym banku ulegają sumowaniu

      • Dla rachunku wspólnego każdy współposiadacz ma osobny limit

Środki nie objęte bądź przekraczające limit gwarancji są wypłacane w trybie postępowania upadłościowego

1. Wypłaty śr. gwarantowanych powinny być dokonane nie później niż w terminie 20 dni roboczych od dnia zawieszenia działalności banku. Za zgodą KNF okres ten może być wydłużony jednak nie dłużej niż o 10 dni

PRZECIWDZIAŁANIE PRANIU PIENIĘDZY I FINANSOWANIU TERRORYZMU

Dyrektywa AML/CTF – dwukrotnie nowelizowana

Dyrektywa Rady UE 91/308/EEC z 10 czerwca 1991 r. dwukrotnie nowelizowana, ostatnia regulacja to III Dyrektywa – Dyrektywa 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu (AML/CTF)

Obowiązki banków oraz innych instytucji finansowych

• Identyfikacja tożsamości klienta dokonującego operacji o wartości>15 tys. Euro

• Rejestracja faktu dokonania operacji z klientem

• Archiwizacja dokumentów transakcyjnych przez min. 5 lat

• Współpraca banków z organami zwalczającymi proceder prania pieniędzy

• Powstrzymywanie się od przeprowadzania operacji „podejrzanych”

• Przeszkolenie personelu i wdrożenie odpowiednich systemów kontroli wewnętrznej

PIENIĄDZ ELEKTRONICZNY I USŁUGI PŁATNICZE

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad ich działalnością, zmieniająca dyrektywy 2005/60/WE i 2006/48/WE oraz ….

Dyrektywa 2007/64/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. …

KREDYTY KONSUMENCKIE

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki

• Dotyczy kredytów konsumenckich w wysokości od 200 euro do 75 tys. Euro ( w Polsce – brak granicy dolnej, górna – 255 550zł)

• Jasny przekaz reklamowy – informacje jednoznaczne, zrozumiałe, nie wprowadzające w błąd

• Przejrzystość oferty – wprowadzenie ujednoliconego formularza kredytowego, który pozwoli łatwo porównać propozycje poszczególnych banków (zwłaszcza oprocentowanie i całkowite koszty kredytu)

• Wysoki stopień ochrony kredytobiorców – jednolity w całej UE. W ciągu 14 dni będą się mogli oni bezkarnie wycofać z podpisanej umowy, nie ponosząc żadnych kosztów

• Prawo klienta do częściowej lub całkowitej przedterminowej spłaty kredytu

ROZWÓJ SEKTORA BANKOWEGO W UE

1. System bankowy – ogół instytucji bankowych oraz regulacje określające zasady ich działalności, a także wzajemne powiązania i stosunki z otoczeniem

2. Czynniki wpływające na kształt systemu bankowego

   • Ustrój polityczny, ekonomiczny i społeczny i charakterystyczne dla niego wartości i cele

   • Tradycja i czynniki kulturowe

   • Struktura i wolumen popytu na usługi bankowe

   • Zdolność innowacyjna gospodarki

EUROPEJSKI SEKTOR BANKOWY NA POCZĄTKU LAT 90 XX w.

• Różnorodność instytucji finansowych i znaczny udział banków państwowych w finansowaniu przemysłu, rolnictwa i obrotu nieruchomościami

• Rosnące znaczenie banków oszczędnościowych , spółdzielczych, kas kredytowych i ich central

• Historyczna tradycja posiadania przez banki praw własności do przedsiębiorstw połączona z powiernictwem nad nimi

• Specyficzna rola bankó lokalnych, regionalnych oraz innych instytucji finansowych wobec MSP

• Znaczne podobieństwa prawa bankowego

ZMIANY W SEKTORZE BANKOWYM W LATACH 90.

1. Zmiana roli banków w gosp. (wzrost relacji wartości aktywów sektora bankowego do PKB, wzrost wolumenu depozytów, kredytów, operacji rozliczeniowych deregulacja i dezintermediacja)

2. Głębokie zmiany strukturalne w sektorze bankowym (zmniejszenie się liczby banków stabilizacja liczby oddziałów niewielki wzrost zatrudnienia radykalne przeobrażenia technologiczne i organizacyjne)

3. Procesy konsolidacyjne i wzrost stopnia koncentracji działalności bankowej (zróżnicowany charakter konsolidacji - tworzenie megastruktur oraz połączenia banków małych i średnich, wzrost stopnia koncentracji przy równoczesnym wyrównywaniu się poziomów koncentracji między krajami

4. Wzrost efektywności ekonomicznej banków

PRZEMIANY W SEKTORZE BANKOWYM UE W WARUNKACH INTEGRACJI MONETARNEJ

1. Konsekwencje powstania UGW dla sektora bankowego

   • Obniżenie się ryzyka bankowego

   • Zmniejszenie kosztów transakcyjnych

   • Wzrost stabilności finansowej

   • Zwiększenie skali rynku

   • Integracja rynku finansowego w skali europejskiej

   • Porównywalność i przejrzystość cen

2. Zmiany strukturalne w sektorze bankowym

   • Wzrost roli instrumentów rynku pieniężnego i kapitałowego

   • Poszukiwanie przez banki nowych źródeł finansowania

   • Zmniejszenie liczby banków i ich placówek

   • Ekspansja bankowości elektronicznej

   • Nieznaczny wzrost udziału aktywów banków zagranicznych w aktywach sektora bankowego UE

Wykład 6 21.03.2012

Nie odbył się

Wykład 7 28.03.2012

1. Nasilenie się procesu konsolidacji banków:

   • Łączenie się głównie dużych banków w holdingi/konglomeraty finansowe

   • Dalsza dominacja połączeń krajowych

   • Dalszy wzrost koncentracji sektora bankowego

2. Przemieszczanie się źródeł dochodów banków

   • Spadek dochodów z tytułu operacji wymiany walut

   • Relatywny spadek dochodów z działalności depozytowo-kredytowej

   • Wzrost roli dochodów poza odsetkowych

   • Wzrost aktywności banków na rynku kapitałowym i dochodów z tego tytułu

Rynek Ubezpieczeń

Etapy rozwoju regulacji dot. Jednolitego rynku ubezpieczeń

1. Dyrektywy pierwszej generacji - swoboda osiedlania się

- określiły podstawowe zasady uruchamiania i prowadzenia działalności w zakresie ubezpieczeń bezpośrednich

• Dyrektywa dla ubezpieczeń nie na życie (73/239/EEC z 24 lipca 1973r.)

• Dyrektywa dla ubezpieczeń na życie (79/267/EEC z 5 marca 1979r.)

Najważniejsze postanowienia:

• Przyjęcie zasady konieczności licencjonowania działalności w zakresie ubezpieczeń bezpośrednich

• Przyjęcie zasady traktowania narodowego

• Określono podstawowych warunków uzyskania licencji:

  • Przyjęcie formy prawnej wymaganej przez prawo kraju członkowskiego

  • Ogłoszenie działalności wyłącznie do oferowania usług ubezpieczeniowych oraz u. bezpośrednio z nimi związanych

  • Przedstawienie planu działalności

  • Obowiązek posiadania minimum kapitału gwarancyjnego (8000 tys. Euro dla u. na życie i 200-400 tys. Euro dla pozostałych)

  • Obowiązek przedłożenia statutu i propozycji obsady kadrowej

  • Obowiązek przedłożenia zaświadczenia kraju macierzystego dot. Posiadanego kapitału oraz rodzaju prowadzonej działalności

  • Obowiązek współpracy krajów członkowskich w zakresie nadzoru nad sytuacją fin. Licencjonowanego zakładu ub.

• Obowiązki nałożone na państwa członkowskie

  • Wprowadzenie wymogu tworzenia przez z.u. odpowiednich rezerw tech-ubezp

  • Zasada prymatu nadzoru kraju goszczącego – proces licencjonowania, bieżąca działalność

  • Subsydiarność nadzoru kraju macierzystego – wypłacalność z.u.

• Zakaz łączenia ubezpieczeń na życie z innymi rodzajami ubezpieczeń

1. Dyrektywy drugiej generacji - swoboda świadczenia usług

- rozszerzenie i doprecyzowanie zestawu standardów regulujących działalność ubezpieczycieli bezpośrednich

- dalsze otwarcie rynku wew. Na operacje trans graniczne

- zmiany dot. Nadzoru

1. Dyrektywa nie na życie 1988

   • Podział ryzyk Działu II na

     1. Duże ryzyka (główne korporacyjne i przemysłowe) – zasada pełnej swobody świadczenia usług

        1. Zdefiniowanie pojęcia dużych ryzyk i zezwolenie na swobodne trans graniczne ich świadczenie

        2. Przyjęcie zasady nadzoru kraju macierzystego ub

        3. Określenie wymogów formalnych niezbędnych do realizacji swobody świadczenia usług

           1. Zaświadczenie macierzystego urzędu nadzoru o posiadaniu środków własnych pokrywających margines wypłacalności

           2. Zaświadczenie o posiadaniu zezwolenia na ubezpieczanie określonych grup ryzyka

           3. Informacje w/s ryzyk, które zakład zamierza ubezpieczać

     2. Ryzyka masowe (pozostałe-drobne) – utrzymanie usług specjalnych….

        1. Utrzymanie prymatu nadzoru kraju goszczącego

        2. Utrzymanie konieczności każdorazowego uzyskania jego zgody na prowadzenie działalności lub zmianę jej zakresu

        3. Wprowadzanie 6-miesięcznego okresu na wydanie zgody bądź odmowę udzielenia zezwolenia na prowadzenie działalności przez zagranicznych ubezpieczycieli

2. Na życie 1990

   1. Rozróżnienie biernej i aktywnej formy aktywizacji ubezpieczenia

      1. Bierna – inicjatywa wychodzi od ubezpieczonego – nadzór kraju macierzystego

      2. Aktywna – inicjatywa wychodzi od ubezpieczyciela – nadzór kraju goszczącego

   2. Wprowadzenie zasady wzajemności między krajami UE a krajami trzecimi

1. Trzeciej – wprowadzająca zasadę jednolitej licencji na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej

- wprowadzenie zasady jednolitej licencji ubezpieczeniowej

- możliwość swobodnego wyboru formy aktywności zagranicznej

- wprowadzenie prymatu nadzoru kraju macierzystego

~nadzór ostrożności owy – kraj macierzysty

~pozostałe aspekty nadzoru – kraj goszczący

- przebudowa formuły nadzoru nad rynkiem ubezpieczeń – koncentracja na kwestiach wypłacalności

- szczegółowe regulacje dot. Rezerw tech-ub

- przyznanie k. członkowskim prawa do wydawania zezwoleń na tworzenie zakładów oferujących u. na życie oraz wypadkowe i chorobowe

• Nie na życie 18 lipca 1992

• Na życie 10 listopad 1992

1. FSAP (plan działań w zakresie usług finansowych) – nowy etap tworzenia infrastruktury regulacyjnej j.r.u.

• Ustanowienie jednolitych standardów nadzorczych

  • Uzupełnienie istniejącego nadzoru nad z.u. (tzw. nadzór solo) oraz nad ubezpieczeniowymi grupami kapitałowymi (tzw. solo plus) o nadzór w ramach konglomeratów finansowych

  • Rozpoczęcie prac nad opracowaniem nadzoru nad działalnością reasekuracyjną

  • Przyjęcie regulacji dot. Sektora pracowniczych funduszy emerytalnych

  • Dokończenie prac nad zmodyfikowanymi regułami wypłacalności (solvency I lub s. plus) i rozpoczęcie prac nas zasadniczym przeglądem stosowanych reguł wypłacalności (solvencyII)

• Przyjęcie międzynarodowych standardów rachunkowości

• Regulacje dotyczące rynku pośrednictwa ubezpieczeniowego

  • Otwarcie rynku pośrednictwa u. na zasadzie jednolitej licencji

  • Obowiązek rejestracji podmiotów prowadzących działalność pośrednictwa u.

  • Określenie kryteriów koniecznych do spełnienia w procesie rejestracji

    • Posiadanie odpowiedniej wiedzy i umiejętności

    • Posiadanie dobrej reputacji

    • Posiadanie kapitału finansowego dla zabezpieczenia składek od klienta do zakładu oraz odszkodowania od zakładu do klienta

  • Zobowiązania pośredników do odpowiednich zachowań rynkowych

Wykład 7 04.04.2012

Systemy gwarancyjne na rynku ubezpieczeń w UE

Bardziej rozbudowane i skomplikowane w porównaniu z systemami gwarantowania depozytów bankowych z uwagi na:

• Istnienie znacznej liczby ubezpieczeń obowiązkowych

• Brak silnych powiązań wzajemnych między firmami ubezpieczeniowymi

• Duże zróżnicowanie produktów ubezpieczeniowych (w różnych krajach)

1. Wielość instytucji pełniących funkcję gwarancyjną

2. Istnienie bardzo zróżnicowanych rozwiązań w poszczególnych krajach przy b. wąskim zakresie wspólnych regulacji unijnych

3. Jedyny system gwarancyjny w UE – dyrektywy dotyczące ubezpieczeń OC komunikacyjnych

4. Brak/niedostatek/ unijnych uregulowań dot. Ochrony klientów TU na wypadek ich niewypłacalności bądź upadłości (prace nad dyrektywą)

REGULACJE DOT. RYNKU PW W UE

• Warunki świadczenia usług inwestycyjnych

  • Dyrektywa rady 93/22/EWG (dyrektywa ISD)zastąpiona dyrektywą MIFID w sprawie rynków instrumentów finansowych

    • Cele dyrektywy ISD:

      1. Konkurencyjny – stworzenie równych/jednakowych reguł gry dla wszystkich uczestników rynku bez względu na ich status prawny

      2. Ostrożności owy – zapewnienie wzajemnego uznawania podmiotów gosp. I sys. Nadzoru poprzez harmonizację kluczowych reguł nadzoru

    • Główne postanowienia

      1. Stworzenie możliwości działania firm inwest. Na terenie całej UE na podst. Zezwolenia władz kraju macierzystego („paszport europejski”)

      2. Określenie zasad nadzoru nad firmą inwest.

      3. Regulacja kwestii przejrzystości oraz zakresu koncentracji obrotu na rynkach regulowanych

      4. Ustalenie zasad dotyczących relacji między firmą inwest. I klientem dla zabezpieczenia uczciwego obrotu i dostosowania dokonywanych inwestycji do realnych potrzeb…

  • Dyrektywa w sprawie adekwatności kapitałowej przedsiębiorstw inwestycyjnych i instytucji kredytowych (dyrektywa CRD obecnie CRD II)

  • Dyrektywa w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wyk. i administracyjnych odnoszących się do przeds. zbiorowego… (UCITS)

• Dopuszczenie PW do obrotu, obowiązki informacyjne emitentów i inwestorów

• Zasady uczciwego obrotu

• Ochrona inwestorów

Firma inwestycyjna – osoba prawna prowadząca stałą działalność polegającą na zawodowym świadczeniu usług inwestycyjnych na rzecz osób trzecich.

Usługa inwestycyjna – którakolwiek z usług wyszczególnionych w sekcji A odnosząca się do któregokolwiek z instrumentów wymienionych w sekcji B świadczona na rzecz osoby trzeciej (sekcje aneks do dyrektywy)

Sekcja A – usługi

Rynek wtórny

1. 1. Przyjmowanie i przekazywanie na rzecz inwestorów zleceń w odniesieniu do jednego lub więcej spośród instrumentów wymienionych w sekcji B

   2. Wykonywanie takich zleceń nie na własny rachunek

2. Obrót jakimikolwiek z instrumentów wymienionych w sekcji B na własny rachunek

3. Zarządzanie portfelami inwestycyjnymi zgodnie z upoważnieniami przyznanymi przez inwestorów na podst. Uznaniowej kwalifikacji klientów, gdy portfele takie obejmują jeden lub więcej spośród instrumentów wymienionych w sekcji B

Rynek pierwotny

1. Ubezpieczenie w odniesieniu do emisji jakiegokolwiek z instrumentów wymienionych w sekcji B

Sekcja B – instrumenty

Rynek kapitałowy

1. 1. Zbywalne PW

   2. Jednostki uczestnictwa w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania

Rynek pieniężny

1. Instrumenty rynku pieniężnego

2. Kontrakty finansowe typu futur es, w tym równoważne instrumenty rozliczane w gotówce

3. Terminowe umowy na stopy procentowe (kontrakty FRA)

4. Kontrakty typu swap, dot. St. Procentowej, walut lub udziałów

5. Opcje zakupu lub sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu wchodzącego w zakres niniejszej sekcji Załącznika, w tym równoważne instrumenty rozliczane w gotówce. Kategoria ta obejmuje w szczególności opcje walutowe i opcje stopy procentowej

Sekcja C – usługi dodatkowe

1. Przechowywanie i administrowanie (instrumentów finansowych) w odniesieniu do jednego lub więcej spośród instrumentów wymienionych w sekcji B

2. Przechowywanie w sejfach

3. Udzielanie inwestorom pożyczek umożliwiających im przeprowadzenie transakcji (instrumentami finansowymi) obejmujących jeden lub więcej spośród instrumentów wymienionych w sekcji B w przypadku gdy przeds. udzielające kredytu lub pożyczki uczestniczy w transakcji

4. Doradztwo przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii przemysłowej i kwestii z nimi związanych, jak również doradztwo i usługi dotyczące łączenia się oraz nabywania przeds

5. Usługi związane z ubezpieczeniem emisji a także usługi związane z subskrypcją akcji

6. Doradztwo inwestycyjne dot. Jednego lub więcej spośród instrumentów wymienionych w sekcji B

7. Usługi dewizowe (wymiany walutowej) w przypadku gdy są one związane ze świadczeniem usług inwestycyjnych

Podstawowe zasady licencjonowania

1. Licencje wydają władze kraju macierzystego

2. Licencja określa zakres świadczonych usług poprzez

   1. Wskazanie konkretnych usług z sekcji A (co najmniej 1)

   2. Wskazanie konkretnych usług z sekcji C (zezwolenie nie może dotyczyć wyłącznie usług tej sekcji)

3. Spełnienie wymogów kapitałowych (CRD)

   1. Minimalne wymogi dot. Kapitału początkowego

      • 125 tys. Euro – dla firm dysponujących środkami powierzonymi których działalność ogranicza się do przyjmowania i przekazywania zleceń klientów, wyk. takich zleceń lub zarządzania indyw. Portfelami…

      • 50 tys. Euro – dla firm nie dysponujących środkami powierzonymi które tylko przyjmują i przekazują zlecenia klientów

      • 730 tys euro – w odniesieniu do pozostałych firm inwest

4. S.W. dot. Zarządzania firmą

5. Przedstawienie programu działalności

6. Dostarczenie inf. O głównych udziałowcach

Ogólne zasady działania firm inwest.

Powinny:

• Kierować się w swojej działalności uczciwością, działać fachowo, starannie i ostrożnie w najlepszym interesie klientów i rynku

• Zapewnić odpowiednie warunki (zasoby i procedury) do właściwego świadczenia usług

• Pozyskać od klientów wyłącznie inf. Potrzebne w związku ze świadczeniem usług

• Udostępnić klientom inf. Dot. Inwestycji

• Przed zawarciem transakcji poinformować klienta o istniejącym (bądź nie) systemie zabezpieczenia jego interesów

Nadzór nad firmą inwestycyjną:

1. Reguły ostrożnościowe dotyczące procedur administracyjnych i rachunkowych, ochrony elektronicznego systemu przetwarzania danych i kontroli wew

2. Właściwe zabezpieczenie inst.. fin. Należących do inwestorów

3. Odpowiednia ochrona śr. fin. Należących do inwestorów (zakaz ich używania do działalności na rachunek własny)

4. Obowiązek przechowywania inf. O zawartych transakcjach dla potrzeb nadzoru

5. Zapewnienie struktury organizacyjnej minimalizującej ryzyko powstania konfliktu interesów firmy i jej klientów oraz konfliktu między interesami klientów

Wykład 18.04

Rodzaje rynków wg dyrektywy ISD

1. Nie narzuca struktury rynku tj. dopuszczalne jest współistnienie:

   1. Rynku regulowanego, centralizującego transakcje

   2. Rynku nieregulowanego obejmującego transakcje dwustronne lub pozarynkowe

2. Rynek regulowany – funkcjonujący regularnie rynek (instrumentów sekcji B) wpisany do rejestru prowadzonego przez jego kraj macierzysty

   1. Funkcjonujący zgodnie …l

Kwestia przejrzystości obrotu na rynku

1. Wymóg ogłaszania przez rynki regulowane pods. Inf. O transakcjach (średnie ceny ważone, ceny najniższe i najwyższe oraz zagregowane wartości obrotów) na bieżąco ale po upływie pewnego krótkiego okresu, do którego te inf. Się odnoszą

2. Możliwe jest opóźnienie publikacji lub skróceniew/w inf. W razie

   1. Wyst. Wyjątkowych warunków rynkowych

   2. Potrzeby ochrony …

Kwestia koncentracji obrotu na r. Reg

1. Część krajów UE stosuje tzw. regułę koncentracji oznaczającą konieczność realizacji zleceń dawanych przez inwestorów na terenie ich krajów włącznie na rynku Reg. (Francja, Hiszpania, Portugalia, Belgia)

2. Pozostałe kraje nie stosują takich ograniczeń

Adekwatność kapitałowa Firm inwestycyjnych oraz inst. Kredytowych – dyrektywy CAD/CRD

• Określenie min. Poziomu kapitału pocz.

• Określenie zasad powiązania poziomu kapitału z ryzykiem ponoszonym przy prowadzonej działalności inwest.

• Jednolite traktowanie banków i podmiotów niebankowych w zakresie wymogów kap. I metod pomiaru poziomu ryzyka

• Konieczność oddzielenia przez banki usług związanych rynkiem kapitałowym (portfel handlowy) od portfela długoterminowych inwestycji i pożyczek (portfel bankowy)

• Wycena portfela handlowego wg bieżącej wart. Rynkowej

Gł. Postanowienia CAD/CRD

• Portfel handlowy obejmuje wszystkie pozycje otwarte wynikające z własnych transakcji PW, operacji instr. poch. Oraz walutami obcymi

• Łączny KW f.i. nie mogą być niższe niż ¼ jej kosztów stałych z poprzedzającego roku

• Wymogi kapitałowe w odniesieniu do każdego rodzaju ryzyka są wyznaczane odrębnie i dodawane do całości kW

Rodzaje ryzyka objętego CRD

• Ryzyko związane z portfelem handlowym dzieli sią na ogólne ryzyko rynkowe oraz ryzyko specyficzne i dot. W szczególności

  • Ryzyka związane z operacjami PW oraz inst.. fin.

  • Ryzyka związane z operacjami walutowymi

  • Ryzyka związanego z handlem akcjami i operacjami dot. Stopy %

  • Ryzyka związanego z dużymi transakcjami

FUNDUSZE INWESTYCYJNE (otwarte)

Przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w zbywalne PW –UCITS – instytucje, których celem jest inwestowanie śr. pozyskiwanych od klientów, działające na zasadzie podziału ryzyka

Dyrektywy UCITS dot. Wyłącznie funduszy inwestycyjnych otwartych

• UCITS I (1985)

• UCITS III (2001) – 2 dyrektywy

  • Dot. Uregulowania działalności spółek zarządzających i uproszczonych prospektów emisyjnych

  • Rozszerzenie katalogu inst. W które …

• UCITS IV

Postanowienia UCITS:

• Ustanowienie jednolitych licencji dla FIO – zezwolenie na wprowadzanie do obrotu jedn. Uczestnictwa w całej UE na podst. Zezwolenia uzyskanego w jednyk kraju członkowskim

• UCITS (FIO) Mogą inwestować w zbywalne PW – głównie akcjie, obligacje, i inne papiery dłużne, a także od niedawna w jednostki UCITS, krótkoterminowe lokaty bankowe, inst.. r. pien. Oraz fin. Inst.. pochodne będące w obrocie na uregulowanym rynku

• Zapewnienie ochrony interesów inwestorów – wymóg lokowania śr. klientów w Aktywa odpowiedniej jakości, wymogi dot. Dywersyfikacji ryzyka umieszczanie w prospektach inf. W sposób przystępny i zrozumiały dla klientów)

• Nadzór nad działalnością FI sprawują władze kraju macierzystego

Inne regulacje zawarte w UCITS

• Określenie formy prawnej funduszy

• Określenie zakresu działalności funduszy

• Sprecyzowanie wymogów dot. Inwest. Posiadanych śr.

• Ustalenie zasad odkupu j.u.

• Określenie warunków nadzoru nad funkcjonowaniem funduszy

• Nałożenie na fundusze wymogu by ich aktywa były przechowywane przez odrębny podmiot (depozytariusza)

Rys

Dopuszczanie PW do obrotu, obowiązki inf. Emitentów wobec inwestorów (nie trzeba notować)

-

Wykład 9 dyrektywa MIFID

Wykład 10-11 odrabiany

Wykład 12 08.05

Obsługa zleceń klienta

1. Ocena odpowiedniości usługi i ogólnej adekwatności

2. Zasady realizacji zleceń (szybkie i rzetelne wykonanie zleceń, widoczność niezrealizowanych zleceń klientów itp.)

3. Łączenie i kolejność realizacji zleceń

4. Łączenie i szeregowanie transakcji własnych i klienta

5. Badania inwestycyjne

6. Obowiązek najlepszego wykonania :

   1. Zasada najlepszej realizacji zlecenia klienta pod względem

      1. Ceny i ogólnego kosztu transakcji

      2. Prawdopodobieństwa realizacji lub rozliczenia

      3. Rozmiaru lub istoty zlecenia

   2. Konieczność opracowania odpowiedniej procedury realizacji zleceń klientów uwzględniającej możliwe drogi ich realizacji (preferencja dotycząca rynku regulowanego i MTF)

Obowiązki informacyjne FI wobec klientów

1. Informacja przed podpisaniem umowy i wykonaniem transakcji

   1. Informacje handlowe

   2. Informacje o instrumentach finansowych

   3. Informacje o zabezpieczeniu aktywów klienta

   4. Informacje o kosztach i powiązanych opłatach

Przeciwdziałanie konfliktom interesów

1. Identyfikacja sprzeczności interesów potencjalnie zagrażających interesom klientów

2. Opracowanie polityki przeciwdziałania sprzeczności interesów

3. Prowadzenie rejestru usług i działalności wywołujących sprzeczności interesów

4. Opracowanie procedur zarządzania konfliktami interesów …braku możliwości ich uniknięcia

Rynek akcji w UE

1. Przyspieszenie integracji po utworzeniu UGW i wprowadzeniu euro

2. Konsolidacja giełd i ich demutualizacja

   1. Euronext – platforma NSC (paneuropejska – giełda paryska Amsterdam…)

   2. Deutsche Bórse – platforma xetra

   3. Bolsas y Mercados Espańoles (BME) – platforma SIBE

   4. Grupa OMX Exchanges (giełdy skandynawskie i krajów madbałtyckich) – platforma Saxess

Demutualizacja – oddzielenie członkowstwa na giełdzie od jej własności i uczynienie jej instytucją dochodową

1. Systemy rozliczeń i rozrachunku transakcji akcjami

   1. Rozliczenie (clearing) – izby rozliczeniowe

      • LCH Cleanet

      • Eurex Clearing AG

      • Cass di Compensazione e Garanzia s.p.a.

   2. Rozrachunek (settlement) – depozyt PW

      • Euroclear

      • Clearsteam international

Rynek FI w UE

1. Bardzo dynamiczny rozwój po powstaniu jednolitego rynku i wprowadzeniu euro

2. Segmenty rynku

   1. Fundusze UCITS 78% rynku

      • Fundusze akcji

      • Zrównoważone

      • Obligacji

      • Rynku pien

      • Pozostałe f.

   2. Fundusze non-UCITS 22% rynku

      • F. nieruchomości

      • Specjalistyczne

      • Pozostałe f.

3. Wysoka koncentracja aktywów netto

   1. Dominacja Niemiec

   2. Duże rynki U wyspecjalizowane

Rynek dłużnych PW w UE

Rynek Papierów Skarbowych

1. Emitenci

   1. Ministerstwo

   2. Niezależna agencja zarządzania długiem publicznym

2. Bank centralny

   1. Organizacja aukcji emisyjnych

   2. Prowadzenie depozytów PW

   3. Rozliczanie transakcji

   4. Prowadzenie i obsługa rachunków budżetowych

   5. Zwiększenie płynności rynku wtórnego przez operacje otwartego rynku

3. Pośrednicy (dealerzy) – zwykłe banki komercyjne

4. Inwestorzy

   1. Dominacja inwestorów instytucjonalnych

   2. Wzrost liczby inwestorów zagranicznych

Sytuacja na rynku:

1. Po wprowadzeniu euro papiery skarbowe są denominowane w euro

2. Denominacja obligacji długookresowych, hurtowych, rynkowych o stałej stopie procentowej i wzrost emisji obligacji indeksowych

3. Wzrost znaczenia bonów skarbowych

4. Szybki wzrost emisji papierów niestandardowych (noty skarbowe, obligacje oszczędnościowe, obligacje zero kuponowe, obligacje indeksowane, noty rządowe, certyfikaty skarbowe)

Obligacje municypalne

1. Emitenci – rządy lokalne, regionalne, władze samorządowe

2. Cel emisji:

   1. Krótkoterminowe (finansowanie krótkoterminowych różnic między wpływami i wydatkami)

   2. Długoterminowe (finansowanie strukturalnych deficytów budżetowych oraz długoterminowych projektów inwestycyjnych)

3. Uczestnicy rynku wtórnego

   1. Animatorzy rynku

   2. Brokerzy agencyjni lub detaliczni

   3. Dealerzy

   4. Doradcy klienta

   5. Analitycy finansowi i ekonomiści

4. Inwestorzy

   1. Instytucje zbiorowego lokowania

   2. Instytucje finansowe

   3. Inwestorzy indywidualni

Bankowe PW

1. Certyfikaty depozytowe i zabezpieczone PW (covered banks – CBs)

2. Brak definicji papierów, często brak podstaw prawnych ich emisji i bardzo zróżnicowane rozwiązania w poszczególnych krajach

Papiery przedsiębiorstw

1. Papiery komercyjne (commercial papers –CP) – słabo rozwinięty segment rynku

2. Średnioterminowe papiery dłużne (medium terms notes – MTN) – brak definicji oraz regulacji dotyczących emisji i obrotu nimi

3. Obligacje przedsiębiorstw (corporate bonds) – szybko się rozwija, zwłaszcza segment MŚP

Zerówka 6.06

Wykład 23.05

Ryzyko w funkcjonowaniu konglomeratów

• Ryzyko dywersyfikowalne – związane z charakterystyką danego podmiotu

• Ryzyko niedywersyfikowalne

• Ryzyko rynkowe

• Ryzyko operacyjne

Rodzaje ryzyka charakterystycznego dla banków

• Kredytowe

• Płynności

• Stopy procentowej

• Kursowe, czasami utożsamiane z walutowym (nie jest jednak tożsame)

• Strategiczne

Rodzaje ryzyka charakterystycznego dla ubezpieczycieli

• Katastrofalne

• Majątkowe

• Osobowe

• Inwestycyjne

Ryzyko firmy inwest

• Cenowe

• Płynności

• Kredytowe

• Stopy procentowej

Ryzyko charakterystyczne dla konglomeratu jako całości

• Wykorzystania różnic regulacyjnych

• Zarażenia

• Nadużycia

• Braku przejrzystości

• Konfliktu interesów

• Nadużycia siły ekonomicznej

Obawy władz nadzorczych związane z Konglomeratami

• Powstanie konglomeratów fin. Prowadzi do koncentracji władzy w gospodarce, co może powodować osłabienie konkurencji, a upadek takiego podmiotu może doprowadzić do zaburzenia funkcjonowania rynku

• Może dojść do sytuacji, w której upadek jednego podmiotu w konglomeracie pociągnie za sobą pozostałe podm

• Istnienie konglomeratów prowadzi do sprzeczności interesów wewnątrz podmiotu, a konflikt ten jest rozwiązywany kosztem klienta

• Organy nadzorcze mogą stracić…

Kredyty konsumenckie w UE (dyrektywa 2008/48/WE)

Cele:

1. Zharmonizowane zasady udzielania tego rodzaju kredytów i pożyczek w całej Unii

2. Wprowadzenie tzw. europejski Ujednolicony Formularz Kredytowy, który ma zawierać wszystkie podstawowe inf. O kredycie, tj. koszty pożyczki, ubezpieczenie itp. Na ich podst. Konsument będzie mógł

   1. Podejmować świadome decyzje odnośnie zaciągania zob

   2. Porównywać oferty różnych banków czy innych instytucji fin. Udzielających pożyczek konsumenckich

3. …

Najważniejsze zmiany:

1. Wysokość od 200euro do 75 tys (w Polsce – brak granicy dolnej, górna – 255550 zł, obecnie do 80tys zł)

2. Stosowanie przez wszystkie instytucje fin.

3. Możliwość odstąpienia od umowy wydłużono z 10 do 14 dni

4. Prowizje za wcześniejszą spłatę

   1. Max 1% spłaconej przed terminem kwoty (gdy przekracza rok do planowanej spłaty)

   2. Max 0,5% - gdy nie przekracza 1 roku

Kredyty hipoteczne

…

Inne zmiany w kredytach konsumenckich:

• Rozszerzenie inf. Podawanych w reklamach (prawo do reklamy niewprowadzającej w błąd)

• Poszerzenie zakresu inf. Przekazywanych konsumentom na etapie przedumownym poprzez wprowadzenie (SEAI)

• Wzrost odpowiedzialności banków z tyt. Wprowadzenia tzw. asysty przedkontraktowej (prawo do inf. I doradztwa)

• Konieczność podania bezpłatnej inf. Otrzymanej z baz danych o kredytobiorcach w przypadku odmowy udzielenia kredytu (prawo do inf.)

Regulacje prawne dotyczące konglomeratów